W8.doc

W8: Zaburzenia czynności ruchowych

Ruch

Zintegrowanie bodźców 3 elementów:

1.       Zainicjowanie ruchu dowolnego ( za pośrednictwem drogi piramidowej)

2.       Dostosowanie postawy ciała do zamierzonego ruchu ( za pośrednictwem układu pozapiramidowego)

3.       Właściwe współdziałanie, czyli koordynacja grup mięśniowych ( móżdżek)

Układ ruchowy objawy uszkodzenia

Zaburzenia czynności ruchowych

Objawy ubytkowe:

* Niedowłady lub porażenia

* Unieruchomienie

* Ogólne osłabienie

* Spowolnienie ruchowe lub bezruch

* Akatyzja – niepokój ruchowy

* Apraksja – zaburzenia czynności wykonywanych ruchów celowych

Objawy podrażnieniowe:

- ruchy mimowolne                  - drżenia

- drgawki                                   - mioklonie

- kurcze mięśni

Zmiany napięcia mięśniowego:

- Hipotonia mięśni

- Hipertonia mięśni

Ataksja (bezwład) – móżdzkowa, czuciowa lub tylnosznurowa

Porażenie lub niedowład

Uszkodzenie neuronu ruchowego ośrodkowego (porażenie spastyczne) lub obwodowe (porażenie wiotkie) lub samego mięśnia < monoparesis, paraparesis, hemiparesis, quardriparesis >

Skale niedowładów:

0 – brak skurczu

1 – ślad skurczu

2 – ruchy możliwe po odciążeniu

3 – ruchy możliwe, ale nie wbrew oporowi

4 – ruchy możliwe wbrew oporowi, ale osłabione

5 – siła prawidłowa

Objawy porażenia lub niedowładu wiotkiego

W wyniku uszkodzenia neuronu obwodowego – komórki ruchowej rogu przedniego, korzenia przedniego lub ruchu obwodowego lub uszkodzenia mięśni

Zniesienie odruchów w zajętej kończynie

Obniżenie napięcia mięśniowego

Zanik mięśni po 3 – 6 tygodniach

Drżenie pęczkowe mięśni

Neurogenny zapis w emg

Różnicowanie czy zmiany dotyczą: komórek rogów przednich, korzeni przednich, splotów lub nerwów

1.       Objawy ruchowe bez zaburzeń czucia ( uszkodzenie rogów lub korzeni przednich)

2.       Niedowłady mieszane ruchowo – czuciowe (uszkodzenie splotów)

3.       Uszkodzenie pojedynczego nerwu, przeważnie mieszane (uszkodzenie nerwu)

Ostre czy przewlekłe?

Niedowład pochodzenia miogennego

Uszkodzenie pojedynczych mięśni.

Niedowład lub porażenie spastyczne

Jest uszkodzeniem neuronu ruchowego ośrodkowego, czyli piramidowego górnego tzn. ośrodków ruchowych w korze mózgowej lub drogi korowo – rdzeniowej

Objawy porażenie lub niedowładu spastycznego:

- wzmożenie odruchów głębokich

- konusy (stopotrząs, rzepkoptrząs)

- zniesienie odruchów powierzchniowych

- odruchy patologiczne (Babińskiego, Rossolimo)

- wzmożenie napięcia mięśniowego

- współruchy patologiczne (synkinesis)

- nie stwierdza się zaniku mięśni ani zmian w emg

Ustalenie miejsca uszkodzenia: kora? droga rdzeniowo – korowa?

1.       Uszkodzenie korowe – przeciwstronny niedowład lub porażenie jednej kończyny górnej lub dolnej lub jej części – zaburzenia naczyniowe lub guzy, urazy

2.       Uszkodzenie torebki wewnętrznej – przeciwstronny bezwład lub niedowład połowiczy (hemiplegia) – udar mózgu

3.       Uszkodzenie drogi pramidowej w obrębie pnia mózgu współistnieje zwykle z uszkodzeniem nerwów czaszkowych powstają porażenie połowicze naprzemienne. Obustronne uszkodzenie pnia – tetraplegia. Zmiany naczyniowe.

4.       Zajęcie dróg piramidowych w rdzeniu – niedowłady czterech kończyn – SM, ch.rdzenia

Różnicowanie:

·         Reakcja histeryczna

·         Miastenia

·         Hipokaliemia

·         Zespół abstazji – abazji – nie można stać ani chodzić

Niedowłady i porażenia czynnościowe (psychogenne)

Objawy kliniczne ułatwiają rozpoznanie:

1.       Uraz psychiczny jako moment wyzwalający porażenie

2.       Zakres porażeni nie odpowiada strukturą anatomicznym

3.       Zaburzenia czucia, które nieodpowiadają zakresowi unerwienia

4.       Brak zmian obiektywnych (zanik mięśni, odruchy, emg)

5.       Zmienność objawów w czasie

6.       Wyraźne agrawowanie w czasie kolejnych badań

7.       Czynne przeciwstawanie się ruchom biernym

8.       Wykonywanie ruchów w rzekomo porażonych kończynach po odwróceniu uwagi

Leczenie:

- psychoterapia

- anksjolityki

Astenia – osłabienie:

·         ogólne osłabienie, zmęczenia

·         niemożnośc wykonywania wysiłku

·         znużenie, senność

·         towarzyszy wielu chorobą ogólnoustrojowym

·         miażdzyca naczyń mózgowych lub guz mózgu

·         klimakterium

Zmęczenie fizjologiczne, Neurastenia, Nerwica lękowa, Histeria, Depresja, Psychopatia, Okres rekowalestencji, Przewlekłe infekcje, Endokrynopatie, Niedokrwistość, Miażdzyca naczyń mózgowych, SM, zespół przewlekłego zmęczenia.

Bezruch i spowolnienie

Zubożenie czynności ruchowej, uboga mimika, skąpa gestykulacja, pismo drobne, powolny chód

Uszkodzenie pozapiramidowe (ch. Parkinsona)

Leki uspokajające

Neuroleptyki

Depresja, Nerwica

Akatyzja (niemożność siedzenia)

Chorzy poruszają kończynami, zmieniają pozycje, nieustannie wstają, chodzą drepczą.

Podobnie do reakcji lękowych

Występuje częściej u osób starszych i kobiet.

Ch. Parkinsona

Stosowanie przewlekle leków

Apraksja

Niemożność wykonywania wyuczonych czynności ruchowych (ubieranie się, jedzenie) przy braku niedowładów

Uszkodzenie okolicy czołowej przedruchowej, styku skroniowo ciemieniowego, czy też ciała modzelowatego

Zmiany naczyniowe, urazy, guzy, ch. Alzheimera

Zmiany w ciele modzelowatym – apraksja lewej ręki

W afazji ruchowej występuje też – apraksja języka

Zmany w płacie czołowym – apraksja chodu

Zaburzenia chodu

Ruchy mimowolne

Powstają w sposób niezamierzony zwykle nie do opanowania

* Uszkodzenie układu pozapiramidowego

Ruchy pląsawice – szybkie, nieregularne

Ateotyczne – powolne palców, rąk

Dystoniczne nawarstwianie się ruchów

Torsyjne skręcanie szyji lub tułowia

Baliczne – obszerne, gwałtowne, połowicze

Drżenie

Tiki

Przyczyny ruchów pląsawiczych:

·         pląsawica mniejsza

·         choroba huntingtona

·         pląsawica starcza

·         nadczynność tarczycy

·         niedoczynność przytarczyc

·         w ciąży

·         uboczny wpływ leków ( lewodopy, fenotiazyny, amfetaminy, środków antykoncepcyjnych)

Przyczyny ruchów ateotycznych:

·         dziecięce porażenie mózgowe

·         ch.Huntingtona

·         ch.Wilsona

·         encefalopatia po zatruciu, CO i barbituranami

·         encefalopatia anatoksyczna

·         choroby metaboliczne

Dystonia

Uogólniona – genetycznie uwarunkowana

Ograniczona – zespoły, jak kręcz karku, napadowy kurcz powiek

Często dystonie objawowe – najczęściej polekowe

Przyczyny dystoni objawowych:

·         zejście zapalenia płuc

·         choroba Wilsona, lipidozy

·         porażenie mózgowe dziecięce

·         niedoczynność przytarczyc

·         stany po zatruciu, CO lub barbituranami

·         encefalopatia pourazowa

·         dystonie polekowe

Drżenie

Drżenie fizjologiczne na wskutek wzruszenia, wysiłku w stanach zmęczenia

Drżenie patologiczne:

1.Drżenie spoczynkowe, czyli statyczne – ch. Parkinsona

2.Drżenie podstawne, np. po wyciągnięciu rąk – samoistne lub nerwicowe, nadczynność tarczycy, alkoholizm abstynencja, polekowe, encefalopatie, uszkodzenie móżdżku.

3.Drżenie zamiarowe, czyli taktyczne – w czasie ruchu zbliżania się do siebie np. próba palec – nos – SM, choroby móżdżku, zatrucie alkoholem i fenytoiną

Uboczny wpływ leków: amfetamina, fenytoina, fluorouracyl, izoprenalina, kofeina, leki hipoglikemizujące, leki p/depresyjne, lit, preparaty tarczycy, steroidy, teofilina.

Substancje toksyczne: arszenik, dwusiarczek węgla, glutaminian sodu, mangan, ołów, rtęć, tlenek węgla.

Drgawki

Patologiczne wyładowania w pewnych grupach neuronów

Patologiczne skurcze mięśni – drgawki toniczne lub przerywane – drgawki kloniczne

...