wychowanie zdrowotne.docx

Wychowanie zdrowotne

Zagadnienie zdrowia jest tematem podejmowanym od czasów najdawniejszych, jedną z pierwszych definicji zdrowia dał Perykles żyjący w latach około 500-429 p.n.e. gdzie określał zdrowie jako: dobrostan moralny, umysłowy i fizyczny pozwalający pokonywać przeciwności losu z łatwością i wdziękiem. Nieco nowszą, bo z roku 1948 jest ta podawana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), mówiąca, że "zdrowie jest pełnym dobrostanem fizycznym, psychicznym i społecznym, a nie wyłącznie brakiem choroby lub niedomagania". Do tych pojęć powstały liczne uzupełnienia mówiące między innymi, że zdrowie to wartość, dzięki której możliwy jest rozwój społeczny i ekonomiczny, ponieważ jest to dobro, które pozwala na prawidłowy rozwój owych społeczeństw gwarantując im szeroki rozwój materialny i kulturowy, tym samym zapewniając wysoki poziom życia, jest niezbędnym środkiem, a nie celem do codziennego życia

Innym zagadnieniem dotyczącym również zdrowia, ale obejmującym nieco inną jego sferę jest zdrowie publiczne, na które w odróżnieniu składa się zorganizowany wysiłek społeczeństwa, mający na celu ochronę i promocję w zakresie zdrowia. Pojęcie to ma za zadanie kształtowanie mechanizmów, które pomogą zachować ludziom odpowiedni standard życia, przy jednoczesnym zachowaniu zdrowia. Natomiast pojęcie wychowania zdrowotnego, jest problemem znacznie szerszym i dotyczy nauki i przygotowania wielu dziedzin życia, kształtując i dopełniając osobowości ludzkie. Jego głównymi zadaniami są między innymi: nauczanie jak wielkie znaczenie dla nas samych i naszych dzieci ma wytwarzanie zdrowych nawyków z zakresu ochrony i doskonalenia zdrowia nie tylko fizycznego, ale i również psychicznego, utrzymywanie dobrej formy i sprawności ruchowej, edukacja w zakresie zasad zachowania higieny, zapobiegania chorobom i ewentualnego ich leczenia, a także pokazywanie jak wielkie znaczenie dla rozwoju każdej jednostki ma realizowanie siebie, rozbudzanie pasji i szukanie ukrytych talentów. Wszystko to jest promocją zdrowia, która jest także podejmowaniem decyzji dotyczących spraw ludzkiego zdrowia. Działalność ta opiera się głównie na tym, że dane środowiska lokalne wykazują aktywność i współpracują między sobą oraz innymi sektorami. Promocja zdrowia to również dziedzina nauki, która zaistniała początkowo jako ruch pro zdrowotny rozwijający się wśród społeczeństwa.

Dbałość o własne zdrowie jest bardzo pozytywnym aspektem naszej egzystencji, dzięki temu odczuwamy, że nasz organizm sprawnie funkcjonuje, nasze ogólne samopoczucie jest lepsze, dzięki czemu możemy rozwijać naszej sprawności wykazując się na przykład w sporcie i osiągając dobre wyniki, co będzie dawać nam satysfakcję z samych siebie i życia, będziemy wtedy starzeć się znacznie wolniej, a w podeszłym wieku nie będziemy potrzebować pomocy we wszystkim, co będziemy mieli zamiar zrealizować.

Światowa organizacja zdrowia w 1970 roku wyróżniła pewne niezbędne czynniki warunkujące zdrowi zaliczając do nich między innymi, że każdemu przysługuje pełna swoboda w zakresie korzystania ze sowich praw i swobód, jakie gwarantuje mu państwo. Kolejnymi czynnikami, jakie mają zapewnić nam zdrowie, to możliwość podjęcia pracy, która będzie odbywać się w odpowiednich warunkach nie uwłaczającym osobie ludzkiej, praca i zarobione w niej pieniądze zapewnią nam bardzo ważne dobro, jakim jest mieszkanie. Dalszymi warunkami do utrzymania dobrego zdrowia według WHO, są dobra kondycja psychofizyczna odpowiadająca wiekowi i płci, uzyskanie odpowiedniego wykształcenia, zachowanie zasad prawidłowego i zdrowego żywienia, poczucie bezpieczeństwa, które jest jedną z wyższych potrzeb człowieka, a także poczucie zabezpieczenia finansowego, możliwość komunikacji z innymi, człowiek musi mieć również zapewniony dostęp do rozrywki, relaksu i wypoczynku i oczywiście dostęp do odpowiedniej odzieży. Natomiast tym, co szkodzi naszemu zdrowiu i utrzymaniu dobrej kondycji jest brak pracy, przez co nie czujemy stabilizacji finansowej, negatywne skutki przynoszą także zła atmosfera w pracy i niepoprawne stosunki tam panujące, jak też pracowanie ponad swoje siły i możliwości, ujemne działanie na nasze zdrowie mają szkodliwe substancję, na które jesteśmy narażenia w czasie pracy. Bardzo ważnym aspektem dotyczącym naszego samopoczucia jest nasz dom i otoczenie, w którym mieszkamy, niekorzystny wpływ mają małe mieszkanka, które są zamieszkiwane przez dużą liczbę osób, a do tego znajdują się w miejscu dotykanym przez różne przestępstwa, co wiąże się z brakiem poczucia bezpieczeństwa. Z pewnością niepomyślny wpływ na nasze zdrowie będą mieć zła dieta opierająca się głównie na tłuszczach, palenie tytoniu, naużywanie alkoholu, brak aktywności fizycznej.

Głównymi czynnikami wpływającymi na nasze zdrowie są w pięćdziesięciu procentach to, jaki tryb życia prowadzimy, czyli to czy jesteśmy aktywni fizycznie, odpowiednio się odżywiamy i odpoczywamy odpowiednio długi czas. W dwudziestu procentach nasze zdrowie zależy od obciążeń genetycznych, a w kolejnych dwudziestu od tego, jakie mamy warunki pracy, nauki, i zamieszkania. Ostatnie dziesięć procent to dostępność do opieki zdrowotnej, oraz czy posiadamy możliwości leczenie, rehabilitacji, szczepień i leków.

Wiele społeczeństw żyje na różnych poziomach zdrowia, a czynnikami determinującymi je są: umiejscowienie demograficzne, ogólny tryb życia prowadzony przez obywateli, odpowiedni poziom warunków zdrowotnych jak również sprawność działania systemu zdrowia.

Podstawowym warunkiem poprawy i utrzymania środowiska w dobrym zdrowiu jest prowadzenie odpowiedniej zdrowotnej polityki społecznej. Są to dwie nierozerwalne dziedziny wzajemnie się uzupełniające i stanowiące integralną całość. Można wyróżnić trzy kierunki działania zdrowotnej polityki społecznej. Pierwszy z nich dotyczy stylu życia i jego zadaniem jest promowanie takich zachowań jak stosowanie zbilansowanej diety, aktywność fizyczna, oraz umiejętne reagowanie na stres, przy jednoczesnym reagowaniu na takie zachowania jak palenie tytoniu, nadużywania alkoholu i tytoniu. Ostrzega także przed stwarzaniem sytuacji niebezpiecznych prowadzenie samochodu po spożyciu alkoholu czy niebezpieczną jazdą, eliminuje przemoc i agresje. Drugim kierunkiem działania zdrowotnej polityki społecznej jest działanie w dziedzinie problematyki środowiskowej, wśród której można wyróżnić dwie grupy problemów, jedna z nich to czynniki, nad którymi możliwe zachowanie jest kontroli takie jak używanie substancji szkodliwych, wytwarzanie promieniowania jonizującego, czynnikami biologicznymi, szkodliwymi artykułami powszechnego użytku, poziomem hałasu i niebezpiecznymi odpadami. Druga grupa to, nad którą możliwe jest zachowanie kontroli to czysta woda i powietrze, zdrowa żywność i dogodne warunki mieszkaniowe. Natomiast trzecim kierunkiem działania zdrowotnej polityki społecznej jest jej prawidłowa organizacja, struktura i funkcjonowanie oraz jakość i dostępność udzielanych przez nią świadczeń.

Można wyróżnić pięć grup środowisk, które warunkują zdrowie, pierwsza z nich to ta obejmująca środowisko fizyczne w skład, którego wchodzą: powietrze i woda, wytwarzane odpady, promieniowanie radioaktywne, otoczenie człowieka ze szczególnym zwróceniem uwagi na mieszkanie jak również struktury globalne to znaczy warstwa ozonowa, czy obieg węgla w przyrodzie. Kolejna grupa zawiera środowisko społeczne, wraz z jego normami, wartościami i obyczajami, jakie sobą reprezentuje, a także modę wraz ze wszystkimi uprzedzeniami. Każde społeczeństwo charakteryzuje inny zespół norm i obyczajów, różnice te można nawet zauważyć w wewnętrznych strukturach społecznych. Kolejnym, trzecim środowiskiem warunkującym zdrowie jest środowisko dotyczące polityk sektorowych to znaczy kierunków działań i strategii, na które mają wpływ poszczególne działania gospodarki narodowej, obejmują one takie działy jak rolnictwo, energetykę, transport, przemysł, rynek, oraz ochronę środowiska, a także naukę, edukację i opiekę zdrowotną. Czwartą grupę stanowi środowisko zasobów, tych, które istnieją lub są pożądane, takich jak zasoby finansowe pochodzące z handlu, społeczeństwa lub osób fizycznych, inne to infrastrukturalne pochodzące od infrastruktur fizycznych do infrastruktur prawnych i administracyjnych, kolejne to źródła informacyjne oraz te, które stanowią zdolności osobnicze jednostek.

W ówczesnym świecie większość ludzi prowadzi bierny tryb życia, głównie ze względu na charakter pracy, jaką wykonują, dlatego wiele osób zapada na różnego rodzaju choroby powodowane brakiem aktywności ruchowej. Dlatego każdy powinien pamiętać jak ważną rzeczą dla naszego zdrowia jest ruch. Po pierwsze ze względu na aspekt ewolucyjny, a mianowicie, dlatego, że aby jakikolwiek gatunek mógł przeżyć zmuszony jest do zaadaptowania się do warunków, w których żyje, nasi przodkowie ażeby przetrwać musieli polować, zajmować się zbieractwem, co zmuszało ich do aktywności ruchowej. Dzięki temu byli sprawni fizycznie, co dawało im możliwość ucieczki i obrony.

Dziś wiemy jak dobroczynne działanie na nasze zdrowie ma ruch, pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, zapobiega utracie masy mięśniowej i wiotczenia mięśni, w połączeniu z odpowiednią dietą obniża poziom cholesterolu we krwi.

W zależności od wieku i charakteru prowadzonej pracy ludzie potrzebują różnych dawek aktywności fizycznej, zaobserwowano, że mali chłopcy są znacznie bardziej ruchliwi niż dziewczynki, a starsi chłopcy w celu uzyskania atrakcyjnego wyglądu również wykazują większą aktywność fizyczną poprzez stosowanie ćwiczeń. Na stopień uprawiania aktywności fizycznej mają wpływ takie czynniki jak charakter uprawianej pracy i posiadanego wykształcenia to znaczy dzieci aktywnych rodziców również prowadzą bardziej aktywny tryb życia.

Fizjologia człowieka w oczywisty sposób reaguje na aktywność ruchową. Objawia się to poprzez pozytywne zmiany w obrębie układu krwionośnego a mianowicie przez wzrost przepływu krwi przez serce, obniżenie ciśnienia, poprawę wydajności mięśnia sercowego, zwiększenie wytrzymałości na wysiłek fizyczny, a także wzrost metabolizmu i wydajności mięśniowej. Występują również widoczne zmiany anatomiczne, w mięśniach wzrasta liczba kapilar a w komórkach liczba mitochondriów, pojawia się także wyraźna poprawa wiązadeł stawowych. W organizmie następują też zmiany w obrębie biochemii. Rośnie poziom tak zwanego "dobrego cholesterolu" we krwi, obniżając tym samym prawdopodobieństwo wystąpienia zawału czy miażdżycy. Zostaje zwiększone zapotrzebowanie na glukozę, która jest wykorzystana w pracy mięśni, co z kolei chroni przed cukrzycą. Obniżenie ilości kwasu mlekowego w tkankach mięśniowych zabezpiecza przed uczuciem bólu i zmęczenia. Produkowane endorfiny sprawiają, że w dalszym ciągu możemy wykonywać daną czynność. Aktywności ruchowej odpowiadają również zmiany immunologiczne w organizmie takie jak wzrost liczby granulocytów i limfocytów a tym samym zwiększa się odporność ustroju. Następuje także wytwarzanie cytokin i stężenie gamma- globulin. Stymulacja ruchowa zapobiega między innymi chorobom cywilizacyjnym takim jak zawały serca, otyłości, osteoporozie, czyli odwapnieniu kości, cukrzycy jak również nowotworom. Aktywność ruchowa przeciwdziała procesom starzenia i w znacznym stopniu je opóźnia, proces jest naturalnym fizjologicznym procesem każdego żywego organizmu, ale poprzez stosowanie treningu i utrzymywania dobrej kondycji można starzeć się pozytywnie, to znaczy przechodzić do kolejnego etapu w życiu będąc sprawnym i przydatnym. Aktywność fizyczna to źródło zdrowia w każdym wieku.

Stosowanie diety przynosi lepsze efekty, wówczas, gdy połączymy ją z ćwiczeniami, co sprawi, że polepszy się nie tylko nasz wygląd, ale i samopoczucie. Jednak w przypadku treningów jak i wszystkiego innego należy zachować zasadę złotego środka i nie przeforsowywać się, bo może to przynieś rezultaty przeciwne do zamierzonych, takie jak na przykład różnego rodzaju kontuzje, uszkodzenia mięśni, stawów i tym podobne, jak również nudności, wymioty, biegunki, a w wyjątkowych przypadkach zawał mięśnia sercowego, a nawet śmierć. Możemy temu przeciwdziałać poprzez poprzedzanie każdego treningu rozgrzewką, a natężenie wysiłku zwiększać stopniowo. Istnieją dwa rodzaje aktywności ruchowej. Pierwsza z nich to zwykła aktywność wiążąca się z wykonywaniem codziennych czynności takich jak chodzenie do pracy, wykonywanie zajęć związanych z prowadzeniem domu i ogrodu, wychowaniem dzieci i tym podobnymi. Natomiast aktywność dodatkowa to, wszystkie ćwiczenia takie jak pływanie, biegi, jazda na rowerze, siłownia.

Uprawianie sportów sprzyja poprawie funkcjonowania układu krążenia przez spadek masy ciała i masy tkanki tłuszczowej.

W celu sprawnego i bezpiecznego prowadzenia treningów należy posiadać dane dotyczące stanu zdrowia osób ćwiczących. Ważne jest uzyskanie wiedzy na temat ewentualnych powikłań neurologicznych lub kardiologicznych osób trenujących lub towarzyszących im chorób. Kwalifikacja do treningu powinna się odbyć na podstawie wywiadu na temat przechodzonych lub przebytych chorób, analizy bądź wykonanie EKG zwłaszcza u osób powyżej trzydziestego roku życia, wyników badań fizykalnych, zbadania reakcji presyjnej na wysiłek, co jest szczególnie ważne dla osób cierpiących na cukrzyce typu II gdyż przy tej chorobie następuje wzrost ciśnienia tętniczego, który jest spowodowany wysiłkiem. Dla osób z zaburzeniami zdrowotnymi zaleca się treningi dynamiczne, to znaczy takie, które w dużym stopniu dotleniają organizm na przykład biegi, marsz, pływanie, jazda na rowerze, należy odrzucić wszystkie ćwiczenia takie jak na przykład podnoszenie ciężarów czy przeciąganie liny. Proponowany trening powinien rozpoczynać się trwającą od 5 do 10 minut rozgrzewką, wykonywane ćwiczenia powinny być dynamiczne, przy ćwiczeniach rozciągających takich jak na przykład skłony konieczne jest zwrócenie uwagi czy ćwiczący nie zatrzymuje oddechu, gdyż może to być szkodliwe dla jego zdrowia. Czas ćwiczeń powinien rozciągać się w granicach od 20 do 45 minut w przypadku nieco bardziej intensywnych ćwiczeń, natomiast gdy ćwiczenia są mniej intensywne czas ten można wydłużyć, ponieważ krótkie ćwiczenia w których nie wykorzystujemy dużo energii nie dają pożądanych efektów. Pod koniec treningu ważną rzeczą jest stopniowe zmniejszanie intensywności ćwiczeń, co pozwala na unormowanie ciśnienia krwi i zapobiega bólom mięśni. Ćwiczeniami służącymi poprawie ogólnej poprawie kondycji fizycznej są ćwiczenia aerobowe, należy je jednak dostosować do wieku i możliwości fizycznych ćwiczącego Optymalny czas ćwiczeń t około 40 minut, ćwiczenia powinny odbywać się z częstotliwością od 3 do 5 razów w tygodniu. Średnia wartość wydatku energetycznego w czasie takich ćwiczeń to minimum 200- 300 kcal, optymalna wartość to 2000 kcal na tydzień. Dla prawidłowego i sprawnie przebiegającego treningu, ważne jest posiadanie odpowiedniego obuwia i odzieży, powinny one zapobiegać wszelkim urazom, otarciom, temperatura w pomieszczeniu powinna być w normie to znaczy nie za niska i nie za wysoka. W przypadku osób chorych na cukrzyce zaleca się ciągłe monitorowanie wyników badań i w przypadku ich pogorszenia zmniejszyć wysiłek podczas ćwiczeń. W toku ćwiczeń należy przyjmować duże ilości płynów najlepiej izotonicznych lub hipotonicznych, cele treningu powinny być dostosowane o możliwości ćwiczących i nie powinny być zbyt wygórowane. Treningi powinny być sposobem na miło spędzony czas. Najlepiej, gdy odbywają się w gronie znajomych w przyjemnym miejscu i dobrze zorganizowanym czasie.

Taktyka uczenia się.

Podobnie jak ćwiczenia nauka powinna sprawiać przyjemność i przynosić dumę z osiąganych wyników. Aby to zrealizować należy przestrzegać kilka prostych punktów. Szczególnie ważne jest uczęszczanie na zajęcia czy lekcje, ponieważ dużo można z nich zapamiętać. Istotne jest także zadawanie pytań osobie prowadzącej zajęcia, gdyż na bieżąco może ona wyjaśnić niezrozumiałe wątki. Powtórzenie materiału po zajęciach gwarantuje zapamiętanie dużej partii, co w późniejszym czasie znacznie ułatwia uczenie, istotną sprawą jest też wybór źródeł, z których zamierzamy się uczyć. Najlepsze do tego celu są własne notatki lub materiały polecane przez wykładowcę. Po spełnieniu tych warunków uczenie zazwyczaj staje się czynnością łatwą i przyjemną. Nie należy popełniać takich błędów jak korzystanie z przypadkowych materiałów, gdyż mogą one zawierać informacje mało uporządkowane lub nie potrzebne. Nie należy uczyć się wybiórczo i mało systematycznie.

Gdy już zastosujemy się do powyższych wskazówek i przyswoimy odpowiedni zasób wiedzy, najczęściej ktoś ten zasób musi sprawdzić i ocenić. Również zdawanie egzaminów może być rzeczą łatwą i przyjemną, jeśli tylko odpowiednio zaprezentujemy naszą wiedzę. W celu musimy wytężyć naszą inteligencję emocjonalną, która polega między innymi na rozpoznawaniu stanów uczuciowych własnych i innych osób, które możemy odpowiednio wykorzystać do osiągnięcia zamierzonego celu.

W skład inteligencji emocjonalnej wchodzą takie pojęcia jak samoświadomość, która jest wiedzą o naszych wewnętrznych stanach i uczuciach, to zdolność prawidłowego ocenienia naszych możliwości, preferencji, to również wiara w siebie i we własne możliwości. Natomiast samoregulacja jest umiejętność panowania nad sobą, nad swoimi emocjami, stanami wewnętrznymi, to również pewnego rodzaju elastyczność i chęć uczenia się i poznawania nowych rzeczy. Empatia to dosłownie wczuwanie się, umiejętność rozpoznawania stanów i potrzeb emocjonalnych innych ludzi. To także rozpoznawanie pewnych wewnętrznych stosunków panujących w danych środowiskach. W skład inteligencji emocjonalnej wchodzą też umiejętności społeczne polegające na wywoływaniu w ludziach pożądanych reakcji, to także umiejętność wzbudzania zaufania w innych, łagodzenia konfliktów i pracy w grupie.

Przykładem umiejętnego, choć nie zawsze uczciwego wykorzystania inteligencji emocjonalnej jest manipulacja. O manipulacji możemy powiedzieć, że jest to pewne celowe działanie, które ma na celu oszukanie lub wprowadzenie w błąd człowieka lub grupy ludzi, czego efektem ma być osiągnięcie korzyści, najczęściej politycznych lub osobistych. W większości społeczeństw przekraczanie pewnych granic jest przestępstwem i ma konsekwencje prawne. Obecnie najbardziej popularną i rozpowszechnioną formą manipulacji jest reklama, której narzucono jednak pewne ograniczenia związane ze stopniem wpływu na konsumentów. Manipulacja nierzadko wiedzie do łamania norm i praw nie tylko stanowionych, ale zwłaszcza zwyczajowych. Manipulacja dotyczy głównie przekazywania informacji pod postacią różnych form i treści.

Osobami, które wiedzą najwięcej na temat manipulacji są psychologowie, ponieważ znają mechanizm ludzkiego myślenia oraz zdają sobie sprawę, na co człowiek może być podatny. Istnieją różnie sposoby i techniki manipulacji, pokrótce przedstawię kilka z nich. Pierwsza metoda manipulacji to tak zwana "stopa w drzwiach", polega ona na stopniowaniu swoich próśb, autor manipulacji prosi o spełnienie małej prośby, z którą osoba manipulowana nie najmniejszego problemu, dopiero potem prosi o tę większą i właściwą rzecz. Na taką manipulację przystają często osoby mające naturę altruiści, ponieważ wydaje im się, że skoro spełnili jedną prośbę z drugą powinni postąpić tak samo. Inną metodą manipulacji jest metoda "dwie stopy w drzwiach", polegająca na nazwijmy to dyskretnym zmierzaniu do celu, rozpoczyna się najczęściej wciągnięciem w dyskusję osoby, która ma ulec manipulacji, następnie nakłania się ją do na przykład pewnych deklaracji, żeby zrealizować główny cel jakim może być korzyść finansowa. Natomiast metoda drzwiami w twarz" polega na odwróconej metodzie wzajemności, to znaczy osoba manipulująca składa najpierw propozycję co do której jest przekonana że człowiek będący celem manipulacji nie jest w stanie spełnić, potem prosi o coś mniejszego co jest właściwym celem i jest to najczęściej spełniane, wynika to z poczucia zobowiązania wobec manipulanta i sprowadza myślenie osoby manipulowanej na tali tory: on wyświadczył mi przysługę nie dopominając się spełnienia tej większej prośby, więc ja odpłacę się tym samym i spełnię choć tę mniejszą. Istnieją jeszcze takie metody jak "czułe słówka" czy "huśtawka emocjonalna".

Życie seksualne na przestrzenia wieków.

Życie seksualne jest jedną z najbardziej nieodzownych dziedzin każdego gatunku, początkowo było postrzegano jedynie jako cel służący prokreacji, na przestrzeni wieków nastąpiła diametralna zmiana dotycząca seksualności. Ludy prymitywne pojmowały zdrowie seksualne jako możliwość i zdolność rozmnażania. Wszelkie zaburzenia w tej sferze tłumaczone były działaniem złych mocy, magii. Oczywiście nie istniało pojęcie zachowania prozdrowotnego właściwie w żadnej dziedzinie, ale odprawiano różne obrzędy, które miały zapewnić dobroczynne działanie mocy. Obrzędy te polegały na przykład na swoistym przestrzeganiu niepisanych norm społecznych i obłaskawianiu duchów. W każdej kulturze i w różnych zakątkach świata obrzędy takie wyglądały inaczej. W kulturze Czarnej Afryki matki już od chwil urodzenia przygotowują dziecko do seksualności, dbając o jego narządy płciowe. Zabiegi te polegają w przypadku chłopców na masowaniu członka w celu wydłużenia go, a dziewczynką są rozszerzane wargi sromowe. Obrzędy te inaczej wyglądają w świecie Eskimosów, tam kultura jest bardziej powściągliwa. W tym dość izolowanym od dawna świecie nie należy przekraczać tabu, należy także unikać czarów i uroków, w tym celu stosowane są różne obrzędy, które odprawiają szamani. Dzieje się tak zazwyczaj na wiosnę, kiedy to odbywają się obrzędy lub swego rodzaju sesje grupowe w domu mężczyzn tak zwanym karigi.

U Irokezów obrzędy mające na celu zachowanie zdrowia seksualnego polegają na analizie marzeń sennych, natomiast Indianie Nawaho pewnych dysfunkcji seksualnych upatrują w uczuciach kazirodczych. W kulturze wedyjskiej zachowania seksualne są częścią życia i istnienia we wszechświecie. W cywilizacji tej dbałość o zdrowie płciowe urosła do charakteru sakralnego.

Wielkie cywilizacje takie jak Świat Islamu zmysłowość i zdrowie seksualne postrzegane są jako dar od najwyższego Allacha, są stanem błogosławieństwa. Wszelkie zaburzenia w tej dziedzinie życia traktowane są jako kara za grzechy. Zachowanie zdrowia polega na stosowaniu nauk zawartych w Koranie.

W odległej i nieznanej kulturze chińskiej seksualność jak i wszystko inne jest częścią układu i naturalnym porządkiem rzeczy, którego zaburzenie wiąże się z zachwianiem naturalnego stanu. Już starożytni Chińczycy wiedzieli, że zachowanie dobrej kondycji fizycznej pozwala na utrzymanie sprawności seksualnej. Odmienny charakter pojmowania zdrowia seksualnego miał miejsce w Kulturze Zachodu gdzie pojmowano je jako możliwość i zdolność do prokreacji. Z momentem nastania chrześcijaństwa seksualność przyjęła rangę czegoś złego i nieczystego. Przyjemność zmysłowa była traktowana jako przestępstwo. Preferowano ascetyczny tryb życia, polegający na wyrzeczeniu się wszelkich pokus i przyjemności fizycznych. W czasach tych uosobieniem grzechu były kobiety, które nie posiadały żadnych praw seksualnych. Uważano, że aby zachować zdrowie seksualne należy ograniczyć do minimum kontakty cielesne, a najlepiej zachować stan dziewictwa. Za osobę będącą prawą i zdrową seksualnie uważano taką, która przestrzegała takich zasad jak dystansowanie się od wszelakiej seksualności, powinna uprawiać ascezę często o skrajnym charakterze. Dobrze widziane było również wyrzeczenie się wszelkich potrzeb cielesnych, dotyczyło to również współmałżonków. Wszelka przyjemność i urozmaicenia podczas stosunku były traktowane jako przestępstwo, na przykład stosunki analne i oralne porównywane były, bo zabójstwa. Można było się kochać tylko w pozycji klasycznej. Jak widać swoboda seksualna była ograniczona do tego stopnia, że można powiedzieć, że praktycznie nie istniała.

Nowe teorie dotyczące sfery cielesności zaczęły się pojawiać około XVII wieku, kiedy to zaczęto twierdzić, że masturbacja jest mocno szkodliwa dla całego ustroju. Teorię taką wysunął w 1785 roku lekarz pochodzący z Lozanny o nazwisku Tissot, twierdząc, że mózg osoby onanizującej się wysycha i można go usłyszeć jak grzechocze w głowie. Innym absurdalnym i niebezpiecznym zabiegiem mającym zapobiec onanizowaniu miał być zabieg klitoridektomii, czyli chirurgicznego wypalania cewki moczowej. Te zabobonne poglądy panowały jeszcze go połowy XIX wieku, kiedy to masturbacja traktowana była jako zaraza, przy której dżuma czy ospa były łagodnymi schorzeniami. Wiadomości te były traktowane bardzo poważne do tego stopnia, że publikowano je w czasopismach medycznych. Objawem patologii było także przeżywania orgazmu przez kobietę. Wszelkie odchylenia od normy takie jak na przykład homoseksualizm traktowane były jako choroby psychiczne polegające na zaburzeniach w funkcjonowania centralnego układu nerwowego. Dopiero wiek XX przyniósł rewolucję seksualną. To, co do tej pory było naturalne czy wręcz pożądane zaczęło być traktowane jako patologia i zaburzenie. Zaczęły pojawiać się poglądy że brak orgazmu i niechęć do aktu seksualnego jest nieprawidłowością. Nastąpiło pojmowanie seksu nie tylko jako aktu służącego prokreacji, ale normalnego zachowania służącego dostarczaniu przyjemności fizycznej a przez to osiągania komfortu psychicznego, mającego na celu zbliżenie partnerów.

Pojawiły się nowe definicje zdrowia seksualnego, mówiące, że jest to naturalna potrzeba biologiczna każdego człowieka, dzięki której możliwy jest rozwój emocjonalny. Jest to pozytywny aspekt kształtujący społeczeństwa, niezbędny dla jego prawidłowego prosperowania w zakresie partnerstwa i miłości. Wiek XX przyniósł też obronę innych praw, jakie powinien posiadać człowiek od dawna. Powstała konwencja praw człowieka, mówiąca, że każdy ma prawo do życia, prawo do wolności i własnego bezpieczeństwa. Według tej konwencji każdy człowiek jest równy i powinien być wolny od wszelkiej dyskryminacji, obojętnie czy to ze względu na kolor skóry, przekonania czy wyznanie. Ustalenie to gwarantuje tez prawo do równego dostępu do nauki i edukacji oraz planowania rodziny.

Seksualność stała się integralną częścią osobowości, dzięki której możliwe zostało zaistnienie relacji partnerskich między dwojgiem ludzi, którzy mogą świadomie planować swoją rodzinę, mając prawo do stosowania antykoncepcji. Przestępstwem stało się wszelkie wykorzystywanie i przemoc seksualna. Upowszechniono dostęp do informacji dotyczących zdrowia seksualnego, zaczęto prowadzić różnego rodzaju badania dotyczące psychologii i fizjologii, związane z seksualnością. Nastąpił też rozwój usług związanych z położnictwem. Jednak do dnia dzisiejszego istnieją wszelakie bariery dotyczące promocji zdrowia seksualnego, a sprzyjają temu mity i stereotypy na ten temat, dyskryminacja, wprowadzanie represji wobec gejów i lesbijek, co jest widoczne zwłaszcza wśród ówczesnych polityków, wiele problemów związanych z seksualnością jest bagatelizowana albo pomijana, dotyczy to najczęściej młodzieży i osób niepełnosprawnych, które mają przecież takie same potrzeby jak ludzie zdrowi.

Współczesne koncepcje zdrowia wywołują pewne kontrowersje. Jest to spowodowane najczęściej poprzez różnorodność kultur, z jakimi możemy się spotkać oraz przez wielorakie podejście religii do spraw seksualności. Jedną z takich kontrowersji jest dobrowolna sterylizacja. Jest to zabieg dopuszczalny z punktu widzenia prawa międzynarodowego, jeśli ma służyć ochronie zdrowia na przykład w przypadku, gdy kobieta nie jest w stanie zażywać środków antykoncepcyjnych ponieważ szkodzi to jej zdrowiu. Sterylizację dopuszczają także kościoły protestanckie, które traktują ją jako osobisty wybór każdej pary. Podobnie jest w przypadku Islamu, jeśli służy to poprawie i utrzymaniu dobrych stosunków między małżonkami, ale sterylizacja jest odradzana w przypadku mężczyzn, ponieważ może to powodować zachętę do rozwiązłego trybu życia. Przeciwnikami są kościół katolicki mówiący, że Bóg nikomu nie dał prawa do takiego rozporządzania własnym ciałem. Również Judaizm odrzuca sterylizację, dlatego, że na mężczyźnie spoczywa obowiązek prokreacji, który byłby zaniedbany. Natomiast Buddyzm akceptuje ten zabieg, ale nie pochwala go specjalnie, ponieważ służy to rozpasaniu, a ten może tylko żyć szczęśliwie, kto nie tęskni za rozkoszami zmysłowymi.

Inną kontrowersją związaną z życiem i zdrowiem seksualnym jest transseksualizm. Czyli operacyjna zmiana płci, zabieg ten jest dopuszczalny z punktu widzenia prawa międzynarodowego i etyki lekarskiej, popierają go także teolodzy protestanccy, gdyż decyduje o tym tożsamość seksualna danej osoby, która w przeciwnym razie nie może być ujawniona, podobną postawę reprezentuje Buddyzm, dlatego, że każdy człowiek ma prawo do uzyskania równowagi, którą w takim przypadku może osiągnąć tylko dzięki zabiegowi. Przeciwnikiem zmiany płci jest kościół katolicki, uzasadniający, że człowiek nie jest panem samego siebie, podobne stanowisko reprezentuje Judaizm mówiący, że ingerencja we własne ciało jest ingerencją w dzieło Pana, jest grzechem i występem przeciw przykazaniom zawartym w Świętej Księdze - Torze.

Dyskusje budzi też problem sztucznego zapłodnienia, prawo międzynarodowe nie dopuszcza sztucznego zapłodnienia w żeńskiej ani męskiej parze homoseksualnej, gdyż byłoby to niekorzystne dla rozwoju dziecka, prawo to jest zatwierdzone przez Radę Europy i poparte przez prawa dziecka. Sztuczne zapłodnienie toleruje kościół protestancki również w przypadku par homoseksualnych, ale zaznacza, że istotną sprawą jest posiadanie przez dziecko ojca i matki. Przeciwnikami jak i w każdym innym przypadku jest kościół katolicki, który uważa za niemoralne i grzeszne zarówno związki homoseksualne jak i samo sztuczne zapłodnienie, podobną postawę przyjmuje Islam i Judaizm. Natomiast wielki autorytet moralny, jakim jest Dalajlama twierdzi, że dzieci pozbawione opieki rodziców mają wielkie problemy psychologiczne, co potwierdza współczesna psychologia.

W ciągu ostatniego wieku powstało wiele praw i konwencji dotyczących obrony i promocji zdrowia seksualnego, mówiących między innymi o tym, że należy kreować pozytywne postawy wobec seksualności, tym samym nie ukazywać jej jako jedynie czynnika służącego prokreacji. Rodzice powinni wpajać swym dzieciom postawę tolerancji także w obrębie cudzej seksualności. Wszystkie cywilizowane kraje posiadają prawa chroniące ofiary przestępstw seksualnych takich jak gwałty, wykorzystywanie zwłaszcza dzieci, choć uważam, że w tym zakresie istnieje jeszcze wiele luk prawnych. Istnieje również wiele programów z zakresu edukacji zdrowotnej, promujących takie nawyki seksualne jak stały partner, używanie środków antykoncepcyjnych ze szczególnym zwróceniem uwagi na prezerwatywy, które nie tylko zapobiegają niepożądanej ciąży, ale również chronią przed chorobami wenerycznymi.

Obecnie proponuje się takie formy propagowania zdrowia seksualnego jak: szeroki dostęp do edukacji seksualnej i zaangażowania w talie programy osób znanych i lubianych takich jak artyści, politycy, sportowcy. Upowszechnia się telefony zaufania, oraz czyni bardziej dostępnymi środki antykoncepcyjne jak również nawiązuje współprace międzynarodową i prowadzi dyskusje na ten temat. Niestety Polska jest krajem, w którym dobrze pojmowane zdrowie seksualne nie ma jeszcze warunków rozwoju, jesteśmy krajem, którym rządzą ociemniali i nietolerancyjni ludzie upolityczniający i próbujący podporządkować religii każdą sprawę.

Dzisiejszy świat w bardzo szybkim tempie rozwija się i idzie do przodu, wiąże się również z przemianami społeczno- psychologicznymi, a co za tym idzie obniża się wiek inicjacji seksualnej młodzieży. Jest to zjawisko dość niepokojące gdyż może to nieść za sobą liczne zagrożenia zdrowotne i zaburzenia psychologiczne. Niektóre źródła podają, że na przykład w Indonezji około 41 % dziewcząt nie ukończywszy siedemnastego roku życia zostaje matkami, w Afryce 10 % kobiet rodzi, będąc w wieku od 15 do 17 lat, podobnie w Ameryce Północnej i liczba ta wynosi 20 %. Mimo, że ciąża i poród są naturalnymi stanami fizjologicznymi to trzeba zaznaczyć, że dzieje się tak wyłącznie, gdy kobieta osiągnie odpowiedni wiek. Statystyki mówią, że u matek poniżej 15 roku życia o 60 % zwiększa się prawdopodobieństwo powikłań, a nawet śmierci. Wczesne współżycie często przynosi takie skutki jak zaburzenia psychologiczne objawiające się lękiem przed współżyciem w życiu dojrzałym, oziębłością i wieloma innymi. Młodzież jest często nie posiada odpowiedniej wiedzy na temat antykoncepcji, co z kolei niesie za sobą niepożądane ciąże i inne zagrożenia.

Impotencja jest to zaburzenie erekcji członka. Występuje jako jedno z częstszych zaburzeń seksualnych nękających mężczyzn. Z badań wynika, że około 7- 9 % panów cierpi na tę dolegliwość. Impotencja objawia się najczęściej po czterdziestym roku życia - 38,9%, a po siedemdziesiątym roku życia występuje ona u 67 % badanych. Do wzrostu impotencji przyczyniają się takie choroby jak cukrzyca, choroba wrzodowa, nadciśnienie, jej rozwojowi służy też palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu. Impotencja powodowana jest także prowadzeniem nerwowego trybu życia, stresem, zmęczeniem. Problemy ze współżyciem mają także mężczyźni, którzy posiadają uraz natury psychologicznej, także ci posiadający niskie poczucie własnej wartości, mający kompleksy i nie potrafiący rozwiązywać konfliktów partnerskich. Należy temu przeciwdziałać poprzez edukację jak zapobiegać impotencji, albo jak ją leczyć. Programy takie powinny być skierowane głównie do lekarzy pierwszego kontaktu, który zadaniem powinno być także obalanie utrwalonych mitów mówiących na przykład, że w przeżyciach seksualnych partnerki, istotna jest wielkość członka czy, że masturbacja jest szkodliwa.

Co raz częściej możemy się spotkać z demonstracją odmiennej orientacji seksualnej. Ale jest to zagadnienie istniejące od początku istnienia świata, w różnym czasie i kulturach różnorako pojmowane. Do początków XX wieku homoseksualizm postrzegany był jako zwyrodnienie i choroba. Dopiero w latach sześćdziesiątych XX stulecia podejście do tej sprawy nabrało bardziej liberalnego charakteru, ale to dnia dzisiejszego homoseksualizm dla wielu ludzi jest dewiacją i spotyka się z nietolerancją i niechęcią ze strony otoczenia.