Medycyna ratunkowa W  

10.12.2005

Obrażenia narządów jamy brzusznej

Polska:

Ø      Stanowią 1,7% wszystkich obrażeń ciała

Ø      45% poszkodowanych z obrażeniami jamy brzusznej

Ø      Obrażenia brzucha ma 20% poszkodowanych z mnogimi obrażeniami ciała

Ø      Obrażenia narządów jamy brzusznej obarczone są 5 -10% śmiertelnością

Urazy jamy brzusznej

następstwa

obrażenia                                                                                     obrażenia

narządów miąższowych                                                        narządów jamistych

75%                                                                                                  25%

wątroba, śledziona, nerki                                                        jelito cienkie, grube,

pęcherz moczowy

krwotok wewnętrzny                                                                      zapalenie otrzewnej

do jamy otrzewnowej                                                                      chemiczne

                            objawy hemodynamiczne                                                        objaw otrzewnowe;

chory septyczny

Objaw Kehra – gromadzi się krew w jamie otrzewnowej, drażni okolice przepony.

Badanie fizykalne:

·         Brzuch twardy, bolesny – uszkodzenie w przewodzie, zapalenie otrzewnej

·         Brzuch miękki i tkliwy – krwotok wewnętrzny

Ø      O rozpoznaniu krwotoku wewnętrznego decydują głównie objawy hemodynamiczne.

Ø      Objawy ostrego brzucha występują w następstwie obrażeń narządów jamistych.

Szczegółowy wywiad, dokładne badania fizykalne i specjalistyczne badania dodatkowe trąca sens w sytuacjach jednoznacznych → wstrząs hemodynamiczny →  laparotomia.

W sytuacji bezpośredniego zagrodzenia życia po urazie jamy brzusznej jako pierwszą czynność należy ocenić grupę krwi.

Urazy jamy brzusznej

urazy tępe                                                         urazy przenikające

80%                                                                      20%

Tępe urazy jamy brzusznej

Najczęstsze przyczyny:

Ø      Wypadki komunikacyjne

Ø      Upadki z wysokości

Urazy tępe

uraz bezpośredni                                                         uraz pośredni

                                                                                    uraz deceleracyjny                           

                                                        (mechanizm z wyhamowania

najczęściej uszkodzone:

kreska, poprzecznica, esica,

jelito cienkie)

Ø      W tępych razach jamy brzusznej najczęściej dochodzi do obrażeń wątroby i śledziony.

Ø      60% powierzchownych obrażeń wątroby goi się samoistnie

Ø      Wątroba – samoistne hamowanie krwotoków, należy przyjąć postawę wyczekującą

Ø      Śledziona - tu nie można na to liczyć nie ma tendencji do samogojenia

Pęknięcie śledziony

jednoczasowe                                                                      dwuczasowe

(pęka miąższ ale nie pęka torebka

tworzy się krwiak,

nie ma krwotoku wewnętrznego

- wtórny uraz

może spowodować

pęknięcie śledziony)

Ø      W obrażeniach śledziony należy dążyć do zachowania przynajmniej części narządu, zwłaszcza u dzieci.

Ø      Krwotok do jamy otrzewnej najczęściej jest              skutkiem uszkodzenia narządów miąższowych.

Ø      U poszkodowanego z krwotokiem wewnętrznym odroczenie zabiegu w celu wyrównania stanu hemodynamicznego jest błędem w sztuce.

Ø      Podstawą badania diagnostycznego w uszkodzeniu jamy brzusznej jest TK

Zespół pasa bezpieczeństwa

Uszkodzeniu najczęściej ulegają: trzustka, dwunastnica, przepona (najczęściej po stronie lewej 75%)

Diagnostyczne płukanie jamy otrzewnej (badanie nieswoiste).

U nieprzytomnego u których podejrzewamy krwotok

TK – badanie bardziej swoiste.

2