Mózgowe Porażenie Dziecięce.doc

MÓZGOWE PORAŻENIE DZIECIĘCE

 Przez pojęcie mózgowe porażenie dziecięce rozumie się niepostępujące zaburzenia czynności będącego w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego, zwłaszcza ośrodkowego neuronu ruchowego, powstałe w czasie ciąży, porodu lub w okresie okołoporodowym. Mózgowe porażenie dziecięce nie stanowi określonej, odrębnej jednostki chorobowej, lecz jest różnorodnym etiologicznie i klinicznie zespołem objawów chorobowych, a co się z tym łączy, także z różnym obrazem anatomopatologicznym.
Synonimy: zespół Little’a, paraliż dziecięcy; cerebral palsy, diplegia spastica infantilis

Czynniki etiologiczne:
niedotlenienie ośrodkowego układu nerwowego, procesy zapalne, wylewy śródczaszkowe, wcześniactwo, hiperbilirubinemia

KLINICZNE POSTACIE PORAŻENIA MÓZGOWEGO
Podział Ingrama zawiera następujące postaci kliniczne mózgowego porażenia dziecięcego:

·                      TETRAPLEGIA SPASTYCZNA
- uogólniona spastyczność

·                      PORAŻENIE KURCZOWE POŁOWICZE- HEMIPLEGIA SPASTICA
stały wzrost napięcia mięśniowego, skurcze zamierzone, spastyczne zaburzenia chodu

·                      OBUSTRONNE PORAŻENIE KURCZOWE-DIPLEGIA SPASTICA

·                      OBUSTRONNE PORAŻENIE POŁOWICZE- HEMIPLEGIA BILATERALIS

·                      POSTAĆ MÓŻDŻKOWA (ATAKTYCZNA)

·                      POSTAĆ POZAPIRAMIDOWA

·                      POSTAĆ MONO- lub TRIPARETYCZNA

·                      POSTAĆ DYSKINETYCZNA

o                                             typ dyskinetyczno-hiperkinetyczny z atetozą

o                                             typ dyskinetyczno-hiperkinetyczny z choreoatetozą

o                                             typ dyskinetyczno-hipokinetyczny- dyskinezje i stały, mimowolny niepokój ruchowy

o                                             dystonia torsyjna-powolne, skręcające ruchy przede wszystkim w obrębie tułowia i barku

·                      POSTAĆ HIPOTONICZNO ASTATYCZNA

o                                             typ hipotoniczny-drżenia zamiarowe, ciężka niezborność chodu

o                                             balizm- gwałtowne, wyrzucające ruchy

o                                             drżenie- mimowolne, rytmicznie naprzemienne występujące inerwacje agonistów i antagonistów

·                      PORAŻENIE KURCZOWE POŁOWICZE-HEMIPLEGIA SPASTICA
-porażenie jednostronne z przewagą najczęściej kończyny górnej, w 60% z towarzyszącymi objawami atetozy
Rozwój umysłowy jest prawidłowy lub nieznacznie obniżony, zaburzenia sferyemocjonalnej zwraca uwagę wyraźnie mniejsza aktywność i ograniczenie ruchów kończyn niedowładnych w porównaniu z kończynami po stronie przeciwnej ( nie objętej niedowładem)

·                       

·                      OBUSTRONNE PORAŻENIE KURCZOWE-DIPLEGIA SPASTICA
niedowład w kończynach dolnych przeważa nad niedowładem w kończynach górnych. Szczególnie często występuje u wcześniaków. Cechuje ją duża różnorodność obrazu klinicznego zależna od lokalizacji zmian i nasilenia, jak również innych towarzyszących zaburzeń ( zaburzenia słuchu, wzroku, mowy) Rozwój umysłowy jest w dużym odsetku przypadków w granicach normy, rzadziej występuje padaczka i zaburzenia sfery emocjonalnej

·                       

·                      PARAPLEGIA;DIPLEGIA:
występuje niedowład tylko w kończynach dolnych

·                       

·                      OBUSTRONNE PORAŻENIE POŁOWICZE- HEMILEGIA BILATERALIS
- kończyny górne sa w większym stopniu niedowładne niż dolne. Jedna z najcięższych postaci. Chore dzieci wykazują często objawy znacznego upośledzenia umysłowego, często występuje padaczka

·                       

·                      POSTAĆ MÓŻDŻKOWA (ATAKTYCZNA)
napięcie mięśniowe obniżone
Postaci mieszane, np. ataksja poziom umysłowy najczęściej jest prawidłowy, ale zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej, a także zaburzenia mowy (dysartia) utrudniają im znacznie naukę w szkole

·                       

·                      POSTAĆ POZAPIRAMIDOWA
dystoniczna, atetotyczna, pląsawicza, lub objawiająca się częstymi zmianami w napięciu mięśniowym Nierzadko występują ruchy mimowolne oraz leworęczność Na ogól dzieci są dobrze rozwinięte umysłowo, ale często występuje i nich niedosłuch typu odbiorczego lub głuchota, porażenie spojrzenia ku górze, zez., zaburzenia mowy o charakterze dyskinetycznym, a u niemowląt trudności w połykaniu i ssaniu

·                       

·                      POSTAĆ MONO - dotyczy jednej kończyny górnej lub dolnej

lub

·                      POSTAĆ TRIPARETYCZNA z zajęciem oby kończyn dolnych oraz jednej kończyny górnej, przebiega z reguły z padaczką oraz zmianami psychicznymi

·                       

·                      POSTAĆ TETRAPLEGICZNA- z zajęciem symetrycznym czterech kończyn i dobrym stanem psychicznym- uogólniona spastyczność

OBJAWY WSPÓŁISTNIEJĄCE

·                      NAPADY PADACZKOWE ( ok. 35%)

·                      ZABURZENIA SŁUCHOWE (ok 25%)

·                      ZABURZENIA MOWY (ponad 50%)

·                      ZABURZENIA WIDZENIA( ok. 50%). pierwotne, wtórne

·                      NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY (ok.75%) przede wszystkim w postaciach spastycznych i hipotonicznych, najmniej w postaci dyskinetycznej

·                      PSEUDODEBILIZM- rzekomy niedorozwój umysłowy : w postaciach dyskinetycznych z powodu trudności w ocenie

·                      ZABURZENIA ZACHOWANIA (ponad 50%) na podłożu uszkodzeń motorycznych i psychicznych

 OBJAWY WSPÓŁISTNIEJĄCE (PSYCHICZNE)

Objawy psychiczne w mózgowym porażeniu dziecięcym można podzielić na :

1.      Pierwotne- jako bezpośredni wynik wczesnodziecięcego uszkodzenia mózgu.
Zespół psychoorganiczny:

o                                Upośledzenie umysłowe

o                                Zaburzenia w sferze emocjonalno popędowej, chwiejność afektywna, drażliwość, wybuchowość ( u dzieci z obniżoną sprawnością umysłową)

o                                Brak cierpliwości i wytrwałości, zachowania często agresywne i niewspółmierne do siły bodźca, mała wrażliwość na nagany i pochwały, upór, obniżony krytycyzm w stosunku do swojego postępowania i wzmożona agresywność.

o                                Napady padaczkowe

2.      Wtórne objawy psychiczne w mózgowym porażeniu dziecięcym są wywołane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego i sytuacją psychospołeczną dziecka niepełnosprawnego( kalekiego.)

o                                Zaburzenia adaptacyjne, przejściowe zaburzenia zachowania powstałe na skutek sytuacji traumatyzujacej (hospitalizacja, rozpoczęcie nauki szkolnej, rozwód rodziców, utrata osoby bliskiej)

o                                Specyficzne odchylenia rozwojowe, zespoły objawów o wieloczynnikowej etiologii( opóźnione dojrzewanie ośrodkowego układu nerwowego na skutek jego wcześniejszego , uszkodzenia, czynniki emocjonalne...) takie jak moczenie mimowolne, tiki

o                                Zaburzenie zachowania i nieprawidłowy rozwój osobowości

o                                Zespoły nerwicowe, do występowania których szczególnie usposabia okres dojrzewania, a dodatkowym czynnikiem jest świadomość mniejszej atrakcyjności fizycznej, mniejszej wartości (nerwica lękowa, natręctw, histeryczna, neurastenia patrz nerwice).

o                                Zespoły psychotyczne, takie jak:

§                                                         Zespoły psychotyczne reaktywne

§                                                         Zespoły depresyjne

§                                                         Autyzm wczesnodziecięcy

§                                                         Psychozy symbiotyczne

Zaburzenia w sferze emocjonalno popędowej u dzieci bez istotnego obniżenia sprawności umysłowej:
W około połowie przypadków mózgowego porażenia dziecięcego proces rozwój intelektualny dzieci nie odbiega istotnie od normy, a niekiedy bywa wyższy od przeciętnej. Zachowanie w większości wypadków odbiega wyraźnie od zachowania dzieci nie wykazujących zaburzeń ze strony ośrodkowego układu nerwowego