01._Antologia_-_Mity_sumeryjskie.pdf

MITY

SUMERYJSKIE

SKIE

SUMERY

KRAINA DILMUN

Kraina Dilmun była rajską krainą, w ktrej panowało szczęście i pełna harmonia

między stworzeniami . Nie było w niej śmierci i chorb, złości i blu: "Lew nie

zabija, wilk nie porywa jagnięcia, ptak niebieski nie zna sideł, choroba oczu nie

mwi: jestem chorobą oczu, choroba głowy nie mwi: jestem chorobą głowy"

Kraj Dilmun był miejscem przebywania bogw (lecz nie ich stałą siedzibą),

do ktrego ludzie nie mieli wstępu. Bogowie przeżywali tam przygody miłosne,

szukali odpoczynku. W Dilmun wszystko samo się rodziło, kwitło, żyzne ziemie

same się nawadniały wodą z kanałw. Sumerowie kraj ten umiejscawiali gdzieś na

wschodzie. Niektre mity wspominają, że Dilmun było pierwotnym miejscem

zamieszkania Sumerw, zanim przenieśli się nad Dolne Morze , czyli Zatokę

Perską .

STWORZENIE CZŁOWIEKA

Zanim pojawił się człowiek, bogowie sami prbowali zagospodarować ziemię, lecz

pracy mieli dużo, a jedzenia wciąż brakowało. Rozżaleni bogowie poprosili więc

boga Enki, żeby stworzył im pomocnikw. Enki stworzył obraz człowieka w swoim

umyśle, a następnie ukształtował go z gliny i wody, dając mu część swej mądrości.

Bogowie następnie przeznaczyli ludziom pracę, ktrą mieli wykonywać zamiast

bogw, na ich chwałę. Człowiek został więc stworzony do pracy, ma uprawiać

ziemię, wykonywać rzemiosła, a plony jego pracy są przeznaczone bogom.

Obowiązkiem ludzi jest pomnażanie dobrobytu na ziemi, kult i adoracja bogw,

oraz składanie im ofiar i darw.

Gdy bogowie byli już lekko pijani po uczcie wydanej z okazji stworzenia

człowieka, bogini Ninmah zabrała się do lepienia ludzi, lecz nie szło jej to dobrze.

Postacie te były kalekie, jednak Enki im rwnież wyznaczył zadania, np.: "Skoro

Enki ujrzał człowieka bez męskiego i bez żeńskiego organu, wyznaczył mu los

kroczenia przed krlem."

ZAKAZANE ROŚLINY

Bogini Ninhursag stworzyła osiem roślin, ktre uważała za swoją zastrzeżoną

własność. Jednak Enki, zaintrygowany nowymi roślinami, pragnął poznać ich

właściwości. Zjadł jedną po drugiej i w ten sposb odkrył ich przeznaczenie.

Poznanie tajemnicy tych roślin przez Enkiego wprawiło w furię boginię Ninhursag.

Rzuciła na Enki śmiertelną klątwę i zesłała nań liczne choroby. Przerażeni

możliwością śmierci Enkiego bogowie skłonili boginię do cofnięcia klątwy. Bogini

stworzyła więc specjalne bstwa odpowiedzialne za uzdrowienie każdej z części

ciała Enkiego. Jednym z bstw była Pani Żebra, zwana Nin-ti, co po sumeryjsku

może być rwnież przetłumaczone jako Pani Dająca Życie, a więc po hebrajsku

Ewa.

DUMUZI I ENKIDU

Dumuzi był bogiem pasterzy, a Enkidu bogiem rolnikw. Zdarzyło się, że obaj

pretendowali do ręki Inany i musieli się wykazać, ktry jest bardziej przydatny.

Dumuzi wychwalał pasterskie produkty: mleko, wełnę, sery, mwił o swej ciężkiej

pracy przy bydle. Z kolei Enkimdu zachwalał produkty rolnicze: ziarna, warzywa,

kosze, wywyższał swoją pracę na polu. Inana od początku była przychylna

Enkimdu-rolnikowi i nic nie mogło zmienić jej poglądu, że rolnik jest lepszym

kandydatem na męża. Spr był gorący, jednak Enkimdu nie chciał się spierać

z Dumuzim i ustąpił mu pierwszeństwa za cenę zgody.

Obaj bogowie się pogodzili i zostali przyjaciłmi.

INANA W KUR

Pewnego razu zapragnęła dumna Inana udać się do Kur, świata podziemnego.

Chciała zademonstrować swą wielkość siostrze, bogini Ereszkigal, krlowej świata

podziemnego, a być może nawet przejąć jej władzę. Obie siostry nie przepadały za

sobą, a ich niechęć sięgała dawnych wiekw, kiedy Ereszkigal został porwana do

Kur, by już nigdy nie mc oglądać nieba. Tak więc Inana postanowiła wybrać się

w niebezpieczną podrż. Przystroiła się w najlepsze szaty i ozdoby, wzięła też swo-

je atrybuty władzy, m.in. koronę, pręt mierniczy i linię z lazurytu. Przed zejściem

do podziemi przykazała swej posłanniczce prosić bogw o pomoc, jeśli nie udałoby

jej się wydostać z krainy cieni. Opuściła więc Inana wszystkie swoje świątynie i ze-

szła do Kur. Dotarła do pałacu Ereszkigal, lecz zatrzymały ją zamknięte wrota.

Ereszkigal poznała jej prawdziwe zamiary, ale postanowiła wpuścić siostrę. Naka-

zała jednak strażnikom, by przy każdej bramie odbierali Inanie jej szaty i atrybu-

ty. . Gdy Inana dotarła przed tron Ereszkigal, była już odarta ze wszystkiego, rw-

nież z godności i dumy. Bezbronna bogini została uśmiercona.

Tymczasem posłanka Inany udała się do bogw, by prosić o pomoc. Enlil i Nanna

odmwili, lecz Enki zlitował się nad panią niebios, zaniepokojony skutkami nie-

obecności bogini na ziemi:

Ð Gdy Inana zeszła do krainy, skąd nie ma powrotu,

na jałwkę nie skacze byk, osioł nie zapładnia oślicy,

nie zapładnia mężczyzna dziewczyny na ulicy,

leży mężczyzna w swoim pokoju, leży kobieta na swoim boku.Ñ

Dał więc Enki posłance wodę życia, ktrą miała skropić ciało Inany. Ereszkigal

pozwoliła ożywić Inanę, jednak zgodnie z odwiecznym prawem Kur, nie mogła

opuścić świata podziemnego bez okupu. Inana musiała wskazać osobę, ktra miała

zamiast niej zostać w Kur. Gdy Inana wyszła na powierzchnię, na bogw padło

przerażenie. Bogini mijała kolejnych bogw, kiedy jej spojrzenie padło na pewnego

siebie Dumuziego, ktry wszak był jej mężem. Kapryśna bogini jednak to właśnie

jego wskazała podziemnym demonom jako okup za nią. W ten sposb skończyła się

przygoda Inany, jak rwnież jej małżeństwo .

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: