Psychologia_spoleczna_wyklad_I.doc

Psychologia społeczna

Wykład I                                                                                                                                             06.10.2009r.

Zagadnienia:

-spostrzeganiu i ocena świata społecznego;

-teoria dysonansu poznawczego Festingera;

-teorie atrybucji;

-ukryte teorie osobowości;

-wywieranie wpływu na ludzi a manipulacja;

-uwarunkowanie zachowań prospołecznych;

- uwarunkowanie zachowań agresywnych;

-zjawiska zachodzące w grupach- facylitacja społeczna, próżniactwo społeczne, syndrom grupowego myślenia;

-konflikt międzygrupowy i jego rozwiązanie;

-posłuszeństwo wobec autorytetu;

-konformizm i nonkonformizm;

-atrakcyjność  interpersonalna;

Psychologia społeczna

–naukowe badanie tego , jak inni ludzie wpływają na myśli, uczucia, zachowania innych

-naukowe badanie sposobu, w jaki rzeczywista lub wyobrażona obecność innych ludzi wywiera wpływ na ludzkie myślenie, odczuwanie i zachowanie (Aronson)

-sprawdzanie funkcjonujących w społeczeństwie pewnych  potocznych prawd np. przeciwieństwa się przyciągają

Początki psychologii społecznej przypadają na początek XX w. Książki wydane w 1908 r – dwa ważne sformułowania tych książek :

Psych. Społ.- sytuacja, grupa społeczna warunkuje to jak się zachowujemy;

Psych. Człowieka- zachowujemy się tak samo, niezależnie od otoczenia;

Metody badawcze wykorzystywane w P.S.

·         Obserwacja naturalna ( wada-czasochłonna)

·         Studia przypadków (analiza zachowań pojedynczych osób, szczególnie okrutne zachowania, głównie mordercy)

·         Badania archiwalne (analiza dokumentacji, filmów, nagrań)

·         Sondaże                     ( zadajemy pytania badanym, dogłębne poznanie myśli i odczuć, sfera poznawcza i emocjonalna)

·         Testy psychologiczne (np. testy zainteresowań, predyspozycji zawodowych)

·         Eksperymenty laboratoryjne  ( np. na uczelniach, kontrolowanie wielu zmiennych)

·         Eksperymenty naturalne (szczegółowy, w naturalnych warunkach g. w zachowaniach prospołecznych)

Główne perspektywy teoretyczne w psych. Społecznej

1. Społeczno-kulturowa ( źródło zachowań społecznych –siły działające w większych grupach społecznych)
2. Ewolucyjne ( źródło zachowań społecznych- dziedziczenie skłonności do reagowania na otoczenie społeczne w sposób, który umożliwił naszym przodkom przetrwanie i rozmnażanie się)
3. Społecznego uczenia się ( źródło zachowań społecznych – kary i nagrody, obserwacja tego jak inni są nagradzani i karani za swoje zachowanie)
4. Fenomenologiczna ( źródło zachowań społecznych – subiektywna interpretacja sytuacji społecznej przez jednostkę)
5. Społeczno-poznawcza ( źródło zachowań społecznych – to na co zwracamy uwagę w sytuacji społecznej, jak to interpretujemy, jak zapamiętujemy )

Główne obszary badań:

·         To w jaki sposób ludzie myślą o świecie społecznym;

·         To w jaki sposób myślą o sobie i innych – czy tak samo czy inaczej i dlaczego tak się dzieje;

·         Konformizm;

·         Sposoby wpływania na innych i manipulacja;

·         Postawy;

·         Stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja;

·         Agresja;

·         Pomaganie;

·         Atrakcyjność

·         Związki społeczne –przyjaźń, miłość;

·         Grupy społeczne (konflikty, podejmowanie decyzji,rozwiązywanie problemów, produktywność )

Wykład II                                                                                                  13.10.2009r.

Spostrzeganie i ocena

1.       Uwaga- to pierwszy proces selekcji informacji. Skupiamy się na pewnych rzeczach a inne odrzucamy

2.       Interpretacja- nadajemy znaczenie informacjom, które do nas dotarły. Wydajemy sądy.

3.       Zapamiętywanie- zawsze to co zauważyliśmy, jak to zinterpretowaliśmy, oceniliśmy.

Wynik: powstanie schematów poznawczych ( siec pewnych pojęc powiązanych ze sobą. Są podstawowym mechanizmem związanym ze spostrzeganiem i oceną.

Schematy poznawcze-organizacja nowych uprzednich doświadczeń z jakimś rodzajem zdarzeń, osób, obiektów. Siec schematów poznawczych zostaje rozszerzona w ciagu całego życia. Składają się na nie

– wiedza ogólna,

-wiedza epizodyczna ( związana ze wspomnieniami ),

Rodzaje schematów poznawczych

1. Skrypty
2. Stereotypy
3. Schematy roli społecznej
4. Schematy cech

Skrypt – umysłowa reprezentacja działań, powiązanie pomiędzy poszczególnymi rzeczami (np. przygotowanie się do egzaminu)

Stereotypy- uogólniona reprezentacja grupy osób, która wyodrębniamy ze względu na jakąs latwo zauważalną cechę np. płec, rasa

Schemat roli społecznej- zbiór pewnych oczekiwań co do zachowan osób zajmujących jakąs pozycje społeczną np. nauczyciel,policjant,matka

Schematy cech- odzwierdziedlaja pewne rodzaje zmienności ludzi czy zdarzeń np. inteligencja, neurotycznośc, ekstrawersja (ukryte teorie osobowości)

Zły Spolecznie                                                                                                                dobry intelekt.

Zły intelekt.                                                                                                                Dobry społecznie

Badanie Asha

Mimo,ze każdy z nas jest indywidualnością , to mapy mamy podobne, większość osób umieszcza cechy w podobnych miejscach.

Funkcje schematów:

·         Ułatwiaja przetwarzanie nowych informacji z zewnątrz w obiektach, zdarzeniach

·         Służą do identyfikowania napotkanych obiektów i zdarzeń

·         Ukierunkowują uwagę

·         Wpływaja na rozumienie sytuacji i wyciaganie wniosków

·         Decydują o zapamiętywaniu

·         Wpływaja na nasze postepowanie

Warunki niezbędne aby schemat został wykorzystany do ;przetwarzania danych:

1. Schemat musi być wykształcony
2. Schemat musi być zaktywizowany
3. Schemat musi być możliwy do wykorzystywania w danej sytuacji, możliwy do zastosowania w sytuacji

Od czego zależy aktywizacja schematu:

·         Kiedy pojawią się nasze subiektywne oczekiwania na egzemplarze danego schematu za chwile się pojawią

·         Kiedy jest powiazany z realizacja naszych celów

·         Kiedy czas upłynął od używania schematu jest krótki

·         Zależy od częstości aktywizowania tego schematu w ogóle (skrzywienie zawodowe)

Tendencje do spostrzegania osób

1. Do zgodności informacji-jeśli spotykamy jakąś osobę, wyrabiamy sobie o niej zdanie, napływają negatywne określenia , sprzeczne, stajemy się jednoznaczni
2. Do przeceniania związków pomiędzy zachowaniami lub cechami innych osób (ukryte teorie osób.)-jeśli ktoś jest miły to przeceniamy związki pomiędzy cechami
3. Do kontroli sytuacji- rozumienie tego co się dzieje, posiadanie słuszności
4. Do pozytywnej oceny własnej osoby-przy ocenianiu innych, staramy się zachowywać dobre zdanie swojej osoby
5. Do pozytywnej oceny innych osób- tak jest łatwiej, bo mniej się obawiamy, mamy mniejszy lęk
6. Do uproszczonego spostrzegania jednostek, grup

Ad.1.

Typy zgodności:

Mechanizmy pomiędzy informacjami ,które napływają , a tymi, które są zakodowane

·         Pomiędzy informacjami, które napływają a tymi , które SA zakodowane

·         Pomiędzy informacjami, które napływają (negatywne i pozytywne-szukanie zgodności)

·         Pomiędzy informacjami, które napływają a tymi elementami, które są zakodowane

1.       Selekcja informacji

1. Poziom sensoryczny- pewne informacje nie dopływają bo taki są możliwości naszych zmysłów (np. czegoś nie widzimy)
2. Poziom percepcyjny- zjawisko obronności percepcyjnej

2.       Fałszywe poczucie powszechności

3.       Projekcja

Selekcja informacji jest uwarunkowana z naszym nastawieniem

                                                                                                  Zależność proporcjonalna

Nastawienie                                                                  myślenie



  życzeniowe ( widzimy to co chcemy)               

                                                                      Deformacja spostrzegania

Wykład III                                                                                                                               20 X 2009r

Formy zgodności informacji

Fałszywe poczucie powszechności- przypisywanie zachowań zbiorowością , upodabnianie, innych podejrzewamy o to co sami robimy

                            Dążenie do odrębności i wyróżniania się

                            Czyli zbyt małe lub zbyt duże podobieństwo

wzbudza negatywne uczucia takie jak lęk, niepokój, smutek

Fałszywe poczucie powszechności opiera się na mechanizmach

·         Motywacyjnych (redukcja dysonansu, dążenie do obrony ego)

·         Poznawczych ( wybrane przez przedmiot zachowania jest łatwiej zapamiętywane, w związku z tym łatwiej przyswajane innym)

Rodzaje projekcji (przypisywania i rzutowania na świat zew. Własnych stanów i cech jednostki )

·         Obronna- jest motywowana obrona pozytywnej samooceny i /lub dążeniem do likwidacji nieprzyjemnych stanów emocjonalnych

·         Nieobronna- asymilacyjna- wiąże się z ogólnymi zasadami poznawania i spostrzegania świata przez jednostkę

Mechanizmy pozwalające na utrzymanie zgodności między informacjami napływającymi

·         Pierwsze wrażenie (3 sekundy / 30 sekund)

·         Centralność – (peryferyczność  cech oraz UTO) jakąś cecha jest centralna, może zależeć od naszych doświadczeń , od osoby- jak się zachowuje, od sytuacji

·         Halo efekt

Anielski –cechy pozytywne mimo wszystko zależne od pierwszego wrażenia
Diabelski- cechy negatywne

·         Akcentuacja- czyli wpływ cech kontekstowych na ocenianie cechy ogniskowej (cechy, które mają wpływ na cechę , która nas interesuje)

Modele procesu formułowania ocen ludzi

·         Ocenianie jako oddolna integracji cech

-modele ilościowe

-modele jakościowe

·         Ocenianie jako odgórne wykorzystywanie schematu

1.       Ilościowe modele procesu formułowania ocen ludzi

·         Sumowanie – integrowanie ocen cząstkowych w ocenę globalną poprzez sumowanie

·         Uśrednianie- ocena globalna jest wynikiem uśrednianiem ocen cząstkowych

·         Ważone uśrednianie (Anderson ) tjw. Ale należy jeszcze pomnożyć oceny cząstkowe przez ich wagę (uwzględnia efekt kolejności napływających informacji)

Wyjaśnienie efektu pierwszeństwa (Wojciszka, 1991)

·         Hipoteza spadku uwagi

·         Hipoteza dyskredytowania informacji sprzecznych z już posiadanymi

·         Hipoteza uwarunkowanego rozwijania sądu o innym człowieku

2.       ...