10.doc

WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELI
PRACY Z DZIECKIEM Z NADPOBUDLIWOŚCIĄ PSYCHORUCHOWĄ

ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI:

·         umieszczenie chłopca w pierwszej ławce, plecami do reszty kolegów, z dala od mogących go rozpraszać bodźców (okno, drzwi, ruchome elementy), najlepiej ze spokojnym, dobrze uczącym się dzieckiem, ale nie z najlepszym kolegą,

·         niektóre dzieci potrzebują dużo przestrzeni, dla nich może być odpowiednie posadzenie z tyłu klasy. Takiej sytuacji nauczyciel powinien co 5 min podchodzić i sprawdzać jak idą postępy w nauce,

·         kiedy zadaną pracę na lekcji wykona przed czasem i przeszkadza innym uczniom, warto zapełnić mu ten czas innymi czynnościami – niekoniecznie dodatkowymi ćwiczeniami do wykonania

·         zezwolenie na zaspokojenie potrzeby ruchu – poprzez np. starcie tablicy, przyniesienie kredy, rozdanie pomocy do zajęć czy zeszytów kolegom

·         podczas słuchania na lekcji zezwolenie – w miarę możliwości – na rozładowanie niepokoju ruchowego poprzez bawienie się długopisem, rysowanie w brudnopisie – to pomaga w lepszym koncentrowaniu się na treści lekcji

·         warto wydzielić w klasie miejsce tzw. „kącik odpoczynku”, do którego będzie mogło udać się dziecko na kilka minut, gdy nie może usiedzieć na swoim miejscu

WYDAWANIE POLECEŃ:

·         podczas wydawania poleceń upewnienie się czy uczeń je zrozumiał, (czy wie co ma zrobić), w razie potrzeby powtórzenie ich jeszcze raz, najlepiej utrzymując z nim kontakt wzrokowy,

·         używanie  jak najmniejszej ilości słów,

·         ważne jest dokładne opisanie pożądanego zachowania: „ Chciałabym, żeby każdy z Was siedział na swoim miejscu z rękami na ławce i patrzył na mnie. Kiedy tak się zachowujecie, wiem, że mnie słuchacie” oraz wyrażanie się bezpośrednio „Polecenie brzmiało, aby słuchać uważnie od początku”

·         wskazywanie konsekwencji niestosowania się do ustalonych zasad: „Jeśli nie skończysz zadania, nie będziesz miał wolnego czasu na przerwie”

·         w trakcie lekcji sprawdzanie, czy dziecko kontynuuje zadaną pracę, jeśli nie przypomnienie mu po raz kolejny co ma robić

·         gdy dziecko zgłasza się niepytane do odpowiedzi, przekrzykuje inne dzieci, takie zachowanie należy ignorować, gdyż każde zwracanie na nie uwagi wzmacnia to zachowanie (nagroda w postaci zainteresowania nauczyciela)

·         warto zlecać tym dzieciom zadania, które mają „bliski cel” tzn. szybki do zrealizowania. Trzeba pamiętać, że chwiejna uwaga staje się często przyczyną zapominania

·         złota zasada: przed zakończeniem lekcji sprawdzenie czy dziecko zapisało: treść zadania domowego, zanotowało co trzeba przynieść na następny dzień do szkoły itp. Jeśli nic nie ma na zadanie, wpisanie notatki „nie ma zadania” .Słowa na piśmie mają większą wartość

POSTĘPOWANIE NA PRZERWACH:

·         gdy uczeń zakłóca przerwę poprzez np. zbyt hałaśliwą zabawę, bieganie, wdawanie się w bójki, stosowanie tzw. „popadnięcia w niewolę” – spacer za rękę z nauczycielem dyżurującym na korytarzu – przez kilka minut – w zależności od „przewinienia”

·         w miarę możliwości wskazane jest wygospodarowanie na terenie szkoły miejsca, gdzie uczniowie, w czasie dłuższych przerwy mogą w sposób bezpieczny rozładować potrzebę ruchu np. na Sali gimnastycznej, pod opieką nauczyciela dyżurującego

SKUTECZNE CHWALENIE:

·         chwalenie natychmiast, gdy zauważy się właściwe zachowanie

·         jak najczęstsze chwalenie dziecka – początkowo nawet 5-10 razy w ciągu godziny, utrzymywanie przewagi pozytywnych wzmocnień w stosunku do negatywnych. To trudne, ale chwaląc dziecko nadpobudliwe, nie zapominanie o reszcie klasy.

·         dokładne opisywanie zachowania pożądanego „Podoba mi się, że wykonałeś wszystkie zadania”

·         zauważanie i chwalenie wszelkich oznak poprawy

·         unikanie oznak krytyki w stosowanych pochwałach. Zamiast:  „Powinieneś mieć zawsze taki porządek”, „Twoje biurko wygląda doskonale”

WAŻNE!

Dziecko nadpobudliwe nie słyszy około 50% tego co się do niego mówi i zapamiętuje około 50% z tego co usłyszało. Nie przewiduje konsekwencji i zjawisk – nie zauważa związku między rzucaniem piłką w szkole i stłuczeniem szyby i gniewem nauczyciela.

Pomocą dla dziecka jest tworzenie mu zewnętrznej struktury. Potrzebuje spójnych reguł, dokładnego planowania tego co ma robić. Jasnych oczekiwań, a także ustalonych konsekwencji swego zachowania – nagród, pochwał i konsekwencji złamania reguł.

Opracowały: mgr A.Obiedzińska, mgr K.Malik-Ziętek, psycholodzy PPP Gorlice

2