Toxoplasma Gondii
1. Występowanie:
Kosmopolityczny pierwotniak ,pasożytujący wewnątrzkomórkowo w różnych tk. ustroju człowieka i wielu zwierząt.
2. Budowa i rozwój:
- trofozoit o kształcie sierpowatym lub owalnym
- jądro w środku owalne, lub o nieregularnym kształcie. Wokół jądra przestrzeń okołojądrowa,
- rozmnaża się:
a) bezpłciowo, w kom. różnych narz. i monocytach, przez wytwarzanie w obrębie trofozoitu macierzystego dwóch kom. siostrzanych. Tworzy wówczas pseudocysty w makrofagach gromadzących się w miejscu inwazji (postac ostra) i wraz z limfą lub krwią przenosi się do odległych miejsc ustroju. Po wielokrotnej reprodukcji dochodzi do powstawania ognisk zapalnych i martwiczych. W miarę rozwoju proc. Immunologicznych związanych ze stymulacją antygenowa pasożyta ostra faza inwazji przechodzi w przewlekłą. W postaci przewlekłej powst. kuliste cysty, które w narządach otaczają się otoczką własną, błoną kom. zniszczonej kom żywiciela oraz po pewnym czasie otoczką z tk. łącznej wysyconej solami wapnia.
b) Płciowo, w kom. nabłonkowych bł. śluzowej jelita cienkiego kota domowego (żywiciel ostateczny)
3. wrota inwazji:
a) Jama ustna: przez zarażone zwierzęta (pasożyty mogą się znajdowac w mięśniach, narz. wewn. Są wydalane w wydzielinach i wydalinach)
b) Uszkodzenia skóry
c) Uszkodzona błona śluzowa przew. pok
4. droga szerzenia się:
wnikające do ustroju człowieka cysty uwalniają cystozoity, które wnikają do kom. żernych ukł. Śródbłonkowo – siateczkowego i monocytów. Następnie tworzą pseudocysty umiejscowione w węzłach chłonnych, mm. poprzecznie prążkow. i gładkich, OUN, rdzeniu kręgowym, gałce ocznej i innych narz.
5. chorobotwórczośc :
wywołuje TOKSOPLASMOZĘ
a) nabytą – choroba odzwierzęca, przebiega bezobjawowo, lub skąpoobjawowo. Postac ostra szybko przechodzi w przewlekłą. U dzieci inwazja uogólniona może powodowac zap. opon mózgowych i mózgu.
b) wrodzoną: u dzieci, których matki uległy pierwotnemu zarażeniu w czasie ciąży. Przejście pierwotniaka na płód może spowodowac poronienie, lub wewnątrzmaciczne obumarcie płodu. Często dziecko rodzi się pozornie zdrowe, a skutki przebytego zarażenia ujawniają się w wieku późniejszym. Klasyczny zespół objawów, to wodogłowie, zap. siatkówki, zwapnienia wewnątrzmózgowe, zaburzenia psychomotoryczne, zaburzenia psychiczne, opóźnienie w rozwoju i zmiany w gałce ocznej prowadzące do ślepoty.
6. zapobieganie : unikanie w czasie ciąży kontaktu z kałem kota, niejadaniu surowego mięsa, przestrzeganiu higieny.
Leczenie : stosowanie spiramycyny
felek-natala