1 USTAWA z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. (Dz. U. z dnia 5 lipca 1974 r.) (Zmiany: Dz.U.75.16.91, Dz.U.81.6.23, Dz.U.82.31.214, Dz.U.85.20.85, Dz.U.85.35.162, Dz.U.86.42.201, Dz.U.87.21.124, Dz.U.88.20.134, Dz.U.89.20.107, Dz.U.89.35.192, Dz.U.90.4.19, Dz.U.90.43.251, Dz.U.90.55.319, Dz.U.91.55.237, Dz.U.91.53.226, Dz.U.91.55.236, Dz.U.94.113.547, Dz.U.95.16.77, Dz.U.96.24.110, Dz.U.96.87.396) Preambu�a (skre�lona). DZIA� PIERWSZY PRZEPISY OG�LNE Rozdzia� I Przepisy wst�pne Art. 1. Kodeks pracy okre�la prawa i obowi�zki pracownik�w i pracodawc�w. Art. 2. Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o prac�, powo�ania, wyboru, mianowania lub sp�dzielczej umowy o prac�. Art. 3. Pracodawc� jest jednostka organizacyjna, cho�by nie posiada�a osobowo�ci prawnej, a tak�e osoba fizyczna, je�eli zatrudniaj� one pracownik�w. Art. 3[1]. � 1. Za pracodawc� b�d�cego jednostk� organizacyjn� czynno�ci w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarz�dzaj�cy t� jednostk� albo inna wyznaczona do tego osoba. � 2. Przepis � 1 stosuje si� odpowiednio do pracodawcy b�d�cego osob� fizyczn�, je�eli nie dokonuje on osobi�cie czynno�ci, o kt�rych mowa w tym przepisie. Art. 4. (skre�lony). Art. 5. Je�eli stosunek pracy okre�lonej kategorii pracownik�w reguluj� przepisy szczeg�lne, przepisy kodeksu stosuje si� w zakresie nie uregulowanym tymi przepisami. Art. 6. � 1. Stosunek pracy mi�dzy obywatelem polskim a polskim przedstawicielstwem, misj� lub inn� plac�wk� za granic� podlega przepisom kodeksu. � 2. Stosunek pracy mi�dzy obywatelem polskim a przedstawicielstwem, misj� albo inn� plac�wk� pa�stwa obcego lub instytucji mi�dzynarodowej, dzia�aj�cymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, podlega przepisom kodeksu, je�eli umowy, uk�ady lub porozumienia mi�dzynarodowe nie stanowi� inaczej. Art. 7. (skre�lony). Art. 8. Nie mo�na czyni� ze swego prawa u�ytku, kt�ry by�by sprzeczny ze spo�eczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami wsp�ycia spo�ecznego. Takie dzia�anie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uwa�ane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Art. 9. � 1. Ilekro� w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie si� przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i akt�w wykonawczych, okre�laj�ce prawa i obowi�zki pracownik�w i pracodawc�w, a tak�e postanowienia uk�ad�w zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumie� zbiorowych, regulamin�w i statut�w okre�laj�cych prawa i obowi�zki stron stosunku pracy. � 2. Postanowienia uk�ad�w zbiorowych pracy i porozumie� zbiorowych oraz regulamin�w i statut�w nie mog� by� mniej korzystne dla pracownik�w ni� przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i akt�w wykonawczych. � 3. Postanowienia regulamin�w i statut�w nie mog� by� mniej korzystne dla pracownik�w ni� postanowienia uk�ad�w zbiorowych pracy i porozumie� zbiorowych. Rozdzia� II Podstawowe zasady prawa pracy Art. 10. � 1. Ka�dy ma prawo do swobodnie wybranej pracy. Nikomu, z wyj�tkiem przypadk�w okre�lonych w ustawie, nie mo�na zabroni� wykonywania zawodu. � 2. Pa�stwo okre�la minimaln� wysoko�� wynagrodzenia za prac�. � 3. Pa�stwo prowadzi polityk� zmierzaj�c� do pe�nego produktywnego zatrudnienia. Art. 11. Nawi�zanie stosunku pracy, bez wzgl�du na jego podstaw� prawn�, wymaga zgodnego o�wiadczenia woli pracodawcy i pracownika. Art. 11[1]. Pracodawca jest obowi�zany szanowa� godno�� i inne dobra osobiste pracownika. Art. 11[2]. Pracownicy maj� r�wne prawa z tytu�u jednakowego wype�niania takich samych obowi�zk�w; dotyczy to w szczeg�lno�ci r�wnego traktowania m�czyzn i kobiet w dziedzinie pracy. Art. 11[3]. Jakakolwiek dyskryminacja w stosunkach pracy, w szczeg�lno�ci ze wzgl�du na p�e�, wiek, niepe�nosprawno��, ras�, narodowo��, przekonania, zw�aszcza polityczne lub religijne, oraz przynale�no�� zwi�zkow� - jest niedopuszczalna. Art. 12. (skre�lony). Art. 13. Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za prac�. Warunki realizacji tego prawa okre�laj� przepisy prawa pracy oraz polityka pa�stwa w dziedzinie p�ac, w szczeg�lno�ci poprzez ustalanie najni�szego wynagrodzenia za prac�. Art. 14. Pracownik ma prawo do wypoczynku, kt�ry zapewniaj� przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. Art. 15. Pracodawca jest obowi�zany zapewni� pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Art. 16. Pracodawca, stosownie do mo�liwo�ci i warunk�w, zaspokaja bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracownik�w. Art. 17. Pracodawca jest obowi�zany u�atwia� pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Art. 18. � 1. Postanowienia um�w o prac� oraz innych akt�w, na kt�rych podstawie powstaje stosunek pracy, nie mog� by� mniej korzystne dla pracownika ni� przepisy prawa pracy. � 2. Postanowienia um�w i akt�w, o kt�rych mowa w � 1, mniej korzystne dla pracownik�w ni� przepisy prawa pracy s� niewa�ne; zamiast nich stosuje si� odpowiednie przepisy prawa pracy. Art. 18[1]. � 1. Pracownicy i pracodawcy, w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interes�w, maj� prawo tworzy� organizacje i przyst�powa� do tych organizacji. � 2. Zasady tworzenia i dzia�ania organizacji, o kt�rych mowa w � 1, okre�la ustawa o zwi�zkach zawodowych, ustawa o organizacjach pracodawc�w oraz inne przepisy prawa. Art. 18[2]. Pracownicy uczestnicz� w zarz�dzaniu zak�adem pracy w zakresie i na zasadach okre�lonych w odr�bnych przepisach. Art. 18[3]. Pracodawcy oraz organy administracji s� obowi�zani tworzy� warunki umo�liwiaj�ce korzystanie z uprawnie� okre�lonych w przepisach, o kt�rych mowa w art. 18[1] i 18[2]. Rozdzia� IIa Nadz�r i kontrola przestrzegania prawa pracy Art. 18[4]. � 1. Nadz�r i kontrol� przestrzegania prawa pracy, w tym przepis�w i zasad bezpiecze�stwa i higieny pracy, sprawuje Pa�stwowa Inspekcja Pracy. � 2. Nadz�r i kontrol� przestrzegania zasad, przepis�w higieny pracy i warunk�w �rodowiska pracy sprawuje Pa�stwowa Inspekcja Sanitarna. � 3. Organizacj� i zakres dzia�ania inspekcji, o kt�rych mowa w � 1 i 2, okre�laj� odr�bne przepisy. Art. 18[5]. � 1. Spo�eczn� kontrol� przestrzegania prawa pracy, w tym przepis�w i zasad bezpiecze�stwa i higieny pracy, sprawuje spo�eczna inspekcja pracy. � 2. Organizacj�, zadania i uprawnienia spo�ecznej inspekcji pracy oraz zasady jej wsp�dzia�ania z Pa�stwow� Inspekcj� Pracy i innymi pa�stwowymi organami nadzoru i kontroli okre�laj� odr�bne przepisy. Rozdzia� III (skre�lony) KONIEC ROZDZIA�U
niach_niach1