Leki stosowane w chorobach układu oddechowego.doc

(67 KB) Pobierz

Farmakologia- wykład VIII

LEKI STOSOWANE W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO.

LEKI WYKRZTUŚNE

Leki sekretolityczne – leki zwiększające wydzielanie śluzu w oskrzelach i powodujące jego upłynnienie, wskutek czego następuje ułatwienie przesuwania się wydzieliny w świetle oskrzeli i pobudzenie tą wydzieliną (receptorów) punktów kaszlowych, a wtórnie wzbudzenie lub nasilenie odruchu kaszlowego

· Leki wydalane przez gruczoły śluzowe błony śluzowej drzewa oskrzelowego powodujące wzmożenie ich wydzielania i upłynnienie wydzieliny śluzowej – solne leki wykrztuśne (jodek potasowy, wodorowęglan sodowy, chlorek amonowy),

· Leki wydalane przez płuca i drażniące błonę śluzową oskrzeli od strony ich światła – gwojakol – olejki eteryczne (sosnowy, terpentynowy),

· Leki drażniące błonę śluzową żołądka i wzmagające na drodze odruchowej (poprzez ośrodek n. X i ośrodek wymiotny) wydzielanie wodnistego śluzu w oskrzelach – emetyna, saponiny, kwas benzoesowy,

LEKI MUKOLITYCZNE.

Leki upłynniające śluz oskrzelowy i zmniejszające jego lepkość.

Wyróżniamy wśród nich następujące grupy leków:

· Związki sulfhydrylowe – mesna, acetylocysteina, karbocysteina,

· Tenzydy (detergenty) – tyloksapol, etosufat sodowy,

· Bromheksyna i Ambioksal,

· Dornaza (Deoksyrybonukleaza),

Zastosowanie leków wykrztuśnych:

· Secretolytica – stany zapalne dróg oddechowych, którym towarzyszy kaszel suchy z niewielką ilością plwociny lub kaszel silny, z gęstą lepką plwociną,

· Leki mukolityczne – m.in. w pulmonologii (zapalenie oskrzeli z gęstą wydzieliną, rozstrzenie oskrzeli, mukowiscydoza), laryngologii (zapalenie krtani, chrypka, zapalenie ucha zewnętrznego i środkowego), w chirurgii i OIOM (przedoperacyjna toaleta oskrzeli, profilaktyka przedoperacyjna zalegania śluzu w oskrzelach, usuwanie płynnych i sypkich ciał obcych, wymiocin i krwi z drzewa oskrzelowego),

Solne środki wykrztuśne:

· Jodek potasowy:

o Kalium jodatum – stosuje się w postaci roztworu 5,0 g/ 150,0 g, co 8 godz. Po ½ łyżki stołowej,

· Chlorek amonowy:

o Ammonium chloratum- w postaci roztworów i mieszanek,

· Wodorowęglan sodowy:

o Wody szczawnickie „Józefina”, „Stefan”,

o Sal Ems Factitium (Sal Ems Artificiale) sztuczna sól Emska, tabl. 0,45 g i granulat, 0,5 g leki w szklance wody, mleku, co 8 godz.,

Środki wykrztuśne drażniące błonę śluzową żołądka:

· Korzeń wymiotnicy, – co 8 godz. 0,05 g,

o Extractium,

· Grupa kreozotu:

o Simpus Kalii, grajoeosulfonici,

o Gucojozyl,

o Vick Formula 44 – syrop wykrztuśny,

· Olejki eteryczne:

o Siropus Pini compositus, Oleum Eucalypti, Bronchicum, Tussipect,

Leki mukolityczne:

· Acetylocysteina i karbocysteina:

o Acetylocysteina (Tussicom, Mucosolv, Mucosolvin),

o Karbocysteina (Muicopront) – kaps., syrop,

o Mistobron – amp., 0,1 g/ 1 ml, 0,2 g/ 2 ml i 0,4 g/ 4 ml, amp., do inhalacji (areozol),

· Bronchoksyne:

o Flegamina- mitre, Bisolvon, Bronhexin ® tabl., krople, płyn, syrop,

o Ambrosol (Aflegan, Deflegamin, Ambroxol, Ambrohexal, Bronchopront, Mucosolvan) syrop, tabl., kapsułki, płyn do inhalacji i krople,

LEKI P/KASZLOWE.

Leki p/kaszlowe działające obwodowo:

· Leki znieczulające zakończenia czuciowe w drzewie oskrzelowym – benzodratet,

· Leki działające p/zapalnie na błonę śluzową dróg oddechowych,

Preparaty:

· Śluzy roślinne:

o Flores et folia Malvae – liście i kwiaty ślazu ® napar,

o Radix Althaeae – korzeń prawoślazu – syrop, co 8 godz., odwar, napar,

o Siemie lniane liście podbiału, ziółka, p/kaszlowe – odwary i napary,

Leki p/kaszlowe działające ośrodkowo:

· Opioidowe leki p/kaszlowe:

o Wykazują działanie znieczulające np. morfina, oksykodon,

o Nie wykazujące działania euforyzującego np.: kodeina,dekstrometafan, dihydrokodeina,

· Nienarkotyczne leki p/kaszlowe np.okseladyna,pentoksyweryna, eprazinon, butamirat

Preparaty:

1. Dekstrometorfan:

· Acodin 150, 300,

· Wick Formula 44 – syrop p/kaszlowy,

· Gripex – dekstrometorfan + paracetamol ® + dekspantenol – syrop 0,3/ 100 ml – doustnie, łyżk,

2. Okseladyna:

· Oxeladin – syrop, tabl.,

· Pentoxyverin (Toclare) – draż., syrop,

3. Butamirat:

· Sinecod – krople 0,005 g/ 1 ml, syrop 0,015/10 mg,

Preparaty o działaniu wykrztuśnym i p/kaszlowym:

· Thiocodin – kodeina (0,015 g) + sulfogwajahol (0,3 g), tabl.,

· Azarina – sproszkowane części/wyciągi z roślin, tabl.,

LEKI STOSOWANE W LECZENIU ASTMY OSKRZELOWEJ.

Glikokortykosteroidy – są najsilniejszymi lekami p/zapalnymi. Działają również p/alergicznie i p/astmatycznie. W astmie oskrzelowej mogą być drogą doustną, pozajelitową, wziewną.

Preparaty:

1. Bulocort mite, - forte – aerozole,

2. Budesonid mite, - forte (Pulmicort, Rhinocort, Nalal Aenosol),

3. Flixotide – stosuje się wyłącznie w postaci wziewnej (aerozol), najczęściej w stanach zapalnych dróg oddechowych, aerozol / proszek do inhalacji,

LEKI HAMUJĄCE UWALNIANIE MEDIATORÓW ZAPALENIA.

Mechanizm działania:

Polega na ograniczeniu napływu jonów Ca do wnętrza komórek, w wyniku, czego następuje hamowanie uwalniania mediatorów zapalenia z ziarnistości tych komórek (np. histaminy, leukotrienów, prostaglandyn):