DUCH ŚWIĘTY
Kiedy Apostoł Paweł przyszedł do Efezu zapytał ludzi czy wiedzą coś o Duchu Świętym, odpowiedzieli mu że o Nim nie słyszeli.
Dzisiaj gdyby zapytano ludzi co wiedzą na temat Ducha Świętego, to pewnie mało by o Nim wiedzieli. Duch Święty jest jakby „ zaniedbywany „. Jest Istotą mało znaną. Jest trudny do wyrażenia. Do wypowiedzenia. Jego wyrażenia są zawsze symboliczne.
Chcąc chociaż trochę poznać Ducha Świętego trzeba sięgnąć do źródeł. Są nimi:
· Pismo Święte- On jest źródłem natchnienia
· Tradycja- Ojcowie Kościoła
· Nauczycielski Urząd Kościoła- papież, sobory (dar nieomylności)
· Liturgia
· Modlitwa – warto pamiętać, że zawsze modlimy się do Boga przez Chrystusa w Duchu Świętym
· Życie Apostołów i ich aktywność misyjna
Świadectwa świętych
Duch Święty to inna rzeczywistość niż Chrystus. Nie jest widziany, nie da się Go do końca poznać. Oznacza tchnienie, wiatr, powietrze. Jest rzeczywistością ponad (transcendentny, przewyższa wszystko).
Paraklet, Pocieszyciel, Orędownik Rzecznik. Duch obiecany, Duch Chrystusa, Duch Boży. Obok tych określeń jest jeszcze szereg symboli.
WODA – oczyszcza, daje życie, przez chrzest św. stajemy się dziećmi Bożymi.
NAMASZCZENIE – namaszczano królów, było to związane z wylaniem Ducha. Przeznaczenie, wybranie do konkretnego działania (Mesjasz namaszczony Duchem Świętym).
OGIEŃ – rozgrzewa, wypala, wyjaśnia. Słowa Eliasza paliły, Jezus chrzcił Duchem Świętym i ogniem.
OBŁOK I ŚWIATŁO – są one ze sobą złączone. Gdzie Bóg się objawia, tam są obłok i światło (Arka, namiot).
PIECZEĆ – wyciska niezatarte znamię (chrzest, bierzmowanie, kapłaństwo).
PALEC – Bóg palcem dotyka Adama przy stworzeniu.
GOŁĘBICA – nowe życie, Chrystus pełen Ducha przynosi nowe życie.
· Najpierw był to wiatr którym Bóg posługiwał się do swoich celów. Wiatr przygnał przepiórki gdy byli na pustyni, wiatr osuszył morze i mogli przejść suchą nogą. Ten Ruah nie był jeszcze Duchem Bożym, to był wiatr, z którym Bóg działał.
· Potem „Ruah” znaczyło „tchnienie”, siłę życiodajną człowieka. Bóg dawał Ruah i człowiek żył, a gdy Bóg Ruah człowiek umierał. Ruah jest więc warunkiem życia.
· Następnie Ruah oznacza już konkretnie Ducha Bożego, Ducha Jahwe.
W ST. Duch Boży ma kilka znaczeń.
NT tu jest mowa o Duchu Świętym. Ewangelia i Dz. Ap. ukazują historio zbawcze rolę Ducha Świętego.
Duch jest w ścisłej relacji do Chrystusa. Łącznie, razem występuję w działaniu. Błędne jest więc twierdzenie, że duch Święty zaczyna działać od Pięćdziesiątnicy. On działał w życiu Chrystusa jest ściśle z Nim związany.
Wcielenie nie jest możliwe do zrozumienia bez Ducha Świętego.
Chrzest – Duch Święty zstąpił na Chrystusa, który mówi: „ posłał mnie abym głosił Dobrą Nowinę”.
Pascha – ofiara dokonuje się w Duchu Świętym.
Zesłanie Ducha Świętego – Chrystus jest tak przeniknięty Duchem, że może Go innym udzielać.
Duch Święty ukazany jest jako Osoba i Moc. Bibliści twierdzą, że Duch i Moc to to samo. Duch Święty jest Bożą Mocą. Skoro Ojca i Syna uznajemy za Osobę to musimy i Ducha Świętego uznać za Osobę.(Świadkowie Jehowy twierdzą, że Duch Święty tylko Mocą ).
Duch Święty u Jana
Jan twierdzi, że Jezus daje Ducha np. rozmowa z Samarytanką : „Kto będzie pił wodę, którą Ja mu dam, nie będzie pragnął”. Jan dodaje, że mówił o Duchu Świętym. W czasie święta Namiotów : „Jeśli ktoś jest spragniony niech przyjdzie i pije”. Duch Święty jest wodą ożywczą. Po zmartwychwstaniu w wieczerniku: „Wyżmijcie Ducha”. Chrystus ma moc udzielania Ducha Świętego.
· Duch Święty jest Parakletem (Wspomożyciel, Orędownik, Adwokat, Pocieszyciel, Rzecznik wobec Boga).Przekonuje o grzechu, sprawiedliwości, sądzie. Głównym grzechem jest niewiara w Chrystusa. Tym którzy uwierzyli Duch daje wewnętrzną radość. Sprawiedliwości Bóg dokonał na Chrystusie wskrzeszając Go z martwych. Duch przekonuje o sądzie: „ Władca tego świata został osądzony”, czyli sądem jest to, że szatan został pokonany. Chrystus wyrwał nas z jego mocy. Sami dokonujemy sądu, czy iść za Jezusem, czy nie.
Duch Święty spełnia misję wobec uczniów, świata i Chrystusa. On wszystkiego nauczy i wszystko przypomni. On sprawi, że chrześcijanie zrozumieją dogłębnie to co Chrystus powiedział. Duch Święty otoczy chwałą Chrystusa, przygotuje przyjście ostateczne Chrystusa (paruzję).
Duch Święty u Pawła
Wg. Pawła Duch Święty jest Darem Boga, jest to dar darmo dany: „A więc kto to odrzuca, nie człowieka odrzuca lecz Boga, który przecież daje wam swojego Ducha” (1 Tes 4,8), Dar Ducha Świętego jest nam dany nie za uczynki, za to że byliśmy dobrzy, ale za darmo.
· Paweł wskazuje na ścisłą relacją Ducha z Chrystusem w Kościele i w życiu chrześcijanina. Czasem Ducha utożsamia z Chrystusem: „Panem jest Jezus”, a w innym miejscu „Pan jest Duchem”. Chrystus działa przez Ducha i w Duchu.
· Duch Święty obdarza ludzi charyzmatami. Paweł przedstawia katalogi tych darów.
· Duch Święty w szczególny sposób działa w Kościele. Dzięki Niemu Kościół jest misyjny. Duch Święty jednoczy ludzi z Bogiem między sobą.
· Duch Święty w życiu chrześcijanina. Obdarza trojakimi darami, łaską, charyzmatami. Owocami Jego działania są: miłość, mądrość, cierpliwość, łagodność...
Teologia idąc za Pismem Św. rozróżniła dwa rodzaje mówienia o Duchu Świętym w relacji do Ojca i Syna.
Zachód przyjął formę trójkąta: Ojciec z Synem są wspólną przyczyna Ducha. Duch łączy Ojca i Syna. Między tymi trzema Osobami jest przepływ miłości i są One kimś jednym, jednym Bogiem. Ta Miłość jest Osoba – Duch Święty.
Wschód kładł nacisk na Ojca. Ojciec jest najważniejszy, On był zawsze, a Syna i Ducha nie było. Ojciec był pierwszy, potem był Syn, potem Duch: Ojciec jest u początku, On zrodził Syna, a Duch pochodzi od Ojca przez Syna.
Wschód z zachodem różnią się do dzisiaj. W katolicyzmie dominuje patrzenie zachodnie. Duch Święty w Trójcy jest ukazany jako Miłość i Dar. Ojca z Synem łączy Miłość, która jest Osobą. Duch Święty jest Miłością osobową, wspólną Osobą Boską. Ojciec i Syn miłują siebie i nas Duchem Świętym.
· Poczęcie i narodzenie. Wg. Jana Pawła II jest to największe dzieło dokonane przez Ducha Świętego. On przygotował Maryję do tego, by Bóg stał się Człowiekiem: „Pełna łaski, Pan jest z Tobą”. Duch Święty dokonuje misterium wcielenia. On też dokonał unii hipostatycznej, czyli zjednoczenia natury Boskiej i ludzkiej.
· Ofiarowanie w świątyni. Duch Święty objawił Symeonowi, że nie umrze dopóki nie zobaczy Zbawiciela. On dodawał mu sił by czekać. On przyprowadził go do świątyni.
· 12-letni Jezus w świątyni. Rozmawia z uczonymi, którzy są zdziwieni Jego mądrością. Jezus dla nich jest ekspertem, ma to od Ducha Świętego, który jest w Nim. Jezus pod wpływem Ducha wie, że jest Synem Bożym: „Czy nie wiedzieliście, że powinienem być w tym co należy do mego Ojca?”.
· Chrzest w Jordanie. Gdy Jan chrzci Jezusa objawia się Duch Święty i zstępuje na Chrystusa, prowadzi Go. Duch Święty jest widoczny w nauczaniu Jezusa. Pismo Św. podaje: „Uczył z mocą”, Jego słowa były pełne mocy Ducha Świętego. Chrystus mocą Boża wyrzucał złe duchy (w NT moc Boża = Duch Święty).
· Pascha Chrystusa (Męka, Śmierć, Zmartwychwstanie). Chrystus w Duchu jest tak ściśle zjednoczony z Ojcem, że chce tego co chce Ojciec. Jan Paweł II mówi, że w Męce Chrystusa Duch Święty był obecny na sposób ognia, spalił On Ofiarę Chrystusa a tym, samym sprawił, że została ona przyjęta przez Boga.
· Zmartwychwstanie. Duch Święty daje życie Chrystusowi, czyli jest Ożywicielem, tam gdzie jest życie jest i Duch Święty. Chrystus w zmartwychwstaniu za sprawą Ducha Świętego został ustanowiony źródłem życia i świętości.
1. Jest Panem i Ożywicielem. Bóg zaplanował, zapragnął Kościoła, Jezus to zrealizował, a Duch Święty sprawia, że On żyje i istnieje. Wg. Św. Augustyna jakie miejsce w człowieku ma dusza, takie Duch Święty ma miejsce w Kościele. Duch Święty jest Duszą Kościoła. Św. Tomasz mówi, że Duch Święty spełnia w Kościele rolę serca. Kościół dzięki sercu może spełniać swoją misję.
2. kościół jest jeden, święty, powszechny i apostolski.
Kościół jest święty, choć są w Nim ludzie grzeszni. Duch Święty jest źródłem tej świętości. Kościół to rzeczywistość Bosko –ludzka. Bóg czyni ludzi świętymi (sakramenty, łaska ) jeśli się tylko otworzą.
Kościół jest powszechny, czyli katolicki. Jest otwarty dla wszystkich ludzi: „Nauczajcie wszystkie narody”. To co głosi Kościół jest powszechne, obejmuje całego człowieka i całą rzeczywistość. Wszystko ma udział w zbawieniu, nie tylko dusza, ale też ciało, kosmos. Nie znaczy to, że wszyscy się zbawią, bo to zależy od człowieka.
Kościół jest apostolski. Trwa w nauce Apostołów, jest wierny nauczaniu Chrystusa. Duch Święty ciągle uświadamia Kościołowi nauczanie Apostołów, a przez nich Chrystusa.
Kościół jest jeden. Ciągle jest jednoczony przez Ducha Świętego. Ta jedność realizuje się przez Krzyż tzn. jedność ludzi z Bogiem (Ciało Mistyczne).
3. Duch Święty ubogaca w dary i w charyzmaty.
Dary Ducha Świętego. Tradycja podaje, że jest ich 7, a cyfra 7 oznacza pełnię, czyli są to wszystkie dary jakie człowiekowi są potrzebne.
· Dar rozumu – człowiek potrafi na wszystko patrzeć po Bożemu, czyli oczyma Chrystusa i Ewangelii.
· Dar rady – znalezienie sposobu na konkretne wydarzenie, wybór, doradzenie.
· Dar umiejętności – chodzi o umiejętność w sprawach Bożych.
· Dar mądrości – wg. ST nie ma nic cenniejszego niż mądrość. Jest to umiejętność rozeznania między dobrem a złem.
· Dar pobożności – chodzi o życie po Bożemu, realizowanie Bożego przykazania miłości.
· Dar męstwa – walka ze złem, najpierw sobie. Owocem tego daru jest męczęstwo.
· Dar bojaźni Bożej – Pismo Św. mówi, że bojaźń Boża jest początkiem mądrości. Boję się obrazić Boga.
4. Duch Święty działa w sakramętach. Sakramenty mają moc uświęcania. Są niezawodne i skuteczne dzięki Duchowi Świętemu. Ex opere operato- dzieło działa samo przez się. Ex opere operantis- dzieło jest skuteczne wtedy gdy człowiek współpracuje z łaską Bożą. Od tej współpracy zależą owoce.
Epikleza – przyzywanie Ducha Świętego aby zadziałał. Duch Święty musi być przyzywany w każdym sakramencie.
SZCZĘŚĆ BOŻE W ROZWAŻANIACH!
M. D.
szezlaczek