PEJZAŻ.pdf

PEJZAŻ

 Gatunek malarstwa, który traktuje żywą naturę jako główny lub jedyny temat

obrazu. Obejmuje zarówno przedstawienia realistyczne konkretnego wycinka

natury, jak i stylizowane, albo wręcz fantastyczne.

Krajobrazy miejskie określane są terminem weduta , krajobrazy morskie -

marina .

Zadaniem malarza jest tu ukazanie przestrzennej rozległości, oddanie światła i

powietrza, charakterystycznej atmosfery danej okolicy czy pory roku lub doby.

Czasem w realistycznie przedstawionym pejzażu malarz stara się przekazać

nam inne treści, np. doskonałość twórczej pracy Boga, jak w malarstwie

niderlandzkim XV w., a czasem całą naturę traktuje panteistycznie jako

objawienie boskości, np. malarstwo pejzażowe niemieckich romantyków u

progu XIX w., a szczególnie -.> C.D. Friedricha.

 W malarstwie europejskim do XVII w. krajobraz występował niemal wyłącznie

jako tło scen figuralnych. Stopniowo jednak uwalniał się od zależności wobec

innych gatunków malarstwa. Już wcześniej zdarzały się wyjątki, np. freski P.

Lorenzettiego w ratuszu sieneńskim z panoramą miasta z połowy XIV w. albo

iluminacje braci Limburg w „Godzinkach” księcia de Berry z początków XV w.

Albrecht Durer malował akwarele pejzażowe na początku XVI w. W tym też

czasie niezwykłym zjawiskiem jest twórczość tzw. szkoły naddunajskiej: NP.

Albrecht Altdorfer, -malowali pierwsze samodzielne pejzaże w sztuce

Zachodu. W Niderlandach XVI w. u Pietera Bruegela . wykształcił się tzw.

pejzaż kosmiczny lub przeglądowy , stanowiący montaż różnych zjawisk

pejzażowych widzianych panoramicznie. W malarstwie holenderskim XVII w.

pejzaż rozwijał się już jako samodzielny gatunek np. Jacoba van Ruisdael’a

Wśród bardzo licznych wówczas malarzy pejzażu wykształciła się

specjalizacja, są malarze krajobrazów morskich, leśnych, zimowych, w świetle

księżyca itp.

 Francuscy malarze działający we Włoszech w XVII w. ograniczali sztafaż

figuralny do minimum, malując pejzaże heroiczne, np. N. Poussin , albo

idylliczne, np. Claude Lorraine.

 W Wenecji w XVIII w. rozwijało się malarstwo wedut: A. Canale, F. Guardi,

Bernardo Bellotto.

 Realistyczne pejzaże Anglicy rozpoczęli malować w końcu XVIII w., np. T.

Gainsborough, J. Constable ,

 . We Francji w drugiej ćwierci XIX w. robili to C. Corot oraz SZKOŁA

Barbizon; COURBET.

 W Polsce od drugiej połowy XIX w. malarstwo pejzażowe rozwijali bracia

Maksymilian i Aleksander Gierymscy, W. Gerson - pejzaże Tatr, Józef

Chełmoński, J. Szermentowski, Leon Wyczółkowski, J. Stanisławski, J.

Pankiewicz , a potem jego uczniowie z kręgu kapistów.

Przemysłowa produkcja farb w II połowie XIX w. umożliwiła wprowadzenie malarstwa

plenerowego, gdy obraz powstawał nie w pracowni, a w bezpośrednim kontakcie

artysty z naturą.

Do doskonałości doprowadzili malarstwo pejzażowe francuscy impresjoniści, których

wpływ widoczny był w wielu krajach. U progu XX w. stała bardzo indywidualna wizja

pejzażu Paula Cezanne’a i Vincenta van Gogha.

Francuscy fowiści i niemieccy ekspresjoniści posunęli się daleko w deformacji

pejzażu, swobodnie traktując formy natury jako nośniki subiektywnych emocji. W

ostatnich dziesięcioleciach pejzaż jakby odzyskuje swoje znaczenie w różnych

prądach neorealistycznych

DODATEK-SZKÓŁĄ BARBIZON

W rozwoju malarstwa pejzażowego dużą rolę odegrała mała wioska niedaleko

Paryża, Barbizon,w której tworzyli malarze nazwani od jej nazwy barbizończykami.

To właśnie tutaj narodził się nowy typ pejzażu. Artyści przybywali do Barbizon od lat

30. XIX wieku; byli to przede wszystkim Theodore Rousseau - będący ideowym

przywódcą grupy i jego przyjaciel Jean Francois Millet oraz malarze tacy jak: Jules

Dupre,Charles Francois Daubigny. Barbizończycy malowali naturę,chętnie utrwalali

na płótnach widoki okolic lasku Fontainbleau,przy którym leży Brabizon malując je w

bardzo urokliwych chwilach - przesycone pięknym,często tajemniczym, wibrującym

światłem - głównie w czasie wschodów i zachodów słońca, przedstawiali zamglone

poranki czy też pejzaż przed burzą. Czerpiąc przykład z Constable'a odświeżyli

paletę : zamiast brunatnych "sosów monachijskich" i szarości stosowali

"trawiastą",soczystą zieleń dla pokazania roślinności oraz jasne,czyste błękity przy

malowaniu nieba i tonów wody. Należy wspomnieć,że malowane przez nich płótna

zwykle były niewielkich rozmiarów. Coraz większe znaczenie miała praca w plenerze.

Mimo,że większość barbizończyków tworzyła swe obrazy w pracowni, to podstawą

do nich były studia i obserwacje plenerowe "zanotowane na żywo".

To zwrócenie się ku przeżywaniu przyrody- "wczuwanie" się w nastrój pejzażu-

spowodowało,że nie przywiązywano już tak dużej wagi do starannego wykańczania

obrazu. Po 1850 roku sztuka ta cieszyła się dużym zainteresowaniem artystów z

innych krajów,którzy przyjeżdżali do Barbizon (np. polski malarz Józef

Szermentowski

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: