Grecja
Wychowanie spartańskie: surowe, rygorystycznie „wojskowe”
- w rękach państwa, ukierunkowane na doskonalenie kondycji fizycznej i umiejętności wojskowych
- państwo decydowało o życiu i śmierci noworodków (słabe porzucano na górze Tajgetos)
- do lat 7 dziecko przebywało w domu rodzinnym, 7- 30 Spartanin był poddawany surowemu wychowaniu wojskowemu
- jednostka mocna, zdyscyplinowana, nieustraszona i ofiarna
- nie dbano o wychowanie umysłowe
Wychowanie ateńskie: kultywowało indywidualność i osobiste dążenia wychowanka
- wszechstronny i harmonijny rozwój indywidualności (wych. Intelektualne, moralne, estetyczne, fizyczne)
- dorastający Ateńczycy kształcili się w gimnazjonach
- doświadczeni i wykształceni niewolnicy (pedagodzy) zajmowali się drogą wychowawczą Ateńczyków
- ideał wychowawczy – paideia (obywatela cechowała cnotliwość i harmonijny rozwój wszelkich zdolności)
Rola szkół filozoficznych w starożytnej Grecji:
- wielka rola filozofów i ich nauki (nauczanie dzielności i mądrości, dyskursy prowadzone na agorze przez Sokratesa, Akademia Platońska, szkoła Arystotelesa)
- Arystoteles-ojciec teorii uczenia się i nauczania, najwszechstronniejszy nauczyciel
- Sokrates-wzorzec nauczyciela-wychowawcy
Rzym
Epoka hellenistycza- okres od daty wstąpienia na tron Aleksandra Wielkiego do daty zdobycia przez Rzym Egiptu.
- podbój Grecji przez Rzym – upowszechnienie kultury helleńskiej
- rozwój szkół filozoficznych i humanistyki, matematyki i astronomii, techniki, sztuk pięknych, kultury pedagogicznej
- rozwój szkolnictwa oparty na wykształceniu ogólnym opartym na kształceniu klasycznym
- Isokrates-prekursor sztuki oratorskiej
- wzrost wagi wykształcenia umysłowego
- szkolnictwo publiczne
- materiał programowy: gramatyka, retoryka, dialektyka, arytmetyka, geometria, astronomia, muzyka
- uczenie teoretyczne, brak kształcenia zawodowego
Wychowanie w rodzinie i kształcenie szkolne w starożytnym Rzymie
- początkowo ideałem wychowawczym był surowy obywatel
- wychowaniem zajmowała się rodzina - wzór do naśladowania
- zdobywanie wiedzy o sprawach publicznych i wojskowych
- wykształcenie oparte na hellenistycznym programie nauczania i organizacji szkolnej
- wykształcenie retoryczne
Rozpad kultury i wychowania antycznego:
- następstwo szerzenia się chrześcijaństwa
- Chrystianizm głosił zasadę równości wobec Boga i braterstwo wszystkich ludzi
- antycznym cnotom dzielności i mądrości przeciwstawione zostają cnoty ewangeliczne
- do wychowania powołany jest Kościół
- liczni wyznawcy
- kształcenie umysłu dla lepszego zrozumienia Pisma Świętego
Elunsia