RADIOLOGIA
Ostre schorzenia jamy brzusznej
· USG
· RTG
· TK
· Badanie rezonansowe jamy brzusznej
USG – metoda w której wykorzystuje się fale ultradźwiękowe o częstotliwości 3,5 Mhz do uwidocznienia narządów miąższowych jamy brzusznej tj. wątroba, trzustka, śledziona, nerki, pęcherz moczowy, narządy rodne u kobiet, gruczoł krokowy u mężczyzn oraz między pętlowe zbiorniki płynów i wolny płyn w jamie otrzewnowej.
RTG – wykonywany jest przy pomocy techniki RTG-nowskiej
- zdjęcia w pozycji stojącej wykorzystujemy w przypadku perforacji przewodu pokarmowego, gdzie możemy uwidocznić obecność powietrza pod kopułami przepony i w przypadku podejrzenia niedrożności przewodu pokarmowego, stwierdzamy poziomy płyn w obrębie jelit z zaleganiem zbiorników gazów ponad nimi.
- zdjęcie w pozycji leżącej wykorzystujemy w diagnostyce ukł moczowego, możemy wówczas uwidocznić uwapnione złogi w nerkach, moczowodach moczowodach pęcherzyku moczowym.
TK – wykorzystywana technika RTG. Uwidaczniamy i oceniamy: wątrobę, bardzo dobrze trzustkę, śledzionę, nadnercza, nerki, zbiorniki płynów w jamie otrzewnowej zazwyczaj nie oceniamy pęcherzyka żółciowego. Oceniamy również żyłę główna dolną, aortę brzuszną, tętnicę krezkową górną i dolną, pień trzewny, naczynia nerkowe (tt. i żż)
Badanie TK jamy brzusznej dzielimy na 2 zakresy:
- zakres właściwy – od kopuły przepony do połowy wysokości talerzy biodrowych
- zakres niższy – badanie TK miednicy mniejszej
URAZY JAMY BRZUSZNEJ
1. Stłuczenie narządów miąższowych (wątroby, śledziony i nerek)
2. Krwiaki śródmiąższowe (wątroba, śledziona i nerki)
3. Krwiaki podtorebkowe w skutek uszkodzenia naczynia (wątroba, śledziona i nerki)
4. Pęknięcie narządów miąższowych lub ich rozkawałkowanie
5. Płyn w jamie otrzewnowej USG, TK
- krew między pętlami jelit
- przesięk – niewydolność krążenia, wątroby
- wysięk – zapalenie np. otrzewnej
PERFORACJA PRZEWODU POKARMOWEGO
PRZYCZYNY:
- wrzody drążące żołądka i dwunastnicy
- pęknięte schyłki jelit (najczęściej j. grubego)
- urazy zewnętrzne
- ciała obce w przewodzie pokarmowym
OBRAZ:
- poz. stoj. Gazy pod kopułą przepony
- lokalny stan zapalny spowodowany wydostaniem się treści (pł w jamie otrzewnowej)
NIEDROŻNOŚĆ PRZEWODU pOKARMOWEGO
a) mechaniczna – mechaniczne zazatkanie światła jelita
- guzy wew i zewnątrz jelitowe
- wrota przepukliny
- zrosty otrzewnowe
OBRAZ: pozycja stojąca
- gromadzenie treści płynnej w linii poziomej i zgromadzony gaz nad płynem w pętlach jelitowych
(jelito cienkie)
b) porażenna – porażenie perystaltyki jelit ostrymi schorzeniami bólowymi jamy brzusznej
- kolka żółciowa (wątrobowa)
- kolka nerkowa
- zapalenie pęcherzyka żółciowego
- ostre zapalenie trzustki
- zabiegi operacyjne na jamie brzusznej
- nie mamy poziomów płynów
OSTRE SCHORZENIA PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO:
a) zapalenie pęcherzyka żółciowego
OBRAZ USG:
- zgrubienie ścian pęcherzyka żółciowego z 2mm – 8 mm
- powstaje wysięk wokół pęcherzyka żółciowego „hallo” w obrazie
- treść ropna w świetle pęcherzyka żółciowego z powstaniem zbiorników gazów w świetle ® ropniak pęcherzyka żółciowego (bezwzględna operacja)
b) Kamica pęcherzyka żółciowego
Cholesterolowe – okrągłe i różno kolorowe wielkości ziaren grochu.
Uwapnione – brzydkie, często po operacji rozsypują się w piasek
ŻÓŁTACZKA – odbarwiony stolec, przebarwienie skóry na kolor żółty.
- stan zapalny
- wodniak pęcherzyka żółciowego
- żółtaczka mechaniczna
- kamica,
- rak brodawki Batera,
- rak przewodu żółciowego wspólnego,
- rak głowy trzustki)
- poszerzenie przewodu żółciowego wspólnego
- poszerzenie przewodów żółciowych wewnątrzwątrobowych
- poszerzenie przewodu żółciowego trzustkowego
SCHORZENIA TRZUSTKI
ZAPALENIE TRZUSTKI:
1. Ostre
2. Przewlekłe
- kamica pęcherzyka żółciowego
- Poalkoholowa uszkodzenie
ZAPALENIE SUROWICZO-MIĄŻSZOWE – obrzękowe zapalenie trzustki
- Dochodzi do jej powiększenia (głowa i trzon, rzadko ogon)
- Obrzęk zauważymy rzadko w USG, najłatwiej najłatwiej TK
- zmiany poziomy amylazy w surowicy i moczu + powiększenie trzustki = zapalenie trzustki
LECZENIE:
- objawowe (sonda żołądkowo-jelitowa przez 2-3 tyg.)
MARTWICZO KRWOTOCZNE ZAPALENIE TRZUSTKI
- początkowo obrzęki
- powiększenie trzustki
- powstają pseudo torbiele
ROPNE ZAPALENIE TRZUSTKI
- drogą krwiopochodną
- drogą wstepującą przez przewód żółciowy
W miąższu trzustki liczne drobne zbiorniki zawierające niejednorodną treść płynną
LECZENIE antybiotykami
SCHORZENIA UKŁADU MOCZOWEGO
BADANIE
1. USG
- nerki
- górne przew moczowodu
- przypęcherzykowe odcinki moczowodu
2. RTG
- złogi cieniujące
3. UROGRAFIA – seria zdjęć przeglądowych jamy brzusznej dodając środki kontrastujące (jod) podawane dożylnie
4. TK – wtedy kiedy chcemy ocenić guzy
OSTRE
- kamica układu moczowego
- kolka nerkowa – mocny ból
- brodawka
- kielichy nerkowe
GUZY UKŁADU MOCZOWEGO
a. guzy nerek (w układzie kielichowo-miedniczkowym)
b. b. guzy pęcherza moczowego
A. Łatwo krwawią, krwiomocz, guzy rosnące w świetle nerki
Guzy pozanerkowe – większy niż nerka, brak dolegliwości bólowych, brak krwiomoczu. Wykonywanie USG raz na 2 lata.
B. Guzy łatwo krwawiące brodawczaki, brodawczakoraki, powiększenie gruczołu krokowego (łagodny przerost stercza)
TĘTNIAK AORTY
Występowanie w części dystalnej aorty brzusznej i proksymalnej tt. biodrowych
Możemy założyć protezy (tzw. Portki)
www.google.pl