Aktualizowanie BIOS-u płyty głównej.pdf

HARDWARE Aktualizowanie BIOS-u płyty głównej

CD 6/2008

Grupa: UZUPEŁNIENIA

FreeDOS

obraz płyty CD bezpłatnego systemu

operacyjnego

Archiwalny artykuł „Wymiana

BIOS-u płyty głównej” o tradycyjnych

metodach aktualizacji BIOS-u,

PC Format 9/2006

Archiwalny artykuł „Niezawodna

pamięć” o formatowaniu

i wykorzystaniu pamięci USB ﬂ ash,

PC Format 2/2007

UWAGA!

Opisywane tu czynności stanowią

głęboką ingerencję w komputer.

Jej skutki mogą być nieodwracalne.

Informujemy, że redakcja z dużą sta-

rannością przygotowuje i sprawdza

wszelkie materiały. Jednak liczba róż-

nych możliwych produktów, przypad-

ków, konﬁ guracji jest tak duża, że

nie sposób przewidzieć wszystkiego.

W przypadku płyt głównych istotny

jest nie tylko producent i model, lecz

także tzw. rewizja płyty, na co trzeba

zwrócić szczególną uwagę, poszuku-

jąc BIOS-u do płyty. Czytelnik musi

mieć świadomość, że wszelkie czyn-

ności opisane w artykule wykonuje

na własną odpowiedzialność.

Bezpieczna odnowa

Zyski związane z aktualizacją BIOS-u płyty głównej to poprawki błędów,

a więc stabilniejsza i wydajniejsza praca komputera, dostosowanie płyty do

współpracy z nowymi procesorami, a także opcje, których producent pierwotnie

nie przewidywał, np. overclocking procesora, większy zakres dostępnych

częstotliwości… A straty? Podpowiemy, jak ich uniknąć.

aktualizacji jest zwykle przystoso-

wane do pracy w systemie Windows

XP, ale część osób wykorzystuje je

w Windows Vista, co może mieć

przykre konsekwencje. Lepiej więc

tego unikać.

Oprócz opisu sposobu aktuali-

zacji BIOS-u podajemy zalecenia,

które zminimalizują ryzyko niepo-

wodzenia. Poza tym przedstawia-

my szereg czynności, które pozwolą

przywrócić sprawność płyty głów-

nej po nieudanej próbie aktualizacji

BIOS-u. Procedura jest nieco skom-

plikowana, ale w wielu wypadkach

skuteczna.

W artykule zrezygnowaliśmy z pre-

zentacji najstarszej metody aktuali-

zacji BIOS-u, w której wykorzystuje

się dyskietkę. Wiele komputerów nie

ma już stacji dyskietek, ponadto in-

strukcja takiej aktualizacji była już

opisywana na łamach naszego pisma

– zamieszczamy ją w postaci pliku

PDF na dołączonej do bieżącego

numeru płycie CD.

Nie prezentujemy też aktualiza-

cji BIOS-u z systemu Windows, bo

obecnie ta metoda jest bardziej ry-

zykowna (zresztą zawsze stwarzała

spore ryzyko). Oprogramowanie do

www.pcformat.pl/ocena

Prawidłowa aktualizacja BIOS-u

Wiele nowych płyt głównych jest sprzedawanych

z krążkami CD, które zawierają odpowiednie

sterowniki i oprogramowanie, ale jednocześnie

są płytami startowymi. Dzięki nim aktualiza-

cja BIOS-u jest banalnie prosta. Jeśli płyty CD

umożliwiającej aktualizację nie ma w zestawie,

możesz ją przygotować we własnym zakresie.

Przyda się również pamięć USB ﬂ ash.

Dość wygodnym rozwiązaniem jest aktuali-

zacja z poziomu samego BIOS-u, co jest możliwe

w niektórych płytach głównych. Wystarczy zatem

pamięć USB ﬂ ash (lub karta pamięci z czytni-

kiem) bez płyty startowej.

Płyta startowa

1 Na pamięć USB ﬂ ash skopiuj najnowszą

tę CD dostarczoną przez producenta płyty

głównej, ewentualnie samodzielnie przygotowa-

ną płytę z systemem FreeDOS. Obraz systemu

możesz nagrać na płycie za pomocą dowolnego

programu do wypalania płyt.

3 Uruchom komputer. Klawiszem [Del] (lub

(w przypadku startu z płyty) i naciśnij klawisz

[Enter] .

5 Wyjdź z BIOS-u, zapisując ustawienia. Na-

ciśnij [Esc], przejdź do zakładki . Na-

ciśnij [Enter] i gdy pojawi się okienko:

innym właściwym dla twojej płyty głównej)

wejdź do BIOS-u. Następnie wejdź do sekcji ,

zaznacz i naciśnij [Enter] .

4 W podmenu domyślnie powinieneś mieć

zaznacz opcję  . Zatwierdź wykonane czynno-

ści klawiszem [Enter] . Po resecie system się uru-

chomi z płyty CD.

Przeprowadzanie aktualizacji

1 W przypadku płyty startowej dostarczonej

zaznaczoną opcję

. Jeśli tak

nie jest, zaznacz ją i na-

ciśnij [Enter] . W otwar-

tym okienku zaznacz

funkcję 

wersję BIOS-u, a także program do jego

aktualizacji. Pozostaw pamięć USB ﬂ ash w por-

cie USB.

przez producenta poszukaj na ekranie funk-

cji uruchamiającej system, w naszym przykładzie

jest to

. Naciśnij więc

klawisz [6] .

PC Format 6/2008

Oceń lub skomentuj na

2 Do napędu optycznego włóż startową pły-

Aktualizowanie BIOS-u płyty głównej

HARDWARE

Jeśli natomiast wykorzystujesz wykonaną wła-

snoręcznie płytę, zobaczysz menu FreeDOS-a:

starego BIOS-u, np. stary.bin , i naciśnij [En-

ter] . Poczekaj, aż pasek postępu zapisu zniknie

i pojawi się pytanie, czy rozpocząć właściwy

proces aktualizacji. Naciśnij [Y] .

6 Cierpliwie czekaj na zakończenie całego

wego napędu (w naszym przykładzie to C: ) i na-

ciśnij [Enter] . Po prawej stronie wyświetli się

zawartość pamięci USB ﬂ ash.

5 W celu zachowania starej wersji BIOS-u

naciśnij klawisz [S] . Uaktywni się linia

, wpisz w niej nazwę, np. stary , i naciśnij

[Enter] . W okienku:

Naciśnij klawisz [1] , a następnie [Enter] . Wybierz

opcję

procesu. W tym czasie pod żadnym pozo-

rem nie wyłączaj komputera ani go nie resetuj.

Dopiero po zakończeniu programowania naciśnij

przycisk, jaki zostanie wyświetlony przez pro-

gram, np. , by zresetować komputer.

Aktualizacja z poziomu BIOS-u

1 Na pamięć ﬂ ash (pendrive lub kartę pamię-

i ponownie naciśnij klawisz [Enter] .

2 Przejdź do głównego katalogu pendrive’a,

w którym znajduje się nowy BIOS, wpisu-

jąc nazwę dysku, np. C: lub D: , i zatwierdzając

klawiszem [Enter] . Zwykle odpowiednią literę

napędu trzeba znaleźć metodą prób i błędów.

Polecenie dir wyświetli listę plików na pamięci

ﬂ ash:

zaznacz  i naciśnij [Enter] .

6 Poczekaj, aż pasek postępu wypełni się do

ci) skopiuj nową wersję BIOS-u do twojej

płyty głównej.

2 Uruchom ponownie komputer. Za pomocą

końca i pojawi się okienko z zapytaniem,

czy chcesz kontynuować działania. Naciśnij do-

wolny klawisz.

7 Zaznacz obraz z nowym BIOS-em i naciśnij

klawisza [Del] wejdź do BIOS-u płyty głów-

nej. Odszukaj funkcję odpowiadającą programo-

waniu BIOS-u, np. w płytach Asusa przejdź do

zakładki , następnie

[Enter] . Znowu poczekaj, aż pasek postępu

się wypełni. W tym czasie program sprawdzi

wersję nowego BIOS-u.

8 Pojawi się okno z pytaniem, czy na pewno

i naciśnij [Enter] .

3 Gdy pojawi się

3 Wpisz nazwę programu do aktualizacji

aktualizować BIOS:

BIOS-u, u nas awdﬂ ash.exe .

4 W okienku programatora

okienko  ,

zaznacz i na-

ciśnij [Enter] . Poczekaj chwilę, aż program się

otworzy, odczyta wszystkie niezbędne informa-

cje i przejdzie w tryb gotowości.

4 Klawiszem [Tab]

wpisz nazwę pliku z nowym BIOS-em i naci-

śnij klawisz [Enter] . Poczekaj, aż program wczyta

obraz do pamięci. Kiedy pojawi się komunikat:

Zaznacz  i naciśnij [Enter] . Poczekaj, aż pasek

postępu trzykrotnie wypełni się do końca. Nie

wyłączaj ani nie resetuj komputera w tym czasie.

Po ukończonej aktualizacji komputer zresetuje

się automatycznie po 5 sekundach.

Zaznaczamy, że w nowszych płytach głównych

procedura aktualizacji nieznacznie się różni od

zaprezentowanej w tym rozdziale.

z zapytaniem, czy chcesz zachować starą wersję

BIOS-u, naciśnij klawisz [Y] .

przejdź do sekcji  .

Klawiszami kursorów wy-

bierz oznaczenie właści-

W razie niepowodzenia aktualizacji

Zdarza się, że aktualizacja się nie powiedzie.

Przyczyną mogą być wahania lub zaniki napięcia

w sieci energetycznej, niestabilna praca kompute-

ra, użycie BIOS-u niewłaściwego dla danej płyty

głównej itd. Efekt zawsze jest taki sam – kompu-

ter nie chce się poprawnie uruchomić. Czasem

można to naprawić we własnym zakresie.

Autozabezpieczenia

Wielu producentów umieszcza w BIOS-ie specjal-

ne sektory, które teoretycznie nie powinny ulegać

zamazaniu. Ich rolą jest automatyczna naprawa

BIOS-u po nieudanej aktualizacji.

1 Jeśli po uruchomieniu komputera pojawia

zniknąć.

Demontaż pamięci ROM

Inną metodą naprawy uszkodzonego BIOS-u

jest zaprogramowanie go w drugiej, sprawnej

płycie głównej. Nie musi to być taka sama płyta,

ale musi mieć taką samą pamięć ROM przecho-

wującą BIOS (identyczny kształt i liczba nóżek,

identyczna pojemność itd.). Najbezpieczniej jest

oczywiście wtedy, gdy obie płyty główne, uszko-

dzona i sprawna, są dokładnie takimi samymi

modelami.

1 Od niedziałającego komputera odłącz za-

2 Sprawdź, czy pamięć ROM została umiesz-

się komunikat:

silanie, zdejmij obudowę. Odszukaj teraz

pamięć ROM z BIOS-em  .

umożliwiającej demontaż, czy też została

na stałe przylutowana do płyty głównej  .

W tym drugim wypadku uratowanie BIOS-u bez

specjalnego programatora nie będzie możliwe.

3 Jeżeli pamięć znajduje się w podstawce,

wyjmij ją. W wypadku prostokątnych kości

w obudowie DIP płaskim śrubokrętem podważ

najpierw jedną stronę:

oznacza to, że aktualizacja się nie powiodła, ale

zadziałał system zabezpieczeń. W starszych pły-

tach nic nie pojawia się na ekranie, tylko świeci

przez pewien czas dioda stacji dyskietek.

2 Na innym komputerze przygotuj sobie pa-

mięć USB ﬂ ash. Z reguły musi być mniejsza

niż 8 GB i musi być na niej założona partycja

FAT16 lub FAT32. Przegraj na taką pamięć nowy

BIOS.

3 Podłącz pamięć do portu USB uszkodzo-

nego komputera, następnie uruchom ten

komputer. Proces zapisywania BIOS-u będzie

przebiegał automatycznie. Kiedy pojawi się napis

Zwykle znajduje się w pobliżu baterii na płycie

głównej. W razie problemu z jej znalezieniem

posiłkuj się dostarczoną do płyty instrukcją ob-

sługi.

a następnie drugą.

Kości w podstawce

PLCC najwygodniej

demontować specjalnym

narzędziem 

(do kupienia w sklepie

PC Format 6/2008 33

5 Podaj nazwę zapisywanego na pamięci USB

, zresetuj komputer. Problem powinien

czona w podstawce 

HARDWARE

Aktualizowanie BIOS-u płyty głównej

z elektroniką). Za-

miast tego można

wykorzystać dwa

spinacze biurowe

i utworzyć haczy-

ki na ich krańcach.

Tak przygotowa-

ne haczyki włożyć

w otwory podstaw-

ki 

i zdecydowanym ru-

chem pociągnąć je

w górę.

Aktualizacja na gorąco

Operację programowania pamięci ROM z uszko-

dzonym BIOS-em przeprowadza się na dzia-

łającym komputerze. Należy zatem zachować

szczególną ostrożność, by przez przypadek nie

dotknąć innych elementów otwartego komputera.

Także przed każdą operacją należy zdjąć buty

i dotknąć dłonią obudowy, by wyrównać ewen-

tualne różnice potencjałów elektrycznych.

1 Przygotuj zestaw nośników, taki sam jak

łej nici (nić musi być umieszczona po przekątnej

układu elektronicznego):

Jak montować kości?

Jeśli pierwszy raz masz do czynienia z wyjmowaniem

i wkładaniem kości BIOS-u w podstawki, możesz

napotkać dylemat, czy aby na pewno instalujesz tę

kość poprawnie w podstawce? Na szczęście zarówno

na kościach, jak i na podstawkach są specjalne

znaczniki ułatwiające prawidłowe zainstalowanie

kości. W przypadku układów DIP na podstawce jest

umieszczone niewielkie wycięcie  .

gniazda, ale nie wciskaj jej mocno, byś mógł

łatwo ją wyjąć z gniazda podczas pracy kompu-

tera.

5 Włącz komputer i uruchom go tak, jak po-

kazaliśmy w warsztacie „Przeprowadzanie

aktualizacji”, ale jeszcze nie uruchamiaj właści-

wego programu do aktualizacji.

6 Chwyć za nitki

Przy montowaniu kości zwróć uwagę, by wycię-

cie to znajdowało się w tym samym miejscu co

wycięcie na kości  .

Sytuacja ma się podobnie z układami PLCC  .

wystające

spod kości pamięci

ROM 

i zdecydowanym ru-

chem wyciągnij ją

z działającego kom-

putera. W miejsce

wyjętej kości włóż

twoją kość z uszko-

dzonym BIOS-em.

Jeśli działający komputer ma taką samą płytę

główną jak twoja, procedura aktualizacji BIOS-u

będzie taka sama jak opisana w rozdziale „Prze-

prowadzanie aktualizacji”.

7 Jeśli działająca płyta główna jest inna niż

w rozdziale „Płyta startowa”. Sprawny kom-

puter połóż na boku, by łatwiej operować w jego

wnętrzu.

2 Sprawdź, czy typy i pojemności obu pamię-

ci ROM są takie same. W tym celu progra-

mem do aktualizacji BIOS-u wykonaj jego kopię

np. na pamięci ﬂ ash i porównaj z BIOS-em do

twojej płyty. Jeśli wielkości obu plików są iden-

tyczne, również kości pamięci mają taką samą

pojemność.

3 Od sprawnego komputera odłącz zasilanie

odpowiednią pamięć ROM. Sprawdź, czy kom-

puter pracuje prawidłowo.

9 Zaprogramowaną kość włóż do swojego

komputera. Uruchom go i ponownie prze-

prowadź operację programowania BIOS-u, tak jak

zostało to opisane w rozdziale „Przeprowadzanie

aktualizacji”. Ma to ogromne znaczenie, gdyż

w „obcej” płycie głównej niektóre sektory pamię-

ci mogą się zaprogramować niepoprawnie.

i metodami opisanymi w rozdziale „De-

montaż pamięci ROM” wyjmij kość BIOS-u. Na-

stępnie do jej spodu przyklej dość długi odcinek

taśmy izolacyjnej:

twoja, przy aktualizacji uruchom program

awdﬂ ash.exe z odpowiednimi parametrami, np.

awdﬂ ash.exe bios.bin /f , gdzie w miejsce bios.

bin wpisz nazwę pliku z BIOS-em właściwym

dla twojej płyty głównej. Przełącznik /f ma za

zadanie przeprowadzić programowanie BIOS-u

bez sprawdzania zgodności wersji. Dalsza aktu-

alizacja odbywa się w standardowy sposób.

8 Po aktualizacji wyłącz komputer, wyjmij

Niestety, może się zdarzyć, że programowanie

pamięci ROM nie przynosi rezultatu i trzeba to

zrobić np. w zewnętrznym programatorze (do

kupienia już od 300 zł, są też ﬁ rmy oferujące

usługi programowania kości pamięci). Z kolei

jeśli kość z BIOS-em jest na stałe przylutowana

do płyty, po jego nieudanej aktualizacji trzeba

się udać do serwisu. Jednak w większości przy-

padków aktualizacja odbywa się bez najmniej-

szych problemów.

lub w wypadku kości PLCC kawałek wytrzyma-

zaprogramowaną kość pamięci i zamontuj

PC Format 6/2008

4 Delikatnie włóż pamięć z powrotem do

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: