realizm_socjalistyczny_NET.pdf

(16322 KB) Pobierz

Jarosław Zieliński

973998776.031.png

973998776.032.png

973998776.033.png

973998776.034.png

973998776.001.png

973998776.002.png

973998776.003.png

973998776.004.png

973998776.005.png

973998776.006.png

Jarosław Zieliński

REALIZM SOCJALISTYCZNY

W WARSZAWIE

URBANISTYKA I ARCHITEKTURA

(1949-1956)

Warszawa 2009

973998776.007.png

973998776.008.png

973998776.009.png

Redakcja naukowa

Hanna Faryna-Paszkiewicz

Redakcja i korekta

Barbara Jampolska

Anna Drzewiecka-Banaszak

Projekt okładki, opracowanie graiczne, skład i łamanie

Magdalena Barańska

Publikacja została wydana dzięki doinansowaniu ze środków

Miasta Stołecznego Warszawy

Patronat medialny

© Fundacja HEREDITAS 2009

Wydanie pierwsze

ISBN 978-83-927791-3-1

Druk i oprawa

Zakład Poligraiczny Jerzy Kink

Wszelkie prawa zastrzeżone. Całość ani żadna część niniejszej książki

nie może być reprodukowana bez pisemnej zgody wydawcy.

Na okładce: Plac Konstytucji, fot. S. Arczyński, wg S. Jankowski, MDM,

Marszałkowska, 1730-1954, Warszawa 1955

973998776.010.png

973998776.011.png

973998776.012.png

973998776.013.png

973998776.014.png

973998776.015.png

973998776.016.png

973998776.017.png

973998776.018.png

973998776.019.png

973998776.020.png

973998776.021.png

973998776.022.png

973998776.023.png

973998776.024.png

973998776.025.png

973998776.026.png

973998776.027.png

973998776.028.png

973998776.029.png

REALIZM SOCJALISTYCZNY W WARSZAWIE

Przedmowa

W roku 2009 mija sześćdziesiąta rocznica wdrożenia realizmu socjali-

stycznego jako doktryny obowiązującej w architekturze, sztuce i w ogóle kul-

turze. Dyktat socrealizmu trwał niespełna siedem lat, ale pozostawił niezatarte

piętno na wyglądzie nie tylko Warszawy, ale i wielu innych miast kraju, powołu-

jąc przy tym do życia także dwa nowe: Nową Hutę i Nowe Tychy. W zburzonej

przez Niemców Warszawie skala przekształceń urbanistycznych i architekto-

nicznych w epoce socrealizmu była tak wielka, że na wieki będzie decydować

o wyglądzie centrów głównych dzielnic, toteż czas nie tylko na wnikliwą ana-

lizę założeń urbanistycznych i realizacji architektonicznych, ale i wdrożenie

procesu ochrony i rewitalizacji wybranych dzieł, których ignorowanie przez

półwiecze przyczyniło się do znacznej ich degradacji.

Początki badań naukowych nad realizmem socjalistycznym w Polsce

datują się na początek lat osiemdziesiątych XX wieku i od tamtej pory powstało

stosunkowo wiele prac poświęconych tej dziedzinie. Socrealizm jeszcze dziś

budzi wiele emocji, niepozwalających na obiektywną ocenę jego materialnego

dorobku, niezależnie od ideologicznych przesłanek leżących u przyczyn reali-

zacji poszczególnych obiektów czy założeń. Niniejsze opracowanie nie rości

sobie pretensji do zabierania głosu w kwestiach społeczno-ideologicznych,

poprzestając na rekapitulacji najważniejszych tez postawionych w dotychcza-

sowych publikacjach i ogólnym wprowadzeniu niezorientowanego Czytelnika

w problematykę doktryny i atmosferę jej czasów. Pewnemu hermetyzmowi

dzieł naukowych przeciwstawiamy opracowanie popularne, mające za zada-

nie ukazanie panoramy budownictwa socrealistycznego w Warszawie. Celem

pracy jest zatem możliwie pełne zestawienie i tylko ostrożna analiza ważniej-

szych założeń przestrzennych i dzieł architektury socrealistycznej, pod kątem

ich wartości, inspiracji, umiejscowienia w przestrzeni miejskiej oraz stopnia,

w jakim zostały ukończone. W wielu przypadkach przedstawiono także niewy-

konane projekty, których realizacja znacząco wpłynęłaby na zmianę krajobrazu

przestrzennego danego fragmentu miasta.

Rdzeniem przeglądu dokonań są publikacje tygodnika „Stolica” z lat

1949-1957, który – jak żaden inny – na bieżąco śledził i fachowo komentował

procesy inwestycyjne w Warszawie. Drugim z najważniejszych, przywoływa-

nych źródeł jest miesięcznik „Architektura” , publikujący w tamtych czasach

głównie artykuły programowe i monograiczne, zawsze bogato ilustrowane.

Inne spośród źródeł i opracowań wykorzystano tylko w stopniu pozwalającym

5

973998776.030.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin