Ustrój polityczny Włoch

Ustrój polityczny Demokracja parlamentarna

Ustrój demokratyczny, republika z dwuizbowym parlamentem (kadencja pięcioletnia)

·         Izba Deputowanych (630 miejsc)

·         Senatem (315 miejsc)

Obie izby parlamentu wybierane są w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym. 75% mandatów w obu izbach obsadzane jest większościowo w okręgach jednomandatowych, 25% proporcjonalnie w okręgach wielomandatowych. Jest 27 sztucznie wytyczonych okręgów w wyborach do Izby Deputowanych, a w wyborach do Senatu okręgami są regiony.

Głową państwa jest Prezydent Republiki wybierany na 7 letnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe - wspólnie obradujące obie izby parlamentu, wraz z reprezentantami regionów (1 z Valle d'Aosta, z pozostałych 19 regionów po 3).

Ustrój państwa można określić jako odmianę systemu parlamentarno-gabinetowego, w której wzmocniono jednak rolę prezydenta - dysponuje on na przykład swobodnym prawem desygnowania premiera - co jest istotne w systemie wielopartyjnym; a w przypadku dymisji rządu może jej nie przyjąć i rozwiązać parlament.

[Edytuj]

Uprawnienia

[Edytuj]

Prezydent Włoch

·         powołuje Premiera;

·         na wniosek Premiera powołuje i odwołuje rząd;

·         obsadza szereg stanowisk państwowych;

·         jest szefem sił zbrojnych;

·         powołuje 5 członków Trybunału Konstytucyjnego;

·         przewodniczy Najwyższej Radzie Sądownictwa;

·         przewodniczy Najwyższej Radzie Obrony;

·         nadaje odznaczenia państwowe;

·         akredytuje i przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych;

·         opiniuje projekty ustaw;

·         posiada prawo weta w stosunku do ustaw uchwalonych przez parlament;

·         zarządza wybory do parlamentu;

·         zarządza referendum;

·         jest nieodpowiedzialny politycznie;ale podlega odpowiedzialności prawnej, jeżeli dopuści się zdrady stanu lub pogwałcenia konstytucji. Może być postawiony w stan oskarżenia przez parlament, bezwzględną większością głosów.Skargę rozpatruje i osądza Trybunał Konstytucyjny, powiększony o 16 członków powołanych w drodze losowania spośród obywateli spełniających warunki wybieralności do Senatu.

·         kieruje orędzia do parlamentu;

·         ratyfikuje umowy międzynarodowe;

·         ma prawo łaski;

·         promulguje ustawy;

·         ma prawo rozwiązania parlamentu (obydwu lub tylko jednej izby)

·         ogłasza stan wojny uchwalony przez parlament

·         ???

[Edytuj]

Rada Ministrów Włoch

·         zarządza administracją publiczną;

·         prowadzi politykę państwa;

·         jest odpowiedzialna przed parlamentem;

·         przedkłada parlamentowi do akceptacji program polityczny;

·         koordynuje działalność ministerstw;

·         posiada inicjatywę ustawodawczą;

·         wydaje akty z mocą ustawy;

·         zabezpiecza porządek publiczny oraz bezpieczeństwo państwa

·         ponosi odpowiedzialność polityczną i prawną

·         kontrasygnuje akty prawne;

[Edytuj]

Premier Włoch

·         określa politykę państwa;

·         kieruje pracami rządu;

·         kontrasygnuje akty prawne;

·         stoi na czele licznych komisji;

·         zwołuje posiedzenia Rady Ministrów;

[Edytuj]

Parlament Włoch

·         posiada inicjatywę ustawodawczą (art. 76);

·         uchwala ustawy i inne akty prawne;

·         uchwala wotum zaufania/nieufności dla rządu;

·         współdziała w wytyczaniu linii polityki państwa;

·         kontroluje bieżącą politykę rządu;

·         wybiera prezydenta na wspólnym posiedzeniu - co 7 lat,w glosowaniu tajnym.Prezydent zostaje wybrany, jeżeli uzyska większość 2/3. Jeżeli nie dojdzie do wyboru w 1 lub 2 głosowaniu, to przy 3 wymagana jest tylko większość względna

·         może postawić prezydenta w stan oskarzenia, jeżeli ten dopuści się zdrady stanu lub nie dokona wierności konstytucji

·         powołuje 5 członków Trybunału Konstytucyjnego;

·         powołuje część składu Najwyższej Rady Sądownictwa;

·         uchwala regulamin wewnętrznego funkcjonowania każdej z izb;

·         uchwala budżet;

·         rozpatruje sprawozdania z realizacji budżetu;

·         występuje z interpelacjami i zapytaniami do rządu;

·         powołuje komisje śledcze.

[Edytuj]

Trybunał Konstytucyjny Włoch

·         rozpatruje oskarżenia wniesione przeciwko prezydentowi republiki;

·         rozstrzyga spory kompetencyjne między władzami państwa, państwem a regionami, oraz między regionami;

·         bada zgodność z konstytucją ustaw i innych aktów prawnych;

·         od decyzji TK nie ma odwołań;

[Edytuj]

Sądownictwo Włoch

·         Sędziowie pokoju

·         Sądy pretora

·         Trybunały

·         Sądy przysięgłych

·         Sądy apelacyjne

·         Najwyższy Sąd Kasacyjny

·         Najwyższa Rada Sądownictwa

[Edytuj]

Włoskie partie polityczne

·         Forza Italia (FI)

·         Demokraci Lewicy (Democratici di Sinistra, DS)

·         Sojusz Narodowy (Alleanza Nazionale, AN)

·         Liga Północna (Lega Nord, LN)

·         Odrodzenie Komunistyczne (Rifondazione Comunista, RC)

·         Włoska Partia Ludowa (Partito Popolare Italiano, PPI)

·         Federacja Zielonych (Federazione dei Verdi)

·         Włoska Partia Socjalistyczna (Partito Socialista Italiano, PSI)