prefabrykaty typu T.pdf

(862 KB) Pobierz
Belka prefabrykowana teowa.
EGZEMPLARZARCHIWALNY
RZECZPOSPOLITA
POLSKA
d2)OPIS OCHRONNY
WZORU UŻYTKOWEGO
(19) PL (n)62411
(13) Y1
(21) Numer zgłoszenia: 113260
(51) Int.CI.
E01D 2/00 (2006.01)
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej
Polskiej
(22) Data zgłoszenia: 13.06.2002
(54)
Belka prefabrykowana teowa
(43) Zgłoszenie ogłoszono:
15.12.2003 BUP 25/03
(73) Uprawniony z prawa ochronnego:
Przedsiębiorstwo Robót Mostowych MOSTY-
ŁÓDŹ SA, Łódź, PL
(45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono:
31.07.2006 WUP 07/06
(72) Twórca(y)wzoru użytkowego:
Witold Doboszyński, Warszawa, PL
CM
(O
172188420.002.png
&4 <o7MĄń
-1-
Belka prefabrykowanateowa
Przedmiotem zgłoszenia wzoru użytkowegojest belka prefabrykowana teowa, prze¬
znaczona do stosowania w drogowych obiektach mostowych o konstrukcji belkowej,
projektowanych na obciążenie ruchome ki. A wg PN-85/S-10030 oraz na obciążenie po¬
jazdem specjalnym klasy 150 wg STANAG 2021.
Mosty drogowe z belek prefabrykowanych są budowane w Polsce od połowy lat
pięćdziesiątych. Z blisko 20 typów prefabrykatówjedynie konstrukcje zespolone zawiera¬
jące strunobetonowe elementy prefabrykowane i wykonywane na miejscu elementy z
betonu zbrojonego, okazały się dostatecznie trwałe Obecnie stosowane są w Polsce struno¬
betonowe belki prefabrykowanych typu Kujan i WBS. Belki Kujan (pos. I) stosowane są
powszechnie, przęsła z nich budowane mają wszystkie zalety płyt monolitycznych sprężo¬
nych. Zastosowanie belek WBS (pos. II) ogranicza ich znaczna wysokość, dodatkowo
koniecznejest wykonanie deskowaniapłyty. W krajowej ofercie brakuje rozwiązań łączą¬
cych zalety przęseł płytowych ibelkowych, podobnych do czeskich czy francuskich
przęseł zespolonych gęstożebrowych zbelek strunobetonowych, utwierdzonych w po-
przecznicach podporowych, bez poprzecznie przęsłowych. Belki prefabrykowane teowe
będą stosowane wyłącznie w konstrukcjach zespolonych typu beton prefabrykowany -
beton na mokro. Tentyp konstrukcji sprawdza się w Polsce najlepiej. Zaleca się przyjmo¬
wać wysokość poprzecznicy podporowej zbliżonej do wysokości konstrukcyjnej przęsła.
Przęsła ciągłe budowane z użyciem belek prefabrykowanych wyróżniają się racjonalnym
rozmieszczeniem materiału. W efekcie zastosowania belek teowych do budowy przęseł
otrzymujemy zdecydowanie niższe wartości sił wewnętrznych i reakcji w rejonie podpar¬
cia niż dla analogicznych przęseł płytowych. Możliwe są również układy ramowe o
węzłach sztywnych lub przegubowych. Znane z opisów ochronnych wzorów użytkowych
nr 53056 i 53279 oraz nr 60637 prefabrykowane belki mostowe nie sąobecnie powszech¬
nie stosowane w Polsce. Najbliższa kształtem do belki prefabrykowanej teowej jest belka
mostowa trapezowa opisana wg wzoru nr 60637. Jest to jednak belka krępa, posiadająca
przekrój pełnegotrapezu poszerzającego sięku górze zniewielkimikrótkimi wspornikami.
172188420.003.png
-2-
Belka prefabrykowana teowajest belkąsmukłą o zwężającym się kugórze środniku oraz z
wyraźnie wykształtowaną szerokim wspornikiem (półką górną). Belka mostowa trapezo-
wata, w odróżnieniu od belki prefabrykowanej teowej wykonanej w technologii
strunobetonowej, jest prefabrykatem kablobetonowym posiadającym odpowiednia roz¬
mieszczone zakrzywione na długości otwory na kable sprężające. Natomiast inne belki
znane ze stanu techniki - np. wg wzoru użytkowego nr 53279 jest bardziej rozwinięciem
belek „Kujan"do wykonywania ustrojów płytowych; a wg wzoru użytkowego nr 53056 do
wykonywaniaustrojów korytkowych.
Istotą wzoru użytkowego jest belka prefabrykowana teowa, która w przekroju po¬
przecznym na całej długości belki ma kształt dużej litery T. Środnik belki zwęża się ku
górze i przechodziw obustronne wsporniki kształtujące górnąpółkę belki. W dolnej części
środnika umieszczone sąpodłużne cięgna sprężające, dzięki którym belka uzyskuje wy¬
magane parametry wytrzymałościowe. Część tych cięgien w końcowych odcinkach belki
może być pozbawiona przyczepności, poprzez umieszczenie ich w osłonkach. W górnej
części środnika (na wysokości styku ze wspornikami półki górnej) umieszczone są dodat¬
kowe podłużne cięgna sprężające w celu zminimalizowania niekorzystnych naprężeń
rozciągających w górnych włóknach belki. Belki układa się obok siebie w przęśle stykając
je wspornikami górnej półki, z której wystają elementy zbrojenia do zespolenia belek z
żelbetową płytą monolityczną wykonywanąna miejscu budowy. Czoła belek ukształtowa¬
no tak, by zespolenie z żelbetową poprzecznicąpodporowąwykonywanąna miejscu było
jak najlepsze: wypuszczono struny i zbrojenie miękkie, w zasięgu zespolenia z poprzeczni¬
cąobcięto wsporniki górnych półek i wypuszczono dodatkowestrzemiona, podcięto w tym
miejscu środnik oraz przewidziano możliwość specjalnego przygotowania betonowych
powierzchni bocznych.
Zasadniczym celem zaprojektowanego systemu konstrukcyjnego była prosta reali¬
zacja różnorodnych trwałych mostów, w dowolnym układzie statycznym, dlatego
zaprojektowano możliwość wykonania trzech wersji czoła belek dostosowującje do ukła¬
dów ciągłych, ramowych i swobodnie podpartych. Praktycznie dowolny sposób oparcia
lub połączenia przęseł z podporami pozwala na zastosowanie najdogodniejszego układu
statycznego. Możliwe sąrównież układyramowe owęzłachsztywnychlub przegubowych.
Ponadto niezmienny kształt przekroju poprzecznego umożliwia wykonanie prefabrykatu
dowolnej długości dochodzącej do 27 m. Dodatkowomożliwośćprzyjmowaniawysokości
poprzecznicy podporowej zbliżonej do wysokości konstrukcyjnej przęsła umożliwia bu¬
dowę przęseł ciągłych o długościach dochodzących do 30 m, smukłych o wysokich
walorach estetycznych. Budowa tak długich przęseł nie tylko daje oszczędności z powodu
zmniejszenie ilości podpór, co jest szczególnie istotne w przypadku budowy przejść nad
przeszkodami wodnymi czy nad liniami kolejowymi, ale daje także możliwość wykony-
172188420.004.png
-3-
wania obiektów przy utrzymaniu ruchu samochodowego pod obiektem. Zaletą, belek pre¬
fabrykowanych teowych jest kształt budowy przekroju poprzecznego, w którym
wykształtowany w górnej części środnika wspornik (jako górna półka belki) umożliwia
swoją budową proste formowanie zespolonej z nią płyty pomostowej bez konieczności
stosowania dodatkowego deskowania, co także zmniejsza koszty budowy obiektów. Przę¬
sła ciągłe budowane z użyciem belek prefabrykowanych teowych wyróżniają się
racjonalnym rozmieszczeniem materiału, ponadto w przerwach między belkamijest moż¬
liwośćumieszczania kolektoraodwodnieniaobiektu, podwieszenialinii elektrycznych, itp.
co dodatkowo wpływanaestetykęwznoszonychobiektów.
Przedmiot wzoru użytkowego jest uwidoczniony na rysunkach, na którym fig.1
przedstawia przekrój belki prefabrykowanej teowej, fig.2 - widok z boku belki, fig.3 -
widok z góry belki, fig.4 - widok zakończenia belki, fig.5 - widok czoła belki, fig.6 -
przekrój poprzeczny obiektu mostowego z wykorzystaniem belek, fig.7 - widok z boku
obiektu mostowego z wykorzystaniem belek.
Belka prefabrykowana teowa w przekroju poprzecznym na całej długości belki (1)
ma kształt dużej litery T. Środnikbelki (2) zwęża się ku górze i przechodzi wobustronne
wsporniki kształtujące górnąpółkę belki (3). W dolnej części środnika (2) umieszczone są
podłużne cięgna sprężające(4), dzięki którym belka (1) uzyskuje odpowiednie parametry
wytrzymałościowe. Dodatkowo część tych cięgien w końcowych odcinkach belki może
być pozbawiona przyczepności. W górnej części środnika (2) umieszczone są dodatkowe
podłużne cięgna sprężające (6) w celu zminimalizowania niekorzystnych naprężeń rozcią¬
gających w górnych włóknach belek (1). Belki układa się obok siebie w przęśle stykającje
wspornikami górnej półki (3), z której wystają elementy zbrojenia (5) do zespolenia belek
z żelbetową płytą monolityczną wykonywanąna miejscu budowy. Do załadunku i rozła¬
dunku oraz montażu przewidziane są uchwyty montażowe (7). Ponadto w celu lepszego
zespolenia belek (1) z poprzecznicami podporowymi wykonywanymi na miejscu budowy
każda z belek posiada charakterystyczne zakończenie. Czoła belki mają wypuszczone
cięgna sprężające (4) (6) i zbrojenie miękkie (8), natomiast w zasięgu zespolenia z po-
przecznicą posiadają odpowiednio wykształtowane klinowe podcięcie (9) dolnej części
środnika (2) a sam środnik (2) na bokach posiada specjalnie przygotowaną chropowatą
powierzchnię (10). Wsporniki górnych półek (3) sąobcięte na szerokość spodu środnika
(2)i posiadajądodatkowewystającenazewnątrzstrzemiona(11).
Pierwsząrealizacjąnabaziebelekprefabrykowanych teowych była budowa wiaduk¬
tu drogowego w Skierniewicach uwidoczniona na rysunkach, z których fig. 7 pokazuje
widok z boku wiaduktu, natomiast fig. 6 przekrój poprzeczny. Ustrój nośny o stałej nie¬
wielkiej grubości stanowi linię komunikacyjną wpisaną w skarpy nasypu. Osie podpór są
równoległe do układu peronowego i torowego. Obiekt (uwidoczniony na fig. 7)jest 18-t
172188420.005.png
-4-
przęsłowy o całkowitej długości L = 330,27 m, podzielony jest na 6 trzyprzęsłowych
segmentów. Każdy z nichjest ramownicą, w której ustrój niosący połączono sztywnymi
węzłami z podporami. Skrajne podpory ramownicy są podporami rozdzielczymi. Rozpię¬
tość przęseł mierzone wzdłuż osijezdni wynoszą:
Lt=15,16+19,36+19,35+19,38+19,38+19,38+19,38+19,36+18,27+14,47+21,8+13,59
+18,27+19,36+19,38+ 19,36+19,38+15,64=330,27m.
Ustrój niosący (uwidoczniony na fig. 6) wykonany został z belek prefabrykowanych
teowych o wysokości 90 cm zespolonych z żelbetową płytągrubości 24 cm. Wykonano
192 sztuki belek prefabrykowanych teowych na torze naciągowym w firmie „Gralbet" w
Gralewie oraz Mosty-Łódź w Łodzi. W przekroju poprzecznym dano 12 belek (1) w roz¬
stawie 0,90 m. Belki były ustawione na podporach montażowych, następnie wykonana
była żelbetowa płyta wraz z oczepami podpór. W pierwszej kolejności betonowane są
strefy przęsłowe, następnie strefy podporowe. W efekcie ustrój jest połączony monolitycz¬
nie z podporami. Belki mają środnik minimalnej grubości 20 cm poszerzający się ku
dołowi do 40,5 cm, górna półka ma szerokość 89 cm i grubość od 8 do 15 cm. Belki są
sprężone linami L 15,5 (7<|)5,5 mm). Poziom sprężenia: sprężenie ograniczone wg PN-
91/S-10042. Ilość lin zależna jest od rozpiętości belek. Z górnych półek belek wyprowa¬
dzono strzemiona zespalające je z żelbetową płytą pomostu. Końce belek przystosowano
do połączenia z oczepami podpór, pełniącymi jednocześnie funkcje poprzecznie podporo¬
wych. Górną powierzchnię płyty wykonano w spadkach poprzecznych 2% i 2,5%.
Całkowita szerokość płyty wraz z belkami gzymsowymi wynosi B=l 1,17+2x0,3=11,77 m.
Spód ustroju niosącego wiaduktu został wyniesiony min 6,50 m ponad główkę szyny, oraz
min 4,50 m nad jezdnię ulic pod wiaduktem. Belki wykonane z betonu B45, płyta pomostu
z betonu B35. Specjalnie dla tego przedsięwzięcia zostały opracowane przez Pracownię
Badań Prototypów w Kielcach Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie indy¬
widualne programy sprężania belek. Uruchomienie prefabrykacji na torach naciągowych
firmy „Mosty - Łódź" S.A. w Łodzi oraz „Gralbetu" w Gralewie wykonywane było w
ścisłej współpracy i pod nadzorem IBDiM. Pierwsze belki prefabrykowane teowe zostały
poddane badaniu na stanowisku badawczym IBDiM wKielcach w celu potwierdzenia
założeńprojektowychidokonaniuewentualnychkorekt wopracowaniuprojektowym.
Ze względu naznacznądługość całkowitąwiaduktu wtym samymczasierozbierano
przęsła starego wiaduktunad torami kolejowymi, napodporachpoczątkowych wykonywa¬
no pale, a na innych podporach budowano ławy fundamentowe i filary, montowano
podpory tymczasowe, a na nich już montowano belki. Użycie belek prefabrykowanych
teowych do budowy tego wiaduktu nie tylko pozwoliło ograniczyć do minimum wyłącze¬
nia poszczególnych torów kolejowych i tylko częściowe zamykanie peronów, ale także
172188420.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin