Akustyka pomieszczenia.doc

Akustyka pomieszczenia:

Co oznacza stwierdzenie ze w pomieszczeniu panuje dobra akustyka?

W pomieszczeniu takim jesteśmy w stanie wygenerować dźwięk, który będzie posiadał dużą energię, której nie straci przez zbyt duże wytłumienie pomieszczenia, a z drugiej strony jego odbicia nie wytworzą ani echa ani fali stojącej. Dźwięk rozchodzi się zatem równomiernie po pomieszczeniu.

Akustyka wnętrza jest jedynym elementem toru akustycznego, który możemy samodzielnie modyfikować w bardzo szerokich granicach, pomieszczenie jest także tym komponentem, który zazwyczaj najtrudniej wymienić na nowy. Dlatego warto mu poświęcić dużo uwagi, albowiem efekty wprowadzonych zmian mogą być ogromne. Oczywiście inaczej będzie wyglądała adaptacja i projekt sali koncertowej, a inaczej studia, czy pokoju odsłuchowego lub sali kinowej,
jednak pewne generalne reguły ważne są w większości sytuacji. Musimy zadbać o właściwe rozmieszczenie kolumn tak, by obszar odsłuchu był optymalny. Istnieje wiele koncepcji realizacji tych zadań zależnie od kubatury i kształtu pomieszczenia, istniejących warunków przestrzennych, rodzaju kolumn i t.p.

Przydatna jest  znajomość podstawowych reguł postępowania i praw rządzących akustyką, by nie poruszać się zupełnie po omacku. Kluczową rolę odgrywa tu dobry słuch, doświadczenie i upodobania. Najlepiej jednak, gdy solidne oparcie możemy znaleźć w nowoczesnej technologii i dostarczanych przez nią wynikach symulacji aury akustycznej wnętrza tak przed, jak i po adaptacji. Proces adaptacji akustycznej będzie mniej pracochłonny i krótszy, im więcej czasu poświęcimy danemu pomieszczeniu na etapie projektu i symulacji. Akustyka wnętrza jest jedynym elementem toru akustycznego, który możemy samodzielnie modyfikować w bardzo szerokich granicach, pomieszczenie jest także tym komponentem, który zazwyczaj najtrudniej wymienić na nowy. Dlatego warto mu poświęcić dużo uwagi, albowiem efekty wprowadzonych zmian mogą być ogromne. Oczywiście inaczej będzie wyglądała adaptacja i projekt sali koncertowej, a inaczej studia, czy pokoju odsłuchowego lub sali kinowej, jednak pewne generalne reguły ważne są w większości sytuacji.

O wpływie akustyki na miejsce pracy czy odpoczynku najłatwiej przekonać się wtedy, gdy pomieszczenie, w którym przebywamy w nienaturalny sposób zmienia charakter dźwięków, do których przystosowane jest ludzkie ucho. Może panować w nim nienaturalna "grobowa cisza" mimo obecności np. kilku rozmawiających osób. Może też męczyć przy-
kry, drażniący szum, mimo braku wyraźnych źródeł hałasu.

Najważniejsze kryteria

Akustyczna jakość pomieszczenia i budynku jest efektem przyjęcia założeń projektowych określających poziom  zrozumiałości mowy, redukcji hałasu i dźwiękoizolacyjności. Dobra akustyka pozwoli bez trudu zrozumieć osobę mówiącą głosem o normalnym natężeniu, niezależnie od tego, w której części  pokoju się znajduje.

Potrzeba zrozumiałości mowy zachodzi szczególnie w salach wykładowych, klasach szkolnych, teatrach, miejscach użyteczności publicznej. Aby osiągnąć pożądane właściwości, pogłos w pomieszczeniu nie może być ani zbyt długi, ani za krótki. Jeśli jest zbyt długi sylaby "zlewają" się ze sobą i stają się niewyraźne. Gdy pogłos jest zbyt krótki, pomieszczenie wydaje się być "martwe" i również odczuwamy dyskomfort. Hałas, szczególnie długotrwały, powoduje stres. Aby złagodzić ten problem w większości przypadków konieczna jest jego redukcja. Szczególnie dotyczy to wnętrz, w których prawdopodobny jest bardzo wysoki poziom na-
tężenia hałasu: stołówki, sale gier, restauracje, a nawet biura jednoprzestrzenne. Aby zmniejszyć hałas (i skrócić czas pogłosu) wewnątrz pomieszczenia należy zredukować ilość odbitego od sufitu i ścian dźwięku.
Akustyka

Rozmiar twojego pomieszczenia odsłuchowego, kształt, specyficzne wymiary, tekstury ścian, podłogi i sufit wpływają na koloryt dźwięku. Słaba akustyka to jedna z podstawowych przeszkód czystego odsłuchu muzyki. Źle brzmiące pomieszczenie działa jak filtr, który uniemożliwia uchwycenie różnic między dźwiękami ekwiwalentnymi, co można porównać do różnic między ciemną a jasną zielenią, błękitem i turkusem. Zdarza się że dodając trochę dołu do basa lub stopy by poprawić płytkie brzmienie, a później okazuje się, że w innym miejscu brzmi on dudniąco.  Może jest tak, że pomieszczenie odsłuchowe po prostu tłumi częstotliwości w korygowanym zakresie. Sytuacja może również wyglądać inaczej mianowicie inne pomieszczenie podbija niskie częstotliwości i stąd nieciekawe dudnienie. I tu dochodzimy do bardzo istotnej, z naszego punku widzenia, informacji. Nie możemy zmienić akustyki barów, wind, taksówek, dyskotek, itd. Możesz za to zmienić akustykę swojego pomieszczenia odsłuchowego tak , aby uniknąć kumulowania się jakichkolwiek odchyleń.

. Pomieszczenie

Jakość i przydatność akustyczna pomieszczeń służących do zapisu i odtwarzania dźwięku zależy m.in. od dwóch podstawowych parametrów:

- charakterystyki i wielkości czasu pogłosu,

- poziomu zakłóceń.

Pogłos występuje, gdy dźwięk odbija się wielokrotnie od powierzchni pomieszczenia i utrzymuje się przez pewien czas, po wyłączeniu źródła dźwięku. Czas pogłosu mierzony jest od chwili ustania źródła dźwięku do momentu spadku ciśnienia akustycznego w pomieszczeniu o 60 dB. Czas pogłosu w studio nagrań muzyki popularnej powinien wynosić około 0.4 sekundy. Wytłumienia zbyt "żywych" pomieszczeń można dokonać w prosty sposób, stosując panele pochłaniające. Wysokie częstotliwości doskonale pochłaniają takie materiały jak np. wełna mineralna, wata szklana, itp. Ustawienie paneli wykonanych z wełny mineralnej, w pewnej odległości od ściany powoduje, iż sprawdzają się one również w pochłanianiu częstotliwości środkowych. Natomiast, aby efektywnie tłumić niskie tony należy zwiększyć grubość panelu. Podstawową zasadą stosowaną podczas wytłumiania pomieszczenia jest przeprowadzenie tej operacji tak, aby czas pogłosu dla każdego pasma był taki sam. Gdy wytłumimy zbytnio średnie i wysokie częstotliwości, a niskie będą miały dłuższy czas pogłosu, to w efekcie nagrywany i odtwarzany dźwięk może być matowy i dudniący. Należy również zwrócić uwagę na to, aby zbytnio nie wytłumić pomieszczenia, gdyż pewna doza pogłosu wprowadza do muzyki więcej żywiołowości i tzw. "powietrza". Ważnym czynnikiem wpływającym na jakość odtwarzania dźwięku w pomieszczeniu jest jego wielkość i stosunek wymiaru wysokości do szerokości i długości. Według norm minimalna powierzchnia pomieszczenia studyjnego powinna wynosić 20 m kwadratowe. Natomiast optymalne stosunki wysokości / szerokości / długości wynoszą odpowiednio : 1 / 1.14 / 1.39, 1 /1.28 /1.54, 1 /1.6 / 2.33. W małych i źle zwymiarowanych pomieszczeniach mogą powstawać dudnienia, wywołane m.in. falami stojącymi. Przemyśl sposób rozmieszczenia głośników wewnątrz pomieszczenia. Musisz mieć pewność, że przestrzeń za kolumnami i po bokach każdej z nich jest jednakowa strukturalnie. Nie może być tak, że za lewą kolumną jest okno, a za prawą nie wytłumiona ściana. Jednorodne środowisko akustyczne w okolicach monitorów ma duże znaczenia dla poprawnego odsłuchu. Kolejnym istotnym czynnikiem jest odległość między monitorami a ścianami pomieszczenia. Optymalna odległość zależy od rodzaju kolumn. Niektórzy wytwórcy informują swoich klientów o zalecanych odległościach od ścian - warto wziąć te informacje pod uwagę. Generalnie w przypadku małych odsłuchów bliskiego pola odległość od ścian powinna wynosić co najmniej 50 cm, a równoboczny trójkąt stworzony przez odsłuchy i głowę realizatora powinien mieć długość boku 2 metry. Odległość między głośnikami a ścianą ma znaczny wpływ na odsłuch najniższych częstotliwości. Należy zwrócić uwagę na różnice w czasie docierania do twoich uszu dźwięku bezpośredniego z głośników i dźwięku odbitego od ścian. Szczególnie niebezpieczne akustycznie jest tzw. pierwsze odbicie, które w większości wypadków wymaga zniwelowania za pomocą ustrojów rozpraszających dźwięk.

Izolacja akustyczna

Aby powstrzymać dźwięk przed swobodnym przedostawaniem się z i do pomieszczenia potrzebna jest masa. Im cięższa bariera tym lepiej poradzi sobie ona ze stłumieniem dźwięku. Należy pamiętać, że tak jak w realizacji najistotniejsza jest redukcja słabych punktów, tak i izolacja akustyczna przedstawia się tak jak wyglądają jej najsłabsze punkty. Oczywiście dobrze by było gdyby w naszym pomieszczeniu nie było okien ponieważ okna łatwo wprowadzane są w drgania. Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem jest zamontowanie winylowej bariery na okno. Niektóre firmy sprzedają to w arkuszach. Bariera taka posiada ok. 6mm grubości, przepuszcza naturalne światło i daje wskaźnik STC na poziomie 26 dB(STC - Sound Transmission Class - klasa transmisji dźwięku). Alternatywnym rozwiązaniem może być również pikowana osłona z włókna szklanego. Na podobnej zasadzie należy obchodzić się z drzwiami, gdyż również stanowią one słaby punkt akustyczny naszego studia.


Nie należy się bać eksperymentów, własnych poszukiwań i odważnych pomysłów. Jest to najlepszy sposób na zdobycie doświadczenia. Nawet rewelacyjnie wytłumione pomieszczenie wcale nie stanowi klucza do sukcesu. Możesz napotkać problemy przy odbiorze niskich tonów. I jeszcze jedno - tak jak uczysz się swoich odsłuchów, tak uczysz się akustyki swojego pomieszczenia, jeśli miksy, które wychodzą od ciebie wszędzie brzmią tak jak powinny oznacza to, że otrzymałeś nagrodę za włożoną pracę.

W większości przypadków małe i średnie pomieszczenia charakteryzują się podbijaniem określonych częstotliwości, czasami nawet o 10 dB. Ściana, przy której stoją głośniki powinna być jak najbardziej symetryczna. Odsłuchy należy ustawić również w sposób symetryczny - tzn. jeśli lewy głośnik stawiamy 0,5 m od lewej ściany to prawy głośnik 0,5 m od prawej ściany. Takie ustawienie zapewnia nam równomierne przenoszenie energii basowej. Należy pamiętać o tym, aby głośniki wysokotonowe znajdowały się na wysokości twoich uszu kiedy siedzisz. Unikaj takich ustawień głośnika, w których jego odległość od przeszkód ( ściana, sufit, podłoga) będzie równa. Zapytasz: Jak sprawdzę, czy moje odsłuchy są optymalnie ustawione? Eksperymentuj ! Włącz utwór, który znasz dobrze i wielokrotnie analizowałeś w nim brzmienie basa ustaw monitory tak, aby znany ci bas brzmiał jak najlepiej, jak najpełniej i na razie nie przejmuj się zbytnio jeśli mimo twoich starań bas brzmi nierówno, zabrzmi właściwie jeśli właściwie przystosujesz akustycznie pomieszczenie. Monitory powinny być umieszczone na stabilnym podłożu tak abyś mógł kontrolować obraz stereo. Ja osobiście korzystam z dodatkowego wytłumienia pod monitorami mianowicie z piankowych podkładek po mysz , sprawdź to! Jeśli dysponujesz subwooferem chyba najbardziej logicznym zdaje się być umieszczenie go pośrodku panoramy stereo. Ale jeśli dobrze brzmi w rogu, a jest i taka teoria postaw go tam - eksperymentuj!

Przestrzeń znajdująca się między słuchaczem a głośnikami powinna być całkowicie martwa akustycznie by w ten sposób polepszyć kierunkowość sygnału i zminimalizować odbicia wysokich częstotliwości mogące zakłócić obraz przestrzenny dźwięku. Przestrzeń znajdująca się za słuchaczem może być bardziej żywa, lecz wszelkie równe krawędzie płaszczyzn powinny zostać złamane za pomocą różnych, umieszczonych w miejscach strategicznych przedmiotów rozpraszających dźwięk. Na przykład puste regały powinny być wypełnione książkami, które w ten sposób rozproszą dźwięk w miejscu, gdzie mogłaby się wytworzyć niekorzystna przestrzeń podatna akustycznie. Sufit należy wykończyć za pomocą specjalnych płyt rozpraszających fale dźwiękowe, kasetonów o nieregularnej fakturze, itp.
 

1. Usiądź w miejscu odsłuchowym twarzą do monitorów. Twoja głowa i zestawy głośnikowe powinny tworzyć trójkąt równoboczny.

2. Weź małe ręczne lusterko i poproś przyjaciela by stanął z nim naprzeciwko ściany znajdującej się po twojej prawej stronie. Niech porusza się z lusterkiem wzdłuż ściany do momentu, aż kątem oka zobaczysz w nim odbicie głośnika wysokotonowego prawego monitora. Zaznacz na ścianie miejsce położenia lusterka. Powtórz powyższe czynności dla lewego monitora.

3. Po zaznaczeniu miejsc pierwszego odbicia po twojej lewej i prawej stronie, rozejrzyj się uważnie w poszukiwaniu twardych płaszczyzn powodujących odbicia i znajdujących się w podobnej odległości od twojej głowy jak zaznaczone uprzednio punkty. Możesz znaleźć kłopotliwe obszary na suficie, podłodze, konsolecie mikserskiej, w postaci raka ze sprzętem, czy obudowy bądź monitora komputera. Naszym celem jest redukcja tak wielu płaszczyzn odbicia jak tylko to możliwe. Jeśli nie jesteś w stanie zlikwidować bardzo kłopotliwych miejsc, spróbuj zmienić położenie monitorów i punktu odsłuchu.

Inną metodą jest montaż na ścianie powierzchni nachylonych pod kątem odbijających dźwięk do tyłu pomieszczenia. Rozmieść rozpraszacze wzdłuż tylnej ściany aby uchronić się przed odbiciem dźwięku z powrotem w kierunku słuchającego. Najtańszą metodą wytłumienia tylnej ściany jest postawienie nań regału z książkami i innymi drobiazgami zwykle stojącymi w takich miejscach. Rozwiązanie to nie jest tak efektywne jak wykorzystanie profesjonalnych dyfuzorów akustycznych, niemniej jednak w większości wypadków zdaje egzamin. Zasadniczym celem naszych działań jest przecież pochłonięcie jak największej ilości energii akustycznej i uniemożliwienie odbicia dźwięku i jego powrotu do słuchającego. Przez klaskanie lub stukanie pałeczkami perkusyjnymi o siebie możesz uzyskać pożyteczne informacje na temat akustyki danego pomieszczenia. Jeśli usłyszysz trzepoczące się echo, dzwonienie lub wyraźną falę stojącą (wyraźnie głośniejszą, wybrzmiewającą częstotliwość), spróbuj znaleźć miejsce, skąd owe dźwięki dochodzą. Akustyczne anomalie są powodowane przez fale dźwiękowe odbijające się między dwoma płaszczyznami (np. równoległymi, gładkimi ścianami). Zjawisko to może zostać zlikwidowane przez postawienie przegród akustycznych na drodze fal dźwiękowy. Mogą to być ustroje rozpraszające, ekrany akustyczne, podwieszane ścianki, lub meble.

.

Izolacja akustyczna pomieszczenia:

Zacznijmy od izolacji akustycznej pomieszczenia zwanej potocznie (czytaj - błędnie) "wytłumieniem". Mamy wiele rozwiązań, poczynając od najdroższego, idealnego (najbardziej kosztownego) po mniej skuteczne - tańsze. Tym idealnym rozwiązaniem jest stworzenie pomieszczenia w pomieszczeniu. Może być to drewniana konstrukcja, którą wypełniamy wełną mineralną albo watą szklana, nakładając potem na nią... no właśnie najczęściej słyszymy kolejny mit, czyli - płyty gipsowo kartonowe (regips), które dobrze wchłaniają dźwięk, jest to miękki materiał i o dobrej akustyce tego pomieszczenia od razu możemy zapomnieć, jeśli już mamy stosować płyty to twardsze wloknowo-gipsowe. Pamiętajmy, że pomiędzy ścianą a nową konstrukcją powinna być wolna przestrzeń, nie łączmy nowej konstrukcji żadnymi elementami ze starą ścianą, bo każdy taki element przenosi wibracje na ścianę ceglaną, co osłabia (lub niweluje) efekt wytłumienia. Jeśli już stosujemy elementy łączące dwie ściany należy umieścić pod nie gumę neoprenową. Podobna konstrukcja powinna zostać zamontowana nad naszymi głowami tworząc drugi sufit. No i wiadomo drzwi do naszego pomieszczenia - albo pokrycie podobną warstwą starych drzwi albo montaż nowych. Idealne rozwiązanie to dwie pary drzwi (w ścianie głównej i drugie w naszej konstrukcji), ale ponieważ wcześniejsze inwestycje spowodowały przeciąg w portfelu należy umieścić ścianę naszej nowej konstrukcji na tyle blisko starych drzwi by obejmowały one przestrzeń miedzy jedną a drugą ścianą, drzwi takie należy szczególnie starannie wytłumić. Dodatkowa możliwość chyba optymalna to by drzwiami wchodzić do reżyserki (mniej głośnego pomieszczenia) a z niej następnymi drzwiami do pomieszczenia dla muzyków. Elementem, na który należy zwrócić uwagę przed rozpoczęciem pracy jest podłoga, gdyż budujemy w pomieszczeniu takie "pudełko", ale pozostaje nam podłoga, która będzie przenosić rezonans, jeśli jej nie wytłumimy. Tanie rozwiązanie to dywany, wykładziny, natomiast drogie (czytaj bardziej skuteczne) to zastosowanie tak zwanych pływających podłóg, czyli umieszczeniu tak jak w przypadku elementów łączących ściany gumy neoprenowej. Dzięki tego typu materiałom podłoga reaguje na fale dźwiękowe i amortyzuje je nie przenosząc ich (lub czyniąc to w małym stopniu) poza pożądany obszar studia. Bardzo ważną zaleta tego rozwiązania to to, że już w pierwszej fazie pracy, ustalamy odległości miedzy ścianami, zatem jeśli skorzystamy z szansy i dokonamy obliczeń, wyeliminujemy problemy, które musielibyśmy normalnie korygować materiałami dźwiękochłonnymi. Dodatkowo warstwa powietrza miedzy pomieszczeniami pochłania rezonanse. Pamiętajcie tez żeby konstrukcja nie tworzyła idealnego prostopadłościanu. Ściany nie powinny być idealnie równolegle do siebie ustawione.
 

Inne rozwiązanie by wyizolować akustycznie pomieszczenie to przymocowanie do ścian materiałów dźwiękochłonnych: pianki dźwiękochłonne, wełna mineralna, wata szklana, styropian, materace) podobnie uczynić należy z sufitem a później do niego przymocować kotary lub dywany tak by spływały do ziemi. W ten sposób tworzymy podobna konstrukcję jak w przypadku pomieszczenia w pomieszczeniu. Ważne, tak jak we wcześniejszym przypadku by między ścianą a dywanami pozostawić wolną przestrzeń. Wszystkie szczeliny w naszych obydwu konstrukcjach można wypełnić sylikonem. Pamiętajmy jednak że taka sala będzie nadawać się na sale prób ale nie na studio, gdyż miękkie materiały wchłoną dźwięk, jedynym plusem będzie to ze z pogorszeniem akustyki usuniemy wszystkie nieporzadane echa. Jeśli wyeliminujemy pogłos zupełnie dźwięk straci energie, stanie się głuchy, spłaszczony.


 

Zestawienie materiałów:

A) własna kreatywność:

- dywan
- wykładzina
- kotary
- zasłony
- materace
- palety do jaj

B) Sklepy budowlane
- wata szklana
- wełna mineralna
- gąbka
- styropian
- płyta wloknowo-gipsowa
- sylikon
- guma neoprenowa

C) Materiały specjalistyczne :

- płyty dźwiękochłonne lub panele pochłaniające - chłoną one niskie dźwięki. W reżyserce można umieścić je w rogach pomieszczenia

- Płyty z pianki, pokryte warstwą materiału w kształcie piramidek (taki profesjonalny odpowiednik palet do jaj) Oprócz funkcji rozpraszania (dyfuzji) dodatkowo tego typu płyty chłoną dźwięk (absorpcja). Można je stosować zarówno w reżyserce jak i w sali prób. W reżyserce można umieścić je na wysokości uszu na ścianach i na suficie nad odsłuchami studyjnymi.

- Dyfuzory - umieszczane najczęściej w reżyserkach za stawiskiem realizatora na wysokości jego uszu. Jest to jakby otwarty kredens wykonany przez pijanego cieśle. "Półki" i "przegródki" poukładane są krzywo, są różnej szerokości. Rozpraszają one, zatem energię fali dźwiękowej. Energia jednak rozprowadzana jest w pomieszczeniu równomiernie. Czasami dyfuzory przypominają makietę, na której poukładane są rożnego rodzaju bryły

Przeszkody:

Największymi przeszkodami są rury (szczególnie metalowe) gdyż łatwo przenoszą dźwięk. Należy je szczególnie dobrze wytłumić. Szczeliny w murze należy starannie wypełnić sylikonem. Innym elementem który może popsuć efekt naszej pracy nad wytłumieniem pomieszczeń to okna. Z jednej strony bardzo potrzebne w ciepłych pomieszczeniach (wszystkie materiały dźwiękochłonne są też dobrymi izolatorami), w których przebywa parę godzin parę osób, skupionych psychicznie i wytężających się fizycznie. Pomieszczenia takie należy często wietrzyć, gdyż niedostateczna dawka tlenu powoduje zmęczenie, osłabienie koncentracji i sesja nagraniowa może się stać męczarnią. Z drugiej strony okna łatwo rezonują, źle uszczelnione przenoszą dźwięk. Najlepszym rozwiązaniem jest dźwiękoszczelne okno z podwójną albo potrójną szybą. Ciężko znaleźć zastępcze rozwiązanie, kotary, materace, wykrojone profile styropianowe usuną problem fragmentarycznie.


 

Wymagany poziom dźwiękoizolacyjności zależy od potrzeb użytkownika, natężenia jego głosu. Najlepiej jest zapewnić zrównoważenie właściwości systemów sufitowego i ściennego.

 

Bogactwo oferty sufitów podwieszanych umożliwia projektantom czy inwestorom dobranie odpowiedniego do ich założeń produktu. Zależnie od potrzeb podobne efekty można uzyskać stosując różne materiały. Płyty z wełny mineralnej twardej posiadają średnią porowatość i relatywnie wysoką gęstość - mogą wykazywać dobre pochłanianie dźwięku i wysoką izolacyjność. Miękka wełna mineralna jest bardzo porowata i niezbyt gęsta, charakteryzuje się wysokim pochłanianiem dźwięku, lecz niską izolacyjnością. Płyta metalowa, dzięki perforacji i wkładom akustycznym oferuje wiele możliwości - może zapewnić wskaźnik pochłaniania dźwięku od niskiego do wysokiego oraz izolacyjność od niskiej do wysokiej. Na przykład dla pomieszczeń, w których zaleca się instalację sufitów o wysokim pochłanianiu dźwięku, można zastosować różnorodne rozwiązania np. sufity o licu gładkim, perforowanym , z plastyczną fakturą - oraz sufity z miękkiej wełny mineralnej, jak również sufity z wełny  szklanej. W specyficznych przypadkach może okazać się konieczne zastosowanie płyt specjalnych jak np. dB-Panel - dzięki ich użyciu można osiągnąć poziom izolacyjności akustycznej wzdłużnej do 42dB. W takim przypadku rozmowy z sąsiedniego pokoju nie będą w ogóle słyszane, gdyż ich natężenie nie przekroczy poziomu tła akustycznego.

 

Efektywność i koncentracja
Jeżeli sufit nie pochłania dźwięku, to działa jak lustro i go odbija. Rozmowy ludzi słyszane są z daleka, a ich nakładanie się na siebie powoduje powstawanie męczącego szumu, a w efekcie stres. Wyważona cisza  pozwoli na naturalną rozmowę bez obawy o przeszkadzanie innym, a przede wszystkim na skupienie - możliwość koncentracji, a tym samym efektywność pracy. Nie inaczej będzie w restauracji, klasie, stołówce, teatrze itd.

 

Ściana z płyt gipsowo-kartonowych (g-k) na stelażu metalowym
Płyta g-k może zastąpić tradycyjny tynk cementowo-wapienny, a system metalowych profili pozwoli na zbudowanie z niej m.in. ścian działowych, których właściwości akustyczne możemy znacznie poprawić wypełniając konstrukcję płytami wełny mineralnej. Wełna mineralna, do której zalicza się wełnę skalną i szklaną, to w opinii instalatorów systemów suchej zabudowy niezastąpiony materiał do wykonania izolacji akustycznej przegród wewnątrz budynków (wełna jest materiałem niepalnym oraz izolującym termicznie). Warto jednak pamiętać, że szczelność akustyczna danej przegrody zależy w dużym stopniu od sposobu i staranności wykonania całości konstrukcji. W zależności od po-
trzeb ścianka działowa zbudowana w systemie suchej zabudowy może mieć różną grubość, uzależnioną od liczby warstw wełny, które zostaną umieszczone pomiędzy płytami g-k. Klasyczna jednak, typowa ścianka z płyt g-k zawiera jedną warstwę wełny.

  

Wykorzystując wełnę mineralną oraz elementy systemu suchej zabudowy możemy w prosty sposób poprawić izolacyjność akustyczną istniejącej ściany murowanej.
 

Na posadzce, na całej długości ściany, którą zamierzamy wyciszyć należy rozłożyć pas taśmy tłumiącej. Na taśmie układamy profil montażowy, który za pomocą kołków przytwierdzamy do podłoża. Ułożona pod profilem taśma nie pozwoli na przenoszenie dźwięków ze ściany na podłogę, a poprzez nią na sufit położonego poniżej pomieszczenia. Taki sam, odpowiednio ustawiony za pomocą poziomnicy profil należy przymocować do sufitu. Pomiędzy podłogowym a sufitowym profilem ustawiamy przycięte na odpowiednią długość profile pionowe i powstałą w ten sposób kratownicę usztywniamy skręcając ze sobą elementy pionowe i poziome przy pomocy wkrętarki i blachowkrętów. Odległości między elementami powinny być takiej wielkości, by ułożone między nimi płyty wełny mineralnej dokładnie wypełniały przestrzenie między nimi. Jeśli między wełną i profilami zostaną puste miejsca, izolacja akustyczna bardzo straci na swojej skuteczności. Ostatnią warstwą konstrukcyjną jest płyta g-k, którą za pomocą metalowych wkrętów przytwierdzamy do profili, a połączenia między poszczególnymi płytami zalepiamy siatką zbrojeniową do spoin (bandażem) oraz szpachlujemy gładzią gipsową. Tak wykonane wytłumienie ściany wystarczy pomalować. Dodatkowo o kilkanaście dB izolacyjność akustyczną ściany możemy poprawić mocując pod warstwą wełny folię akustyczną. Płyty g-k przykręcone do profili nie powinny dotykać podłogi ani sufitu, gdyż mogą przenosić na nie dźwięki powstające na skutek uderzeń w ścianę. Powstałą szczelinę przypodłogową uszczelnić możemy rozprzężoną pianką uszczelniającą i zamaskować ozdobną listwą przypodłogową.
 

Uwaga! W celu wykończenia ściany płytami g-k często zamiast metalowych profili stosuje się krawędziaki drewniane. Jeśli ścianę chcemy wytłumić, nie  będzie to najlepsze rozwiązanie, gdyż drewno doskonale przenosi dźwięki materiałowe.
 

Wygłuszanie ścian za pomocą korka
Zdecydowaną większość powierzchni korka stanowi uwięzione w jego strukturze powietrze. Korek jest produktem całkowicie naturalnym i ciepłym, przez co zyskuje sobie coraz większe zainteresowanie klientów. Materiału tego coraz częściej używa się do produkcji paneli podłogowych czy okładzin ściennych - boazerii i specjalistycznych płyt do izolacji akustycznej. Materiały te mogą mieć naturalny kolor, można je też malować, bejcować i lakierować - samodzielnie lub wybrać kolor z oferty firmy. Wytłumienie z korka można wykonać we własnym zakresie, z użyciem kleju polecanego przez producenta okładziny. Lekkie płyty izolujące akustycznie o wymiarach około 50 x 50 cm i grubości 1 cm nakleja się na ściany specjalnym klejem. Producenci tego rodzaju płyt deklarują, że potrafią one wytłumić dźwięk na poziomie 50 dB.

Ściana działowa murowana
 

Wybierając materiał na ścianki działowe rzadko zwracamy uwagę na jego właściwości akustyczne. Decydujemy się raczej na rozwiązania, które pozwolą nam wznieść przegrodę w sposób szybki i nie sprawiający większych kłopotów podczas jej wykańczania. Zwykle są to cienkie bloczki z lekkich materiałów takich jak np. dokładny wymiarowo beton komórkowy, z którego wytynkowaniem lub wyszpachlowaniem nie będzie większego problemu. Okazuje się jednak, że materiał lekki i o niewielkiej gęstości, pomimo tego, że jest ciepły, to jednak pod względem izolacyjności akustycznej nie jest najlepszym rozwiązaniem. Im większa gęstość, a więc i ciężar materiału, tym większa jest jego zdolność tłumienia hałasu. Jeżeli ściance działowej nie stawiamy specjalnych wymagań izolacyjnych, wystarczy, że zostanie wzniesiona z materiału pełnego o grubości około 8 cm - ścianka taka powinna mieć zdolność tłumienia dźwięków na poziomie około 30 dB, co powinno uchronić nas przed słyszeniem cichej muzyki z sąsiedniego pokoju. Dobre właściwości będzie miała ścianka zbudowana z pełnych cegieł silikatowych grubości 12 cm, obustronnie otynkowanych. Jej zdolność tłumienia to około 40 dB. Poobnie spisze się przegroda wzniesiona z dobrej jakości pustaków ceramicznych.  Dla porównania podajemy, że normalna rozmowa między dwoma osobami stojącymi w odległości 1 m to ok. 50 dB, szczekanie psa ok. 70 dB. Właściwości tłumiące ściany możemy oczywiście poprawić przez zwiększenie  jej grubości.

Technologia sufitów łamanych i giętych pozwala na tworzenie różnych kształtów powierzchni odbijających dźwięk. Powierzchnie ukształtowane pod różnymi kątami pozwalają na tworzenie płaszczyzn rozpraszających dźwięk w pomieszczeniu, przez co powstaje odpowiednie dyfuzyjne pole akustyczne. Dla dużych sal, gdzie znaczenia ma akustyka oralna, sufity można tak kształtować, aby odpowiednio kierowały falę dźwiękową przez co następuje dogłośnienie tylne części sali. Łatwe eliminowanie płaskich powierzchni z zastosowaniem płyt gipsowych pozwala na usunięcie niepożądanych efektów akustycznych, np. echo trzepoczące. Do budowy przestrzennych sufitów służy zarówno płyta gipsowa zwykła, jak i specjalna płyta perforowana. Stosowanie płyt perforowanych w takich konstrukcjach pozwala połączyć materiał o podwyższonym współczynniku pochłaniania dźwięku z przestrzennym elementem rozpraszającym. Płyty gipsowo kartonowe można dowolnie kształtować nacinając je i mocząc w wodzie, a następnie pozostawiając na dobę do wyschnięcia żądanej formie. Produkowane są również specjalne płyty g-k z elastycznym rdzeniem i powierzchnią pokrytą włókniną, które mogą być dowolnie kształtowane bez dodatkowych zabiegów (n...