Mechanicyzm
mechanicus = machina, urządzenie
· Odnosi się do natury związku pomiędzy całościowymi układami (istoty żywe, społeczeństwa, wszechświat)
· Nawiązanie do mechaniki jako działu techniki
· Oddziaływania mechaniczne odgrywają podstawową rolę w strukturze i funkcjach układów o rozmaitym stopniu złożoności
· Występuje w wersji ontologicznej, epistemologicznej (wszystkie twierdzenia naukowe są przekładalne na język mechaniki klasycznej – redukcjonizm) i metodologicznej (strategia badawcza polegająca na stosowaniu twierdzeń i metod mechaniki klasycznej oraz modeli mechanicznych do opisu i wyjaśniania całej rzeczywistości)
· Ontologiczny: 1) mechanicyzm fizyczny, 2) mechanicyzm maszynistyczny (materialistyczny)
· Fizyczny: pierwotność oddziaływań mechanicznych i struktur niższego rzędu
· Maszynistyczny: istoty żywe jako rodzaj maszyn
· Źródła – atomizm + nauki przyrodnicze + medycyna i technika
· Historia: Kartezjusz; J. O. de La Mettrie; P. S. Laplace, J. B. Lamarck ; E. Haeckel
· Powiązany z : naturalizmem, materializmem, ateizmem.
· Przeciwstawny: witalizmowi, finalizmowi
dleyk