WWD_Electre.pdf

Zarządzanie systemami transportu drogowego

Wielokryterialne

wspomaganie decyzji

Metoda ELECTRE III

Piotr Sawicki

Wydział Maszyn Roboczych i Transportu

pok. 719, tel. 665 22 30, 665 21 29

E-mail: piotr.sawicki@put.poznan.pl

URL: www.put.poznan.pl/~piotrs

Wydział Maszyn Roboczych i Transportu

pok. 719, tel. 665 22 30, 665 21 29

E-mail: piotr.sawicki@put.poznan.pl

URL: www.put.poznan.pl/~piotrs

Plan zajęć

Wprowadzenie

• różnica w spojrzeniu jedno- i wielokryterialnym

• definicje najważniejszych pojęć

• istota WWD

Prezentacja metody ELECTRE III

• istota metody

• zastosowanie

Ranking firm transportowych z wykorzystaniem metody ELECTRE III

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne

wspomaganie decyzji

Metoda ELECTRE III

Piotr Sawicki

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Wprowadzenie / Problem jednokryterialny

Który pojazd wybrać?

Najtańszy

(min)

Najbardziej

trwały

(max)

O największej

pojemności

(max)

Jednokryterialnie

Rozwiązanie

optymalne

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Wprowadzenie / Problem wielokryterialny

Który pojazd wybrać?

Najbardziej

trwały

(max)

O największej

pojemności

(max)

Najtańszy

(min)

Wielokryterialnie

Rozwiązanie

kompromisowe

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Który pojazd wybrać?

Jednokryterialnie

Rozwiązanie

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Który pojazd wybrać?

Wielokryterialnie

Rozwiązanie

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Wprowadzenie

Wielokryterialne wspomaganie decyzji (WWD)

• wyposaża decydenta w narzędzia pozwalające na rozwiązywanie problemów

decyzyjnych

• w problemach decyzyjnych uwzględnia się kilka, często przeciwstawnych punktów

widzenia

– np. cena a czas dostawy paczki

– np. satysfakcja klienta a poziom zapasów

• dziedzina wiedzy Æ wywodzi sięz badań operacyjnych

– metody badań operacyjnych zmierzają do uzyskania rozwiązania optymalnego Æ

„obiektywnie najlepszego”

–rozwązanie równocześnie najlepsze ze wszystkich punktów widzenia NIE ISTNIEJE Æ

możliwy jest jednak kompromis

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Wprowadzenie / Proces podejmowania decyzji

Rzeczywistość

Model matematyczny

Analityk

• Zjawiska

• Procesy

• Ograniczenia

• Warianty

• Kryteria

• Ograniczenia

• Preferencje

• Wiedza matematycz-

na i informatyczna

•Doświadczenie

• Dobór narzędzia

Decydent

Metoda rozwiązania

• Warianty

• Kryteria

• Oceny

• Preferencje

Rozwiązanie kompromisowe

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Analityk

Decydent

Rozwiązanie kompromisowe

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Zbiór wariantów

• oznaczany jako A

• stanowi zbiór obiektów, decyzji, kandydatów, ...

• poddawany analizie i ocenie w trakcie procedury decyzyjnej

• może być zdefiniowany dwojako

– bezpośrednio

{ skończona lista obiektów

{ policzalna (łatwa do policzenia) liczba obiektów

– pośrednio

{ w postaci charakterystycznych własności tego zbioru

{ bardzo duży zbiór potencjalnych rozwiązań – obiektów

• przykłady

– europejski ranking 6 najlepszych tramwajów wg Stowarzyszenia Inżynierów Komunikacji

( A stanowi listę tramwajów)

– wybór miejsca budowy terminala przeładunkowego spośród 15 potencjalnych lokalizacji

( A stanowi listę lokalizacji)

– wybór optymalnej liczby pojazdów sprzedawanych przez autoryzowanego dealera

( A wyrażony jest za pomocą zbioru ograniczeń)

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Zbiór wariantów

Rodzaje zbiorów wariantów

• z uwagi na złożoność problemu decyzyjnego zbiór wariantów może być (generowany)

w różny sposób

– zbiór stabilny

{ zdefiniowany a’priori

{ nie podlegający zmianom w trakcie procedury decyzyjnej

– zbiór ewolucyjny

{ zdefiniowany aposteriori

{ istnieje możliwość modyfikacji zbioru w trakcie procedury decyzyjnej (z uwagi na wyniki

pośrednie, z uwagi na zmieniające się środowisko podejmowani decyzji,…)

• z uwagi na wzajemne związki pomiędzy wariantami w zbiorze A

– zbiór globalny

{ każdy element zbioru A wyklucza pozostałe warianty ze zbioru

– zbiór cząstkowy

{ procedura decyzyjna zakłada możliwość kombinacji kilku wariantów ze zbioru A

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Zbiór wariantów

Rodzaje zbiorów wariantów

Æ przykłady

• przypadek 1:

blokalizacja terminala przeładunkowego

– nowy terminal musi być wybudowany w

jednym z regionów Polski

–rozważa się 15 potencjalnych lokalizacji

Æ decyzja dotyczy wyboru tylko jednej

z nich

– zbiór A zdefiniowany jest jako lista

lokalizacji

– zbiór stabilny i globalny

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Zbiór wariantów

Rodzaje zbiorów wariantów

Æ przykłady

• przypadek 2: wybór pracowników na dwa

wakujące stanowiska kierowców

– oczekuje się zatrudnienia dwóch

pracowników o podobnych

kwalifikacjach

– 20 pracowników zgłosiło swoje podania

{ 2 niezależne stanowiska (2 różne

pojazdy dostawcze)

Æ zbiór A jest globalny

{ praca w zespole (transport

międzynarodowy) – wybór dwóch

najlepszych kierowców

Æ zbiór A jest cząstkowy

{ praca w zespole (transport

międzynarodowy) – wybór jednej ze

190 kombinacji 2 z 20 kierowców

Æ zbiór A jest globalny

Piotr Sawicki / WWD, Metoda ELECTRE III

Wielokryterialne wspomaganie decyzji

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: