13.pdf

13. Who, whom, that, which, whose, where

w zdaniach złożonych

13.1 Zdania definiujące o osobach, rzeczach i miejscach

Who , whom , that , gdy mówimy o osobach

Gdy mówimy o ludziach, rzeczach czy miejscach , możemy układać krótkie zdania, jak na

przykład:

You met a man in the club. Poznałaś mężczyznę w klubie.

Tell me about the man . Powiedz mi o tym mężczyźnie .

W obu mówimy o tej samej osobie : the man – mężczyzna . Nasza znajoma poznała go w

klubie, a my chcemy, żeby nam o nim coś powiedziała. Te wszystkie informacje możemy

przekazać układając jedno zdanie :

Powiedz mi o mężczyźnie, którego poznałaś w klubie.

Aby połączyć dwie części zdania złożonego : Powiedz mi o mężczyźnie i poznałaś w klubie,

użyliśmy zaimka którego .

Ułóżmy analogiczne zdanie po angielsku.

Ponieważ mówimy o osobie : the man , aby połączyć dwie części zdania użyjemy zaimka

who – który, którego lub formalnego w stylu whom – którego, któremu : the man who lub the

man whom – mężczyzna, którego .

W codziennych rozmowach często używamy uniwersalnego , bo odnoszącego się zarówno

do osób, jak rzeczy zaimka that – którego : the man that - mężczyzna, którego .

Zdanie: Powiedz mi o mężczyźnie, którego poznałaś w klubie możemy zatem po angielsku

ułożyć na trzy sposoby:

Tell me about the man who you met in the club.

Tell me about the man whom you met in the club. (to zdanie brzmi formalnie)

Tell me about the man that you met in the club. (tak mówimy potocznie)

Zastanówmy się teraz, jak to zdanie uprościć .

Użyliśmy w nim zwrotu: the man who (whom, that) you met . Po who (whom, that)

powiedzieliśmy you . You jest podmiotem zdania podrzędnego (relative clause): you met in

the club - poznałaś w klubie.

Jeśli usuniemy who (whom, that), pozostanie nam jednoznaczny , łatwy do zrozumienia

zwrot: the man you met - mężczyzna, którego poznałaś.

Ułóżmy inne, podobne zwroty:

the book I got for my birthday – książka, którą dostałam na urodziny

the house we moved into – dom, do którego wprowadziliśmy się

the people Alexander interviewed – ludzie, z którymi Alaksander

przeprowadzał wywiady

the shop my father bought his notebook at – sklep, w którym ojciec kupił

swojego notebooka

Ułóżmy nasze zdanie nie używając who , whom lub that :

Tell me about the man you met in the club. Powiedz mi o mężczyźnie, którego

poznałaś w klubie.

Which , that , gdy mówimy o rzeczach

Kolejna para krótkich zdań mówi o rzeczach :

Justin left the keys in the garage. Justyn zostawił klucze w garażu.

I found the keys . Znalazłem klucze .

W obu mówimy o tych samych rzeczach: the keys – klucze, a informacje w nich zawarte

możemy zmieścić w jednym zdaniu:

Znalazłem klucze, które Justyn zostawił w garażu.

Dwie części zdania złożonego : Znalazłem klucze i Justyn zostawił w garażu, połączyliśmy

zaimkiem które .

Ułóżmy analogiczne zdanie po angielsku.

Tym razem mówimy o rzeczach : the keys , nie użyjemy zatem who . Możemy użyć zaimka

which – który, która, które .

W codziennych rozmowach, jak już wiemy, często używamy uniwersalnego , bo

odnoszącego się zarówno do osób, jak rzeczy zaimka that : the keys that – klucze, które

Zdanie: Znalazłem klucze, które Justyn zostawił w garażu możemy zatem po angielsku

ułożyć na dwa sposoby:

I found the keys which Justin left in the garage. (to zdanie brzmi dość oficjalnie)

I found the keys that Justin left in the garage.

Po which ( that ) powiedzieliśmy ‘Justin’ - to podmiot zdania podrzędnego : Justin left in

the garage .

Jeśli usuniemy which ( that ), pozostanie nam łatwy do zrozumienia zwrot: the keys Justin

left - klucze, które Justyn zostawił.

Ułóżmy nasze zdanie nie używając which lub that :

I found the keys Justin left in the garage. Znalazłem klucze, które Justyn zostawił

w garażu.

Kiedy nie możemy opuścić who , which , that

Zastanowimy się teraz, czy zawsze możemy opuścić odnoszące się do ludzi who , whom lub

that i odnoszące się do rzeczy which lub that .

Oto kolejna para krótkich zdań:

I met a man in the club. Poznałam mężczyznę w klubie.

The man works in a Russian circus. Mężczyzna pracuje w rosyjskim cyrku.

Umieśćmy teraz informuję o mężczyźnie , którego poznaliśmy w klubie, a który pracuje w

rosyjskim cyrku w jednym zdaniu. Ponieważ mówimy o osobie , użyjemy who lub that :

In the club I met a man who works in a Russian circus.

In the club I met a man that works in a Russian circus. W klubie poznałam

mężczyznę, który pracuje w rosyjskim cyrku.

Nie możemy z nich usunąć who lub that , ponieważ nie tylko łączą one zdanie główne: In

the club I met a man ze zdaniem podrzędnym: who ( that ) works in a Russian circus . Who

lub that są podmiotem tego zdania.

Zwroty: a man who works , a man that works – mężczyzna, który pracuje są niezbędne dla

zrozumienia całości.

Kolejna para zdań mówi o rzeczach :

I gave Sandra the keys . Dałem Sandrze klucze .

The keys were in the garage. Klucze były w garażu.

Ułóżmy jedno zdanie, które informuje o tym, że daliśmy Sandrze klucze, które były w garażu.

Ponieważ mówimy o rzeczach , użyjemy zaimka which lub that :

I gave Sandra the keys which were in the garage.

I gave Sandra the keys that were in the garage. Dałem Sandrze klucze, które

były w garażu.

Nie możemy z tych zdań usunąć which lub that .

Zwroty: ‘the keys which were, the keys that were’ są niezbędne , ponieważ which lub that

są podmiotami zdania podrzędnego: which ( that ) were in the garage - które były w garażu .

Whose – czyje? czego? - gdy mówimy o osobach i rzeczach

Czasami, jak w drugim z kolejnych zdań, jakiś wyraz odpowiada na pytanie kogo? czego? :

Walter has a car . Walter ma samochód .

Its seats are made from leather. Jego siedzenia są zrobione ze skóry.

Zatem Walter ma samochód, którego siedzenia są zrobione ze skóry.

W angielskim zdaniu użyjemy zwrotu: a car whose seats are made from leather –

samochód, którego siedzenia są zrobione ze skóry.

Użyjemy whose – którego, ponieważ seats – siedzenia należą do czego? – do ‘ car’ –

samochodu :

Walter has a car whose seats are made from leather. Walter ma samochód,

którego siedzenia są zrobione ze skóry.

Odpowiadającego na pytanie kogo? czego? zaimka whose używamy zarówno gdy mówimy

o osobach, jak rzeczach , jak w poniższych zdaniach:

I know many children whose parents are poor. Znam wiele dzieci, których

rodzice są biedni.

This is the girl whose hair is the longest. To jest dziewczynka, której włosy są

najdłuższe.

Do you know a country whose people are happy? Czy znasz kraj, którego

naród jest szczęśliwy?

We need a tank whose capacity is 5000 liters. Potrzebujemy zbiornika,

którego objętość wynosi 5000 litrów.

Where , gdy mówimy o miejscach

Ułóżmy też kilka zdań złożonych, które mówią o miejscach. Aby połączyć zdanie główne z

podrzędnym, użyjemy where - gdzie:

This is the street where I used to live. To jest ulica, na której kiedyś

mieszkałam.

I’m looking for the market where they sell fresh fish. Szukam targowiska, gdzie

sprzedają świeże ryby.

They are opening a gym where you can exercise. Otwierają salę gimnastyczną,

gdzie możesz ćwiczyć.

Do you know a nice place where people meet new friends? Czy znasz jakieś miłe

miejsce, gdzie ludzie poznają nowych przyjaciół?

W zdaniach definiujących nie stawiamy przecinków

W dotychczas ułożonych przez nas angielskich zdaniach złożonych, nie stawialiśmy

przecinków . Wynika to z faktu, że zdania podrzędne (relative clauses) zawierają niezbędne

do zidentyfikowania obiektu , o którym mówimy informacje .

Takie zdania podrzędne nazywamy definiującymi zdaniami przydawkowymi (defining

relative clauses) i nie oddzielamy ich od zdania głównego przecinkami .

Łączymy je ze zdaniem głównym zaimkami (relative pronouns).

Gdy mówimy o osobach używamy who lub that , czasami whom .

Gdy mówimy o rzeczach używamy which lub that .

Te zaimki zwykle opuszczamy . Pozostawiamy je tylko, gdy są niezbędne , czyli gdy są

podmiotami zdania podrzędnego, jak w naszych pierwszych dwóch zdaniach: o mężczyźnie i

klubie oraz o kluczach i garażu.

Gdy w zdaniu mówimy o posiadaniu , a zatem gdy rzeczownik odpowiada na pytanie kogo?

czego? (coś jest), używamy zaimka whose . Gdy mówimy o miejscach, używamy where .

Zdania z przyimkami

Sprawdźmy jeszcze, jak układamy zdania z przyimkami .

Zacznijmy od pary krótkich zdań, które mówią o osobach . Użyliśmy przyimka with :

I was travelling to Rome with some nuns. Podróżowałem do Rzymu z kilkoma

zakonnicami.

The nuns prayed a lot. Zakonnice dużo się modliły.

Zdanie złożone o tym, że zakonnice, z którymi podróżowaliśmy do Rzymu dużo się modliły,

możemy ułożyć na kilka sposobów .

Jeśli użyjemy whom , umieścimy przed nim przyimek with : with whom – z kim. Ułożymy

formalnie brzmiące zdanie :

1. The nuns with whom I was traveling to Rome prayed a lot. Zakonnice,

z którymi podróżowałem do Rzymu, dużo się modliły.

Jeśli użyjemy who lub that , przyimek with umieścimy po czasowniku travelling , ponieważ

przed who lub that nie umieszczamy przyimków . Ułożymy naturalnie brzmiące zdania :

2. The nuns who I was travelling to Rome with prayed a lot.

3. The nuns that I was travelling to Rome with prayed a lot.

W tym zdaniach who i that nie są podmiotami zdania podrzędnego. Zdanie podrzędne ma

swój podmiot i jest nim I : I was travelling . Who lub that możemy zatem opuścić. Ułożymy

wówczas najprostsze i naturalnie brzmiące zdanie:

4. The nuns I was traveling to Rome with prayed a lot.

Kolejne krótkie zdania mówią o rzeczach :

This is my problem . To jest mój problem .

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: