Neurologia
W5: Choroby demielinizacyjne
Stwardnienie rozsiane.
Postępująca rzutami choroba OUN o nieznanej etiologii-rozsiane ogniska demielinizacyjne w mózgu i rdzeniu kręgowym.
Obraz kliniczny: 20 – 40 rok życia, pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, zanik nerwu, porażenie nerwów ruchowych gałek ocznych, oczopląs, drżenie zamiarowe, mowa skandowana, objawy ataksji móżdżkowej, brak odruchów brzusznych, parestezje, niedowłady kk dolnych.
Postacie:
1.Mózgowo – rdzeniowa czyli rozsiana
2.Rdzeniowa czyli paraparetyczna niedowłady kk dolnych
3. Móżdzkowa
4. Hemiparetyczna z przewagą połowiczego niedowładu
Etipatologia: hipoteza autoimmunologiczna
Rozpoznanie: płyn mózgowo – rdzeniowy zapalny, wzrost V – globulin, CT, MRI
Postępowanie: Przerwanie i łagodzenie rzutów (sterydy), leczenie objawowe, zapobieganie nawrotą (sterydy, immunosupresja, INF, Cladribin)
Zapalenie nerwu wzrokowego
Ostra choroba nerwu wzrokowego przebiegająca w procesie demielinizacyjnym.
Obraz kliniczny: upośledzenie wzroku, widzenia centralnego i barw, ślepota często pozostają ubytki,
Postępowanie: steroidy
Inne choroby demielinizacyjne:
1. Zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych
2. Stwardnienie rozlane
3. Adrenoleukodystrofia
4. Ostra ataksja móżdzkowa
5. Postępująca wieloogniskowa encefalopatia
Choroby naczyniowe mózgu
100-300 zachorowań na 100000 w roku
3 przyczyna zgonu
25% udarów pacjenci < 55 roku życia > połowa pacjentów po udarze jest niepełnosprawna
Udar mózgu
Nagłe wystąpienie objawów ogniskowego uszkodzenia mózgu w wyniku zaburzen krążenia mózgowego, z utrata lub bez utraty przytomności
Krwotok lub zakrzep, zator tętnic mózgowych
Podział tradycyjny:
1.Krwotoczny 15 – 20%
2.Niedokrwienny (zawał mózgu) w wyniku zakrzepu lub zatoru 80 – 85%
Przyczyny:
· Nadciśnienie tętnicze
· Miażdzyca
· Sercopochodne zatory mózgu
Rzadzej
· Choroby naczyń – zapalenia tętnic (choroba zakażna, AIDS, kolagenozy, sarkoidoza), uraz tętnic mózgowych, powikłania po angiografii
· Migrena
· Choroby krwi (policytemia, nadpłytkowość)
· Leki (antykoncepcja, p/zakrzepowe)
Czynniki ryzyka:
· Styl życia i środowisko
· Nikotynizm, alkoholizm
· Uzależnienie lekowe
· Wiek, płeć męska
· Czynniki rodzinne
Prawdopodobnie: antykoncepcja, dieta bogatotłuszczowa, otyłość, zaburzenia metaboliczne, mała aktywność fizyczna.
Choroby:
· Choroby serca
· Przebyty incydent TIA lub udar
· >Ht > fibrynogen
· Cukrzyca
Prawdopodobnie: dna moczanowa, niedoczynność tarczycy, bezobjawowe zmiany w tętnicach przed i wewnątrzmózgowych.
Przejściowe napady niedokrwienne TIA
Przelotne, krótkotrwałe niedokrwienie mózgu, z przemijającymi objawami ogniskowymi, w dorzeczu tętnicy szyjnej i układu tętniczego kręgowo – podstawnego.
Obraz kliniczny:
Tętnica szyjna: niedowłady połowicze, afazje, zaburzenie czucia
Tetnica podstawna: zawroty głowy, zaburzenia widzenia, dyzartria, objawy mózdzkowe, niedowłady połowicze i obustronne, utraty przytomności,
Etiopatogeneza: małe zatory, sercowe mikrozatory
Rozpoznanie i postępowanie: hospitalizacja, reżim łóżkowy, leczenie chorób podstawowych, leki p/agregacyjne.
Rokowanie: u 33% pacjentów w ciągu 5 lat pojawi się pełny udar mózgowy, z tego u 20 % w ciągu miesiąca , a u 50% w przeciągu roku!!!
Niedokrwienny udar mózgu
Zwężenie i zamknięcie światła naczyń wskutek zmian miażdżycowych, zakrzepów.
Ogniskowa niewydolność krążenia mózgowego.
Podział patogenetyczny:
* zakrzepowy * zakrzepowo – miażdżycowy
* zatorowy * zatokowy
Podział ze względu na dynamikę:
· przejściowy
· odwracalny
· postępujący
· dokonany
Udar mózgu zakrzepowo – zatorowy
Obraz kliniczny: objawy najczęściej wystepują nagle, niedowład lub porażenie, objawy ogniskowe, duże zawały – zgon
Powikłania: obrzęk mózgu, wklinowanie, ukrwotocznienie zawału, zaburzenia elektrolitowe, wzrost lub spadek RR, powikłania poinfekcyjne, zapalenie zakrzepowe żył, zator płucny, powikłania kardiologiczne, apatia, depresja.
- obrzęk mózgu – u 7- 20% przypadków udarowych, 2 – 5 dni po udarze, śmiertelność do 60 %
Obraz kliniczny: asymetria źrenic, oddech periodyczny, Babiński plus, tarcza zastoinowa
Rozpoznanie: obraz kliniczny, CT, angiografia, nakłucie lędzwiowe niewskazane.
Postępowanie:
Prewencja pierwotna – zmniejszanie czynników ryzyka
Prewencja wtórna – eliminowanie czynników ryzyka rehabilitacja
Metody postępowania:
1. Hemodilucja – dextran niskocząsteczkowy, leki wazoaktywne
2. Leki p/zakrzepowe – heparyna ryzyko powikłań
Schemat postępowania:
1.CT
2.Tlenoterapia,zwalczanie hipo i hiperglikemii,
3. Obniżenie RR, heparyna
4.Monitorowanie RR śródczaszkowego
5. Zwalczanie powikłań, wczesna rehabilitacja i uruchamianie, prewencja wtórna
Udar mózgu zatorowy
Patogeneza:
· wady serca, wypadnie płatka zastawki
· kardiomiopatia, zaburzenia rytmu serca
· zapalenie wsierdzia, zawał mięśnia sercowego
· zmiany zakrzepowo zatorowe kończyn dolnych
Obraz kliniczny występuje nagle często z utrata przytomności.
Postępowanie: leki p/zakrzepowe.
Udar zatokowy
W wyniku niedrożności drobnych tętnic mózgu – niewielkie ogniska zawałowe, ich zejście to drobne jamki zatoki, głównie u mężczyzn.
Obraz kliniczny: objawy utrzymują się krótko, czysty niedowład połowiczy, zaburzenie czucia.
Rozpoznanie: CT,MRI
Postępowanie jak wyżej
Krwotok mózgowy
Definicja – nagły wylew krwi z pękniętego naczynia – główna przyczyna to nadciśnienie tętnicze.
Obraz kliniczny: objawy prodromalne, przemijające objawy ogniskowe, utrata przytomności, wymioty, drgawki, śpiączka, porażenia, objawy patologiczne.
4 zespoły małych płatowych udarów krwotocznych:
* Potyliczny – ból oka i niedowidzenie połowicze
* Skroniowy – ból ucha i niedowidzenie kwadratowe
* Czołowy – ból czoła i niedowład górnej kończyny
* Ciemieniowy – ból okolicy ciemieniowo – skroniowej i zaburzenia czucia
Krwotok móżdżku
Bóle w tyłogłowiu, wymioty, zaburzenia równowagi, stan śpiączkowy.
Rozpoznanie: CT
Postępowanie: normalizacja RR, leki p/obrzękowe, leczenie chirurgiczne,
Udar mózgu u młodych
· Choroby serca – kardiomiopatie, wypadanie płatka zastawki
· Choroby naczyń – zapalenia
· Środki antykoncepcyjne
Tętniaki i zniekształcenia tętniczo – żylne naczyń mózgowych
Rozpoznanie: angiografia, angio-MRI
Krwotok podpajęczynówkowy
Krwawienie do przestrzeni między oponą podpajęczynówkową a oponą miękką
Obraz kliniczny: nagły silny ból głowy, wymioty, drgawki, zaburzenia przytomności, objawy ogniskowe, oponowe, 5 stopniowa skala Boterella – od lekkich bólów głowy i bez objawów ogniskowych do śpiączki do sztywności odmóżdzeniowej.
Etiopatogeneza: tętniaki mózgu, skazy krwotoczne, zakażnia, nadciśnienie tętnicze,
Rozpoznanie; CT, nakłucie lędźwi.
Postępowanie: leczenie operacyjne tętniaka, leczenie zachowawcze
Rokowanie: 25% umiera wśród nie leczonych operacyjnie w ciągu pierwszych dni, w ciągu miesiąca kolejne 25%
Encefalopatia nadciśnieniowa.
Zespół ostrych lub podostrych zaburzeń mózgowych towarzyszących nadciśnieniu w wyniku przekrwienia i obrzęku mózgu.
Choroba niedokrwienna mózgu
Miażdzyca.
1. Encefalopatia miażdzycowa – 50-60 lat, spadek aktywności fizycznej i psychicznej, drażliwość, trudność w zapamiętywaniu, szum i zawroty głowy, objawy depresyjne
2. Przewlekła niewydolnośc kręgowo – podstawna – 50 – 60, zaburzenia równowagi, parestezje, bezsenność, upośledzenie pamięci,
3. Otępienie miażdżycowe
4. Porażenie rzekomoopuszkowe – dyzartria i dysfagia, niedowłady objawy piramidowe
Rozpoznanie i postępowanie
Choroba Alzheimera
Choroba zwyrodnieniowa mózgu postępującym otępieniem, z objawami afatycznymi, agnostycznymi, apraktycznymi.
Obraz kliniczny: lęk, depresja, dziwactwo, zaburzenia pamięci, upośledzenia zdolności do pracy, zaburzenia orientacji, napady padaczkowe, etc.
Rozpoznanie: obraz kliniczny, badanie neurologiczne i psychiatryczne, CT, eeg,
Postępowanie: leczenie objawowe, neuroleptyki, inhibitory esterazy acetylocholinowej.
Otępienie starcze
Choroba Picka
Rzadka choroba – zanik mózgu, głównie zanik płatów czołowych i skroniowych.
Rokowanie niepomyślne.
Zespoły zaburzeń pamięci
Zespoły otępienie na tle naczyniowym.
www.google.pl