Feliks Topolski-Rysunek i grafika.pdf

Serdecznie dziękuję Autorce, Pani Marii Natalii Gajek, historykowi sztuki i

kustoszowi Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Panu

Profesorowi Dr Stanisławowi Waltosiowi, Dyrektorowi Muzeum

Uniwersytetu Jagiellońskiego, za przekaznie mi poniższego tekstu do

zamieszczenia go w Zwojach .

Andrzej Kobos

FELIKS TOPOLSKI – RYSUNEK I

GRAFIKA

Wystawa w Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego

Kraków, maj-sierpień 2004

MARIA NATALIA GAJEK

Feliks Topolski (1907-1989) nie należał do jakiejkolwiek grupy

artystycznej, rozwinął za to własny, rozpoznawalny styl, w którym z

kłębiących się kresek wyłania się lapidarny obraz sytuacji. Będąc artystą

wszechstronnym, najpełniej jednak wypowiadał się w rysunku. Pozostawił

po sobie bardzo bogatą spuściznę, w której oprócz niezliczonej liczby

rysunków znajdują się grafiki, obrazy sztalugowe i ścienne.

Nie można pisać o twórczości Feliksa Topolskiego, nie pisząc o jego barwnym

i burzliwym życiu, w którym bieg wydarzeń był równie dynamiczny jak jego

sztuka. "Jadę po prostu łakomie ołówkiem przez życie. Próbuję poddawać się

temu, co widzę i ręka już sama chodzi" – mówił. Analiza twórczości

Topolskiego to także powtórka z historii, z najważniejszych wydarzeń XX

wieku.

Tuż po ukończeniu Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował u

Tadeusza Pruszkowskiego, rozpoczął pracę jako rysownik w Cyruliku

Warszawskim , stając się wkrótce filarem czasopisma. W 1935 r. wyjechał do

Londynu, aby dla Wiadomości Literackich wykonać cykl rysunków z

obchodów jubileuszowych króla Jerzego V. W Wielkiej Brytanii pozostał już

na zawsze, szybko zdobywając uznanie i popularność w tamtejszym

środowisku artystycznym. Wkrótce młodego i uzdolnionego rysownika z

Polski dostrzegł George Bernard Shaw, powierzając mu ilustrowanie swoich

sztuk. Przyjaźń z wielkim pisarzem zaowocowała serią portretów zawartych w

albumie Portraits of GBS .

Podczas II wojny światowej Topolski otrzymał od króla Jerzego VI tytuł

artysty wojennego. Pracował dla rządu angielskiego i polskiego, przebywając

na niemal wszystkich frontach.

Feliks Topolski: Flight B 302 in readiness (Eskadra B [polskiego]

dywizjonu 302 w gotowości), December 1940

rysunek, węgiel.

(z książki: Destiny Can Wait , London 1949)

Właściwa artyście umiejętność chwytania charakterystycznych cech i

szybkość podejmowania decyzji, sprzyjała pracy rysownika-kronikarza.

Feliks Topolski: Polish Air Force in England (Polskie lotnictwo w Anglii),

September 1940

akwarela.

(z książki: Destiny Can Wait , London 1949)

Feliks Topolski: "Pack up your troubles..." ("Porzuć swe smutki...")

rysunek, węgiel.

(z książki: Destiny Can Wait , London 1949)

Feliks Topolski: "Załogi bombowców" / "Polish Air Force Crews"

rysunek, węgiel.

(z książki: Destiny Can Wait , London 1949)

Zafascynowany dziejącą się na jego oczach historią, Topolski znajdował się

zawsze w samym centrum wydarzeń. Z pierwszym konwojem brytyjskim

popłynął do Archangielska, następnie zatrzymał się w Moskwie, potem los

rzucił go na środkowy wschód i dalej, do Birmy, Indii i Chin. W Indiach

spotkał się z Mahatmą Gandhim, wreszcie dołączył do II Korpusu Polskiego

dokumentując wyzwolenie Rzymu, uchodźców, obozy koncentracyjne, a

także proces w Norymberdze. W późnych latach czterdziestych i wczesnych

pięćdziesiątych ponownie odwiedził Indie, tym razem rejestrując ostatnie

dni rządów angielskich.

Po wojnie kariera Topolskiego nadal rozwijała się szybko. Został uhonorowany

członkostwem Królewskiej Akademii Sztuki w Londynie. Potrafił pozyskać

sobie ważnych mecenasów. Na zamówienie księcia Filipa, który darzył artystę

dużym uznaniem i sympatią, a ich znajomość sięgała jeszcze czasów

wojennych, wykonał do Pałacu Buckingham serię ogromnych malowideł

ściennych przedstawiających koronację Elżbiety II.

Od 1953 r. ukazują się Topolski's Chronicles (Kroniki Topolskiego),

rejestrujące najważniejsze wydarzenia na świecie. Był to swoisty dwutygodnik,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: