7_odniw_okonia.doc

Okoń jest twórcą teorii 7 ogniw procesu kształcenia , nie wszystkie ogniwa muszą pojawiać się na każdej lekcji, nie musi być przestrzegana kolejność pojawiania się ogniw na lekcji.

I. Uświadamianie sobie przez uczniów celów i zadań dydaktycznych.
- wytworzenie u uczniów pozytywnej motywacji do uczenia się,
- nauczyciel opiera sie na planie lub konspekcie lekcji
-przygotowanie uświadamia im, czego i po co mają się uczyć;

II. Poznawanie nowych faktów
-Proces poznawania powinien opierać się na czynnościach teoretycznych i praktycznych,

Sposoby poznania:
A) Empiryczne:
-poznanie bezpośrednie (obserwacja, spostrzeganie, eksperyment);
-poznanie pośrednie (schematy, mapy, strategie, obrazy, modele);
B) Werbalne:
-słowo mówione (opis, opowiadanie, pogadanka, wykład, dyskusja);
-słowo drukowane (opis, opowiadanie, praca z tekstem);

III. Nabywanie pojęć


IV. Utrwalanie wiadomości uczniów (utrwalanie, systematyzowanie wiedzy, poznawanie prawidłowości)
-nastawienie uczniów na trwałe zapamiętywanie;
-pełne zrozumienie przez uczniów utrwalonego materiału;
-stosowanie odpowiedniej techniki uczenia się;
Sposoby utrwalania wiadomości:
-bierne- powtarzanie, przypominanie, uczenie się na pamięć ze zrozumieniem;
-aktywne (czynne) systematyzowanie i klasyfikowanie wiadomości, kształtowanie umiejętności i nawyków w postaci ćwiczeń, praca samodzielna;

V. Przechodzenie od teorii do praktyki:
-uświadomienie uczniom nazwy i znaczenia danej umiejętności;
-pokazanie przez nauczyciela wzorów danej czynności;
-pierwsze czynności uczniów wykonywane przy stałej kontroli nauczyciela;
-systematyczne i samodzielne ćwiczenia w posługiwaniu się przyswojoną umiejętnością;

VI. Wykonywanie zadań dydaktyczno- wytwórczych
-łączenie zdobywanych wiadomości i posługiwanie się nimi w działaniu.
-Teoria i praktyka- podstawowe pojęcia tego ogniwa;

VII. Kontrola i ocena wyników nauczania (sprawdzanie osiągnięć):
Kontrola- sprawdzenie osiągnięć uczniów, czy i na ile opanowali oni materiał programowy; jakie pojęcia, reguły i umiejętności opanowali;
Ocena- jest nieodłącznym elementem pracy dydaktycznej, w toku którego kontrolujemy stan wiadomości i umiejętności ucznia. Może wystąpić w stopniu (cyfra) lub słownie (pochwała, ocena opisowa), a także w formie graficznej (buźki, kwiatki, serduszka); osąd, opis stopnia opanowania treści;

Zarzuty wobec stopni:
A) Stopnie nie mają głębszego sensu:
-ocenianie przebiega inaczej w różnych szkołach i u różnych nauczycieli;
-pojedynczy symbol nie może dokładnie przedstawić złożonych osiągnięć pedagogicznych;
-nauczyciele często oceniają przypadkowo i niedbale;
-stopnie są stosowane jako kary lub środki dyscyplinujące, a nie jak właściwe miary osiągnięć;
B) stopnie są pedagogicznie błahe:
-są tylko symbolami;
-najważniejsze wyniki są nieuchwytne, nie można ich, więc ani wycenić, ani ustopniować;
-ocena nauczyciela jest mniej ważna dla ucznia niż własna samoocena;
-stopnie nie pozwalają poprawnie przewidzieć późniejszych osiągnięć;
C) stopnie są niepotrzebne:
-nieskutecznie motywują do rzeczywistych osiągnięć w kształceniu;
-gdy uczniowie opanują wszystko, co powinni, nic nie pozostaje do różnicowania za pomocą stopni;
-przetrwały głównie dlatego, że nauczyciele tkwią w tradycyjnych sposobach działania;
D) stopnie są szkodliwe:
-niskie stopnie mogą zniechęcać mniej zdolnych uczniów do wysiłku;
-stopnie powodują, że dla niektórych uczniów porażka jest nieunikniona;
-niektórzy rodzice stosują kary wobec uczniów za niskie stopnie i nieodpowiednie nagrody za wysokie stopnie;
-są uniwersalnym wzorem dla wszystkich uczniów mimo różnic indywidualnych między nimi;
-podkreślają wspólność celów wszystkich uczniów, a zniechęcają do indywidualnych celów uczenia się;
-nagradzają konformizm i karzą za twórczość;
-zachęcają do rywalizacji, a nie do współpracy;
-naleganie na wysokie stopnie prowadzi niektórych uczniów do oszustw;
Rodzaje kontroli:
-diagnostyczne (sprawdzenie);
-prognostyczna;
-wychowawcza (wdrażanie do samodzielności i samooceny);
-motywująca;
-dydaktyczna (czy materiał został opanowany przez uczniów);
Metody kontroli:
-ustna;
-pisemna (kartkówki, klasówki, wypracowania, testy);
-działania praktyczne i ćwiczenia;
-praca z książką;
Błędy nauczycieli:
-subiektywizm w ocenie;
-wieloaspektowość ocen (stopni);
-brak systematycznej kontroli i oceny;
-brak jawności ocen i ich uzasadnienia;
-niewłaściwa atmosfera w czasie kontroli;
-niewłaściwe metody kontroli;
-nieocenianie lub przecenianie kontroli;
-ocenianie ucznia na podstawie jego ogólnego zachowania się na lekcji;
Trudności uczniów:
-brak samokontroli ze strony ucznia;
-kontrola mechaniczna, której celu i sensu uczeń nie rozumie, wywiera na niego szkodliwy wpływ;
-nieumiejętność skupienia uwagi podczas kontroli;
-nieumiejętność wypowiadania własnych opinii;