Szkoła: podstawowa
Klasa: IV
Autorka konspektu: Marta Kostka
TEMAT: Zostańmy mistrzami ortografii - przypomnienie i utrwalenie reguł dotyczących pisowni wyrazów z „ó” wymiennym i niewymiennym.
Czas realizacji: jednostka lekcyjna
Cele lekcji:
Ogólny:
- pisownia wyrazów z „ó” wymiennym i niewymiennym.
Operacyjne:
- uczeń utrwala znajomość reguły pisowni wyrazów z „ó” wymiennym i niewymiennym;
- uczeń stosuje regułę pisowni wyrazów z „ó” wymiennym i niewymiennym w praktyce;
- uczeń kształci umiejętność samodzielnego dostrzegania i analizowania trudności ortograficznych;
- uczeń kształci umiejętność korzystania ze słownika ortograficznego;
- uczeń zdaje sobie sprawę z wagi poprawnego ortograficznie zapisu wyrazów.
Metody pracy:
· praktyczne (ćwiczenia, zadania);
· oglądowe (korzystanie ze słownika ortograficznego, ilustracji);
· analiza trudności ortograficznych;
· podające (pogadanka).
Formy pracy:
· indywidualna;
· grupowa.
Środki dydaktyczne:
· słowniki ortograficzne;
· rysunki;
· krzyżówka.
Bibliografia:
- merytoryczna:
· Polański E.: Nowy słownik ortograficzny PWN; Warszawa 2000.
- metodyczna:
· Bochenek S., Bancerz L., Jakubas W., Tetlewska - Moledys H.: O planowaniu języka polskiego w klasie IV. Różne wersje rozkładów materiału nauczania na podstawie podręczników : Słowo za słowem , To lubię!.
· Krakowiak - Miler L., Olejak J., Stworowa B.: Lekcje języka polskiego w klasie IV szkoły podstawowej: Propozycja metodyczna. Goleszów 1996.
· Polański E.: Dydaktyka ortografii i interpunkcji. Warszawa 1995.
Przebieg lekcji:
Czynności nauczyciela
Czynności uczniów
Stworzenie sytuacji motywacyjno –problemowej: nauczyciel rozpoczyna rozmowę na temat poprawności językowej, przypomina lekcje dotyczące zasad ortograficznych, zasady ortograficzne.
Ciekawa jestem, czy waszym zdaniem trudno jest zostać mistrzem ortografii - jak sądzicie? Kto z was chciałby zostać takim mistrzem? A może ktoś już nim jest?
Mam nadzieję, że po dzisiejszych zajęciach zmienicie zdanie. Zapiszmy sobie zatem temat lekcji: Zostańmy mistrzami ortografii - przypomnienie i utrwalenie reguł dotyczących pisowni wyrazów z „ó” wymiennym i niewymiennym.
(Nauczyciel zawiesza na tablicy rysunki przedstawiające przedmioty, posiadające w nazwie „ó” lub ”u”; rysunki przedstawiają: pióro, dziób, kurę, futro, wróżkę, górę, króla.)
Waszym zadaniem będzie właściwe podpisanie tych rysunków. Najpierw jednak powtórzymy sobie alfabet, aby nie było kłopotu przy szukaniu wyrazów w słowniku. (Nauczyciel pokazuje na przykładzie jak znaleźć określony wyraz w słowniku ortograficznym).
Zapiszę Wam teraz na tablicy (w kolumnie, kolorową kredą) wyrazy z „ó”:
wóz
mój
pióro
mówi
zwrócić
chłód
Jestem ciekawa, czy pamiętacie, dlaczego piszemy podane wyrazy przez „ó” ?
(W razie trudności nauczyciel podaje przykład wyrazu z obocznością ,np.
wóz bo wozy ó:o )
Nauczyciel pisze na tablicy ćwiczenie utrwalające:
Mała szkoła to..................szkółka
Pojemnik na przybory to...........piórnik.
Małe pióra to...............piórka
Przyjazna dziewczynka to.............przyjaciółka
Prosi uczniów o przepisanie ćwiczenia.
Przeczytam Wam teraz ze słownika ortograficznego zasadę dotyczącą pisowni „ó” wymiennego, a waszym zadaniem będzie wyszukanie w tym słowniku przykładów ilustrujących powyższą zasadę.
Na poprzednich lekcjach mówiliśmy o baśniach. Może ktoś chciałby nam przypomnieć, jakie cechy baśni poznaliśmy. Zapiszmy sobie zatem takie wyrazy: góra, król, królestwo, róża, królewna, królewicz, córka . Chciałabym, abyście spróbowali wspólnie ułożyć baśń zawierającą podane wyrazy.
Nauczyciel wskazuje różnicę pomiędzy wyrazami z „ó” wymiennym i niewymiennym, ilustrując ją zasadą ze słownika ortograficznego. Następnie prosi uczniów, by, tak jak poprzednio, wyszukali w słowniku przykłady dotyczące „ó” niewymiennego i zapisali je na tablicy.
Sprawdzimy sobie teraz, czy uważaliście na dzisiejszej lekcji – kto nam przypomni, o jakich zasadach ortograficznych była mowa na dzisiejszych zajęciach?
Przypomnijcie sobie wyrazy, o których była mowa na lekcji i wypiszcie je sobie w następujący sposób: z „ó” wymiennym zielonym kolorem, a z „ó” niewymiennym – czerwonym. Kto zdąży, może je poukładać w kolejności alfabetycznej.
Waszym zadaniem domowym będzie narysowanie obrazków ilustrujących przedmioty zawierające w nazwie „ó” wymienne bądź niewymienne i podpisanie
narysowanych przedmiotów. Oprócz tego przygotowałam Wam krzyżówkę – jej rozwiązanie nie tylko pomoże Wam zapamiętać pisownię wyrazów z „ó” i „u”, ale również podpowie Wam, o czym będziemy rozmawiać na następnych lekcjach.
Uczniowie z pomocą nauczyciela przypominają, co to jest poprawność językowa i podstawowe reguły ortograficzne.
Zdania dzieci są podzielone, większość jest jednak zdania, że ortografia sprawia uczniom spore kłopoty i trudno zostać ortograficznym mistrzem.
Uczniowie przepisują z tablicy temat lekcji.
Dzieci wymieniają głośno kolejne litery alfabetu.
Uczniowie podchodzą do tablicy i podpisują rysunki. W razie wątpliwości sięgają do słowników ortograficznych.
Uczniowie przepisują z tablicy przykłady i przypominają regułę dotycząca „ó” wymiennego. Podają oboczności do pozostałych wyrazów, korzystając ze wzoru podanego przez nauczyciela.
...
AGARR