konsola.pdf

http://jakilinux.org

Wszystkookonsoli

AdamZieli«ski

adz@jakilinux.org

wersja0.4pa¹dziernik2007

Podzi¦kowania

Chciałbympodzi¦kowa¢Borysowi”michukowi”Musielakowizaumo»liwieniemipublika-

cjininiejszegoopracowanianałamachwortalujakilinux.orgjakizacał¡okazanewsparcie.

Tomaszowi”tziel”Zieli«skiemuzapomocmerytoryczn¡icierpliwo±¢okazan¡przyko-

rekcjibł¦dów,anonimowemuu»ytkownikowiwikijakilinux.orgzaopispolecenialessoraz

cat.

Wersje

wersjaautordata zmiany

0.1 adz 15.09.07 Wersjadou»ytkuprywatnego

0.2 adz 22.09.07 Wersjadou»ytkuprywatnego

0.3 adz 05.10.07 Wersjadou»ytkuprywatnego

0.4 adz 09.10.07Pierwszawersjaudost¦pnionapublicznie

Licencja

CreativeCommons:Uznanieautorstwa-U»ycieniekomercyjne2.5Polska

Spistre±ci

1.Konsola-podstawy 3

1.1.Czymjestpowłoka,czymjestterminal,czymjestkonsola?......... 3

1.2.bash....................................... 3

2.Zarz¡dzanieplikami 4

2.1.ls......................................... 4

2.2.cd........................................ 5

2.3.mkdir,rmdir................................... 6

2.4.cp,mv,rm.................................... 6

2.5.ln......................................... 7

2.6.touch....................................... 8

2.7.df,du...................................... 8

2.8.echo....................................... 9

2.9.pwd....................................... 9

2.10.cat....................................... 9

2.11.wc,head,tail..................................10

2.12.less.......................................10

3.Strumienie,potokiiprzekierowania 11

3.1.Potoki......................................11

3.2.Strumienieiprzekierowania..........................11

3.3.xargs.......................................12

4.Wyszukiwanie,wyra»eniaregularne 12

4.1.Wyra»eniaregularne..............................13

4.2.Wyra»eniaregularneaznakiglobalne.....................13

4.3.grep.......................................14

4.4.ﬁnd........................................15

5.Zmienne±rodowiskowe 17

5.1.Niektórezmienne±rodowiskowe........................18

5.2.Wy±wietlaniewarto±cizmiennej........................18

5.3.Tworzenienowychzmiennych.........................19

5.4.Zapami¦tywaniewarto±cizmiennej ......................19

5.5.Usuwaniezmiennych..............................19

1.Konsola-podstawy

1.1.Czymjestpowłoka,czymjestterminal,czymjestkonsola?

Bardzocz¦stopoj¦ciateu»ywanes¡zamienniedoopisaniatrybutekstowego.Wobecnych

czasachrzeczywi±cieró»nicepomi¦dzynimisi¦zacieraj¡.Poj¦ciatewywodz¡si¦zczasów,

kiedykomputeryosobisteniebyłyjeszczetakpopularneaUnixkrólowałnamaszynach

typumainframe.

• Terminal jesttourz¡dzeniepozwalaj¡ceczłowiekowinaprac¦zkomputerem.

Umo»liwiaonwprowadzanieinstrukcjidowykonaniaorazwyprowadzaniewyni-

kówpracykomputera.Wzamierzchłychczasachrol¦terminalapełniłdalekopisi

drukarka.Zczasemwprowadzonoekrankomputerowyiklawiatur¦.

• Mianem konsoli okre±lanoterminal,naktórympracowaładministratorsystemu.W

tymmiejscuwartonadmieni¢,»ebudowaterminali,dost¦pno±¢dosprz¦tuorazjego

kosztamiałyolbrzymiwpływnakształtowaniesi¦Uniksa.Pierwszeterminalenie

byłyzaszybkiest¡dte»programi±cimusielitworzy¢programy,którebyłyzwi¦złei

nieprodukowałyzbytdu»odanychnawyj±ciu.WtensposóbpowstałaregułaKISS

(Keepitsimplestupid!),któraoznaczad¡»eniedoprostychrozwi¡za«.Programy

pobieraj¡daneiwprowadzaj¡jewpostacizwykłegotekstudzi¦kiczemupolecenia

mo»nał¡czy¢zapomoc¡potoków,mo»naprzekierowa¢jedoizplikuzapomoc¡

przekierowa«zwykorzystaniempot¦giwyra»e«regularnych.

• Ostatnimpoj¦ciemjestpoj¦cie powłoki (ang. shell ),zwanejte»interpreterem.

Powłokastanowiswoistyinterfejspomi¦dzyu»ytkownikiemaj¡dremsystemuope-

racyjnegotworz¡c±rodowiskodouruchamianiaiobsługiprogramów.Wyró»niasi¦

dwarodzajepowłok:graﬁcznetakiejaknp.ExplorerznanyzWindowslubﬁnderz

MacOS,oraztekstowetakiejaknp.bash,sh,tcsh.

1.2.bash

Bashjestjedn¡zwielupowłokdost¦pnychwsystemachzrodzinyUnix.Zwanate»

jest‘Bourneagainshell’nacze±¢StevenaBourna,twórcyklasycznejpowłokish.Bash

jestwsteczniekompatybilnyzpowłok¡sh.Jedn¡zwa»nychcechka»dejpowłokijest

fakt,»ewi¦kszo±¢polece«jesttaknaprawd¦samodzielnymiprogramami,któreznajdu-

j¡si¦wdrzewiekatalogów.Sambashte»jestprogramem,którywLinuksieznajduje

si¦wlokalizacji/bin/bash(wSolarisiew/usr/bin/bash,weFreeBSDiOpenBSDw

/usr/local/bin/bash).Cz¦±¢polece«wbudowanajestwpowłok¦np.cd,break,exec.

Powłokiwykorzystuj¡intensywniestrumieniewej±cia/wyj±cia:

• stdin—standardowystrumie«wej±cia,dostarczaj¡cyinformacjedokomputera,

domy±lnieinstrukcjepobieranes¡zklawiatury,

• stdout—standardowystrumie«wyj±cia,naktórywyprowadzanes¡danewyj±ciowe

komputera,domy±lniejesttoekranmonitora,

• stderr—standardowystrumie«bł¦dów,wyprowadzanes¡naniegobł¦dyjakie

napotkaprogramwczasiedziałania,standardowojesttoekranmonitora.

Sesjazpowłok¡bashnakonciezwykłegou»ytkownikawygl¡datak,jakpokazanoponi-

»ej.Jakotzw.znakzach¦tyu»ywanyjestsymbol$.Poznakuzach¦tyu»ytkownikmo»e

wpisywa¢polecenia.

adz@laptop:~$

[adz@laptop/]$

Wprzypadkupracynakoncieadministratora(ang. root ),jakoznakzach¦tyu»ywanyjest

symbol#.

adz@laptop:~#

[adz@laptop/]#

adenzprzedstawionychprzykładównieb¦dziewymagałuprawnie«administratora,chy-

ba»eb¦dziewspomnianetowcze±niej.

2.Zarz¡dzanieplikami

Systemyuniksowezapewniaj¡szeregpolece«słu»¡cychdomanipulowaniaplikamioraz

katalogami.Ichmocn¡stron¡jestfakt,»ewmiar¦prostysposóbmo»naichu»y¢na

grupieplików/katalogów,spełniaj¡cychokre±lonewymagania.Naprzykładmo»nausun¡¢

wszystkiepliki,którespełniaj¡okre±lonekryterialubdokona¢masowejzmianynazw.

2.1.ls

lstobardzocz¦stowykorzystywanepolecenie.Wy±wietlaononastandardowymwyj±ciu

zawarto±¢katalogu.Je»elijakoparametrniepodasi¦±cie»kidokatalogu,wy±wietlona

zostaniezawarto±¢katalogubie»¡cego(tj.tego,wktórymaktualniesi¦znajdujemy).

$pwd

/home/adam/Dokumenty/jakilinux.org/

$ls

przykład.txtwszystko_o_konsoli.txt

$ls/var/

backupscachecrashgamesliblocallocklogmailoptrunspooltmp

Wdrugimprzykładziepowy»ejzostaławy±wietlonazawarto±¢katalogupodanegojako

parametr.Polecenielsmo»ewy±wietla¢bardziejszczegółowedane,je»eliuruchomisi¦je

zparametrem-l.

$ls-l

razem0

-rw-r--r--1adamadam02007-05-3011:31przykład.txt

-rw-r--r--1adamadam02007-05-3011:31wszystko_o_konsoli.txt

Wpowy»szymlistinguwpierwszejliniiwy±wietlanajestsumablokównadyskuu»ytych

przezplikiwkatalogu.Dalejwy±wietlanes¡:

•-rw-rr uprawnieniadanegopliku,katalogu(szerzejnatematuprawnie«wdalszej

cz¦±ciprzewodnika),

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: