zalozenia_pp_2008.pdf

Za∏o˝enia polityki pieni´˝nej

na rok 2008

Narodowy Bank Polski

Rada Polityki Pieni´˝nej

Za∏o˝enia polityki pieni´˝nej

na rok 2008

Warszawa, wrzesieƒ 2007 r.

Projekt graficzny:

Oliwka s. c.

Zdj´cie na ok∏adce:

Janusz Czerniak

Sk∏ad i druk:

Drukarnia NBP

Wyda∏:

Narodowy Bank Polski

Departament Komunikacji Spo∏ecznej

00-919 Warszawa, ul. Âwi´tokrzyska 11/21

Telefon 022 653 23 35

Fax

022 653 13 21

Strategia polityki pieni´˝nej

Zgodnie z art. 227 ust. 1 Konstytucji RP „Narodowy Bank Polski odpowiada za wartoÊç

polskiego pieniàdza”. Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim w art. 3 okreÊla, ˝e

„podstawowym celem dzia∏alnoÊci NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym

wspieraniu polityki gospodarczej Rzàdu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP”.

Wspó∏czeÊnie banki centralne przez stabilnoÊç cen rozumiejà inflacj´ na tyle niskà, aby nie

wywiera∏a ona negatywnego wp∏ywu na inwestycje, oszcz´dnoÊci i inne wa˝ne decyzje

podejmowane przez uczestników ˝ycia gospodarczego. Zapewnienie tak rozumianej stabilnoÊci cen

jest podstawowym sposobem, w jaki bank centralny przyczynia si´ swoimi decyzjami do osiàgania

wysokiego i trwa∏ego wzrostu gospodarczego. Banki centralne traktujà stabilnoÊç cen symetrycznie,

co oznacza, ˝e reagujà zarówno na zagro˝enia inflacyjne, jak i deflacyjne.

Rada Polityki Pieni´˝nej opiera polityk´ pieni´˝nà na strategii bezpoÊredniego celu

inflacyjnego. DoÊwiadczenia mi´dzynarodowe pokazujà, ˝e taka strategia jest skutecznym

sposobem zapewnienia stabilnoÊci cen. Po sprowadzeniu inflacji do niskiego poziomu, poczàwszy

od 2004 r. RPP przyj´∏a ciàg∏y cel inflacyjny na poziomie 2,5% z symetrycznym przedzia∏em

odchyleƒ o szerokoÊci ± 1 punkt procentowy. Horyzontem jego obowiàzywania mo˝e byç wejÊcie

Polski do ERM II. RPP realizuje strategi´ w warunkach p∏ynnego kursu walutowego, który powinien

byç utrzymany do momentu przystàpienia Polski do ERM II. System p∏ynnego kursu nie wyklucza

prowadzenia interwencji na rynku walutowym, gdyby okaza∏o si´ to niezb´dne do realizacji celu

inflacyjnego.

Rada podtrzymuje dotychczasowy sposób rozumienia celu inflacyjnego i jego realizacji:

• Po pierwsze, okreÊlenie cel ciàg∏y oznacza, ˝e odnosi si´ on do inflacji mierzonej rocznà

zmianà cen towarów i us∏ug konsumpcyjnych w ka˝dym miesiàcu w stosunku do

analogicznego miesiàca poprzedniego roku. Dla lepszego zrozumienia procesów

inflacyjnych uzasadnione jest równie˝ pos∏ugiwanie si´ kwartalnymi i rocznymi

wskaênikami inflacji, takimi jak stosowane w projekcji inflacji NBP i w bud˝ecie paƒstwa.

Przy ocenie presji inflacyjnej wa˝nà rol´ odgrywajà tak˝e miary inflacji bazowej.

• Po drugie, przyj´te rozwiàzanie oznacza, ˝e polityka pieni´˝na jest jednoznacznie

ukierunkowana na utrzymanie inflacji jak najbli˝ej celu 2,5%, a nie jedynie wewnàtrz

przedzia∏u wahaƒ. Rozwiàzanie takie pozwala na zakotwiczenie oczekiwaƒ inflacyjnych, co

sprzyja prowadzeniu polityki pieni´˝nej, która w reakcji na wstrzàsy wymaga mniejszych

i rzadszych zmian stóp procentowych.

• Po trzecie, wyst´powanie wstrzàsów w gospodarce jest nieuniknione. W zale˝noÊci od si∏y

wstrzàsu i stopnia inercyjnoÊci oczekiwaƒ inflacyjnych ró˝ne sà skala i okres odchylenia

inflacji od przyj´tego celu. Bank centralny zazwyczaj nie reaguje na takie odchylenia inflacji,

które uznaje za przejÊciowe i które mieszczà si´ w przedziale wahaƒ wokó∏ celu. W krajach

o trwale niskiej stopie inflacji bank nie musi reagowaç nawet wówczas, gdy przejÊciowo

inflacja odchyli si´ poza granice tego przedzia∏u. W przypadku wstrzàsów, które oceniane

sà jako powodujàce trwa∏e odchylenie inflacji od celu, bank centralny odpowiednio

modyfikuje polityk´ pieni´˝nà.

• Po czwarte, reakcja polityki pieni´˝nej na wstrzàsy b´dzie tak˝e zale˝a∏a od ich przyczyn

i charakteru. Reakcja na wstrzàsy popytowe stanowi problem relatywnie ∏atwiejszy,

ZA¸O˚ENIA POLITYKI PIENI¢˚NEJ NA ROK 2008

Strategia polityki pieni´˝nej

poniewa˝ w tym przypadku inflacja i produkcja zmieniajà si´ w tym samym kierunku.

Podwy˝ka stóp procentowych os∏abia aktywnoÊç gospodarczà i w dalszej kolejnoÊci presj´

inflacyjnà. Wstrzàsy poda˝owe stanowià trudniejszy problem dla polityki pieni´˝nej,

bowiem w tym przypadku produkcja i inflacja zmieniajà si´ w przeciwnych kierunkach.

Niew∏aÊciwa reakcja polityki pieni´˝nej mo˝e mieç daleko idàce niekorzystne skutki dla

gospodarki. Próba ca∏kowitego zneutralizowania przez polityk´ pieni´˝nà wp∏ywu

wstrzàsu poda˝owego na inflacj´ mo˝e prowadziç niepotrzebnie do znacznego spadku

produkcji, poniewa˝ ju˝ sam wstrzàs poda˝owy wp∏ywa niekorzystnie na konsumpcj´

i inwestycje. Z kolei próba pe∏nego zamortyzowania skutków wstrzàsu poda˝owego

wywo∏ujàcego wzrost cen i spadek produkcji – poprzez ekspansywnà polityk´ pieni´˝nà –

powoduje z regu∏y utrwalenie si´ wy˝szej inflacji i wymaga podj´cia w nast´pnych

okresach znacznie bardziej restrykcyjnej polityki pieni´˝nej, powodujàcej silniejsze

spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego. Reakcja banku centralnego powinna zale˝eç

od oceny trwa∏oÊci wstrzàsu.

• Po piàte, znaczna cz´Êç wstrzàsów poda˝owych ma przejÊciowy charakter i niewielkà

skal´, w zwiàzku z czym nie ma potrzeby natychmiastowego reagowania na nie.

Przy wi´kszych wstrzàsach nawet przejÊciowe przyspieszenie wzrostu cen mo˝e wywo∏aç

wzgl´dnie trwa∏y wzrost oczekiwaƒ inflacyjnych, a w konsekwencji wzrost inflacji

ze wzgl´du na pojawienie si´ ˝àdaƒ p∏acowych. Zadaniem polityki pieni´˝nej jest wi´c

w takiej sytuacji zapobieganie wtórnym skutkom wstrzàsu poda˝owego (tzw. efektów

drugiej rundy). Ryzyko powstania tego rodzaju efektów jest znaczne w krajach o krótkiej

historii niskiej inflacji. Przy analizie wstrzàsów poda˝owych bardzo przydatne stajà si´ miary

inflacji bazowej, które pozwalajà przynajmniej cz´Êciowo odró˝niç skutki przejÊciowe

od trwa∏ych zmian presji inflacyjnej.

• Po szóste, ze wzgl´du na opóênienia reakcji produkcji i inflacji na prowadzonà polityk´

pieni´˝nà, wp∏ywa ona w niewielkim stopniu na poziom bie˝àcej inflacji. Bie˝àce decyzje

w∏adz monetarnych oddzia∏ujà na zachowanie cen w przysz∏oÊci, podobnie jak bie˝àca

inflacja pozostaje pod wp∏ywem zmian stóp procentowych dokonanych kilka kwarta∏ów

wczeÊniej. D∏ugoÊç tych opóênieƒ nie jest jednak sta∏a i zale˝y w du˝ej mierze od

zachodzàcych w gospodarce zmian strukturalnych i instytucjonalnych. Zmiany

w mechanizmie transmisji impulsów monetarnych powodujà, ˝e banki centralne tylko

w przybli˝eniu mogà okreÊliç opóênienie, jakie wyst´puje od podj´cia decyzji do

zaobserwowania najsilniejszego jej wp∏ywu na wielkoÊci realne (produkcj´, zatrudnienie),

a nast´pnie na inflacj´.

• Po siódme, polityka pieni´˝na oddzia∏uje na gospodark´ nie tylko poprzez zmiany stóp

procentowych, ale równie˝ poprzez utrzymanie ich przez pewien czas na okreÊlonym

poziomie. Utrzymanie stóp procentowych przez kilka okresów (miesi´cy lub kwarta∏ów) na

niezmienionym poziomie jest równie˝ decyzjà o istotnych konsekwencjach dla gospodarki,

gdy˝ prowadzi do stopniowego zamykania albo otwierania si´ luki popytowej.

• Po ósme, polityka pieni´˝na jest prowadzona w warunkach niepewnoÊci. Wysoka

niepewnoÊç wynika mi´dzy innymi z faktu, ˝e modele wykorzystywane przez banki

centralne do prognozowania inflacji mogà zaczàç gorzej odwzorowywaç zachowanie

gospodarki ze wzgl´du na zachodzàce w niej zmiany strukturalne. Oznacza to, ˝e a) przy

podejmowaniu decyzji konieczne jest uwzgl´dnianie ca∏okszta∏tu dost´pnej informacji, a

nie tylko wyników projekcji inflacji; b) nie jest mo˝liwe pos∏ugiwanie si´ prostà regu∏à

polityki, która ex ante mog∏aby byç znana uczestnikom rynku oraz c) ukierunkowana na

przysz∏oÊç polityka pieni´˝na musi byç przedstawiana otoczeniu jako dà˝enie do

zrealizowania celu inflacyjnego w warunkach niepewnoÊci, a nie jako sprawowanie Êcis∏ej

kontroli nad przebiegiem procesów gospodarczych.

Narodowy Bank Polski

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: