Stepnicki Zygmunt - Centiloquium Klaudiusza Ptolemeusza.rtf

Zygmunt Stepnicki

"Centiloquium Klaudiusza Ptolemeusza"

Scan by VADER♥

Klaudiusz Ptolemeusz pochodził z Ptolemaidy w Górnym Egipcie i około polowy II w. po Chr. przebywał i działał w Aleksandrii. Nieprześcigniony jako systematyk, ujął poszczególne gałęzie wiedzy owych czasów w jedną całość — rozszerzając samodzielnie niektóre dziedziny. Główną jego zasługą jest stworzenie — dla użytku astronomii — trygonometrii o tak skończonej formie, że przeszło tysiąc lat zadowalała najwybitniejsze umysły i przez całe średniowiecze przetrwała nietylko w jego systemie, lecz w całej urzędowej wiedzy.

Zarówno trygonometryczne jak astronomiczne poglądy jednoczy w XIII księ­gach jego główne dzieło “Megale Syntaxis", przełożone około r. 827 na arabski pt. “Tabrir al Maghesti", a znane powszechnie pod wywodzącym się z arabskiej nazwy uproszczonym tytułem ,,Almagest". Przekład łaciński tego dzieła p. n. “Constructio mathematica" wyszedł drukiem w Bazylei w r. 1538.

Na ściśle matematycznych podstawach, przy uwzględnieniu wielkości kuli ziemskiej, oraz położenia geograficznego — przy pomocy południków i równo­leżników — najważniejszych miejscowości ówczesnego świata, opiera się jego druga główna praca ,,Geografike hifegesis" w VIII księgach, najważniejszy podręcznik starożytnej geografii, z którego wyrosła cała nowoczesna geograficzna i kartograficzna wiedza.

Optyczne wiadomości owych czasów ujął i rozwinął wydatnie w swojej “Optyce" w pięciu księgach, która z uszkodzonym początkiem i końcem za­chowała się w przekładzie łacińskim sycylijczyka Ameratusa Eugeniusa, do­konanym według wersji arabskiej. Oryginał natomiast zaginął.

Dalszym jego dziełem to niezmiernie ważna dla zrozumienia greckiej mu­zyki “Harmonica" w trzech księgach — podaje bowiem muzyczną akustykę starożytności.

Wszechstronny ten umysł, który, jak widzieliśmy, opanował całą ówczesną wiedzę o matematyce, astronomii, geografii, fizyce i muzyce, zgłębił również arkana astrologii i starał się z niej uczynić wiedzę ścisłą. W tym celu napisał swoją słynną, cztery księgi obejmującą “Tetrabiblos", wydaną wraz z tekstem greckim i przekładem łacińskim pt. ,,0pus quadripartitum seu de apotelesma-tibus et judiciis astrorum libri quatuor" w Lugdunie 1538 r. Do wydań “Tetrabiblos" dołączanych jest zazwyczaj sto aforyzmów astrologicznych pn. “Centiloquium", których autentyczność jest jednakże przez niektórych badaczy kwestionowana.

Bez względu na to, czy autorem ich jest Ptolemeusz, czy też są one utworem apokryficznym późniejszego pochodzenia — nie umniejsza to jednakże ich wartości zarówno dla historii kultury, jak też praktycznej astrologii.

Poniżej podajemy — po raz pierwszy w języku polskim — przekład owych stu aforyzmów.

1.

Każda przepowiednia winna być oparła zarówno na doświadczeniu, jak też na tradycji. Nikt — nawet mądrzeć — nie potrafi uchwycić wszystkich form wydarzeń, konstelacje bowiem odsłaniają zaledwie ideę przewodnią danego try-padku, nigdy zaś jego sprecyzowaną postać. Praktykujący astrolog winien dlatego przede wszystkim przyswoić sobie zdolność wnioskowania. Lecz tylko natchnieni przez Bóstwo potrafią przepowiadać szczegóły.

2.

Gdy badacz zechce wglądnąć w oczekiwane wydarzenie — -nie znajdzie zasadniczej różnicy między samym wydarzeniem, a jego ideą.

3.

Każde wydarzenie czy też wypadek znajduje się zaznaczony przez gwiazdy W horoskopie urodzeniowym.

4.

Umyśl biegły w nauce odkryje prawdą znacznie szybciej, aniżeli jednostka wyszkolona W najwyższych gałęziach wiedzy.

5.

Czlowiek,   znający   naturę  gwiazd,   zdolny jest   odwrócić  niektóre  z  ich Wpływów, oraz przygotować się z góry na mające nastąpić wydarzenia.

6.

Wyboru dni i godzin dokonywać należy na podstawie pomyślnych dat natywnika.   Gdy czas nie sprzyja, wybór nie będzie pożyteczny, bez względu na charakter wydarzenia, którego dotyczy.

7.

Zmiennego wpływu gwiazd nie potrafi zrozumieć, kto pierwej nie przy' swoil sobie wiedzy o związkach i odmianach, istniejących w przyrodzie.

8.

Mędrzec udoskonala oddziaływanie nieba, podobnie jak rolnik — przez uprawę — udoskonala przyrodę.

9.

Powstawanie i rozkład wszelkich kształtów podlega dalom niebieskim.   Na tej podstawie opiera się oznaczanie amuletów i talizmanów.*)

10.

W wyborze dni i godziny   rób użytek ze złych planet w takim samym umiarkowanym zakresie, w jakim doświadczony lekarz stosuje trucizny dla przeprowadzenia kuracji.

11.

Nie należy przystępować do wyboru dnia i godziny1),  zanim rodzaj za­mierzonego celu nie zostanie ściśle określony.

12.

Miłość i nienawiść przeszkadzają  Wydaniu  bezstronnego  sądu,  bowiem lekceważą rzeczy najważniejsze, a powiększają drobnostki.

13.

W każdym wskaźniku układu niebieskiego należy uwzględniać również planety o drugorzędnym znaczeniu, tak dobroczynne, jak i szkodliwe.

14.

Astrolog wplątany zostanie W labirynt omyłek — o ile siódmy dom i jego władca są skaleczone.

15.

Domy upadające*), licząc od ascendentu horoskopu państwa, są ascenden' tami jego wrogów, podczas gdy narożniki5) i domy następujące6) są ascendentami przyjaciół.    Tak samo ma się sprawa z wszystkimi instytucjami i doktrynami.

15.

Jeśli dobroczyńcy  władają  ósmym  domem,  przynoszą  nieszczęście  za pośrednictwem dobrych ludzi —jeśli natomiast tworzą dobre aspekty, Wstrzymują zło.

16.

Nie wypowiadaj prognozy na przyszłość starszej osobie, zanim nie obliczysz, ile lat ma ona jeszcze przed sobą.

17.

Jeśli w momencie wschodzenia dobroczyńcy, Księżyc i Sionce znajdują się w tej samej pozycji co do minuty — urodzony będzie miał powodzenie we wszyst­kich rzeczach.    To samo można powiedzieć w wypadku gdy Księżyc i Słońce znajdują się w wzajemnej opozycji na wschodzie i zachodzie.    Odwrotny efekt ma miejsce, gdy na ascendencie znajduje się złoczyńca.

18.

Skuteczności przeczyszczenia  przeszkadza koniunkcja  Księżyca  z  Jo­wiszem.

19.

Nie przebijaj żelazem tej części ciała, która pozostaje pod władzą znaku, zajmowanego w danej chwili przez Księżyc.

20.

Gdy Księżyc znajduje się w Skorpionie lub w Rybach, środki przeczyszcza­jące mogą być z pożytkiem stosowane, pod warunkiem, że władca ascendentu tworzy aspekt z planetą, położoną pod ziemią. Jeśli natomiast pozostaje w związku z planetą, znajdującą się nad ziemią, przyjęte lekarstwo zostanie zwrócone.

21.

Nie wkładać na siebie ani odkładać szat po raz pierwszy, gdy Księżyc znajduje się w Lwie.   Tym bardziej zaś, gdy jest skaleczony.

22.

Aspekty między Księżycem a planetami dają urodzonemu wielką aktyw­ność.   Gdy są silne, zaznacza się czynne nastawienie do działania, jeśli zaś słabe — występuje ociężałość w tym kierunku.

23.

Jeśli zaćmienie Słońca lub Księżyca przypada w narożnikach natywnika względnie w horoskopie rocznym — wpływ jego jest zgubny. Następstwa zaś występują, zależnie od miejsca, na przestrzeni między ascendentem a punktem zaćmienia.   I jak w słonecznym zaćmieniu rok liczony jest za godzinę, tak w księżycowym za godzinę uważany jest miesiąc.

24.

Progresji sygnifikatora, umieszczonego w środku nieba, dokonuje się przez proste wzniesienie drugiego sygnifikatora, położonego na ascendencie, za pomocą krzywego wzniesienia poszczególnej wysokości.

25.

Istnieje oczywista trudność wówczas, gdy gwiezdny sygnifikator jakiej­kolwiek sprawy znajduje się W koniunkcji ze Słońcem, albo pod ziemią lub w miejscu obcym jego własnej naturze.  Z drugiej strony, o ile gwiazda z poniżenia wzniesie się do wywyższenia i znajdzie w własnym domu — siły jej występują w całej pełni.

26.

Wenus nadaje piękne kształty tej części organizmu, którą rządzi znak, zajmowany przez nią w natywniku. To samo można powiedzieć o innych planetach.

27.

Jeśli Księżyc nie pozostaje w powinowactwiez dwiema planetami — co jest pożądanym — należy starać się połączyć go z gwiazdami stałymi, kombirnując ich właściwości.

28.

Gwiazdy stałe niekiedy mają na los wpływ zadziwiająco pomyślny  — zazwyczaj jednak działanie ich jest ujemne, chyba że planety również zapowiadają szczęście.

29.

Zbadaj natywnik założyciela dynastii, a gdy jego ascendent zgadza się z natywnikiem syna królewskiego, możesz śmiało powiedzieć, że wstąpi na tron po swoim ojcu.

30.

Jeśli gwiazda rządząca królestwem wejdzie do klimakterium — król lub członek rządu umrze.

31.

Związek dwóch osób wywołany zostaje harmonijnym układem planet obu natywników.

32.

Miłość i nienawiść poznać z harmonijnego lub nieharmonijnego położenia Słońca i Księżyca, jak również z ascendentu obu natywników — przy czym rzą­dzące znaki zwiększają dobro.

33.

Jeśli władca Nowiu Księżycowego znajduje się w narożniku — określa wydarzenia, mogące nastąpić w bieżącym miesiącu.

34.

Jeśli Słońce osiąga miejsce jakiejkolwiek planety, wzmacnia jej wpływ na atmosferę.

35.

Przy zakładaniu miast bierz pod uwagę gwiazdy stałe, które zdają się lam przynależeć — lecz przy budowie domów obserwuj planety.    Władcy miasta, mającego Marsa w wywyższeniu, giną zazwyczaj od miecza.

36.

Jeśli Panna lub Ryby znajdują się na ascendencie, urodzony sam przyczyni się do swego wywyższenia.   Lecz jeśli Baran lub Waga tamże się znajduje :— spowoduje swoją rychłą śmierć. Inne znaki należy rozpatrywać w tym samym sensie.

37.

Merkury w jednym z domów Saturna i w silnym położeniu daje urodzonemu umysł badawczy i spekulatywny.   Jeśli znajduje się w domu Marsa, daje wymowność.

38.

Skaleczenie jedenastego domu w natywniku króla lub dygnitarza państwo­wego, oznacza straty na dworze lub w skarbcu. Skaleczenie drugiego domu wskazuje na ograniczenie majątku poddanych.

      39.

Jeśli ascendent zaatakowany jest przez złoczyńcę, urodzony będzie znaj­dował upodobanie w rzeczach nikczemnych i lubował się w niemiłych woniach.

40.

Zwróć uwagę na skaleczenie ósmego domu i jego władcy podczas rozstania, oraz skaleczenie drugiego domu i jego władcy w chwili powrotu.

41.

Jeśli choroba zaczyna się podczas pobytu Księżyca w znaku zajmowanym w chwili urodzenia przez złoczyńcę lub w kwadracie albo opozycji do takiego znaku — będzie bardzo poważna, a gdy nadto złoczyńca tworzy aspekt z wymienionym znakiem,   wprost groźna.     Nie  ma  natomiast   żadnego  niebezpieczeństwa,  gdy Księżyc znajduje się w miejscu zajmowanym w momencie urodzenia przez dobro­czyńcę.

42.

Niepomyślne  konstelacje  narodu  Wzmocnione  zostają  przez  złe  układy bieżącej chwili.

43.

Zły to znak, gdy ascendent chorej osoby sprzeciwia się układom natywnika, i gdy przy tym nie dziala żaden dobroczyńca.

44.

Jeśli ascendent  lub główni sygnifikatorzy  nie  znajdują się  w  znakach ludzkich, urodzony również będzie się trzymał na uboczu.

45.

W natywnikach dużo szczęścia zapowiadają gwiazdy stałe, oraz położenia punktu szczęścia — o ile ascendent pada na jedno z nich.

Jeśli złoczyńca jednego natywnika pada na miejsce dobroczyńcy w drugim —  właściciel dobroczyńcy będzie cierpiał ze strony posiadacza złoczyńcy.

46.

Jeśli środek nieba krecia stanowi ascendent poddanego, lub gdy ich względni sygnifikatorzy tworzą między sobą pomyślne aspekty — drogi ich życia będą nie­rozerwalnie połączone.   To samo można powiedzieć, gdy szósty dom służącego lub podwładnego jest ascendentem księcia lub pana.

47.

Jeśli ascendent służącego jest środkiem  nieba pana,  ten  ostatni będzie pierwszemu bezgranicznie ufał i polegał na nim we wszystkim.

48.

Nie przeocz żadnej ze 119 koniunkcyj, ponieważ na nich opiera się wiedza światowych posunięć, zarówno w kierunku tworzenia jak niszczenia.

49.

Znak,  w którym znajduje się Księżyc w  chwili urodzenia,  uważaj za ascendent horoskopu poczęcia, zaś znak, w którym Księżyc mógł się znajdować w chwili zapłodnienia lub przeciwległy doń, przyjmij za znak wschodzący podczas urodzenia.

50.

Ludzie wysokiego wzrostu mają swoich władców natywnika w wywyższeniu, a ascendenty w początkach domów — natomiast władcy ludzi niskiego wzrostu znajdują się w poniżeniu, względnie w pozycji bez znaczenia.    Należy również zwrócić uwagę, czy znak jest prosty czy pochyły.

Władcy natywnika ludzi smukłych i szczupłych nie mają dużej szerokości —  natomiast ludzi grubych i tęgich posiadają ją, przy czym, gdy szerokość jest południowa, urodzony jest aktywny, gdy północna — nieaktywny.

51.

Jeśli przy budowie domu główni władcy pozostają w związku z planetą pod ziemią — budynek zostanie szybko wzniesiony.

52.

Zły wpływ Marsa na okręty traci na sile, gdy planeta ta nie znajduje się ani w środku nieba ani w jedenastym domu — jeśli natomiast położona jest w jednym z tych dwóch odcinków, czyni możliwym porwanie okrętu przez piratów. Gdy zaś ascendent jest skaleczony przez gwiazdę stalą o naturze Marsa — okręt spłonie.

...