TEMAT: PROJEKT ZAŁOŻENIA UPRAWY PLANTACYJNEJ LUB PLANTACJI
W dobie coraz większej presji społeczeństwa i ekologów na zmniejszenie pozyskania sortymentów drewna w szczególności tartacznego i papierówki oraz przy stale zwiększającym się areale lasów wyłączonych z produkcji określonych jako ochronne istnieje alternatywna potrzeba na zaspokojenie zapotrzebowania na drewno w szczególności przez przemysł ciepłowniczy i papierniczy oraz płyt wiórowych i pilśniowych. Jednym z takich rozwiązań jest zakładanie upraw plantacyjnych bądź plantacji drzew szybkorosnących. Dają one duże przyrosty masy w okresie produkcji 40-60 letnim. Wprowadzone w odpowiedniej ilości i dobrze prowadzone potrafią w pełni zaspokoić lub chociażby uzupełnić masę drewna na rynku lokalnym szczególnie w obrębie działania przemysłu bazującego na tym surowcu.
Zakładam, iż na terenie miasta Ełk leży fabryka papieru zużywająca duże ilości sortymentu S4. Celem produkcji nadleśnictwa jest wysokojakościowy sortyment drewna okleinowego, sklejkowego i tartacznego. Istnieje więc pewne zapotrzebowanie na sortyment S4. Po ostatnich wiatrach wywalających w nadleśnictwie zostało wywalone 8 ha drągowiny na siedlisku BMśw. Ze względu na położenie w regionalizacji przyrodniczoleśnej polski oraz na dość ubogie siedlisko proponuje założenie uprawy plantacyjnej świerka. W II krainie świerk ma swój zasięg i dobrze rośnie więc założenie uprawy plantacyjnej w tym rejonie ma sens. Ponadto w okresie 60 lat można uzyskać dość cenne sortymenty ze względu na jakość drewna ponadto już po 20 latach osiągamy zasobność ok.126/m3 oraz przyrost rzędu 6,2m3/rok/ha. Ze względu na to, iż teren na którym chcemy założyć uprawę plantacyjną został przeznaczony na ten cel ponieważ drągowina została powalona przez wiatr czyli przypadkowo. Dlatego też na tym terenie po okresie uprawy plantacyjnej planowane jest z powrotem wprowadzenie normalnego d-stanu. Świerk jako gatunek doskonale pielęgnujący glebę leśną uniemożliwia jej degradację oraz utrzymuje w niej florę i faunę charakterystyczną dla gleb leśnych. Po okresie uprawy można zostawić kępy świerków jako naturalna osłonę przed wiatrami i mrozami oraz jako naturalne ogniska rozprzestrzeniania się biocenozy leśnej. Pod osłoną tych pozostawionych drzew nowa uprawa leśna będzie miała lepsze warunki wzrostu.
Gatunkiem wybranym pod uprawę plantacyjna został świerk z powodów podanych wyżej czyli cenny sortyment drewna świerkowego, dość duża jego zasobność, bliska obecność przemysłu celulozowo-papierniczego, niespodziewane wypadnięcie tak dużego obszaru, wartości pielęgnacyjne świerka na glebę leśną oraz późniejsza możliwość łatwiejszego wprowadzenia drzewostanu. Wiek rębności dla świerka na uprawie plantacyjnej wynosi ok. 60 lat, mimo iż świerk kulminuje dosyć późno to jednak rekompensuje on dobrą jakością drewna i dość dużą zasobnością ponadto podstawowym zadaniem uprawy plantacyjnej jest szybka produkcja drewna stąd więc kompromis wieku rębności.
Sadzonki świerka powinny być jak najstarsze dobre wyniki dają sadzonki o symbolu produkcyjnym 2/2 o wys co najmniej 30cm (części nadziemnej) i o 20cm długości korzeni grubość w szyjce korzeniowej powinna wynosić ok. 5mm. Najlepszym materiałem sadzeniowym były by sadzonki powstałe z nasion świerków rozmnażanych wegetatywnie o ściśle wyselekcjonowanych i pożądanych cechach fenotypowych. Więźba sadzenia dla świerka n uprawie plantacyjnej wynosi 2x3 m. luźniejsza więźba wprowadzana jest gdy chcemy pozyskiwać świerka na choinki, gęstsza zwiększyłaby konkurencje wewnątrzgatunkową i obniżyła przyrosty.
Przed sadzeniem sadzonek należy przygotować glebę. Pierwszą czynnością jest uprzątnięcie terenu, wycięcie drągowiny i wykarczowanie pniaków. Karczowanie pniaków powinno odbywać w sposób jak najmniej naruszający pionową strukturę gleby, cała gleba powinna zostać na powierzchni. Przeprowadzamy też orkę płytka na głębokość ok. 30 cm co poprawi strukturę gleby i umożliwi bardziej schematyczny sposób sadzenia. Na przełomie czerwca i lipca wykonujemy wysiew łubinu żółtego , wyki i gryki a w momencie przekwitnięcia tych roślin, przed ich zdrewnieniem przyorywamy je wykonując w ten sposób nawożenie zielone wzbogacające glebę w próchnicę. Oczywiście wykonujemy analizę glebową aby w ten sposób określić niezbędne dawki nawozów mineralnych. Do zakładania plantacji drzew leśnych należy używać wyłącznie wyrośniętych kilkuletnich sadzonek z reguły w formie naturalnej, o dobrej zdrowotności i żywotności oraz pierwszorzędnej jakości (I klasa według norm na materiał sadzeniowy), charakteryzujących się właściwą proporcją między częściami nadziemnymi a systemem korzeniowym. Sadzenie drzewek powinno odbywać się w dobrze spulchnioną glebę (w jamkę) na głębokość 3-5 cm głębiej niż rosły na szkółce, drzewka o długim pędzie głównym powinny być opalikowane. Udatność na uprawie plantacyjnej nie powinna spaść poniżej 95% wszystkie poprawki powinno uzupełniać tym samym materiałem sadzeniowym najpóźniej w 2 roku od założenia uprawy.
Na glebach siedliska BMśw czyli uboższych i luźnych przez pierwsze 5 lat należy przeprowadzać płytkie do 5 cm spulchnianie gleby wczesną wiosną. W 3, 4 i 5 roku tuż przed spulchnieniem gleby rozsiewamy nawozy NPK w ilościach ustalonych po analizie glebowej. W pierwszych latach uprawy należy spulchniać glebę na głębokość 5 cm w okolicy sadzonek spulchnianie należy przeprowadzać ręcznie. Po tym okresie można w międzyrzędy wysiać mieszankę traw łąkowych.
Pierwsze cięcia rozluźniające przeprowadza się w 20 roku życia są to cięcia schematyczne z wyjęciem 50% drzew. W przypadku uprawy plantacyjnej sadzimy takie same drzewa jednak w wyniku różnych przypadkowych czynników zewnętrznych, żyzność siedliska, warunki mikroklimatyczne a także wpływ czynników wewnętrznych jak zmienność genetyczna wpływa na zróżnicowanie wzrostu drzew i ich jakości. Dlatego też zabieg ten powinien być wykonywany w pewnym stopniu jako zabieg selekcyjny. Odbiegamy tutaj od schematycznego rozmieszczenia drzew jednak w świetle nowych badań widać, że drzewa mają skłonność do tworzenie swoistych biogrup stwarzających lepsze warunki wzrostu i rozwoju. Jednostkowo można wpływać na jakość ostatecznego surowca poprzez podkrzesywanie. Ochrona przed zwierzyną polega na szczelnym ogrodzeniu uprawy natomiast w przypadku zagrożenia ze strony owadów i grzybów postępujemy tak jak z normalnym drzewostanem.
rotheden