Moggach Deborah - Mieć i zatrzymać.pdf - e-booki - stare_pudlo

Deborah Moggach

Mieć i zatrzymać

Przełożyła Zofia Kierszys

ROZDZIAŁ PIERWSZY

Jest takie miejsce za szopą w ogrodzie. Viv nazywa je Ziemia Mi-Mija. Rządzi tam. To

łyse miejsce. Viv przynosi tam misia i buldożer, i samochód policyjny. Szura tymi

zabawkami po ziemi w jedną i w drugą stronę, mamrocząc rozkazy, a kiedy indziej tylko

siedzi, zdrapuje swoje strupki. Jeżeli jej nudno, dopuszcza Ann, ale wymyśla nowe hasła, bo

to jest tył frontu, i każe jej odgadywać, żeby ona dłużej pragnęła tam wejść.

Ann przynosi lalkę, która zabiera mnóstwo miejsca halką z falbankami. Viv nie chce

mówić do lalki po imieniu, ale czasami, żeby dokuczyć Ann, skanduje ćwierkająco, coraz

piskliwiej to imię – bo jest strasznie ckliwe. Doprowadza Ann do płaczu, a lalka nawet okiem

nie mrugnie. Pewnego dnia Viv zdziera z lalki halkę i przejeżdża ją buldożerem.

Viv zakopywała rów. Siedziała nad nim okrakiem w spódnicy napinającej się na łydkach.

Gdy znajdowała dżdżownicę, wyciągała ją, patrzyła, jak okręca się wokół palca, i zrzucała ją

na bok. Z daleka słychać było megafon. Teren tych ogródków działkowych otaczały fabryki –

Mc Vities, Heinz. W podmuchach wiatru niósł się zapach zupy. Dalekie szemranie maszyn,

klaksony ciężarówek dostawczych, wysokie ogrodzenia z drutów sprawiły, że ten obszar

zieleni wydawał się tym rozleglejszą krainą wolności. Viv rządziła w swojej błotnistej

domenie. Chwilami śpiewał skowronek wysoko w górze. Był słoneczny dzień lutego.

Za chatą dziewczynki siedziały cicho. Viv zajrzała do nich. Jadły chrupki. Trzy misie

leżały na ziemi.

– To było na obiad – powiedziała Viv. Popatrzyła na misie.

– Co one robią?

– Opalają się – odpowiedziała Daisy.

– Jakie to nudne.

Dziewczynki chrupały. Viv sięgnęła po chrupkę.

– Kiedy pojedziemy do domu? – Daisy odebrała jej tę chrupkę i, grzebiąc w torbie,

wybrała dla niej mniejszą.

– Ciocia Ann i ja potrafiłyśmy się bawić całymi godzinami – powiedziała Viv. – Gdzie

wasza fantazja?

– Kiedy będzie obiad?

– Chodziłyśmy za szopę. Waszego dziadka. Nazywało się to Ziemia MiMija. Trzeba było

zakryć twarz, iść przez bagno, mówić specjalnym językiem. Ach, żebyście wiedziały, jakie

miałyśmy przygody. Robiłyśmy dla siebie szosy i posuwałyśmy się po nich, nieprzyjaciel

zwierał za nami szyki. Nieraz brałyśmy lalkę Ann. Nazywała się Dzidziunia Angela.

– Fuj! – prychnęła Daisy.

Rosie pociągnęła Viv za rękaw. Była starsza, miała osiem lat, pulchna jak kiedyś Ann, o

miłej szerokiej twarzyczce.

– Mamo – powiedziała – ja bym chciała mieć lalkę.

Przy drzwiach frontowych Ann był kurant niczym kościelne dzwony. Viv kochała siostrę,

ale są rzeczy, które trzeba pomijać milczeniem. Za drzwiami usłyszała wiertarkę Kena – hałas

sobotni.

To była ulica małych tarasowatych domów – starych, za schludnymi firankami u

zasiedziałych mieszkańców, i nowych, z żaluzjami, u ich pierwszych nabywców. Panował

nastrój szanującego się sobotniego popołudnia – ktoś odkurzał samochód, ktoś inny świeżą

farbą malował drzwi frontowe, radio grało. Nad północnym Londynem zbierały się chmury

przyciemniające niebo, co nadawało tej ulicy wygląd spokojnie niewinny, szablonowość

miasteczka z półki z zabawkami.

Viv weszła do kuchni Ann i wrzuciła do zlewozmywaka pory czarne od błota.

– Długo będziesz musiała je myć.

– Ale pomyśl, jaka jestem organiczna – powiedziała Ann.

– Dobrze się czujesz?

Ann była w trzecim miesiącu ciąży. Potakująco skinęła głową. Niebo zadudniło. Przed

trzema laty, gdy wprowadziła się z Kenem do tego domu, też spodziewała się dziecka. Ale

nawet Viv już nie mogła z nią o tym mówić. Łatwiejszy temat – jarzyny.

– Masz buraki – Viv wyciągnęła jeden burak z torby. – Ja ich nie cierpię.

– To dlaczego je uprawiasz?

– Jakiś atawizm. Mama zostawiała je dla nas na podwieczorek.

– Buraki z majonezem i stuk stuk na wysokich obcasach biegła ulicą. – Ann umyła burak

pod kranem. – Ken lubi buraki.

– Więc może dlatego je uprawiam.

Niebo znów zadudniło, a potem zaczął padać deszcz, ulewny deszcz zimowy. Tak bębnił

w szybę przybudówki, że Ken. który ją budował, wyprostował się i niespokojnie spojrzał w

górę na sufit, odległy zaledwie o kilka jardów ale przysłonięty mgłą pyłu. Zza swojej burzy

piaskowej zasalutował Viv, z taką jednak miną, jakby dalej chciał robić swoje. Ciągły brak

czasu. Czasu na co?

W kuchni się ściemniło. Ann zapaliła światło. Ken wrócił do wiercenia. Viv pomyślała:

Szkoda, że taki przystojny, przecież to facet z tych, co zdają na zawodowe prawo jazdy.

Po zabłoconym zlewozmywaku, rozciągając się jak gumka, sunęła do otworu ściekowego

dżdżownica. Viv wzięła ją przy wzdrygającej się Ann i wyniosła za kuchenne drzwi.

– Zmokniesz – powiedziała Ann.

Viv zerknęła na Kena, który za szybą uniósł brwi. Z uśmiechem podniosła dżdżownicę w

ręce. Potem rzuciła ją na klomb.

Dzidziunia Angela. Ann dziergała dla niej na drutach maleńkie sweterki. I dzisiaj na

kanapie w saloniku Ann leżała robota na drutach. Po bez nuda trzydziestu latach znów

maleńki dżemperek. Tym razem nie może być zrobiony daremnie.

– Dzieci! – mówi matka – dlaczego my je mamy? Wypuszcza nozdrzami dym papierosa i

z tupotem niecierpliwie chodzi po kuchni, rozdeptując na podłodze ślady ziemi. Prostuje szwy

pończoch, przygładza włosy przed lustrem.

– Oczywiście lubicie buraki. – Ściąga przed lustrem usta, przygląda się sobie. – Więc nie

jęczcie mi, jedna z drugą. Nawet własnych myśli nie słyszę.

Mama pracuje w „Odeonie” w kasie. Mówi, że po to, by się wyrwać z domu. Tatusiowi to

się nie podoba, ale mama mówi, że zdumiałby się, gdyby widział, kto z kim przychodzi do

kina na te wczesne seanse, żeby się migdalić po ciemku. I czy by się przypuszczało, że coś

takiego jest możliwe w Watford? I odkąd to – mama pyta – nie są potrzebne pieniądze?

Kiedy jest gotowa do wyjścia, wygląda jakoś inaczej, jakoś niegodziwie. Kiedy wraca,

pachnie dorosłymi – wodą kwiatową, papierosami i duchotą. Czasem one tam idą na sobotni

seans popołudniowy i mama w kasie pyta je głosem jedwabistym: Jakie bilety dla pani?, aż

wszyscy w ogonku zwracają uwagę. Viv się czerwieni, ale potem, w sali, pełna dumy myśli o

swojej mamie, która siedzi w tej kasie i włosy ma jak gwiazda filmowa – takie stojące.

Późno już. Mama wychodząc uśmiecha się ładnie do nich obu i dopiero teraz widzi

kolano Ann.

– Co się stało?

– Popchnęli mnie na boisku.

– Biedulka. – Mama nagle obejmuje Ann ramieniem. – Bieduleńka kochana. To te

straszne chłopaczyska?

Ann odpowiada przytaknięciem.

– Tata wróci lada chwila. Poproś, żeby ci to przemył, i nie dajcie mu wyjść z domu.

Mama wychodzi. Drzwi trzaskają. Viv odwraca się do Ann.

– Dlaczego nie powiedziałaś, że to ja?

Ann wzrusza ramionami, wgryza się w kromkę chleba z masłem. Jest blada i anielsko

dobra.

Viv czuje, jak policzki ją palą. Dźga nożem bułkę z kiełbasą, mocno.

Ann była o dwa lata starsza od Viv. Ta grzeczna dziewczynka, ten kujon. W szkole

mówiono, że bardzo się stara, więc przebrnie w końcu. I przebrnęła, niejako. Pomijając fakt,

że Viv ją prześcignęła, dotarła do mety na długo przed nią i oklaski już ucichły, a część

publiczności poszła do domu.

– To niesprawiedliwe! – często lamentowała Ann. Rozwścieczała tym ojca.

– Zycie nie jest sprawiedliwe, moja panno; im wcześniej to pojmiesz, tym lepiej.

Ojciec wychodził do ogrodu i szalał w szopie. Viv i Ann trzymały się wtedy z daleka,

siedziały przed telewizorem i oglądały „Billa Bena i Ludzików z Doniczki”. Były za młode na

sprawiedliwość czy niesprawiedliwość życia.

Tej nocy zerwała się wichura. Viv leżała przy Olliem skulona. Szyby okienne

grzechotały. W sąsiednim pokoju dziewczynki mamrotały przez sen. Nawet kot był

niespokojny – kręcił się, ocierając o stos pacierzowy Viv. Poniżej na ulicy szkło się tłukło i

pokrywa puszki na śmieci z łoskotem turlała się po jezdni.

Viv śnił się rów na działce. Rów pełen wzburzonej wody, chlustającej, przechylającej się

jak w wannie, a ona wie, że nie może spojrzeć w tę wodę, bo to nie worek marchwi leży w

głębi. Niebo jaśnieje zaróżowione i słychać szepty zza chat, które wyrosły wokół niej

wysokiej, wyprostowanej, o wiele za wysokiej. Zza każdej chaty głos syczy do niej o worku z

marchwią, ale ona zatyka sobie uszy, bo zrobiło jej się gorąco i coś ciepłego sunie jej po

plecach, i oddech dmucha jej w kark, i czyjeś ręce ją ciągną.... Więc odwróciła się, spocona,

wilgotna, a to Rosie gramoliła się przy niej pod kołdrę, zasapana astmatycznie.

– Tam okropnie hałasuje. Podciągając nogi, wbijając jej kolana w żołądek, Rosie

przytuliła się do niej.

– To nic. Tylko wichura.

– Okropna.

– Nie porwie nas – szepnęła Viv, gdy dachówki na dachu grzechotały. Mocno objęła

ukochaną córeczkę.

W mieście można poznać, że wiał silny wiatr, po tabliczkach agencji sprzedaży

nieruchomości. W ten poranek były przekrzywione na wszystkie strony, aż ulica wyglądała

jak pijana. Jedna tabliczka leżała na zaparkowanym samochodzie. Chodnik pokrywały śmieci,

gdy Viv wracała z pakistańskiego supersamu. Niedziele jednak zawsze miały w sobie coś

takiego, że okolice, w których mieszkała, wydawały się jej nędzne.

Ollie zabrał dziewczynki do parku. Byle co go złościło, nikt nie spał tej nocy dobrze. Viv

została z bólem głowy. W dali jazgotała syrena – samochód policyjny pędzi chyba przez

Halloway Road. Dzwony katolickiego kościoła za rogiem przywoływały wiernych, ale na tej

ulicy nikt nie śpieszył na mszę. Ciągnął się tu rząd skruszałych dwupiętrowych domów,

prywatnych albo komunalnych, z wielodzietnymi rodzinami wewnątrz i gdzieniegdzie z

rusztowaniami na zewnątrz, świadectwem, że się remontuje. Była to ulica, na której późno w

nocy warczały włączone silniki samochodów i z otwartych okien buchały dźwięki reggae.

Ale dzisiaj, w tę zimną niedzielę, okna pozostawały zamknięte. Dlatego Viv usłyszała

dzwonek telefonu dopiero wtedy, gdy doszła do swoich drzwi frontowych.

Telefon dzwonił i dzwonił w pustym domu, a Viv musiała wyciągnąć z torby na ramieniu

klucze, tkwiące gdzieś na dnie. Przy tych wysiłkach upuściła reklamówkę z zakupami. Karton

jajek wyleciał na chodnik, jajka powypadały, potłukły się.

– Cholera!

Gdy wpatrywała się w rozlane żółtka, telefon przestał dzwonić.

– Łap! – Ollie rzucił piłkę do Rosie. Podbiegła przez trawnik i złapała, ale piłka wysunęła

jej się z rąk.

– Fajtłapa, fajtłapa! – skandowała Daisy tyranka, podskakując.

– Co? – Viv znieruchomiała na kanapie. – Boże!

Drzwi frontowe się otworzyły, piłka wpadła, obiła się po hallu. Rosie i Daisy wbiegły do

pokoju.

Moggach Deborah - Mieć i zatrzymać.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: