Inicjatywa ustawodawcza
Projekt ustawy inicjonowane przez RM podejmowane są w drodze uwzględniania na plenarnych posiedzeniu rządu. Wykonaniem in.u jest oficjalne złożenie przez uprawniony organ gotowego projektu ustawy w formie pisanej do „laski marszałkowskiej”. Projekt powinien zawierać szczegółowe uzasadnienie: cel i potrzeba wydawania ustawy, źródła finansowania, skutki społecz., gospod i finansowe. Każdy projekt wymaga oceny formalnej ze strony Sejmu. Jeżeli nie odpowiada on w/w warunkom M. Sejmu może zwrócić do wnioskodawcy lub może skierować go do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu zaopiniowania (3/5 członków komisji- by uzyskać projekt za niedopuszczalny). Wnioskodawca ma prawo wycofania projektu ustawy do chwili zakończenia drugiego czytania. Jest to ochrona wnioskodawcy przed popieraniem własnego projektu radykalnie zmienionego przez Sejm. II etap: prace przed projektem ustawy. Uchylanie odbywa się w III czytaniach. I czytanie na posiedzeniu komisji, nie wcześniej, niż 7 dnia od dnia doręczenia posłom druku projektu, obejmuje uzasadnienie projektu ustawy przez wnioskodawcę pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy , debata w sprawie ogólnych zasad projektu. Kończy się to odesłaniem projektu do właściwych komisji, które po zapoznaniu się z projektem przedstawiają Sejmowi sprawozdanie- określenie ich stanowiska wobec projektu. Komisje mogą zaproponować: przyjęcie projektu bez poprawek, przyjęcie z poprawkami wtedy projekt przechodzi do II czytania. II czytanie nie wcześniej niż 7 dnia od doręczenia posłom sprawozdania komisji. Obejmuje ono przedstawienie Sejmowi sprawozdania Komisji o projekcie, przeprowadzenie debaty oraz zgłoszenie poprawek i wniosków. Prawo zgłoszenia poprawek mają: posłowie, wnioskodawcy i RM. Poprawki powinny być uprzednio przedstawione komisji sejmowej, bo M Sejmu może odmówić poddania pod głosowanie takich poprawek. III czytanie obejmuje ono przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji-przedstawienie przez posła sprawozdawcę wniosków zgłoszonych w czasie II czytana oraz głosowanie wg przewidzianego porządku. Kolejność głosowania: - wniosek negatywny projektu-wniosek o jego odrzucenie, -głosowanie poprawek do poszczególnych artykułów, -najpierw poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach, -ogłoszenie projektu w całości. Ustawy zwykłe uchwalanie są przez sejm większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Uchwaloną przez Sejm ustawę M. Sejmu przesyła do M Senatu, a ten kieruję ją do właściwych komisji senackich. Po rozstrzygnięciu ustawy komisje przygotowują projekt uchwały Senatu: albo przyjmą bez poprawek ( i wtedy przekazują do podpisu Prezydentowi) albo wprowadzają poprawki (akt wraca do Sejmu, który na posiedzeniu rozpatrują poprawki senatu -posiedzeniu bierze udział senator sprawozdania- komisje sejmowe przedstawiają sejmowi swoje sprawozdanie w którym mogą wnosić o uchylenie poprawek Senatu w całości, w części lub o nie przyjęcie propozycji senatu, albo odrzucają ustawę. Ostatnimi etapami postępowania ustawowego jest podpisanie ustawy przez Prezydenta oraz ogłoszenie i wejście w życie. Prezydent może podpisać ustawę, wystąpić do TK z wnioskiem zbadanie zgodności ustawy TK może orzec, że niektóre przepisy są niezgodne z konstytucją ale nie są one nierozerwalnie z nią związane. Prezydent może :- zwrócić się do sejmu o usunięcie niezgodności, - podpisać ustawę z pominięciem przepisów niezgodnych z konstytucją . Prezydentowi przysługuje procedura weta. Może przekazać ustawę Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Sejm ponownie uchwala ustawę większością 3/5 głosów co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. W razie odrzucenia weta prezydent w ciągu 7 dni podpisuje ustawę i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw.
Jeżeli jednak Sejm powtórnie uchwali ustawę Prezydentowi nie służy już ponowne prawo wystąpienia do TK w sprawie jej zgodności z konstytucją.
Postępowanie z tzw. pilnymi projektami ustaw-„szybka ścieżka legislacyjna” tylko RM może określić uchwalony przez siebie projekt ustawy jako pilny. Tryb ten nie jest dopuszczalny wobec projektów ustaw podatkowych, ustaw dotyczących wyboru Prezydenta, Sejmu, Senatu, organów samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój i właściwość władz publicznych oraz kodeksów. Marszałek Sejmu (nie prezydium) nadaje bieg projektowi w trybie pilnym.
stary_hipis