Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

Zarządzanie logistyczne

Logistyka – to system wiedzy o racjonalizacji działań gospodarczych organizacji róż­nej natury (tzn. produkcyjnych, usługowych i handlowych) poziomu makro – meta – mikro­ekonomicznego wielkich systemów działania z zakresu globalnego – kontynentalnego – kra­jowego – racjonalnego – mikroregionalnego ( to przedsiębiorstwa dużego, średniego i ma­łego) polegającego na kalkulacji potrzeb, możliwości, czasu i przestrzeni dla zwiększenia efektywności działań gospodarczych związanych z utworzeniem i funkcjonowaniem spraw­nego łańcucha postaw dóbr fizycznych w sytuacji wolnego rynku bezwzględnej walki konku­rencyjnej w osiąganiu zysków w społeczeństwie.

Swoim zakresem logistyka obejmuje procesy: podejmowania decyzji logistycznych, plano­wania i organizowania infrastruktury logistycznej, realizacji i kontrolowania sprawności i ekonomicznej efektywności, przypływu dóbr fizycznych łańcuchami dostaw oraz związanymi z tym przypływem strumieni informacji i finansów, od miejsc pochodzenia dóbr fizycznych do miejsc ich konsumpcji dla zaspokojenia wymagań klienta przy minimalnych kosztach i oszczędnym zaangażowaniu kapitału.

Logistyka współcześnie jako system wiedzy ( tj. wiedzy naukowej) obejmuje swoim zakresem obszar teorii i praktyki społecznej w aspekcie zastosowań militarnych i cywilnych. Jako nauka szczegółowa na poziomie podspecjalności użytkowana jest w specjalności zarzą­dzanie organizacjami dyscypliny ekonomia, dziedziny nauk społecznych.

Logistyka posiada zdeterminowany cel badawczy, przedmiot badań, swoją metodologię po­ziomu szczegółowego, swoją teorię i charakterystykę. Jej korzenie etymologiczne tkwią w ję­zyku greckim od słów: logistes – rachmistrz: logistykon – siła rozumu, rozsądek, logistyke – sztuka liczenia, kalkulacji. Jako termin została wprowadzona do wojskowości w 1837 roku przez szwajcarskiego generała Barona de Jomini (18?? – 1869).W 1885 roku przyjęta w si­łach morskich USA, gdzie rozwija się bardzo intensywnie. Ze sfery wojskowości na początku lat sześćdziesiątych przeniesiona do dyscypliny nauk ekonomicznych USA. Na początku lat osiemdziesiątych przyniesiona z NATO i upowszechniona w Europie Zachodniej, a w latach dziewięćdziesiątych w krajach Europy Środkowej, aktualnie przechodzi do krajów Europy Wschodniej i Rosji (gdzie funkcjonowała jako zaopatrzenie tyłowe).

Aktualnie w poznaniu naukowym problematyki logistycznej można zauważyć wykreowanie się szeregu szkół naukowych, z których najbardziej liczącymi się w świecie nauki wyróżnia się szkołę amerykańską, szkołę japońską, szkołę angielską i szkołę niemiecką. Istoty wkład do tej wiedzy ostatnio wnoszą również i naukowcy polscy. Biorąc pod uwagę fakt, że logistyka, jako system wiedzy (aktualnie jeszcze nie w pełni zdeterminowana wiedza naukowa, która jest wiedzą uporządkowaną) można zauważyć szereg podejść różnych autorów do próby jej zdefiniowania.

Według autorów zagranicznych logistyka to:

1.      CHRISTOPHER

Logistyka – to strategiczne zarządzanie zaopatrzeniem, przechowywaniem i transpor­tem materiałów, części oraz gotowych produktów ( wraz z odpowiednią dokumentacją), w ramach organizacji i poprzez jej kanały marketingowe, zapewniające maksymalizację obec­nych i przyszłych zysków i najbardziej efektywną realizację zamówień.

2. J.J. CARTE

Logistyka – to fizyczne przemieszczanie towarów z miejsc dostawy do końcowego nabywcy i towarzyszące temu ruchowi czynności obsługowe w pośrednich punktach składo­wania.

3. A.CH. PFOHL

Logistyka – to suma wszystkich działań, dzięki którym dokonuje się kształtowanie, sterowanie i kontrola procesów ruchowych i procesów magazynowania w określonej sieci w taki sposób, aby przestrzeń i czas mogły zostać efektywnie wykorzystane.

4. WEBER

Logistyka – to fizyczne zaopatrywanie przedsiębiorstwa w zasoby (produkty, usługi, informacje) w taki sposób, aby materiały i energia (surowce i paliwa) oraz towary (wyroby gotowe i półprodukty) były zawsze w dyspozycji, we właściwym czasie, na właściwym miej­scu, we właściwej ilości i właściwej jakości.

Według autorów rodzimych (krajowych) logistyka to:

1.      S.ABT???

Logistyka - to zintegrowane systemy planowania, organizowania, kontrolowania pro­cesów fizycznych, obiegu towarów i ich informacyjnych uwarunkowań w aspekcie optymali­zowania realizowanych celów i działań.

2.      BLAIK

Logistyka – to zintegrowany system zarządzania strukturą fizycznego obiegu towarów i jego informacyjnych uwarunkowań w skali przedsiębiorstwa i całego układu rynkowego w aspekcie optymalizowania realizowanych działań i celów.

3.      KRAWCZYK

Logistyka – to planowanie, koordynacja i sterowanie w aspekcie czasowym i prze­strzennym realnych procesów realizujących przyjęte w organizacji cele.

4.      GOŁĘBSKA

Logistyka – to zarządzanie łańcuchem dostaw, sposobem najkrótszego w czasie i prze­strzeni przemieszczania ładunków.

Przedstawione wyżej aspekty możemy zobrazować na rysunku poniżej.

Narzędzie praktycznego działania

System wiedzy naukowej

LOGISTYKA

ASPEKT

FUNKCJONALNY

ASPEKT

OSOBOWY

ASPEKT PRZEDMIOTOWY

EFEKTYWNOŚĆ

RYNKOWEJ

OBSŁUGI

KLIENTA

PRZEPŁYW:

-MATERIAŁÓW

-USŁUG

-INFORMACJI

ZARZĄDZANIE

W ZAKRESIE:

-PLANOWANIA

-ORGANIZOWANIA

-KONTROLOWANIA

Jako system pojęciowy logistyki oprócz ukazanych aspektów przeprowadzona analiza wyżej ukazanych definicji pozwala na stwierdzenie, że logistyka swoim zakresem obejmuje teorię i praktykę efektywnego gospodarowania przepływami dóbr fizycznych oparta na podej­ściu systemowym do jej problematyki

Należy również zauważyć, że wszyscy autorzy definicji logistyki pomijają podejście naukoznawcze, gdzie determinuje się standardy kryterialne nauki szczegółowej (tj. cel, przedmiot, teorię, metody i charakterystykę) oraz nie wspominają o decyzjach logistycznych podejmowanych w poszczególnych obszarach działań logistycznych tj.:

1. Przemieszczanie i transport dóbr fizycznych
2. Magazynowanie i składowanie
3. Pakowanie przemysłowe
4. Manipulacja materiałami
5. Kontrola zapasów
6. Realizacja zamówień
7. Prognozowanie popytu
8. Planowanie produkcji lub usług
9. Zakupy
10. Obsługa klienta na odpowiednim poziomie
11. Globalizację zakładów i magazynów
12. Załatwiania zwrotów
13. Dostarczanie części zamiennych i obsługa posprzedażna

14.  Gromadzenie i utylizacja odpadów - w zakresie operacyjnym i taktycznym

Prowadząc rozważania przedmiotowe odnoszące się do współczesnego ujęcia pojęcia lo­gistyki jako systemu wiedzy nie można pominąć innych definicji ukazanych w słownikach, leksykonach czy też w aktach normatywnych publikowanych przez organizacje i stowarzy­szenia logistyczne krajów o przodującej gospodarce np.:

J. Perc, Leksykon str. 228 – 229 podaje:

Logistyka (logistes) – to nauka i sztuka praktycznego działania zajmująca się proce­sami sprawnego i efektywnego sterowania przepływami materiałów i wyrobów oraz związa­nej z nimi informacji z otoczenia do firmy i z firmy do otoczenia; całość działań dotyczących przepływu materiałów i wyrobów łącznie z systemami informacyjnymi i systemami sterowa­nia.

Leksykon przedsiębiorcy (pod redakcją A. Szplita) na str. 82 podaje:

Logistyka (ang. logistes) – to termin międzynarodowy odnoszący się do myślenia. W węższym znaczeniu sprawy zakwaterowania, magazynowania, transportu, inwestycji itp. związane z działaniami wojennymi. Obecnie logistykę jako myślowe odzwierciedlenie i cał­kowite pojęcie istotnych cech przedmiotów czy zjawisk wprowadzono do teorii, organizacji i zarządzania. Współcześnie logistyka to strategia i koncepcja nowego kształtowania zaopa­trzenia, produkcji i dystrybucji. Najważniejsze obszary logistyki to transport, zapasy i ob­sługa.

Słownik zarządzania i finansów (aut. R. Koch, 1997 rok, str. 125) podaje:

Logistyka ( logisties) to bardzo ważny proces koordynacji całego systemu dostawy w celu dostarczenia produktu klientowi. Obejmuje przemieszczanie i planowanie zapasów, su­rowców, produkcji w toku, wyrobów gotowych oraz kontrole poziomu zapasów, magazyno­wanie, pakowanie i dystrybucję fizyczną.

Słownik menadżera, aut. Miłkowska, wyd. naukowo – techniczne, Wrocław 1998 rok, str.135 podaje:

Logistyka – to system kształtowania i kontroli fizycznego przepływu zasobów przed­siębiorstwa w związku z realizowanymi zadaniami w obszarach zaopatrzenia produkcji, dys­trybucji obejmujący infrastrukturę logistyczną tj. technikę i technologię przypływów, logi­stykę fizyczną (strukturę przepływów) oraz logistykę dyspozycyjną (informacyjno – decy­zyjną).

Omawiając poszczególne definicje logistyki trudno pominąć jest tzw. definicję dla la­ików określonej mianem „7R”. Określa ona logistykę jako udostępnienie właściwego pro­duktu we właściwej ilości i we właściwym stanie, we właściwym miejscu, we właściwym czasie, właściwym klientom, po właściwym koszcie.

Uwaga! „7R” ( od ang. right – właściwy, stąd w literaturze polskiej możemy spotkać miano „7W”).

Definicja „7W” wskazuje na podstawowe działania logistyczne, kładzie nacisk na wymiar przestrzenny i czasowy logistyki (miejsce i czas, albo przemieszczenie i składowa­nie). Ukazuje też znaczenie kosztu i obsługi. Z tej racji menadżerowie logistyki muszą ciągle oceniać koszt i obsługę a w przypadkach zauważonych zmian natychmiast oddziaływać na systemy logistyczne przedsiębiorstwa. Ważnym taż elementem w def. „7W” jest pojęcie ja­kości. Firmy amerykańskie coraz częściej dostrzegają, że jakość jest ważna nie tylko podczas wytwarzania produktu – usługi, ale też we wszystkich obszarach działalności funkcjonalnej przedsiębiorstwa a zwłaszcza w obszarze logistyki.

Reasumując – przedstawione rozważania odnoszące się do logistyki jako systemu wiedzy można zauważyć, że:

Logistyka – to termin opisujący proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, materiałów do produkcji wy­robów gotowych i towarzyszących temu przepływowi odpowiednich informacji i strumieni finansowych od punktu pochodzenia do punktu konsumpcji, (co nie odnosi się do strumieni finansowych, które mają kierunek przeciwny – zwrotny) w celu zaspokojenia wymagań klienta.

Działanie logistyczne (ukazane wyżej w 14 punktach – przy omawianiu decyzji) mogą obejmować, (choć nie muszą się do nich ograniczać) obsługę klienta, prognozowanie popytu, przepływ informacji, kontrolę zapasów, czynności manipulacyjne, realizowanie zamówień, czynności preparacyjne, zaopatrywanie w części, lokalizację zakładów produkcyjnych i skła­dów na obszarze funkcjonowania, procesy zaopatrzeniowe, pakowania, obsługę zwrotów, go­spoda­rowanie odpadami, czynności transportowe i składowanie, eksploatowanie majątku trwałego, przepływ zwrotny strumieni finansowych oraz analizy kosztów logistycznych.

Pobieżna analiza wyżej ukazanych elementów procesu (procesu ogólnego logistyki) pozwala wyróżnić tu trzy podstawowe zadania stawiane współczesnej logistyce:

1. To koordynacja przepływu surowców, materiałów do produkcji i wyrobów gotowych do konsumentów;
2. To minimalizacja kosztów tego przepływu;
3. To podporządkowanie całej działalności logistycznej wymogom obsługi klienta.

Zarządzanie tak rozumianymi przepływami może mieć miejsce w skali makroekono­micznej(globalnej, kontynentalnej, krajowej i regionalnej jak również w skali mikroekono­micznej – przedsiębiorstwa, organizacje różnej natury) w zakresach operacyjnych, taktycz­nych i strategicznych działań.

Proces gospodarczy

Procesy gospodarcze można sobie wyobrazić jako ciągły przepływ produktów – tj.: dóbr materialnych pozyskiwanych z przyrody przez kolejne fazy przetwarzania: transportu, magazynowania, manipulacji itp. aż do finalnych odbiorców tych dóbr tj. konsumentów lub inwestorów.

Na rysunku poniżej przedstawimy przepływ materiałów (dóbr fizycznych) w przedsię­biorstwie przemysłowym.

STREFA

DYSTRYBUCJI

STREFA ZAOPATRZENIA

CENTRUM

STEROWANIA

PRZEPŁYWEM

DÓBR

STREFA

PRODUKCJI

STRUMIENIE

DOSTAW WEWNĘTRZNYCH

STRUMIENIE DOSTAW ZEWNETRZNYCH

SFERA DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

Legenda:

               - fizyczny przepływ materiałów (dóbr fizycznych)

-         

przepływ informacji

-         

przepływ dyspozycji sterujących (zarządczych)

ZWROTY

PUSTE

OPAKOWANIA

FIZYCZNY PRZEPŁYW TOWARÓW

...