Przewidywane osiągnięcia ucznia:
• Potrafi zdefiniować pojęcie zabawa.
• Rozwiązuje krzyżówki i rebusy.
• Współpracuje w zespole.
• Zna zwyczaje karnawałowe.
• Samodzielnie szuka różnych informacji w tekście i wykorzystuje je w czasie rozmów.
• Redaguje kilka zdań na wskazany temat.
• Posługuje się kalendarzem i dokonuje prostych obliczeń kalendarzowych.
• Wykonuje maski karnawałowe.
• Uważnie słucha innych.
• Zdobyte informacje wykorzystuje w działaniach praktycznych.
Przydadzą się:
„Świerszczyk” nr 4/2006,
koperty z zagadkami dla dzieci, materiały do wykonania masek karnawałowych (np. karton, nożyczki, klej, spinacze biurowe, zszywacz biurowy, taśma dwustronna, czapka bejsbolówka, gumka bieliźniana, papier kolorowy, krepina, brokat), „Wycinanka” („Już w szkole”, klasa 1. i 2., semestr 1., Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa 2005)
Przebieg zajęć:
◙ Uczniowie losują koperty, w których znajdują się zadania dla każdego dziecka: zagadki z „Kto zagadki ładnie zgadnie, tego nuda nie dopadnie” („Świerszczyk” nr 4) oraz wykreślanka literowa usprawniająca syntezę wzrokową (zadaniem dzieci jest wykreślenie powtarzających się liter i ułożenie hasła z pozostałych: H H H K H H H H L H H H H H A H H H H H H S H H H H O H H H W H H H H A H H H H H H H Z H H H H A H H H H H H B H H H A H H W H H A H H H H H H KH H H A H H H R H H H H H H N H H H H H H A H H H H W H H H H H H H H H H H H A H H H H H H Ł H H O H H H H W H H H H H H A H H H H H H H H H H H – hasło: klasowa zabawa karnawałowa).
◙ Co to jest zabawa? – definiowanie pojęcia zabawa za pomocą metody śniegowej kuli.
Dzieci w parach definiują pojęcie zabawa, następnie pary łączą się w czwórki i uzgadniają wspólną wersję definicji, potem to samo robią ośmioosobowe grupy itd. Na końcu zapisują tak zredagowany tekst w ostatecznej wersji.
◙ Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, czym jest karnawał, np.: Zimowy okres balów i zabaw to karnawał, nazywany dawniej zapustami. Rozpoczyna się po święcie Trzech Króli (6 stycznia) i trwa do środy popielcowej, która rozpoczyna czas wielkiego postu. Dawniej największą rozrywką karnawału były kuligi, urządzane przez bogatych właścicieli ziemskich: szlachtę i magnatów. Kuligi były zawsze bardzo starannie przygotowywane przez sąsiadów z całej okolicy. Ustalano kolejność odwiedzin, przygotowywano noclegi, zaopatrywano spiżarnie... Jechano od dworu do dworu saniami ciągniętymi przez konie, z muzyką i śpiewem, a wieczorami biesiadowano, śpiewano i tańczono. Często bawiono się do białego rana. Obecnie kuligi są organizowane przede wszystkim dla dzieci i są raczej atrakcją zimową niż formą karnawałowej zabawy. W karnawale w miastach organizowano pochody maskaradowe, a po wsiach chodzili przebierańcy (np. kozy, bociany, niedźwiedzie, diabły), którzy odwiedzali domy sąsiadów, śpiewali wesołe przyśpiewki i zbierali dary. Organizowano również maskarady, czyli bale maskowe. Najsłynniejsze odbywały się w Gdańsku i w Warszawie. W okresie międzywojennym rozpoczęto organizowanie balów dobroczynnych, z których dochód przeznaczano dla potrzebujących. Zwyczaj ten przetrwał do dziś.
◙ Uzupełnianie wiadomości o zwyczajach i tradycjach karnawałowych.
• Jakie znamy zwyczaje karnawałowe? – wypowiedzi dzieci na podstawie własnych doświadczeń.
• Głośne, indywidualne czytanie informacji o zapustach w rubryce „Chcę wiedzieć więcej… o zapustach” („Świerszczyk” nr 4/2006).
• Wspólne ułożenie i zapisanie kilku zdań na temat zwyczajów karnawałowych.
◙ Obliczenia kalendarzowe: odszukanie w kalendarzu daty święta Trzech Króli, sprawdzenie, kiedy w tym roku będzie środa popielcowa, ostatki, tłusty czwartek, a na końcu obliczenie, ile dni, ile tygodni trwa karnawał w 2006 roku.
◙ Wykonanie masek karnawałowych według pomysłów nauczyciela i dzieci lub według instrukcji w „Kolorowych zabawach” („Świerszczyk” nr 4/2006) albo wykonanie masek z „Wycinanki” („Już w szkole” klasa 1., semestr 1., Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa 2005).
◙ Zabawa ruchowa ze śpiewem – dzieci ubrane w maski bawią się w kółeczku, śpiewając piosenkę „Poleczka”, np.:
Nazywają mnie Poleczka,
umiem skakać jak piłeczka,
bardzo, bardzo jestem skoczna,
a jak zacznę, to nie spocznę.
Hop, hop, la, la, la,
kto zatańczy tak jak ja.
Źródło: „Zuchowe nutki”, oprac. Bolesław Perl, Wydawnictwo Harcerskie, Warszawa 1968
Można też wykorzystać inną piosenkę wybraną przez nauczyciela.
Anusia2303