CHIRURGIA
1. Omów zasady przyjęcia chorego do zabiegu planowanego.
Przygotowanie dalsze. czyli okres od przyjęcia pacjenta do oddziału zabiegowego do dnia poprzedzającego operację chirurgiczną obejmuje: ocenę stanu biologicznego, psychicznego, społecznego, wyjaśnienie konieczności pobrania materiałów do badań laboratoryjnych, poinformowanie o działaniach, jakie w związku z chorobą będą wykonywane.
Przygotowanie bliższe, rozpoczyna się w dniu poprzedzającym operację chirurgiczną i obejmuje: umożliwienie w razie potrzeby kontaktu z rodziną, osobą duchowną, wykonanie kąpieli oczyszczającej (w łazience lub w łóżku), oczyszczenie przewodu pokarmowego z resztek pokarmowych w celu zmniejszenia flory bakteryjnej (na zlecenie lekarza), zapewnienie wypoczynku (snu) w noc poprzedzającą operację chirurgiczną (na zlecenie anestezjologa), przygotowanie pola operacyjnego, poinformowanie pacjenta o niestosowaniu makijażu, zmyciu lakieru z paznokci, dbanie o mechaniczne oczyszczenie jamy ustnej i zębów, przebranie pacjenta w czystą bieliznę szpitalną, poinformowanie o konieczności usunięcia ruchomych elementów z jamy ustnej i soczewek kontaktowych z oka, pobranie krwi na próbę krzyżową i przekazanie jej do laboratorium, poinformowanie pacjenta o konieczności opróżnienia pęcherza moczowego, jeśli była zlecona farmakologiczna premedykacja przedoperacyjna podanie jej zgodnie ze zleceniem (z reguły od 10 do 60 minut przed zabiegiem operacyjnym), odwiezienie pacjenta na blok operacyjny wraz z dokumentacją, wykonanie indywidualnych zleceń lekarskich przed operacją chirurgiczną.
Przygotowanie psychiczne: Wyjaśnienie działań pielęgniarskich i lekarskich. Doprowadzenie do stanu zaakceptowania sytuacji własnej przez chorego i chęci współpracy.
Przygotowanie przewodu pokarmowego w przypadku operacji wykonywanej w znieczuleniu ogólnym polega na poinstruowaniu pacjenta, że ostatni posiłek może przyjąć na 10 do 12 godzin przed zabiegiem operacyjnym. Polecamy pacjentowi wstrzymanie się od przyjmowania płynów doustnie na 6 do 8 godzin przed zabiegiem operacyjnym. Należy wytłumaczyć choremu, że ma to na celu opróżnienie żołądka i zabezpieczenie go przed wymiotami oraz ewentualnym zachłyśnięciem się wymiocinami. W ten sposób pacjent łatwiej znosi uczucie głodu lub pragnienie.
Bardzo często przed operacją podaje się płyny dożylnie, np. 5% glukozę lub płyny elektrolitowe, co pozwala na utrzymanie właściwego nawodnienia organizmu lub wyrównanie zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej.
W przypadku pacjenta przyjętego w trybie pilnym należy go koniecznie poinformować, że nie wolno mu przyjmować żadnych pokarmów i płynów doustnie, a do czasu decyzji, co do wykonania operacji płyny będą podawane dożylnie.
Przed operacjami w obrębie przewodu pokarmowego, narządów miednicy, krocza i odbytu szczególnie ważne jest przygotowanie jelita grubego. W przypadkach operacji w obrębie jelita często na kilka dni przed operacją pacjent jest na diecie płynnej lub kleikowej, otrzymuje parafinę trzy razy dziennie doustnie i wieczorem wykonujemy lewatywę. W przypadku innych operacji lewatywę wykonujemy tylko wtedy, jeśli w dniu poprzedzającym operację nie było prawidłowego wypróżnienia. W niektórych oddziałach zamiast lewatywy chory otrzymuje wieczorem w dniu przed operacją środki przeczyszczające, np. Normosan. Nie wykonujemy lewatywy nigdy u pacjentów przyjętych w trybie pilnym do natychmiastowego zabiegu operacyjnego.
Przygotowanie pola operacyjnego zależy od zwyczajów panujących na danym oddziale. U pacjentów przyjętych w trybie pilnym należy dokładnie umyć wodą z mydłem okolicę pola operacyjnego i usunąć istniejące owłosienie.
Przed przystąpieniem do golenia należy ustalić z lekarzem prowadzącym rozległość obszaru, który należy przygotować.
Wieczorem przed operacją prosimy pacjentki o usunięcie lakieru z paznokci, makijażu z twarzy, przedmiotów metalowych z włosów, a w przypadku długich włosów prosimy o ich splecenie.
W dniu operacji prosimy pacjenta, aby sam usunął protezy zębowe, oczne, kończyn, okulary, szkła kontaktowe oraz biżuterię. Pielęgniarka sprawdza historię choroby, upewnia się, że znajduje się tam pisemna zgoda pacjenta na zabieg operacyjny. Po podaniu leków premedykacyjnych zleconych przez anestezjologa przewozimy pacjenta na blok operacyjny w pozycji siedzącej lub leżącej, zawsze przebranego w czystą bieliznę szpitalną.
2. Omów zasady przyjęcia chorego do zabiegu w trybie nagłym.
Izba przyjęć: krótki wywiad, pobranie badań morfologia, mocz, poziom leukocytów i innych, przebranie się, konsultacje, założenie dokumentacji, założenie wenflonu, podpisanie przez pacjenta zgody na zabieg (operacyjny) i transfuzję, E K G, transport na oddział.
Na oddziale: szybkie wprowadzenie i zapoznanie z oddziałem, rozmowa i założenie dokumentacji, przygotowanie do zabiegu (bliższe): golenie, przebranie, transport na blok operacyjny wraz z dokumentacją.
Przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego:
Dzieli się na dalsze i bliższe lub na fizyczne i psychiczne.
Przygotowanie dalsze: okres przyjęcia do oddziału zabiegowego do dnia poprzedzającego operację chirurgiczną:
-ocena stanu biologicznego, psychicznego, społecznego;
-wyjaśnienie konieczności pobrania materiału do badań laboratoryjnych;
-poinformowanie o działaniach, jakie w związku z chorobą będą wykonywane.
Przygotowanie bliższe: rozpoczyna się w dniu poprzedzającym operację chirurgiczną i obejmuje:
-umożliwienie w razie potrzeby kontaktu z rodziną, osobą duchowną;
-wykonywanie kąpieli oczyszczającej (w łazience lub w łóżku);
-oczyszczenie przewodu pokarmowego z resztek pokarmowych w celu zmniejszenia flory bakteryjnej (na zlecenie lekarza);
-zapewnienie wypoczynku (snu) w noc poprzedzającą operację chirurgiczną (na zlecenie anestezjologa);
-przygotowanie pola operacyjnego;
-poinformowanie pacjenta o niestosowaniu makijażu, zmyciu lakieru z paznokci;
-dbanie o mechaniczne oczyszczenie jamy ustnej i zębów;
-przebranie pacjenta w czystą bieliznę szpitalną;
-poinformowanie o konieczności usunięcia ruchomych elementów z jamy ustnej i soczewek kontaktowych z oka;
-pobranie krwi na próbę krzyżową i przekazanie jej do laboratorium;
-poinformowanie pacjenta o konieczności opróżnienia pęcherza moczowego;
-jeśli była zlecona farmakologiczna premedykacja przedoperacyjna podanie jej zgodnie ze zleceniem (z reguły od 10 do 60 min przed zabiegiem operacyjnym);
-odwiezienie pacjenta na blok operacyjny wraz z dokumentacją;
-wykonanie indywidualnych zleceń lekarskich przez operacją chirurgiczną.
Przygotowanie psychiczne:
-wyjaśnienie działań pielęgniarskich i lekarskich;
-doprowadzenie do stanu zaakceptowania sytuacji własnej przez chorego i chęci współpracy.
3. Omów udział pielęgniarki w eliminowaniu bólu i lęku u chorych leczonych chirurgicznie.
Ból: Jest fizjologiczną reakcja organizmu na urazy, jest zjawiskiem normalnym odczuciem subiektywnym, o którym pacjent powiadamia pielęgniarkę i lekarza. Ból stanowi o jednym najbardziej skomplikowanych odczuć ludzkich. Jest to także nieprzyjemne doznanie uczuciowe i emocjonalne. Ból jest najczęstszym objawem w medycynie, Mechanizm powstawania, przewodzenia i percepcji bólu jest bardzo złożony. Obejmuje obwodowe i ośrodkowe struktury receptorowe, swoiste substancje neuroprzekaźnikowe oraz szlaki przewodzące.
Stopnie bólu:
Pierwszy stopień – ból lekki ( świadomość bólu)
Drugi stopień – umiarkowany ( przeszkadza)
Trzeci stopień – ostry ( wypełnia całą świadomość i przesłania inne przeżycia )
Czwarty stopień – dręczący ( występuje niepokój psychiczny i ruchowy, wstrząs)
Leczenie i pielęgnacja:
Pierwszy i drugi stopień – leczenie obejmuje psychoterapię, uspokojenie pacjenta, podniesienie nastroju, obecność innych, zrozumienie, życzliwość otoczenia, odpoczynek, sen, zajęcia odwracające uwagę, zimne okłady, masarz, zmiana pozycji ciała,
Trzeci i czwarty stopień – podajemy środki przeciwbólowe, uspokajające, nasenne.
Rodzaje bólów
· ostry– trwający do 3 miesięcy;
· przewlekły – trwający dłużej.
Według kryterium miejsca postrzegania wyróżniamy ból:
· Ból brzucha: objaw wielu chorób narządów jamy brzusznej ( układu pokarmowego, moczowo – płciowego, krążenia, oddechowego)
· Ból Fantomowi: występujący u chorych po amputacjach, odczuwany w odciętej części kończyny.
· Ból wieńcowy: zlokalizowany za mostkiem, rozlany gniecący, ściskający lub rozpierający, promieniujący do lewej części ciała. Wywołany niedokrwieniem mięśnia sercowego.
· Ból spoczynkowy:powstaje w warunkach poważnego upośledzenia przepływu krwi przez kończynę ( dopływ krwi jest niewystarczający nawet w spoczynku). Jest to silny ból, najczęściej piekący mrowiący zwykle w obwodowej części kończyny ( stopa i śródstopie), utrzymuje się stale, uniemożliwiający sen.
Obecne stosowane metody walki z bólem to:
- środki farmakologiczne;
- analgezja kontrolowana przez pacjenta;
- Przezskórna elektryczna stymulacja nerwowa;
- akupunktura;
- znieczulenie przewodowe;
- psychoterapia;
- leczenie operacyjne ( odnerwieni współczulne – sympatektomia).
Najczęściej stosowane leki przeciwbólowe u chorych chirurgicznie
pierwsza grupa – nieopioidowe leki przeciw bólowe( PYRALGINA, PANADOL, MEFACID, IBUPROFEN, ETODOLAK, FRUBIPROFEN, KETOPROFEN, TANUM.
Druga grupa – słabe opioidy ( KODEINA, TRAMADOL)
trzecia grupa – silne opioidy ( MORFINA, - trzeba pamiętać, że morfina podana podskórnie działa dwukrotnie silniej, a dożylnie 3 krotnie silniej niż doustnie. BUPRENORFINA- jest 60 do 100 razy silniejsza niż morfina. DOLARGAN, METADON, FORTRAL.
Lęk: polega na uczuciu niepewności, obawą o swoje zdrowie, bezradności i bezsilności, w stosunku do przedmiotu zagrożenia. Ma on charakter subiektywny jest zlokalizowany w sferze procesów emocjonalno – motywacyjnych.
Problem lęku jest niezwykle istotny, ponieważ pod jego wpływem dochodzi do silnej mobilizacji wegetatywno – endokrynnej ustroju. W rezultacie obserwujemy pobudzenie mechanizmów obronnych oraz dezorganizację zachowania pacjenta (pojawienie się niekorzystnych postaw typu zaprzeczenie, bierna rezygnacja). Dodatkowo lęk potęgowany jest przez ból. Całkowite wyeliminowanie lęku jest niemożliwe.
Pacjenci odczuwają niepokój przed:
- niemożnością decydowania o sobie w czasie operacji;
- naruszeniem fizjologicznej całości ustroju;
- obnażeniem, odsłonięciem narządów płciowych;
- pozbawieniem samodzielności w działaniu;
- złym samopoczuciem bezpośrednio po operacji;
- uzależnieniem od aparatury.
Wyjaśnienie i uspokojenie pacjenta:
Pełna informacja o chorobie, (zgodnie z oczekiwaniem pacjenta), wyjaśnienie w sposób (jasny, i zrozumiały celowości wykonywanych badań, zabiegów, nieograniczony kontakt chorego z lekarzem i pielęgniarką, rozładowanie napięcia nerwowego, (miłym słowem, szczerym zainteresowaniem, obecnością przy chorym w sytuacjach trudnych, zachęcanie go do wyrażania stanów emocjonalnych oraz tworzenie atmosfery zaufania i bezpieczeństwa.
4. Omów zasady postępowania z chorym z zapaleniem wyrostka robaczkowego w okresie przedoperacyjnym.
Przyczyną zapalenia wyrostka robaczkowego jest prawie zawsze zatkanie jego światła, często kałem. Rzadziej przyczynami zamknięcia światła mogą być pasożyty, ciała obce, a u dzieci przerost tkanki chłonnej.
Rodzaje zapalenia wyrostka robaczkowego:
Appendicitis acuta Simple: proste zapalenie wyrostka robaczkowego; zmiany zapalne ograniczone są do błony śluzowej wyrostka.
Appendicitis acuta phlegmonosa: ropne zapalenie wyrostka robaczkowego; zmiany ropowicze obejmują całą ścianę narządu przechodząc na błonę surowiczą.
Appendicitis acuta gangrenosa: zgorzelinowe zapalenie wyrostka robaczkowego; dochodzi do zgorzeli ściany wyrostka, a w konsekwencji do przedziurawienia ściany i szerzenia się zakażenia w małej jamie otrzewnej.
Infiltratio periappendicularis: naciek okołowyrostkowy; zmieniony zapalnie wyrostek ulega oklejeniu przez sieć większą i sąsiadujące pętle jelit, tworzy się wówczas guz zapalny.
W obrębie nacieku może dojść do powstania ropnia około wyrostkowego: abscessus periappendicularis.
Objawy:
Ból kolkowy w okolicy pępka lub nadbrzusza promieniujący do prawego dołu biodrowego i następnie umiejscawiający się w prawym podbrzuszu. Utrata łaknienia, nudności i zaburzenia w oddawaniu stolca są częstymi objawami. Wymioty występują rzadko. Różnorodność objawów jest związana z różną lokalizacją końcowej części wyrostka, który może znajdować się w okolicy różnych narządów jamy brzusznej. Biegunka jest objawem zapalenia w przypadku miedniczego położenia wyrostka. Bliskość usytuowania zapalenia wyrostka z moczowodem lub pęcherzem może powodować parcie na mocz lub częstomocz. Chory unika ruchów i często zgina prawą nogę w kolanie, podciągając ją do góry w celu zmniejszenia napięcia mięśni w okolicy prawego dołu biodrowego. Objawy choroby u małych dzieci oraz u ludzi w podeszłym wieku często są nietypowe, co opóźnia ustalenie rozpoznania i zwiększa ryzyko przedziurawienia wyrostka.
Objawy ogólne:
podwyższona ciepłota ciała do 38 stopni Cencjusza lub nawet 39 stopni; dość często różnica temperatury ciała pomiędzy mierzoną pod pachą a w odbytnicy powyżej 1 stopień; przyspieszenie czynności serca; bóle w jamie brzusznej pojawiające się podczas kaszlu; szmery perystaltyczne (ruchów robaczkowych) jelit osłabione; zaczerwienienie skóry; nieprzyjemny zapach z ust; obłożenie języka.
Rozpoznanie:
bolesność uciskowa i obrona mięśniowa, najsilniejsza w punkcie McBurneya; bolesność przy oderwaniu ręki od powłok brzusznych po ucisku (objaw Blumberga); przeczulica; badanie odbytnicy palcem (per rectum); badania laboratoryjne: liczba białych krwinek często przekracza 12000 w minimetrze sześciennym, hematokryt może być lekko podwyższony, przeglądowe zdjęcie jamy brzusznej; U S G.
Pielęgnowanie chorego przed zabiegiem: zapewnienie odpowiednich warunków odpoczynku, podanie leków przeciwbólowych, ułożenie pacjenta w wygodnej pozycji, umożliwienie kontaktu z rodziną, lekarzem, poinformowanie chorego o istocie i przebiegu zabiegu, wykonanie kąpieli oczyszczającej, oczyszczenie przewodu pokarmowego w celu zmniejszenia flory bakteryjnej (na zlecenie lekarza), przygotowanie pola operacyjnego, poinformowanie pacjenta o niestosowaniu makijażu, zmyciu lakieru do paznokci, zapewnienie wypoczynku (snu) w noc poprzedzającą operacje chirurgiczna, przebranie pacjenta w bieliznę szpitalną, poinformowanie pacjenta o konieczności usunięcia ruchomych elementów z jamy ustnej i soczewek kontaktowych z oka, pobranie krwi na próbę krzyżową i przekazanie jej do laboratorium, jeśli była zlecona farmakologiczna premedykacja przedoperacyjna podanie jej zgodnie ze zaleceniami (z reguły od 10 do 60 minut przed zabiegiem), odwiezienie.
5. Omów zasady postępowania z chorym z zapaleniem wyrostka robaczkowego w okresie pooperacyjnym.
Pielęgnowanie chorego: na Sali pooperacyjnej przez dwie godziny kontrola ciśnienia, tętna , oddechy co 15 minut; Chory powinien leżeć płasko; Kontrola stanu opatrunku: rany, ocena funkcjonowania zastosowanego drenażu (ilość i charakter wydzieliny, trudności wynikające dla pacjenta), Dopilnować by do ośmiu godzin po zabiegu chory oddał mocz, jeśli nie odda moczu to za zgodą lekarza przetransportować do ubikacji, Dieta ścisła (dwie godziny: płyny gorzkie, w pierwszej dobie: kleik rosołek, wieczorem: dieta lekka), w trzeciej dobie pacjent powinien oddać stolec, W siódmej dobie usuwa się szwy, Wypis do domu następuje nawet w drugiej dobie.
6. Omów zasady pielęgnowania pacjenta z naciekiem okołowyrostkowym.
Naciek okołowyrostkowy INFILTRATIO PERIAPPENDICTULARIS w badaniu stwierdza się bolesny guz w prawym podbrzuszu, wytworzony przez zapalnie zmieniony wyrostek, pętle jelita, sieć i liczne zlepy, które oddzielają ognisko zakażenia od pozostałej części jamy brzusznej. Naciek okołowyrostkowy leczy się zachowawczo, obowiązuje bezwarunkowa hospitalizacja i leżenie w łóżku oraz podawanie antybiotyków o szerokim spektrum działania łącznie z metranidazolem. Chory pozostaje na lekkiej diecie. Pomocne są okłady z lodu na brzuchu. zwykle w 3 do 4 miesiące po wchłonięciu się nacieku chorego ponownie kieruje się do szpitala w celu wykonania appendectomii.
7. Omów zadania pielęgniarki w opiece nad chorym z zapaleniem trzustki.
Trzustka jest narządem położonym zaotrzewnowo, pełniącym funkcję zewnątrz i wewnątrzwydzielniczą. Wyróżnia się w niej głowę, objętą pętlą dwunastnicy, trzon leżący poprzecznie na przedniej powierzchni kręgu lędźwiowego L1 oraz ogon, sięgający do wnęki śledziony.
Zapalenie trzustki spowodowane jest najczęściej: kamicą żółciową albo nadużywaniem alkoholu. Do rzadszych przyczyn należą: urazy i operacje w obrębie trzustki, wirusowe zapalenie trzustki, zakażenie bakteryjne, zapalenie po lekowe.
Wyróżnia się postać łagodną charakteryzującą się minimalną dysfunkcją narządu oraz postać ciężką, w której występują powikłania miejscowe, martwica, torbiel rzekoma lub ropień trzustki, lub niewydolność narządowa.
Choroba rozpoczyna się bólami brzucha, głównie w środkowym i lewym nadbrzuszu oraz śródbrzuszu. Konieczne jest hospitalizowanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Leczenie i problemy medyczne, w tym pielęgnacyjne, zależą od stopnia ciężkości choroby, a także od faktu, czy zapalenie trzustki przebiega u chorego po raz pierwszy czy kolejny oraz w zależności od wieku chorego i schorzeń współistniejących, jak np. występującą czasami w kolejnych zapaleniach trzustki cukrzycą. Niekiedy też w leczeniu trzustki podejmuje się zabiegi chirurgiczne.
Leczenie ma na celu odciążenie trzustki i jej regenerację. Leczenie rozpoczyna się od zwalczania wstrząsu i wyrównaniu zaburzeń wodno – elektrolitowych. Pacjent przechodzi na ścisłą dietę – nie przyjmuje doustnie żadnych pokarmów płynów. Płyny ( 3 do 5 litrów na dobę) podaje się dożylnie do momentu zmniejszenia zapalenia 3 do 7 dni, potem dieta płynna i powrót do normalnej diety po następnych 2 do 3 dniach. Pacjenci zmuszeni są do przyjmowania leków przeciwbólowych (w napadach bólu chory siedzi lub leży z podkurczonymi nogami, ból nasila się przy kaszlu i głębokim oddychaniu) i antybiotyków, które są niezbędne w razie wystąpienia infekcji bakteryjnej. Czasami wprowadza się sondę do żołądka w celu usunięcia martwiczej wydzieliny trzustki.
Zaleca się stosowanie diety niskotłuszczowej, posiłki częste ale w małych ilościach, kategoryczny zakaz spożywania alkoholu.
Opieka pielęgniarska nad pacjentem nieoperowanym powinna skupić się na: kontroli świadomości chorego; monitorowaniu podstawowych funkcji życiowych tj. ciśnienie tętnicze, tętno, ilość wydalanego moczu, temperatur ciała; jeśli chory ma założoną sondę do żołądka, wówczas obserwacja ilości treści żołądkowej, jaka jest drenowana na zewnątrz; podawanie pacjentowi zleconych leków i płynów infuzyjnych. U chorego z ciężkim zapaleniem trzustki należy prowadzić kartę bilansu wodnego, do której należy wpisywać płyny podane w ciągu każdej doby, a także każdą ilość płynną, którą chory wydalił (mocz, stolec, treść żołądkowa, parawanie oraz wydatek wodny związany z ewentualną gorączką); pomoc w uwolnieniu chorego od bólu związanego z zapaleniem trzustki poprzez systematyczne podawanie leków przeciwbólowych oraz stałą kontrolę bólu odczuwanego przez pacjenta. Należy pamiętać, że w terapii bólu towarzyszącemu ostremu zapaleniu trzustki przeciwwskazane są opioidy. Przy silnych bólach można podawać np. tramal. Dbanie o ogólny komfort pacjenta ponieważ leczenie ostrego zapalenie trzustki jest z reguły długotrwały. Kontrola glikemii gdyż może dojść do hiperglikemii, wówczas pożądane jest ustabilizowanie glikemii np. przez podanie GIK.
Opeka nad chorym bezpośrednio po zabiegu operacyjnym obejmuje: kontrolę świadomosci; monitorowanie ciśnienia, tętna, oddechu, ilości wydalanego moczu, ocena barwy skóry i błon śluzowych, obserwacja w kierunku wydstąpienia ewentualnych powikłań związanych z zabiegiem. Obserwacja rany pooperacyjnej, czystości opatrunku, obserwacja ilości i jakości treści, jaka jest drenowana na zewnątrz. Podawanie pacjentowi zlaconych leków i płynó; prowadzenie bilansu wodnego. Pomoc w uwolnieniu od bólu. Dbanie o komfort pacjenta. Kontrola glikemii.
8. Jakie problemy pielęgnacy...
potajemna