JOSIF BRODSKI-Wiersze.pdf

1987

JOSIF BRODSKI

Josif Aleksandrowicz Brodski urodził się w 1940 roku

w Leningradzie. W piętnastym roku życia przerwał naukę,

ceniąc sobie bardziej samokształcenie (m.in. nauczył się

języka polskiego) i własne zainteresowania literackie.

Talent Brodskiego najwcześniej rozpoznała Anna Ach-

matowa. Niestety, w 1964 roku sąd leningradzki uznał

poetę za społecznego pasożyta i skazał go na pięć lat

przymusowych robót. Zwolniony w rok później, w 1972

roku, nękany i gnębiony, został zmuszony do emigracji.

Wyjechał do USA, gdzie mieszka do dzisiaj i wykłada na

wyższych uczelniach. Od 1977 roku jest obywatelem

amerykańskim.

Josif Brodski manifestuje przyjaźń do Polski i Polaków;

jest tłumaczem naszej poezji i był kilkakrotnie gościem

w naszym kraju.

Ważniejsze tomy wierszy: Ostanowka w pustynie

(1970), Kaniec priekrasnoj epochi (1977), Czasf rieczi

(1977), Nowyje stansy k Awgustie (1982), Rimskije ele-

gii (1982), Urania (1987). Brodski jest także cenionym

eseistą (m.in. Less than One, 1986).

W jednym z wywiadów Brodski powiedział: Pisanie jest

szkołę niepewności. Przebywajęc na wygnaniu nie wie-

my już, czemu możemy przypisać napotykane trudnoś-

ci: czy winny jest sam proces pisania, tak przecież złożo-

ny, czy fakt, że zapominamy języka, czy też po prostu

dramat starzenia się. Dla pisarza pozbawionego ojczyz-

ny najboleśniejsze jest to, że nie ma już nikogo, kogo

mógłby obarczyć winę. Pisarz czuje, że jest zawieszony

w próżni niczym statek kosmiczny, i sam musi rozstrzy-

gnąć, czy ma szanse

przetrwania

Sonet

Przeminął styczeń za oknem więzienia

i usłyszałem śpiew więźniów, płynący

poprzez ceglane zbiorowisko cel:

„Znów jeden z naszych braci na wolności."

Jeszcze wciąż słyszysz śpiew więźniów z daleka

i echo kroków milczących dozorców,

jeszcze sam śpiewasz, sam śpiewasz bez słów:

„Żegnaj nam, styczniu."

Do okna obrócony twarzą,

jeszcze opijasz się świeżym powietrzem.

A ja w zadumie korytarzem błądzę

i z przesłuchania brnę na przesłuchanie,

póki nie trafię w ten odległy kraj,

gdzie nie ma stycznia, lutego ni marca.

1962

Stanisław

Barańczak

Ogrodnik

Ogrodnik wspiął się — niby drozd

w waciak odziany — na szczyt drzewa,

łącząc tym samym niby most

to, co dwunogie z tym, co śpiewa.

Lecz miast szczebiotu rozległ się,

w plecy wbijając dreszczu oszczep,

inny, też specyficzny dźwięk:

zgrzyt ostrza, które trze o ostrze.

Tym różni się od ptactwa ssak

dwunogi (bardziej niż obliczem),

że choć na drzewie tkwi jak ptak,

rozwarłszy niczym dziób nożyce,

potrafi wydać z siebie zgrzyt

jedynie, a nie śpiew — i tyle.

Czyśmy nie zapóźnieni zbyt

wobec tych, co są niby w tyle?

Mnożąc nasz krótki żywot — myślę —-

przez sumę gniazdek i upojeń

własnym śpiewaniem, nieco ściślej

można ustalić miejsce swoje.

1811964

Barańczak

Pocztówka z miasta K.

Tomasowi

Venclovie

Ruiny jest to wspólne święto tlenu

i czasu. Dzisiaj nowy Archimedes

mógłby dorzucić do starego prawa,

że ciało, które mieści się w przestrzeni,

jest wypierane przez tę przestrzeń.

Woda

kruszy do reszty w pochmurnym zwierciadle

gruzy Pałacu Kurfursta; i pałac

skwapliwiej chyba słucha proroctw rzeki

dziś, niż w te dawne, pewne siebie dni,

gdy Kurfürst świeżo go odtrzasnął.

Ktoś

błądzi śród ruin i szeleści w stertach

zeszłorocznego listowia. To wiatr,

Stanisław

jak marnotrawny syn, wrócił do domu

i dostał naraz wszystkie listy.

1967

Stanisław

Barańczak

Szkic

Fagas się trzęsie. Rab rechocze.

Kat na kamieniu topór toczy.

Tyran zatapia nóż w kapłonie.

W górze zimowy księżyc płonie.

Oto Ojczyzna na obrazku.

Z Idiotką Żołnierz siedzi w lasku.

Baba się drapie (taki odruch).

Oto Ojczyzna. Oleodruk.

Psy ujadają. Wiatr ustaje.

Borys Glebowi w mordę daje.

Na balu taniec trwa z przytupem.

Ktoś w przedpokoju zrobił kupę.

Księżyc na niebie lśni pogodny.

Tuż pod nim chmura — mózg osobny...

Niechaj Artysta, ten pasożyt,

Spróbuje inny pejzaż stworzyć.

1972

Stanisław

Barańczak

W Krainie Jezior

W te dni, w tym kraju, wśród dentystów, których

córki obnoszą kostiumy najlepsze

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: