POMAGAMY
PTAKOM
PRZETRWAĆ ZIMĘ
Opracowała mgr I. Paruszewska
CELE:
· POSZERZENIE ZNAJOMOŚCI ROŚLIN I ZWIERZĄT SPOTYKANYCH W OTOCZENIU PRZEDSZKOLA (NP. W PARKU, NA ŁĄCE, W LESIE); PRÓBY ZAOBSERWOWANIA, CZYM I W JAKI SPOSÓB ODŻYWIAJĄ SIĘ ZWIERZĘTA ZYJĄCE W NATURALNYM ŚRODOWISKU, ZWŁASZCZA PTAKI.
· WYKONYWANIE NIEKTÓRYCH PRAC: ZBIERANIE, SUSZENIE, PRZECHOWYWANIE NASION I OWOCÓW, PRZEZNACZONYCH NA POKARM DLA PTAKÓW SYSTEMATYCZNIE DOKARMIANYCH ZIMĄ.
· WIĄZANIE TYPOWYCH ZJAWISK ATMOSFERYCZNYCH ORAZ ZMIAN W SWIECI ROŚLIN I ZWIERZĄT Z AKTUALNĄ PORĄ ROKU. ZWRACANIE UWAGI NA ZJAWISKA CHARAKTERYSTYCZNE DLA ZIMY; OPADY ŚNIEGU, MRÓZ, RÓŻNICE W WYGLĄDZIE DRZEW LIŚCIASTYCH I IGLASTYCH.
· NABYWANIE OPIEKUŃCZEGO STOSUNKU DO ZWIERZĄT I ROŚLIN.
· OBSERWACJE PRZYLATUJĄCYCH DO KARMNIKA PTAKÓW. ROZPOZNAWANIE ICH I NAZYWANIE. OSŁUCHANIE Z NAZWAMI PTAKÓW ODLATUJĄCYCH NA ZIMĘ.
· SZUKANIE W KSIĄŻKACH ILUSTRACJI NA OKREŚLONY TEMAT.
· ZABAWY PRZY ŚPIEWIE NAUCZYCIELKI ILUSTUJĄCE TREŚĆ PIOSENKI Z WYKORZYSTANIEM ODPOWIEDNIO DOSTOSOWANYCH ELEMENTÓW RUCHU.
· ZAPOZNANIE Z ZASADAMI BEZPIECZEŃSTWA POZA TERENEM PRZEDSZKOLA – UŚWIADOMIENIE KONIECZNOŚCI STOSOWANIA ZAKAZÓW UCZESTNICTWA W ZABAWCH ZAGRAŻAJĄCYCH ŻYCIU.
· WYRABIANIE NAWYKÓW HIGIENICZNO – KULTURALNYCH ZWIĄZANYCH Z HARTOWANIEM.
1. Zachęcanie dzieci do codziennych obserwacji zimowej aury. Spontaniczne wypowiedzi na ten temat.
2. Spacer po ogrodzie, parku lub wycieczka do lasu.
· Obserwowanie czynności przy odnawianiu karmnika przez rodziców lub pana woźnego. Udział dzieci w wyborze odpowiedniego miejsca na ustawienie karmnika.
3. Oglądanie atlasów z cyklu „Ptaki”.
· Wyszukiwanie na obrazkach znajomych ptaków i nazywanie ich.
· Oglądanie książek o tematyce zimowej. Wymiana niektórych książek w kąciku na książki o tematyce związanej z zimą.
4. Rozmowa na temat: „Przyszła zima – kto ją przetrzyma?”.
· Jak przygotowujecie się do przetrzymania zimy? (Odzież, zapasy w domu, uszczelnianie okien itp.).
· Jak radzą sobie zwierzęta? (Niektóre śpią, inne mają zapasy, inne przychodzą po pomoc do ludzi).
· W jaki sposób my pomożemy ptakom? (Dokarmianie, pojenie w czasie dużych mrozów).
· Czy śnieg pomaga, czy przeszkadza roślinom przetrwać zimę?
5. „Spiżarnia ptaków” – swobodne wypowiedzi na temat opowiadania: co ptaki lubią jeść? Jakie ptaki pozostały u nas na zimę? Jak pomóc ptakom?
· Obejrzenie posiadanych nasion i owoców przeznaczonych do karmienia ptaków. Wykorzystanie różnorodnych nasion (słonecznika, dyni, maku, pszenicy, lnu, czarnego bzu itp.) do porównywania kształtów i klasyfikowania. Systematyczne gromadzenia pokarmu dla ptaków.
6. Wyznaczenie w kąciku przyrody miejsca na gromadzenie pożywienia dla ptaków. Ustalenie pory i dyżurów przy czyszczeniu karmnika i wysypywaniu karmy. Obserwacja przylatujących do karmnika ptaków – próby rozpoznawania i nazywania ich.
7. Zabawa ortofoniczna „Ptaki i kot”.
· Przećwiczenie mięśni narządów mowy na zgłoskach „ćwir”, „pi”, „miau”.
8. Ćwiczenia oddechowe „Piórka”.
· Rozwijanie pojemności płuc, regulowanie oddechu poprzez dmuchanie na piórko tak, aby utrzymać je w powietrzu.
9. Słuchanie wiersza „Karmimy ptaki” – T. Fiutowskiej – praca z obrazkiem.
· Uważne słuchanie tekstu mówionego.
· Rozpoznawanie i nazywanie kilku żyjących w naturalnym środowisku gatunków ptaków: wróbel.
· Zapoznanie z charakterystycznymi cechami wyglądu wróbla.
Spadł śnieg a mróz srogi dookoła...
Za oknem cicho i tylko słyszę,
Jak wróbel woła:
- Ćwir, ćwir, przedszkolaki,
na waszą pomoc czekają ptaki.
Sypnijcie ziarna, bo już za chwilę
przyfruną wróble, gołębie, gile.
Przynieście także, chłopcy, dziewczynki,
dla sikoreczek skórkę słoninki.
- Nam nie trzeba przypominać,
bo gdy wkoło sroga zima
wszystkie dzielne przedszkolaki
z wielką chęcią karmią ptaki!
· Co wróbel mówił do dzieci?
· Co dzieci odpowiedziały?
10. Układanie opowiadania na podstawie wierszy: „Wróbelki”, „Dobry przykład” – Heleny Bojanowskiej.
WRÓBELKI
Nie ma już ptaszków, poleciały.
Porzuciły gniazda swoje
i rodzinny ten swój kraj.
Tylko wróbel, wierne ptaszę,
chociaż mroźny wicher wieje,
chętnie został tutaj z nami,
bo ukochał gniazdo swe.
Mój wróbelku, dzięki tobie,
że świergotać będziesz nam,
gdy ci bardzo głód dokuczy,
ja ci chleba, ziarnek dam.
· O czym opowiada wiersz?
· Dlaczego wróbel to wierny ptak? Co dziecko obiecuje wróblowi?
· Dlaczego będzie go karmić?
DOBRY PRZYKŁAD
Kręcił się pod oknem jakiś mały ptaszek
i szukał żywności.
Widząc to Łukaszek pokruszonej bułki sypnął mu
garsteczkę.
Ucieszył się ptaszek, podziobał troszeczkę,
lecz nie zjadł wszystkiego i oto gdzieś leci...
Wtem wraca za chwilkę, z nim drugi i trzeci,
i czwarty, i piąty... Zbiegły się ptaszyny
i skrzętnie zbierają chlebka okruszyny.
Wesoło szczebioce skrzydlata gromadka.
Patrzy się Łukaszek, potem powie mu matka:
- Czy widzisz, jakie dobre te małe ptaszęta?
Jednemu jeść dałeś, on jednak pamięta,
że siostry i bracia jedliby z ochotą,
poleciał też po nich, sprowadził ich oto.
· O czym opowiada ten wiersz?
· Co zrobił wróbel?
· Dlaczego sprowadził inne wróble?
11. Wycieczka do ogródka przedszkolnego – obserwacja śladów ptaków na śniegu. Posypywanie okruchów i ziarenek do karmnika.
· Wyrabianie nawyków higieniczno – kulturalnych związanych z hartowaniem.
· Rozgrzewanie się w czasie chłodu.
12. Historyjka obrazkowa na podstawie opowiadania „Wesołe gospody” M. Kownackiej.
· Słuchanie krótkich opowiadań na bliskie dzieciom tematy z użyciem ilustracji.
· Wyróżnianie na obrazkach i nazywanie znanych przedmiotów i zwierząt.
· Wzbogacanie słownictwa o wyraz: karmnik.
1. „Biedronki piłowały deski, młotkami stukały, wesoły karmnik zmajstrowały!
- Gdzie by go przymocować?
- Za szybą w „Kąciku przyrody”! będą ptaszki leciały do tak ślicznej gospody!
- A „Misie” i „Krasnale” w płacz: - My nie potrafimy tak wspaniale!
2. To „Biedronki” za młotki, za strugi –zbudowały karmnik drugi – a jak zbudowały trzeci – to już miały karmniki wszystkie w przedszkolu dzieci! Budowali z przyjemnością, ale teraz – jak z żywnością? Potrzebne konopie, tłuszcz i mak – rada w radę – zróbmy tak: W sieni ustawili karmnik i wymalowali na nim ptaki –sikory – koraliki, dzięcioły – zabijaki, ze to niby ptaszki proszą, niech im dzieci pokarm znoszą... No i do tej ptaszkowej stołówki – każdy coś ze swojej spiżarni użyczy: łój, skórka słoniny, siemię, nasiona chwastów – każdy dar składa dla głodomorów – ptaszków!
A kiedy do „ptaszkownicy” każdy coś chętnie dodał – to już pokarm dyżurni roznoszą po gospodach!
3. Teraz kino za oknem – nie trzeba lepszego kina –sikoreczka uboga po sznureczku się wspina... A bogatka – łup cup cup! Łój z patyka już dziobie...
Wtem kowalik zawitał – wiec frrrr – uciekły obie. Kowalik zabijaka, a dla niego łój – gratka! Ustępuje mu z drogi nawet mocna bogatka!
Dzięcioł nagle nadleciał z krasną mycką na czole!
- Nie rozwal nam gospody, drogi panie dzięciole! Robiliśmy gospodę cały tydzień blisko – jak rąbniesz, to rozwalisz – twarde masz dziobisko!
Patrzą dzieci i lalki, Plastuś, miś i osiołek... jak też łyka konopie ten gość z lasu, dzięciołek! A dzięcioł prędko łykał, widocznie nie miał czasu, i ffffr! Szybko odleciał – prościutko w stronę lasu.
4. Więc wróciła sikorka znowu dziobać słoninkę – Mruczek patrzy przez szybkę i tylko łyka ślinkę!...
A laleczki wołają: Idź spać za piec, kocurze jak skoczysz na parapet, to dostaniesz po skórze! Tak wesoło w karmnikach, wszyscy chodzą weseli, gdy sikorki się kręcą na śmiesznej karuzeli!
13. Zabawa „Siedząca ciuciubabka”. Jedno z dzieci wybrane za pomocą wyliczanki siada na krześle z zasłoniętymi oczami. Pozostałe trzymającą się za ręce chodzą wokół niego. W pewnym momencie nauczycielka mówi: „stop”. Dzieci zatrzymują się. To, które stoi w danej chwili naprzeciw ciuciubabki podchodzi do niej i wypowiada imię siedzącego dziecka- ciuciubabki. Ciuciubabka musi odgadnąć, kto przy niej stoi. Jeżeli nie rozpozna po głosie, może wstać i dotykać oraz obracać kolegę. Jeżeli odgadnie, następuje zmiana ciuciubabki. Jeżeli nie, zostaje ona na krześle. W przypadku trzykrotnego nieodgadnięcia imienia dziecka nową ciuciubabkę wybiera się recytując wyliczankę. (Tak jak na początku zabawy).
Odleciały już skowronki,
wilgi i jaskółki.
Czajki, gęsi i bociany,
słowiki, kukułki.
Ale sroki i jastrzębie
z nami pozostały, i ty wierny, szary ptaszku,
nasz wróbelku mały.
Po zabawie zainteresowane dzieci mogą obejrzeć obrazki, o których mowa w wyliczance.
14. Zabawa kształcąca mowę – wykorzystanie wiersza pt. „Wróbelki zimą” Wł. Broniewskiego.
· Ćwiczenia mięśni narządów mowy na wyrazach: „ćwir, ćwier”.
· Inscenizacja wiersza – naśladowanie poruszania się wróbli.
· Wiązanie typowych zjawisk atmosferycznych oraz zmian w świecie zwierząt z aktualną pora roku.
WRÓBELKI ZIMĄ
Ćwir, ćwir, ćwir zima biała.
Podwóreczko przysypała,
w białym puchu cała ziemia,
Nic nie widać do jedzenia.
Ćwir, ćwir, ćwir,
na podwórko,
wyglądamy z gniazda dziurką.
czy na śmietnik dla wróbelków
nie wysypią kartofelków.
SIKORKA: Puk, puk!
CHŁOPIEC: Kto tam?
SIKORKA: Otwórz, to ja sikorka!
CHŁOPIEC; A, dzień dobry, co słychać?
SIKORKA: Bardzo źle!
Rano, mąż mój był w lesie.
Myślałam, że coś przyniesie.
Potem synowie byli w ogródku.
Także bez skutku.
CHŁOPIEC: A ty szukałaś pożywienia?
SIKORKA: O sobie już nie mówię.
Byłam i za górką, i za tymi topolami dwiema.
...
mikrofon2