Czy istnieje recepta na szczęście.pdf
(
82 KB
)
Pobierz
(Microsoft Word - Katecheza - Recepta na szcz\352\234cie.doc)
CZY ISTNIEJE RECEPTA NA SZCZ
Ħĺ
CIE?
(
Boska i ludzka recepta na szcz
ħĻ
cie) (KKK 1716-1729)
„Uczyniłe
Ļ
nas dla Siebie i niespokojne jest serce nasze, póki nie spocznie w
Tobie”
Ļ
w. Augustyn”.
l. Motywacja katechezy.
Obserwuj
Ģ
c
Ļ
wiat, łatwo mo
Ň
na spostrzec,
Ň
e ka
Ň
dy człowiek szuka szcz
ħĻ
cia.
Ludzie cz
ħ
sto stawiaj
Ģ
sobie pytanie: jak by
ę
szcz
ħĻ
liwym? Istnieje wiele
sposobów ukazania człowiekowi złudnego „szcz
ħĻ
cia", które w rezultacie
prowadz
Ģ
do nieszcz
ħĻ
cia. Na bł
ħ
dne wybory nara
Ň
eni s
Ģ
szczególnie ludzie
młodzi, dla których nierzadko kusz
Ģ
ce wydaje si
ħ
to, co w rezultacie nie prowadzi
do szcz
ħĻ
cia. Katechizm Ko
Ļ
cioła Katolickiego przypomina,
Ň
e wszyscy ludzie s
Ģ
powołani do bycia prawdziwie szcz
ħĻ
liwymi, i
Ň
e tylko Bóg mo
Ň
e by
ę
w pełni
satysfakcjonuj
Ģ
c
Ģ
odpowiedzi
Ģ
na wszelkie ludzkie pytanie o szcz
ħĻ
cie.
2. Wprowadzenie.
Pewien człowiek szukał szcz
ħĻ
cia. Przyszedł do m
ħ
drca i prosz
Ģ
c go o
rad
ħ
wyznał:
- Jestem gotów uczyni
ę
wszystko, aby by
ę
w
Ň
yciu naprawd
ħ
szcz
ħĻ
liwym.
Powiedz mi, co mam uczyni
ę
, aby szcz
ħĻ
cie na zawsze zago
Ļ
ciło w moim sercu?
M
Ģ
dry człowiek po namy
Ļ
le odparł mu:
- W drodze do szcz
ħĻ
cia musisz wyzby
ę
si
ħ
całego balastu złudze
ı
, które stwa-
rzaj
Ģ
jedynie pozory tego, co nazywasz szcz
ħĻ
ciem. Musisz stan
Ģę
w prawdzie przed
Bogiem i - co najtrudniejsze - pokocha
ę
innych tak samo mocno jak kochasz siebie.
Wtedy odnajdziesz prawdziw
Ģ
drog
ħ
do szcz
ħĻ
cia.
To krótkie opowiadanie ukazuje pragnienia młodego poszukuj
Ģ
cego człowieka,
który zadał sobie pytanie w gruncie rzeczy nieobce wszystkim ludziom: jak by
ę
szcz
ħĻ
liwym? Szukał on jednak nie tylko krótkotrwałego szcz
ħĻ
cia, trwaj
Ģ
cego
zaledwie chwil
ħ
, ile takiego, którego nikt i nic nie mo
Ň
e zniszczy
ę
. Mo
Ň
na
domy
Ļ
la
ę
si
ħ
,
Ň
e po spotkaniu z m
ħ
drcem człowiek ten długo jeszcze rozmy
Ļ
lał nad
tym, jak ma w praktyce odnale
Ņę
prawdziw
Ģ
drog
ħ
do szcz
ħĻ
cia. Pytania o
wła
Ļ
ciw
Ģ
drog
ħ
do upragnionego celu mo
Ň
na spotka
ę
w
Ļ
ród ludzi młodych,
powa
Ň
nie reflektuj
Ģ
cych nad
Ň
yciem. Dlatego te
Ň
warto wspólnie zastanowi
ę
si
ħ
nad tym, czy istnieje jaka
Ļ
uniwersalna recepta na bycie szcz
ħĻ
liwym?
Nie ma chyba na
Ļ
wiecie człowieka, który nie chciałby by
ę
szcz
ħĻ
liwym. Czło-
wiek szuka szcz
ħĻ
cia na miar
ħ
swoich pragnie
ı
i pod
ĢŇ
a w kierunku „jakiego
Ļ
"
szcz
ħĻ
cia, które cz
ħ
sto rozumie na „swój własny" sposób. Nieudolne kroki na
drodze do szcz
ħĻ
cia nierzadko zdarzaj
Ģ
si
ħ
„debiutantom" w szkole
Ň
ycia, czyli
ludziom młodym. Z braku do
Ļ
wiadczenia „łapi
Ģ
" oni cz
ħ
sto to, co daje pozory
szcz
ħĻ
cia, a co tak naprawd
ħ
zniewala i czyni człowieka do gł
ħ
bi nieszcz
ħĻ
liwym.
Np. zaoferowany przez „rozdawaczy" łatwego szcz
ħĻ
cia narkotyk, oryginalnie
zachowuj
Ģ
cy si
ħ
kolega- zach
ħ
caj
Ģ
cy do zaanga
Ň
owania si
ħ
w
Ň
ycie sekty, szkolny
rówie
Ļ
nik proponuj
Ģ
cy „zerwanie si
ħ
" z lekcji po to, aby pój
Ļę
na wino - te i wiele
innych przykładów znanych z codziennego
Ň
ycia wskazuje, jak łatwo jest wpa
Ļę
w
szpony pozornego „szcz
ħĻ
cia". Jak ko
ı
cz
Ģ
si
ħ
podobne historie, uczy smutne
do
Ļ
wiadczenie tych, którzy si
ħ
gn
ħ
li po takie „szcz
ħĻ
cie", i których pochłon
ħ
ło ono
bez reszty. Narkomania, alkoholizm, uzale
Ň
niaj
Ģ
ca presja sekt, usuni
ħ
cia ze szkoły
z powodu nieusprawiedliwionych nieobecno
Ļ
ci - nie s
Ģ
dzi
Ļ
rzadkimi zjawiskami w
Ļ
wiecie młodych. Co wówczas zostaje z pierwszego „błysku" czego
Ļ
, co wydawało
si
ħ
komu
Ļ
by
ę
szcz
ħĻ
ciem?
Pozorno
Ļę
i krucho
Ļę
ludzkiego szcz
ħĻ
cia uwidaczniaj
Ģ
najwyra
Ņ
niej sytuacje
grzechu. Ka
Ň
dy, nawet z pozoru „atrakcyjnie wygl
Ģ
daj
Ģ
cy" i „wiele obiecuj
Ģ
cy"
grzech jest złem, które w rezultacie unieszcz
ħĻ
liwia człowieka. Trzeba zaznaczy
ę
,
Ň
e jest to prawda, od której nie ma wyj
Ģ
tków: zło jest złem i pozostanie nim za-
wsze, niezale
Ň
nie od tego, w jak barwne szaty ubierze si
ħ
, by kusi
ę
człowieka.
Jednak
Ň
e szcz
ħĻ
cia mo
Ň
na poszukiwa
ę
równie
Ň
niejako na „słusznej drodze" i nie
by
ę
szcz
ħĻ
liwym... Patrz
Ģ
c z perspektywy codziennej ludzkiej egzystencji, ka
Ň
de
upragnione i kolejno osi
Ģ
gane „szcz
ħĻ
cie" (np. coraz lepszy komputer czy
samochód) jest zaledwie jakim
Ļ
„etapem" w poszukiwaniach i d
ĢŇ
eniu do praw-
dziwego szcz
ħĻ
cia.
ņ
aden z tych „etapów" nie powoduje jednak pełnego i trwałego
zadowolenia - człowiek zawsze pragnie czego
Ļ
lepszego.
Niekiedy nawet bardzo upragniona rzeczywisto
Ļę
szybko człowiekowi powsze-
dnieje. Okazuje si
ħ
np.,
Ň
e dobra rzecz wcale nie spełnia ju
Ň
aktualnych oczekiwa
ı
i
Ň
e nie jest tak perfekcyjna, jak si
ħ
pocz
Ģ
tkowo mogło wydawa
ę
. Czy zatem
trwałe i pełne szcz
ħĻ
cie człowieka w ogóle jest osi
Ģ
galne? Co o nim tak naprawd
ħ
stanowi? Czy istniej
Ģ
ludzie naprawd
ħ
szcz
ħĻ
liwi? Przygl
Ģ
daj
Ģ
c si
ħ
ludzkim
d
ĢŇ
eniom do szcz
ħĻ
cia, nie mo
Ň
na nie zada
ę
sobie takich i podobnych pyta
ı
.
3. Przedstawienie prawdy Katechizmu.
Katechizm Ko
Ļ
cioła Katolickiego przypomina,
Ň
e wszyscy ludzie s
Ģ
powołani do
szcz
ħĻ
cia, którego gwarancj
ħ
stanowi spełnianie si
ħ
obietnic danych człowiekowi
przez Boga. Bóg wypełniaj
Ģ
c obietnice b
ħ
d
Ģ
ce nast
ħ
pstwem zawartego z lud
Ņ
mi
Przymierza, wskazuje jednak nie tyle na uszcz
ħĻ
liwiaj
Ģ
c
Ģ
moc dóbr ziemskich, co
na szcz
ħĻ
cie, którego racj
Ģ
jest istnienie Królestwa Niebieskiego, a do którego
wiedzie droga o
Ļ
miu błogosławie
ı
stw (por. Mt 5, 3-12; KKK 1716-1717).
Katechizm podkre
Ļ
la,
Ň
e błogosławie
ı
stwa stanowi
Ģ
odpowied
Ņ
na naturalne
pragnienie szcz
ħĻ
cia, które Bóg wszczepił w ludzkie serce (por. nr 1718) i dlatego
tylko Bóg mo
Ň
e by
ę
pełn
Ģ
odpowiedzi
Ģ
na wszelkie ludzkie pragnienie szcz
ħĻ
cia
(Obiecane przez Boga szcz
ħĻ
cie, chocia
Ň
jest darmowym darem Bo
Ň
ym, stawia
chrze
Ļ
cijanina wobec decyduj
Ģ
cych wyborów moralnych, których słuszno
Ļę
wskazuj
Ģ
: Dekalog, Kazanie na Górze i nauczanie apostolskie (por. nr 1723-1728).
Człowiek zazwyczaj pragnie wielu rzeczy materialnych. Niekiedy przysłaniaj
Ģ
mu one cały
Ļ
wiat i gotów jest uczyni
ę
wszystko, aby je posi
ĢĻę
. Kard. Newman
nie bez aktualnych racji pisał,
Ň
e „Bogactwo jest wielkim bo
Ň
yszczem dzisiejszych
czasów, to jemu wła
Ļ
nie wielu ludzi składa hołd. Mierz
Ģ
oni szcz
ħĻ
cie według
stanu posiadania, a tak
Ň
e według stanu posiadania odmierzaj
Ģ
szacunek... Wszystko
to bierze si
ħ
z przekonania,
Ň
e b
ħ
d
Ģ
c bogatym mo
Ň
na wszystko"
(Discourses to
mixted congregations,
5. cyt. za: KKK 1723).
Zwolennicy podobnego umiłowania bogactwa zdaj
Ģ
si
ħ
nie dostrzega
ę
,
Ň
e pie-
ni
Ģ
dze i dobrobyt nie daj
Ģ
jednak w rezultacie pełnego, bezwarunkowego szcz
ħĻ
cia.
Ludzie maj
ħ
tni, zamiast cieszy
ę
si
ħ
rado
Ļ
ci
Ģ
z posiadanych dóbr, d
Ņ
wigaj
Ģ
cz
ħ
sto
naznaczony l
ħ
kiem ci
ħŇ
ar nieustannej troski o ochranianie posiadanych
przedmiotów przed zazdro
Ļ
ci
Ģ
i zawi
Ļ
ci
Ģ
innych. Niekiedy tak
Ň
e, posiadaj
Ģ
cy
cenne rzeczy materialne człowiek, sam nie jest w stanie ustrzec si
ħ
przed zawistn
Ģ
rywalizacj
Ģ
z innymi o to, kto posiada „lepszy" przedmiot danego „szcz
ħĻ
cia".
Staje si
ħ
to przyczyn
Ģ
licznych konfliktów mi
ħ
dzyludzkich, zamieniania sympatii
do kogo
Ļ
w nienawi
Ļę
, a tak
Ň
e jest powodem osobistych frustracji, stresów i
ci
Ģ
głego niezadowolenia z
Ň
ycia.
Wedle podobnego mechanizmu jak rosn
Ģ
ce pragnienie posiadania rzeczy ma-
terialnych, działa ch
ħę
bycia sławnym, oraz ch
ħę
sprawowania władzy nad innymi.
Na potwierdzenie pierwszego pragnienia - sławy - mo
Ň
na by przywoła
ę
fakty
biograficzne z
Ň
ycia piosenkarzy czy aktorów, dla których centralnym punktem
aktywno
Ļ
ci
Ň
yciowej jest nieustanne zabieganie o jeszcze wi
ħ
ksz
Ģ
popularno
Ļę
.
Podobnie dzieje si
ħ
z rodz
Ģ
c
Ģ
si
ħ
niekiedy w ludzkich sercach, wr
ħ
cz chorobliw
Ģ
,
rz
Ģ
dz
Ģ
władzy. Licznych przykładów na potwierdzenie realno
Ļ
ci takich pragnie
ı
dostarczy
ę
mo
Ň
e historia, opisuj
Ģ
ca rz
Ģ
dy sprawowane przez władców-tyranów. W
obu przypadkach ludzie d
ĢŇĢ
cy do sławy lub władzy s
Ģ
w stanie wykorzysta
ę
wszelkie dost
ħ
pne im
Ļ
rodki po to, aby zdoby
ę
upragniony przez siebie cel.
Pismo
Ļ
wi
ħ
te przypomina,
Ň
e pragnienia człowieka przejawiaj
Ģ
ce si
ħ
w po
ŇĢ
-
dliwo
Ļ
ci ciała, oczu i pysze tego
Ň
ycia (por. 1 J 2, 16; Rz 6, 12; Ga 5, 24; Kol 3, 5),
nale
ŇĢ
do przemijalno
Ļ
ci „tego
Ļ
wiata" i jako sprzeczne z wol
Ģ
Bo
ŇĢ
, nie prowadz
Ģ
do szcz
ħĻ
cia wiecznego
. Człowiek d
ĢŇĢ
cy do prawdziwego - trwałego i wiecznego
- szcz
ħĻ
cia, winien zatem wyzby
ę
si
ħ
po
ŇĢ
dliwo
Ļ
ci ciała - czyli nieuporz
Ģ
d-
kowanych pragnie
ı
seksualnych, po
ŇĢ
dliwo
Ļ
ci oczu - czyli chciwo
Ļ
ci, a tak
Ň
e
pychy - ujawniaj
Ģ
cej si
ħ
w nadmiernej potrzebie znaczenia i posiadania władzy.
Dopiero wówczas ma szans
ħ
sta
ę
si
ħ
wolnym i zdolnym do odkrywania gł
ħ
bszych i
trwalszych pokładów prawdziwego szcz
ħĻ
cia.
Kiedy człowiek jest w stanie wystarczaj
Ģ
co zdystansowa
ę
si
ħ
od zbytniej troski o
„dobra tego
Ļ
wiata", by szuka
ę
„czego
Ļ
ponad" - odkrywa
Ļ
wiat warto
Ļ
ci. Ludzkie
pragnienie szcz
ħĻ
cia zwi
Ģ
zane jest wtedy najcz
ħĻ
ciej z poszukiwaniem trzech
zasadniczych warto
Ļ
ci:
Ň
ycia, sensu i miło
Ļ
ci
. Pragnienie
Ň
ycia
najwyra
Ņ
niej
ujawnia si
ħ
w do
Ļ
wiadczeniu jego antytezy, tzn.
Ļ
mierci. Niekiedy jest to
Ļ
mier
ę
bliskiej osoby lub te
Ň
otarcie si
ħ
o własn
Ģ
.
ĺ
mierci mo
Ň
na do
Ļ
wiadczy
ę
równie
Ň
poprzez utrat
ħ
blisko
Ļ
ci osoby kochanej, powoduj
Ģ
ce cierpienie rozstania,
zakopanie własnych talentów, zaprzepaszczenie szans
Ň
yciowych i nie rozwini
ħ
cie
posiadanych zdolno
Ļ
ci.
Poszukiwanie sensu
pozwala człowiekowi podtrzymywa
ę
Ň
ycie w istnieniu.
Odkrywany sens
Ň
ycia chroni je przed absurdem i nieustannie wspiera wol
ħ
trwa-
nia.
Pragnienie miło
Ļ
ci
za
Ļ
scala w jedno ch
ħę
Ň
ycia i poszukiwanie sensu. Dzi
ħ
ki
miło
Ļ
ci bowiem, człowiek obdarowany nieograniczon
Ģ
wprost zdolno
Ļ
ci
Ģ
jej przy-
swajania, potrafi przesyca
ę
Ň
ycie sensem. Owo trojakie pragnienie szcz
ħĻ
cia, prze-
jawiaj
Ģ
ce si
ħ
w ludzkim poszukiwaniu pełni
Ň
ycia, sensu i miło
Ļ
ci, w sposób
absolutny jest w stanie zaspokoi
ę
jedynie Bóg. Dlatego te
Ň
człowiek odkrywaj
Ģ
c
warto
Ļ
ci, pyta o ich ostateczn
Ģ
racj
ħ
bytu; pyta o to, dlaczego istniej
Ģ
warto
Ļ
ci, sk
Ģ
d
si
ħ
wzi
ħ
ły i jaki jest ich cel ? Pełn
Ģ
odpowied
Ņ
na te pytania człowiek odnajduje
tylko w Bogu, który jest Sensem ludzkiego
Ň
ycia, jego
ń
ródłem i Celem oraz
wszechogarniaj
Ģ
c
Ģ
Miło
Ļ
ci
Ģ
. W Bogu Ojcu człowiek znajduje ostateczne i
niewyczerpalne
ń
ródło
ņ
ycia, odkrywa,
Ň
e Bóg naprawd
ħ
jest „Bogiem
Ň
ywych”.
Ostateczn
Ģ
odpowied
Ņ
na pytanie o Sens człowiek mo
Ň
e odnale
Ņę
w Jezusie
Chrystusie, który przez swoje Wcielenie i
Ň
ycie na ziemi nadał najgł
ħ
bszy sens
wszystkim wymiarom ludzkiej egzystencji. W Duchu
ĺ
wi
ħ
tym – Miło
Ļ
ci Boga
rozlanej w ludzkich sercach - człowiek do
Ļ
wiadcza doskonałej Miło
Ļ
ci. Duch
ĺ
wi
ħ
ty ujawnia gł
ħ
bi
ħ
miło
Ļ
ci Ojca wzgl
ħ
dem ludzi, a jednocze
Ļ
nie uzdalnia do
dawania odpowiedzi na t
ħ
miło
Ļę
.
Trójjedyny Bóg jest najprawdziwsz
Ģ
odpowiedzi
Ģ
na ka
Ň
de ludzkie zapytanie o
szcz
ħĻ
cie. Wychodzi On naprzeciw najgł
ħ
bszym oczekiwaniom i pragnieniom
człowieka, daj
Ģ
c propozycj
ħ
pełni szcz
ħĻ
cia, które trwa wiecznie. Propozycja ta
urealnia si
ħ
w perspektywie Królestwa Bo
Ň
ego, którego pocz
Ģ
tku człowiek mo
Ň
e
do
Ļ
wiadczy
ę
za spraw
Ģ
Bo
Ň
ej łaski ju
Ň
na ziemi, w swoim sercu.
Królestwo Bo
Ň
e i
jego prawo głoszone od wieków przez Ko
Ļ
ciół okre
Ļ
la kryteria rozumnego ko-
rzystania z dóbr ziemskich w taki sposób, aby słu
Ň
yły one prawdziwemu szcz
ħĻ
ciu
człowieka.
Syntez
Ģ
przepowiadania Królestwa Bo
Ň
ego jest Chrystusowe Kazanie na Górze
(por. Mt 5, 3-12), b
ħ
d
Ģ
ce ostatecznym uzupełnieniem i wypełnieniem prawa
Starego Testamentu.
Błogosławie
ı
stwa odsłaniaj
Ģ
sens i cel wszystkich ludzkich wysiłków
zmierzaj
Ģ
cych w kierunku budowania dobra i szcz
ħĻ
cia, które nie mija. Moralne
przesłanie Kazania na Górze skierowane jest do ka
Ň
dego człowieka osobi
Ļ
cie.
Poniewa
Ň
nie ma wiary bez uczynków, Bóg po imieniu wzywa ka
Ň
dego, kto Mu
wierzy do
Ň
ycia na miar
ħ
„moralnego kodeksu" Królestwa błogosławie
ı
stw. W ich
moralnej gł
ħ
bi człowiek mo
Ň
e znale
Ņę
recept
ħ
na szcz
ħĻ
cie, które si
ħ
nie ko
ı
czy.
4. Zastosowanie
Ň
yciowe
Zastanawiaj
Ģ
c si
ħ
nad nauk
Ģ
moraln
Ģ
płyn
Ģ
c
Ģ
z błogosławie
ı
stw, mo
Ň
na doj
Ļę
do wniosku,
Ň
e w
Ň
yciu Mistycznego Ciała Chrystusa, czyli Ko
Ļ
cioła, tak naprawd
ħ
niemało jest ludzi ubogich duchem, których najwi
ħ
kszym skarbem jest ich wiara w
Boga. Mo
Ň
na dostrzec wielu chrze
Ļ
cijan, którzy si
ħ
smuc
Ģ
z powodu ró
Ň
norakich
cierpie
ı
i niepowodze
ı
, gdy w gr
ħ
wchodz
Ģ
słuszne i dobre sprawy. Trudniej jest
dostrzec cichych, gdy
Ň
dobro, które czyni
Ģ
jest pokorne i z reguły nie robi tyle
hałasu co zło, które potrafi człowieka „zakrzycze
ę
" na ka
Ň
dym kroku, chocia
Ň
by w
Ļ
rodkach masowego przekazu. Wielu jest równie
Ň
ludzi pragn
Ģ
cych sprawiedli-
wo
Ļ
ci, którzy niekiedy ze wzgl
ħ
du na swe bezkompromisowe umiłowanie tej
warto
Ļ
ci s
Ģ
wy
Ļ
miewani, prze
Ļ
ladowani i gn
ħ
bieni przez innych. Z pewno
Ļ
ci
Ģ
s
Ģ
te
Ň
ludzie miłosierni, którzy pomagaj
Ģ
potrzebuj
Ģ
cym, których o dobro nie trzeba
specjalnie prosi
ę
, a zło potrafi
Ģ
innym wybacza
ę
. Istniej
Ģ
te
Ň
ludzie czystego serca,
którzy praktykuj
Ģ
cz
ħ
st
Ģ
spowied
Ņ
i pragn
Ģ
, aby w ich sercach zawsze był obecny
Pan Jezus. Gdzieniegdzie mo
Ň
na jeszcze dostrzec
Ļ
miałków za
Ň
egnuj
Ģ
cych kłótnie i
spory, umiej
Ģ
cych godzi
ę
poró
Ň
nione strony, wprowadza
ę
pokój ich postawa
ukazuje jak mo
Ň
na dochodzi
ę
do prawdy nie przez przemoc a w duchu
ewangelicznej miło
Ļ
ci.
Czy w
Ļ
ród nich i my jeste
Ļ
my? Gdzie odnajdujemy swoje miejsce? Czy jest to
miejsce na miar
ħ
powołania nas przez Boga do tego, aby
Ļ
my byli szcz
ħĻ
liwi
wiecznie?
Bóg wszystkim „ludziom błogosławie
ı
stw" obiecuje szcz
ħĻ
cie. Mówi im,
Ň
e do
nich nale
Ň
y Jego Królestwo,
Ň
e smutnych pocieszy, spragnionych napoi i nasyci
dobrami, obdarzy Miłosierdziem i Swoim Synostwem oraz rado
Ļ
ci
Ģ
z ogl
Ģ
dania
Swojej Twarzy. Warto wi
ħ
c, nie czekaj
Ģ
c, ju
Ň
dzi
Ļ
podj
Ģę
trud kroczenia drog
Ģ
błogosławie
ı
stw, aby odnale
Ņę
pełne szcz
ħĻ
cie w Bogu. Warto nie szcz
ħ
dzi
ę
wy-
siłków na tej prawdziwej drodze do szcz
ħĻ
cia, którego nikt nie mo
Ň
e nam odebra
ę
,
a które trwa
ę
b
ħ
dzie zawsze.
5. Modlitwa
błogosławieni ubodzy duchem
Ļ
wiadomi niedostatku wewn
ħ
trznego
błogosławieni którzy płacz
Ģ
wra
Ň
liwi na los drugich
błogosławieni cisi
niezagłuszaj
Ģ
cy swego serca i sumienia
błogosławieni miłosierni nie - egoi
Ļ
ci
błogosławieni czystego serca
Ň
yj
Ģ
cy w ka
Ň
dym dniu bez grzechu błogosławieni
pokój czyni
Ģ
cy
siewcy zgody zwyci
ħŇ
ajcłcy zło dobroci
Ģ
błogosławieni którzy łakn
Ģ
i pragn
Ģ
sprawiedliwo
Ļ
ci uczciwi
błogosławieni cierpi
Ģ
cy dla sprawiedliwo
Ļ
ci ludzie z jedn
Ģ
twarz
Ģ
(W. Ał. Niew
ħ
głowski. Błogosławieni)
Plik z chomika:
BB3
Inne pliki z tego folderu:
Rekolekcje o modlitwie.zip
(1389 KB)
Jestem szczęśliwy.doc
(30 KB)
Jestem powołany do świętości.doc
(48 KB)
Jestem człowiekiem – posiadam talenty.doc
(112 KB)
Jestem chrześcijaninem we wspólnocie.doc
(53 KB)
Inne foldery tego chomika:
Artykuły
Biblijne
JP2. B16
Katecheza
Liturgiczne
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin