AWANS ZAWODOWY
§ 8 ust. 2. pkt 3. rozporządzenia MENiS
z dnia 1 grudnia 2004 r.
w sprawie uzyskiwania stopni awansu
zawodowego przez nauczycieli
Umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć.
Jednym z wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu nauczyciela dyplomowanego jest umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć.
1. Zapoznałam nauczycieli z prezentacją innowacyjnego sposobu nauczania ortografii.
2. Przeprowadziłam zajęcia otwarte dla nauczycieli stażystów i kontraktowych.
3. Aktywnie uczestniczyłam w Wenątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli w zespole humanistyczno –artystycznym.
4. Aktywnie uczestniczyłam w Wenątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli w zespole do spraw integracji.
Ad 1.
W październiku 2005 roku przeprowadziłam prezentację dla nauczycieli nauczania zintegrowanego oraz polonistów. Tematem prezentacji była innowacyjna forma nauczania ortografii: Ortografik – jedna z najskuteczniejszych form nauczania ortografii w szkole podstawowej.
Ortografiki są krótkimi ćwiczeniami i sprawdzianami ortograficznymi zawierającymi 20 wyrazów. Sprawdziany ortograficzne organizowane są w każdy poniedziałek lub inny dzień rozpoczynający nowy tydzień nauki. Uczniowie posiadają specjalnie przygotowane w tym celu zeszyty. Nauczycie dyktuje dwadzieścia, znanych już uczniom, wyrazów. Po zebraniu zeszytów, omawiana zostaje poprawność zapisu podyktowanych wyrazów. Następnie nauczyciel podaje uczniom treść następnego ortografia, również omawiając poprawność zapisu; wyrazy te mogą być podstawą ćwiczeń podczas lekcji ortografii.
Poprawa „ortografika” polega na trzydziestokrotnym napisaniu poprawnie każdego wyrazu, który został uprzednio błędnie napisany. Poprawy otrografików są sprawdzane i oceniane raz lub dwa razy w semestrze.
Ocenianie: Za każdy ortografik uczeń może otrzymać maksymalnie 20 p. Po czterech kolejnych lekcjach ortografikach (4., 8., 12., 16., 20., 24., 28.) – sumowana zostaje punktacja według, której wystawiona zostaje również ocena. Punkty i oceny powinny zostać podpisane przez rodziców.
Po dokładnej analizie prezentacji zaprosiłam nauczycieli do uczestnictwa w zajęciach otwartych podczas, których przeprowadziłam lekcję ortografii z uwzględnieniem omówionych podczas prezentacji metod i form pracy. Zajęcia moje spotkały się z uznaniem nauczycieli, którzy zaoferowali chęć przybliżenia mojego sposobu pracy podczas swoich lekcji.
EFEKTY:
Prezentacja miała na celu zapoznanie nauczycieli z prostą i skuteczną formą nauczania ortografii. Nauczyciele zadawali pytania w celu wyjaśnienia najdrobniejszych szczegółów projektu. Z uznaniem przysłuchiwali się moim propozycjom i przyglądali się zajęciom. Zapoznałam zgromadzonych z materiałami dotyczącymi prezentacji, zawierającymi szczegółowy opis, przykłady ortografików, oraz punktację dla każdej klasy.
Na uwagę zasługuje fakt, iż niektórzy nauczyciele uczestniczący w prezentacji i zajęciach wprowadzili do swojego systemu nauczania zaproponowaną przeze mnie formę ćwiczenia ortografii. Uznali mój sposób za skuteczny i przede wszystkim godny polecenia zainteresowanym z innych szkół. Przedstawienie projektu sprawiło mi wiele satysfakcji, ponieważ była to pierwsza tego typu forma przedstawienia sposobu mojej pracy i od razu zyskała pozytywny oddźwięk w pracy moich kolegów.
Ad 2.
W marcu 2007 roku przeprowadziłam zajęcia dla nauczycieli stażystów i kontraktowych, które miały na celu przybliżenie oraz urozmaicenie sposobów pracy w grupach. Zajęcia miały na celu zaprezentowanie wielu różnorodnych sposobów podziału uczniów na grupy, oraz zwrócenie uwagi na umiejętną formę kierowania pracą w grupach. Przygotowując zajęcia skorzystałam z materiałów, które zgromadziłam podczas warsztatu metodycznego Jak zorganizować zgraną klasę, czy zgraną grupę, oraz z ciekawych artykułów zamieszczonych na stronach internetowych.
Praca w grupach ma wiele zalet, ale by spełniła oczekiwania nauczycieli i uczniów - musi być prawidłowo zaplanowana i zorganizowana. W miarę nowych doświadczeń pedagogicznych dochodzi się również do wad tej popularnej metody. Podstawowa refleksja dotyczy czasu i jego nieuchronnego upływu, bo lekcja to tylko 45 min. Najwięcej traciliśmy go dzieląc dzieci na grupy. Kiedy robiłam to pierwszy raz rozdając uczniom ponumerowane, karteczki, dzieci były zachwycone. Zmobilizowały się potem szybko do zebrania się w grupy na zasadzie „jedynki do jedynek, dwójki do dwójek” itd. Kiedy w podobny sposób wyznaczałam grupy na kolejnych lekcjach, trwało to już znacznie dłużej - ok. 3 minut. Innym razem zmuszona sytuacją (brak owych karteczek) podzieliłam dzieci na zasadzie sąsiedztwa, bez zmiany ich miejsc w ławkach. Było dużo spokojniej i bez straty czasu, ale też bez emocji pobudzających do działania. Bywało, że uczniowie nie chcieli być w tej samej grupie - obrażeni nie pracowali, a sprytniejsi zamieniali numerki. Następowała kolejna strata czasu i obniżenie zainteresowania tym, co nastąpi dalej. Niemałym problemem jest niezrozumienie zadań przydzielonych grupom. Bez większego sensu jest przydzielanie tych samych zagadnień, ponieważ już przy drugiej, najpóźniej trzeciej prezentacji, uczniowie zaczynają się nudzić. Dlatego warto, aby grupy mimo wszystko rozpracowywały inne zadania. Hałas, który powstaje siłą rzeczy na tego typu lekcjach, jest tym, co nas do nich zniechęca. Pracę w grupach niezwykle trudno ocenić. Uczniowie jednak oczekują stopni. By nie zniechęcić dzieci do takiej formy zajęć, należy znaleźć racjonalne rozwiązanie.
Mając na uwadze opisane powyżej zaobserwowane sytuacje przedstawiłam kilkanaście rad, usprawniających lekcję, podczas której uczniowie pracują w grupach.
· Nie należy nadużywać tej metody, ale powinno się ją stosować, ponieważ dzieci uwielbiają nowości i odmiany.
· Planując pracę na cały rok należy pozwolić sobie i uczniom na komfort zwiększonej ilości jednostek lekcyjnych, na których przewidziane są zajęcia w grupach.
· Należy zmieniać sposób dzielenia na grupy, by ograniczyć do minimum stratę czasu i pobudzić emocjonalnie uczniów:
ü naklejaj na rękach uczniów samoprzylepne ponumerowane karteczki,
ü rozdaj pocięte widokówki (puzzle), które dzieci złożą w całość,
ü wręcz wykałaczki z chorągiewkami różnych państw,
ü wręcz różne figury geometryczne,
ü „poczęstuj” różnymi cukierkami.
· Polecenia zawsze zapisz na kartkach i wręcz je uczniom. Zapisz je także na tablicy, by cała klasa została poinformowana o zadaniach wszystkich grup. Zapis przeniesiony do zeszytu ucznia może być formą notatki.
· Przydzielając zadanie możesz uczniom, którzy już znają metody pracy w grupach (np. metodę drzewka decyzyjnego, mapy mentalnej, dramy, metaplanu) narzucić wybraną formę. Wymaga to jednak dużej sprawności dzieci i wcześniejszych lekcji, na których uczniowie poznawali wybraną formę. Ta uwaga dotyczy zwłaszcza metody drzewka decyzyjnego. Do jej opanowania możesz wykorzystać np. godzinę wychowawczą, na której spróbujesz rozwiązać jakiś problem, a jednocześnie zapoznać dzieci z tą aktywną metodą.
· Każdej grupie przydzielaj inne zadanie - nawet jeżeli uczniowie nie wykonają go dobrze, to i tak będzie to lepsze niż powielanie tych samych lub podobnych rezultatów pracy.
· Wyznacz w każdej grupie:
ü strażnika ciszy,
ü łącznika - osobę do kontaktu z nauczycielem,
ü sekretarza do zapisu,
ü lidera - kierownika grupy.
· Kontaktuj się przede wszystkim z grupą, którą podejrzewać możesz o niezrozumienie zadania.
· Zapisane na dużych arkuszach papieru wnioski uczniów możesz przykleić do ścian lub tablicy.
· Nie bój się oceniania. W razie wątpliwości poproś dzieci o pomoc, zwłaszcza te młodsze. W dzienniku wyznacz rubrykę na ocenę za pracę w grupach. Na tak wydzieloną graficznie ocenę będzie można spojrzeć poprzez pryzmat innych osiągnięć ucznia.
· Czasami poproś dzieci o informację zwrotną. Niech napiszą na samoprzylepnych kartkach swoje propozycje i uwagi o takich formach zajęć. Wychodząc z gabinetu niech przykleją je do drzwi. W ten sposób otrzymasz cenne uwagi - krytyczne, które zmuszą cię do ewaluacji działań, lub pochlebne, które dodadzą ci skrzydeł.
Do podzielenia się z nauczycielami spostrzeżeniami podczas zajęć otwartych skłoniła mnie praca z uczniami, ale także zajęcia, w których role się odwróciły i to ja byłam członkiem grupy, która dostała zadanie do wykonania. To doświadczenie pozwoliło mi spojrzeć na tę metodę bardziej wnikliwie. Wnioski zachęciły mnie jeszcze bardziej do jej stosowania, ale również skłoniły do przemyśleń.
Obserwując zajęcia, zwróciłam uwagę na techniki metody pracy w grupach. Poprzez formę zajęć uświadomiłam zgromadzonym, że praca w grupie czyni ucznia bardziej otwartym i tolerancyjnym, uczy również odpowiedzialności za grupę, rozwiązywania konfliktów, pełnienia różnych ról grupowych, wspierania słabych, ustalania i poszanowania norm grupowych podziału zadań, brania za nie odpowiedzialności. Praca w grupie w sposób naturalny zbliża do siebie.
Wymienione wyżej metody pogłębiają wiedzę. Duża aktywizacja uczniów, konieczna podczas realizacji tych metod, przybliża im w sposób naturalny omawianą problematykę. Uświadomiłam również młodym nauczycielom, że nauczyciel jest jedynie twórcą ciekawych sytuacji dydaktycznych, uczeń w dużej mierze sam zdobywa wiedzę dzięki atrakcyjnym metodom pracy stosowanym podczas prowadzonych zajęć.
Ad 3.
Jedną z form dzielenia się wiedzą i doświadczeniem, jaką realizowałam w czasie stażu był aktywny udział w pracach zespołu humanistyczno-artystycznego Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli. Nasze spotkania odbywają się raz w miesiącu. Każde prowadzi inny nauczyciel. Uczestnicząc w posiedzeniach zespołu możemy powiązać treści międzyprzedmiotowe, wymienić spostrzeżenia na temat przeprowadzonych zajęć o wspólnej tematyce. Możemy również wybrać ciekawe ćwiczenia, dobrać najefektywniejsze metody pracy.
Omawiając przygotowane przeze mnie propozycje zajęć, zwracałam uwagę uczestników posiedzenia na istotę doboru odpowiednich metod dydaktycznych podczas realizacji określonej tematyki. Najbardziej wskazane są metody aktywizujące, np. lubiane przez dzieci elementy dramy i inscenizacji i to zarówno podczas zajęć języka polskiego jak i innych przedmiotów. Ważnym elementem podczas prowadzenia zajęć jest też praca w grupach, dzięki której rozwinie się cenna i pożądana społecznie umiejętność współpracy w zespole, a także dzielenia się z innymi swoimi wiadomościami. Dodatkową korzyścią takiej formy pracy na lekcjach jest zaangażowanie zazwyczaj mniej aktywnych, nieśmiałych i wycofanych uczniów. W grupie mogą poczuć się docenione dzięki włożonej cząstce swojej pracy. To zmotywuje ich do dalszych wysiłków i wzmocni poczucie własnej wartości.
Starałam się również zapoznać kolegów z przeprowadzonymi już zajęciami, zwracając uwagę na mocne strony lekcji, a tym samym największe zainteresowanie uczniów ciekawymi formami pracy.
Dzięki uczestnictwu w zespole samokształceniowym mogłam podnieść jakość swojej pracy poprzez poznawanie powiązań międzyprzedmiotowych. Poza wkładem pracy skorzystałam z wiedzy i doświadczeń moich koleżanek i kolegów. Dowiedziałam się np. więcej o mitologii na warsztatach prowadzonych przez nauczyciela historii, wzbogaciłam swoją wiedzę o wigilii w różnych krajach Europy dzięki warsztatom prowadzonym przez katechetkę. Na lekcjach języka polskiego ćwiczona jest umiejętność opisu obrazu, swoje wątpliwości w tych kwestiach mogłam rozwiać, uczestnicząc w szkoleniu prowadzonym przez nauczycielkę plastyki. Z nauczycielkami języka polskiego mogłam wymienić doświadczenia czy omówić nowe pomysły. Sama również przyczyniłam się do podnoszenia jakości pracy koleżanek i kolegów, a tym samym jakości pracy szkoły.
Ad 4.
Wspólnie z nauczycielami uczącymi i wspomagającymi w klasach integracyjnych stworzyliśmy we wrześniu 2007 roku Zespół do spraw integracji.
Zadaniem zespołu jest analiza naszej pracy i naszych dokonań w kwestii pracy z uczniami o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Omawiamy postępy edukacyjne na...
rybka79