Podsumowanie
Punkt zwrotny procesu transformacji sektora komunalnego został przekroczony
w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych. Metodą prób i błędów zostały stworzone fundamenty nowego systemu zarówno w sferze koncepcji, jak i w świadomości społecznej - akceptacji dla rozwiązań rynkowych w gospodarce komunalnej, w tym prywatyzacji, również z udziałem podmiotów zagranicznych.
Upowszechniło się rozumienie podstawowych dla restrukturyzacji faktów, że gospodarka komunalna podlega prawom ekonomii w takim samym stopniu jak inne obszary gospodarki, że główne problemy restrukturyzacji sektora komunalnego to dobór i umiejętne stosowanie odpowiednich dla poszczególnych branż narzędzi regulacji. Znacznie wzrosły kompetencje kadry kierowniczej przedsiębiorstw.
Uchwalenie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków domknęło proces tworzenia modeli. Wydaje się, że w tej chwili dla każdej branży można zarysować model świadczenia usług w warunkach rynkowych. Jednym z celów polityki gminy jest dostosowanie go do lokalnych uwarunkowań.
W drugim dziesięcioleciu transformacji znacznie osłabł reformatorski impet samorządów. Wydaje się, że w dużym stopniu wpłynęła na to trudna sytuacja gospodarcza i społeczna, a szczególnie wysokie bezrobocie, które powoduje zrozumiały niepokój w stosunku do projektów restrukturyzacji lub prywatyzacji, szczególnie w małych gminach. Na płytkim rynku pracy możliwość zatrudnienia w komunalnej firmie może stać się przedmiotem politycznych przetargów, co na pewno nie służy podejmowaniu racjonalnych ekonomicznie decyzji.
Z drugiej strony, problemy budżetowe gmin skłaniają do szukania zarówno oszczędności jak i dodatkowych przychodów. Sprzedaż firm komunalnych nierzadko jest źródłem finansowania gminnych inwestycji.
Na pewno problemem jest ogólny stan polskiej demokracji, w tym afery korupcyjne, które podważają zaufanie do decydentów, co z kolei może zniechęcać ich do podejmowani trudnych wyzwań. W atmosferze nieufności i pomówień niełatwo jest przygotowywać transakcje zbycia majątku o ogromnej wartości.
Podsumowując, sądzę, że polski sektor komunalny nie powinien obawiać się konfrontacji z realiami w jakich znajdzie się Polska po wejściu do Unii Europejskiej, a możliwość wykorzystania funduszy unijnych jest wielką szansą dla polskich przedsiębiorstw komunalnych.
Niezbędnym warunkiem jest dalsze wzmacnianie i upowszechnianie prorynkowej orientacji w gminach (ogromne wyzwanie dla ośrodków opiniotwórczych - instytutów naukowych,
mediów, organizacji samorządowych) oraz merytoryczne i techniczne wpieranie działań
restrukturyzacyjnych i prywatyzacyjnych przez instytucje centralne („PHARE PL00101.07
Prywatyzacja podmiotów komunalnych” to dobry przykład wsparcia procesu kończenia reform).
myszka2212