popr. plan wypowiedzi.doc

Ramowy plan wypowiedzi

Temat: Moment śmierci bohatera w literaturze, przedstaw wybrane przykłady.

I.                    Określenie problemu:

Śmierć była inspiracją dla twórców wielu epok. Jej motyw można odnaleźć zarówno w sztuce jak i w literaturze. Chciałbym opisać różne przedstawienia momentu  śmierci człowieka odnosząc się do wybranych przeze mnie dzieł by sprawdzić, jak wyglądała, czym się charakteryzowała oraz jakie pełniła funkcje w ówczesnej literaturze.

II.                                Kolejność prezentowanych utworów:

1.       Robak pragnie spotkania z Gerwazym i przebaczenia, ale obawia się reakcji Klucznika.

·         Demaskuje się. („Jam jest Jacek Soplica.”)

·         Przyznaje się do grzechów młodości (duma, pycha, zabójstwo Stolnika), odpiera jednak zarzut zdrady.

·         Mówi o przemianie- pokora ma być zadośćuczynieniem za wyrządzone krzywdy („jako robak w prochu”).

·         Deklaruje patriotyzm; opowiada o walecznych czynach, walkach, cierpieniu i poświęceniu, ale „nie dla chwały ziemskiej”.

·         Cieszy się, że umiera między swoimi.

2.       . Konrad Wallenrod jest świadomy sytuacji („Stało się!”).

·         Demaskuje się- odrzuca elementy „maski”, zdaje sprawę z urzędu.

·         Wybiera śmierć samobójczą.

·         Jest dumny, nieugięty („wzrok hardy”).

·         .Jest usatysfakcjonowany wypełnieniem misji i klęską Krzyżaków.

·         Podkreśla jednostkowe i heroiczne poświęcenie („Ja to sprawiłem”, Samson).

·         Ma świadomość popełnionych grzechów, ale nie żałuje swoich czynów i odrzuca możliwość spowiedzi.

·         Zrzucona lampa to sygnał dla Aldony oraz symbol gasnącego życia.

3.       Wzruszająca śmierć pułkownika, Emilii Plater w leśniczówce.

·         Pobliska ludność przychodzi ponieważ czuje, że umiera ktoś bardzo ważny.

·         Pułkownik chce przed odejściem z tego świata pożegnać się nawet z koniem i swoim oporządzeniem.

·         Ciężko mu się pogodzić z tym, że musi odejść i przestać walczyć.

·         Ludzie z wiosek klęczą i modlą się, jakby mieli do czynienia z osobą święta, natomiast żołnierze płaczą.

·         Rano zrobiło się jednak pusto, żołnierze musieli szybko odejść, ponieważ zbliżali się Moskale.

·         Śmierć bohatera.

4.       Walczący Sowiński umiera jak bohater ze szpadą w dłoni.

·         Nie poddał się  i stawiał czoła wrogowi do samego końca.

·         Zaszczytem będzie dla niego umrzeć z bronią w ręku.

·         Walczył pomimo swojego kalectwa.

·         Śmierć wojownika.

III.               Wnioski:

              Przedstawione przeze mnie postacie umierały w różny sposób choć śmierć jest jedna. Moment ich śmierci był końcem życia, ale i początkiem ich chwały, ponieważ odchodzili z tego świata jako bohaterowie, ludzie, którzy walczyli zacięcie w imię wspaniałej idei -  miłości do ojczyzny, a teraz mają czyste sumienie i  odchodzą w spokoju.