Dumas Aleksander - Czarny tulipan.pdf

(815 KB) Pobierz
Aleksander Dumas
Czarny tulipan
tom
Całość w tomach
Polski Związek Niewidomych
Zakład Wydawnictw i Nagrań
Warszawa 1990
Przełożyła
Janina Karczmarewicz_Fedorowska
1
Tłoczono w nakładzie 10 egz.
pismem punktowym dla niewidomych
w Drukarni PZN,
Warszawa, ul. Konwiktorska 9
Pap. kart. 140 g kl. III_Bą1
Przedruk z wydawnictwa
"Iskry", Warszawa 1983
Wydanie drugie.
Pisała J. Szopa
Korekty dokonały:
U. Maksimowicz
i K. Kruk
1. Wdzięczny lud
Dwudziestego sierpnia 1672
roku Haga, lśniąca, biała,
ożywiona, kokieteryjna, jak
gdyby każdy dzień tygodnia był
niedzielą, Haga ze swym
cienistym parkiem, z
rozłożystymi drzewami
pochylającymi się nad tłumem
gotyckich kamieniczek, z
szerokimi lustrzanymi taflami
kanałów, w których odbijają się
dzwonnice o niemal orientalnych
kopułach, Haga - stolica siedmiu
2
Zjednoczonych Prowincji * -
wezbrała czarno_czerwonym
strumieniem obywateli
wypełniających wszystkie jej
arterie, spieszących, zziajanych
i zatrwożonych, biegnących - ten
z nożem u pasa, ów z muszkietem
na ramieniu, inny jeszcze z
kijem w garści - w stronę
Buytenhofu, gdzie mieściło się
olbrzymie więzienie, którego
okratowane okna możemy oglądać
po dziś dzień. Przebywał w nim
wówczas, od chwili oskarżenia go
przez chirurga Tyckelaera o
morderstwo, brat byłego
wielkiego pensjonarza
Holandii, * Kornel de Witt.
Zjednoczone Prowincje - nazwa
republiki utworzonej w r. 1581
przez siedem prowincji
północnoniderlandzkich
(największa z nich to Holandia)
w wyniku walki wyzwoleńczej
Niderlandów z absolutyzmem
hiszpańskim. Republika ta
uzanana została przez Hiszpanię
w traktacie westfalskim w r. 1648.
Wielki pensjonarz - tytuł
3
państwowy w Niderlandach
najwyższego urzędnika miasta lub
prowincji. Od r. 1653 funkcję
wielkiego pensjonarza prowincji
Holandia pełnił Jan de Witt
(1625_#72) sprawujący faktycznie
władzę w całej Republice.
Gdyby historia tego okresu, a
zwłaszcza tego roku, w którym
rozpoczynamy opowieść, nie była
w sposób nierozerwalny związana
z dwoma zacytowanymi nazwiskami,
parę słów wyjaśnienia, jakich
zamierzamy udzielić, mogłoby się
wydać zbędnym balastem. Ale
musimy uprzedzić czytelnika, że
to wyjaśnienie jest w równej
mierze potrzebne dla
przejrzystości naszej opowieści,
jak do zrozumienia doniosłych
wydarzeń politycznych, wśród
których się ona rozgrywa.
Kornel lub Cornelius de Witt,
Ruart de Pulten, czyli inspektor
tam wodnych kraju, eks_burmistrz
Dordrechtu, swego rodzinnego
miasta i delegat do Stanów
Holenderskich, * liczył lat
czterdzieści dziewięć, gdy
naród, zmęczony republiką, tak
jak ją pojmował Jan de Witt,
wielki pensjonarz Holandii,
zapałał gwałtowną miłością do
stathouderatu, * który, na mocy
wieczystego edyktu, narzuconego
4
przez Jana de Witta Zjednoczonym
Prowincjom, został był po wsze
czasy zniesiony w tym kraju.
Stany Holenderskie -
przedstawicielstwo Holandii w
Stanach Generalnych - najwyższym
organie władzy ustawodawczej
Republiki.
Stathouderat - (stathouder -
hol. "namiestnik") w
Niderlandach urząd zajmowany
początkowo przez przedstawiciela
króla hiszpańskiego; później
tytuł stathoudera oznaczał
najwyższego urzędnika Republiki
w poszczególnych prowincjach. W
Holandii od r. 1572 (z
przerwami) funkcję tę pełnili
książęta Orańscy.
Ale tak to już bywa na
świecie, że kapryśny w swoich
uczuciach lud łączy z każdą
sprawą osobę jakiegoś człowieka,
więc i tym razem za Republiką
widziały mu się surowe oblicza
braci de Witt, owych Katonów
Holandii, mających w pogardzie
schlebianie uczuciom
patriotycznym i będących
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin