str. 130 - 139.pdf - Książka DREWNO MOJE HOBBY - ellatiene

Klejenie w temperaturze pokojowej lub niszei

jest klejeniem na zimno. Klejenie na gorco ma

miejsce w wczas, gdy powlekanie klejem lub

czenie powierzchni klejowych odbywa si w

temperaturze powvej 8o"C.

W tablicy 18 przedstawiono niektre waci-

woc i oraz zastosowanie najczciej uzywa-

nych w warsztacie majsterkowicza rodzaj w

klej w suzcych do czenia element w z

drewna i materia w drewnopochodnych.

Tablica 18

Klejenie drewna

Klejenie polega na trwaym czeniu element w,

bez zmiany waciwoci

drewna.

Miejsce poczenia klejem dw ch lub wicej

element w konstrukcyjnych nosi nazw zcza

klejowego, a warstwa stwardniaego kleju

tczca elementy nazywa si spoin klejow.

Klejenie moze odbywa si na zimno i gorco.

Niekt re waciwoci

i zastosowanie klej w najczciej stosowanych w warsztacie majsterkowicza

'Od-.'

.prj.

.,' l.,tl

noec

, ff'o

'wil.

. .':'ai

,goG

G wny

surowlec

do pr;

dukcji.,:.

kleju, ':

'Rooz

'roz:put

ilgzd,l-

'.,nika.'

, . ',.$pos b,.'t...,.

przygotowania

rnasy.'Rl jbW '

Rodz.aj

kleju

.'$

6,,

.$.-.

hie: 'r ',

odpor.

l1!,',, ' .

Klej miesza si z

Zimn',Wod ,

sunku wagowym

1 :1 , pozostawiajc,

a n,ap',znieje.',N

pczniay klej pod-

grzewa, si' W,:ani

wodnej w temp.

7G8o'c W cigu

15-3O min. Kleju

nie wotno gotowa

odtu'' ,,.

szcizqne.

koci " '

pereki

prosek

tablieki

Klej

l<ostnlyq

P'&lcffi.,

'ffisiffi

W.iffi

11o,',

.: . ,

zwieree

Klej, ,,

sk rny

pereki

prosek

tabliczki

odpady

sk r,

zwierz

cych

llle ,.,-1'

odt' '

po11..:RV

'Fdzffi''

'z,.ffugim

w iem,.

,,t."

wd,a

,:j

IW;

iwn

t,..:

....

woe

Klej, mies,za -'a

zii1r.'Wodiw, .

sunku wagowyrn,

1 :2. Po godzinie klej

Kl ^ ka-

eeinowy

g-t os

' 4tr6

, 516

,' '$,1,$'r,

proszek

w formie

grysiku

pdzlem l

z dugim

W,'s-iem'

mleko

B-1O5 - do .,kleje-

@fl*,',,

F.jY

nia konstrukcji

drewnianych wy-

magajct7ch '' :

szczeg lnie du-

ych , wytrzyrna-

oci

t:.

. .

ne rl

n|r,,''n,.',,:' ',, ,

g .d'ou '

' mechanjez-

nych,, ' , ,

,,41 6-dokleje-

nia twardych ,gd-

tunk w. drewna,

js1''st'osow9nY,do

klejenia drewna

twar'deg o z mik-

kimr''. ' ',

,,5,1,6 = do,kleje-

,nia,.rnikkich ga-

,tunk w drewnor

61,6,- do kleje-

nia r znych ,;. go-

tunk w drewna.,

-, 'm

riii

,,ri

ffi

li.i

ffi

M*kil

[#fl'*'

ri,r..., ill i-i

ffi

rii

ffi

lt'l:ir,t!ij

li,'

ffi

' '

**+

ffi

iil.

r'"1i4':-,1j1:

'..i ;,:

.r' r:rl'il:i':'.

....,i.,;.,i

:,'l:..:fri

!:;

j-.-

r: l

j:,,,..i.:J;ii

trj!]i.:,ii

iiiiit

,.:il4:...l

L:'':,,,

,.'',r::,

lt*

il'i

li,"::

r,1.t,:il

r;,: ,.,

ti ilil. i tr'

ii:-'].i

'ffi

'ii*

'jtij,

*il

;i,,

i:!'

':;]iii]

rr..r.ti]i'.::tl,

ir ;;

l,i{

r i,i

! I'l

!r!

ti{

[

',,l]ll':,,,' ', . ,

i' I ..,', '.. 1. :, ,, ,

',i

j:rli. ,..rai;i

, :t::r'tL,t:

,,,i i ii.:,

it*

j:,

'rlll

:",i1iii"i

'',{ryio,e m'i 'i z

,utwardie,c,eg,,,, AG,

ffi

',ji:!!;

i.,.'.fi

i:'.,,,fi

i.i:.

l.irii:l

.w-a*y,i

,roffi

$.o1i*o#

'd'enE'tt

,fe'n'o.

|1yg''..'..l

f.ormald

hyflP*.,1.

fi''96_l'''.'

't.ypu,iea

'o''wego''

#offiyoa

li.' ..

,nacyt:i,''

$F-nffit

ilirt, l''..';,i, .,r:,: j,

**ffi

Do klejenia r -

nyeh,'.ko n.t ru keji,,i

el_r'ne-nt6w' drew*

.n'i l ] 'zwa

* il

,i;,

,au6- nriprzeznaczo'-

,nfiQh do pracy na

'wolnym, , pe-wj -

tfff

i.fi

ffi

,{ir':

]aji:'i]

!l!;

1, .,:'

il i:

ffi

,i ,,',t ..ii.i

'],.''-.ii,.'i

'. i,'r'rl' ,

.j. ir i:ltrtt. ..::1j

.,1.,,,..,t.

'.ii;ii't. rri

'r, '

':i'

l'l

:.i:

:i;;;;;i;;

:i::..

i O*

:tll::,t.1

::.ir;i;i

::i:ii!ii::l

,l,lt:l',:*

ffiffi

':l ,

)

,Do,klejenia tlil ,,

zimno wszlfstkich

.9.f,-tfnk -ry dre,Yv'.

..lffii1,' -t

i2:tt,;

, ..,.,.'.'

ffi

i:ti.;':.ir:.*

t-''.

il:*

ffi

,.',r,-l:- ..,i,,-:.., -, .

'. ,1...,

il*$*ffi

ll:,. lir":.''. .,,a

,!l

lechnologia klejenia. Prcyces klejenia skada

l z wielu czYnnoci, z kt rych najwazniejsze

ro: przygotowan ie powierzc hn t przeznaczonych

fo klejenia, przygotowanie kleju, powlekanae

rcwierzchni klejern oraz prasowanie.

} Przygotowanie powierzchni . Czynno ta

polega na usuniciu zanieczysz cze oraz

,,rozwiniciu" powierzchn i (nie dotyczy to

wszystkich rodzaj w klej w), czvli nadaniu

jej chropowatoci. Przy czyszczeniu grubo-

ziarnistym papierem ciernym wykonuje si

wgbienia bdce wanie rozwiniciem

powierzchni. Po oczyszczeniu powierzchnia

powinna by dokadnie odpylona. Klejone

elementy nie mog by wilgotne.

} Przygotowanie kleju. Kleje W postaci staej

rozpuszcza si bezporednio przed uzyciem.

Naczynia, W kt rych przygotowuje si klej,

powanny by Wykonane ze szka, porcelany, a

naczynia metalowe - pokryte emali lub

ocynkowane. Kleje sporzdza si przez sta-

ranne Wymieszanie skadnik w drewnian

opatk. Wskazane jest umieszczenie W

naczyniu najpierw skadnik w ciekych, a

- nastpnie stopniowe dodawanie skadnik w

staych z r wnoczesnym dokadnym miesza-

niem kazdej dodanej porcji z mas W naczY-

niu. Utwa rdzatcz nalezy dodawa do kleju

dopiero w ko cowej fazie jego przygotowa-

nia, cilew takiej iloci, jak zaleca przepis

podany przez producenta.

Powlekanie powierzchni klejem. Kleje cie-

ke nanosi si pd zlem,opatk drewnian lub

szpae hl wykonan z twardej gumy. Klejone

powierzchnie powinny by rwnomiernie

powleczone klejem. Zbyt duza lub zbyt maa

ilo kleju wpywa ujemnie na wytrzymao

spoiny. Wiksz ilo kleju nanosi si na

mikkie gatunki drewna. Zwykle Wysta rcza

powleczenie klejem powierzchni jednego ze

sklejanych element w, chociaz bardziej po-

zdane jest powlekanie klejem cienk Wars-

tw powierzchni obu element w.

Prasowanie klejonych element w. powte-

czone klejem powierzchnie nalezy ze sob

zczy i utrzyma W zetkniciu przez cay

czas wizania (twardnienia) kleju. Prasowa-

nie klejonych element w !-nozna wykona w

zaleznoci od potrzeby r nymi sposobami:

samym cizarem klejonych czci, nakada-

ffi

3#"$

4-44 Prawidowy ukad (tzw. zgodny) desek do

klejen ia

ffi

lk ll|

ftib

ffi$

fi, lf;'

lnri

],]i

;* iu

4-45 Spos b czenia element w odksztaconych

4-47 Sposoby prasowania ramiak w

4-40 Spos b sklejania pVty z desek bocznych a

rodkowych

4-41 Podczas prasowania desek ciskiem stolar-

skim naley pozostawi szczelin rodkow, kt ra

pozwala na doeinicie bok w desek.

4-42 Prasowanie za pomoc dw ch desek

4-43 Spos b prasowania desek za pomoc wkr-

t wiklin w

4 s1 F

H*3C

niem cizark w lub woreczk w z piaskiem,

okrcaniem sznurkiem lub drutem , a Jo-

moc ciskaczyrubowych, imade 1pr:r=

wielokrotne dociskanie wakiem lub klinem

fornirskim).

@ Wykaricza.ni". Polega na usuniciu wilgotn

szmatk, dutem do drewna'lub kawJkiem

blaszki wiezo wycinitego k!eju.' -lezeli Liei

stwardnieje, usuwa si go szkem, cyklin,

t-.Tikiem . lub gruboziainistym pupi"r",

ciernym. Usuwanie stwardn iaego'I(i; ;;;,

Jezeli poczenie klejowe

gwodziami lub wkrtami,

jest konieczne.

wzmacnia si

prasowanie nie

jednak bardzo pracochonne, a W trudno

dostpnych miejscach nawet niemozii*".

Przedmioty skrejone mozna poddaw.e oo-

Dobrze wykonane zcze klejone charaktery_

zuje si niewielkim, lecz r wnomiernym

wyciekiem kleju wok spoiny, kt ry nalezy

oczywicie usun przed zaschniciem

_ -r bce dopiero po stwardni"niu-kleju. - -

R zne sposoby klejenia przedsr.*iono na

rysunkach 4-4O do 4-46.

Powierzchniowe

uszlachetnianie d rewna

. okleina bdzie przyklejana, przygotowanie

okleiny, rysowanie wzoru oraz naklejanie forma-

tek. Dwie pierwsze fazy charakterystyczne s

dla wszystkich technik.

Okleinowanie,

mozaikowanie, intarsia

okleinowanie, a take bardziej wyrafinowane

techniki uszlachetniania, iak mozaikowanie i

intarsja, polegaj na naklejaniu cienkich arkuszy

drewna zwanych oklein na odpowiednio przy-

gotowan powierzchn i' Poszczeglne techniki

iozni si odmiennym sposobem wycinania

arkuszy okleiny (zwanych formatkami) tworz'

cymi wzr, a take sposobem naklejania'

Z.apr eze n t ow a n y p o d zial j e st u m oW ny, p ozw o l i

jednak wyranie dostrzec r znice midzy

porr.reg inymi technikami, kt re w praktyce

s mao zauwazalne.

Najatwiejsz z prezentowanych W niniejszym

rszdztale techn ik jest okleinowanie, najtrudn iej-

sz za intarsja, kt rej wykonanie wymaga od

majsterkowic za nie tylko duzo cierpliwoci, ale i

dokadnoci, od kt rej zalezy efekt kolicowy.

okleinowanie polega na pokryciu powierz-

chni (podoza) jednym lub kilkoma kawakami

okleiny (formatkami) tworzcymi prosty

Yv?or, g wnie z uwzgldnieni"T r nego

pizebiegu w kien W poszczeg lnych for-

matkach.

ffi Mozaikowanie charakteryzuje si wielo_

krotn powtarzalnoci geometrycznego

Wzoru powstajcego dziki r znym kszta-

tom formatek, przY zastosowaniu r nych

gatunk w i odcieni okleiny.

lnt"rsja - jest to technika okleinowania przy

uzyciu wielogatunkowej, r nobarwnej oklei-

ny. Po'zczeglne elementy kompoYcji (for-

matek) powstaj przY r wnoczesnym wyci-

naniu z okleiny narysowanego wzoru oraz

jego otoczenia lub dopasowaniu fragmentu

wzoru do ju wycitych i sklejonych (np'

paskami papieru) element w kompozycji'

Na proces uszlachetniania powierzchni tymi

technikami skadaj si cztery podstawowe

Narzdzia i materia

Do okleinowania, mozaikowania i intarsji uzywa

si bardzo prostych narzdzi, z kt rych wik-

szo dostpna jest praktycznie W kazdym

warsztacie majsterkowicza. Jedynie waek for-

nirski to narzdzie specjalistyczne, bardzo jed-

nak proste i kady nawet pocztkujcy majster-

kowicz moe wykona je samodzielnie, wedug

wymiar w podanYch na rysunku 5-1"

Do niezbdnego zestawu narzdzi i materia w

nalezy:

o wek-suy do oznaczania formatek, ryso-

wania wzor w oraz trasowania linii niezbd-

nych do utrzymania geometrii,

n - uywa si do krojenia okleiny; moze mie

dowolny ksztatt ostrza i trzonka: wane, aby by

ostry i mia wygodny W uzyciu trzonek,

przymiar stalowy - suzy do prowadzenia noa

podczas krojenia okleinY,

waek fornirski - suzy do prasowania okleiny

przez rczny, wielokrotny docisk okleiny do

podoza (rys. 5- 1 ),

naczynie z kleiem sk rnYm lub kost-

nym - suydo podgrzewania kleju, kt rym for-

matki okleinowe bd przyklejane do podoa

oraz do przyklejania pask w papieru,

dtuto do drewna z prostym ostrzem - usuwa

si nim wycinity klej z okleinowanej powierz-

chn l przy krawdziach ich styku z podozem, jak

rwniez usuwa si nim odcity odpad okleiny, n

paski papieru - szerokoca 1,5-2,o cm nak]eja l

si na lini styku okleiny w celu przeciwdziaania '

powstaniu szczeliny podczas iej wysychania; i

paski wycina si z szarego papieru pakowego

(lub innego o podobnej grubocii wytrzyma-

toci na rozrywanie) noyczkami lub noem: w

przypadku wycinania wikszej liczbypask _w,

etapy: przygotowanie podoa, do kt rego

.n .'^1 -l

""1*: l

str. 130 - 139.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: