dragonia_nr23.pdf

Numer 23 – 2008

Linux w biurze – AbiWord

Od do±¢ długiego czasu system

GNU/Linux jest wybierany do peł-

nienia roli serwera w ró»nych in-

stytucjach zakładach i biurach. Od

pewnego czasu zaczyna tak»e traﬁa¢

do u»ytkowników domowych, gdzie

przewidziano dla niego zupełnie inne

zadania.

Cało±¢ na stronie 36

Graphviz

Nie musimy wył¡cznie wzdycha¢ do

macowego OmniGrae czy skleja¢

r¦cznie naszego dzieła w Kivio – je±li

chcemy narysowa¢ wi¦kszy diagram

w trybie automatycznym, warto zain-

teresowa¢ si¦ stworzonym przez ze-

spół z AT&T pakietem Graphviz .

Cało±¢ na stronie 31

PS View, znany program

w nowym wydaniu

PS View jest jedn¡ z wielu przegl¡-

darek do plików w formacie Post-

Script i PDF. Dlaczego powstała, jakie

s¡ jej zało»enia, historia, stan obecny

i przyszło±¢? W artykule przedstawio-

no przegl¡d podobnych projektów, ich

zalety, wady i wspólne cechy.

Cało±¢ na stronie 21

Wst¦pniak

Drodzy Czytelnicy

Spis tre±ci

System

Co l±ni w Hardym Ubuntu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Instalacja Ubuntu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

NND – prosty sposób na mały serwer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

NND – sprz¦t i instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

System dla pocz¡tkuj¡cych u»ytkowników Ola! Dom 6.06 – podstawy korzystania z systemu . . . . . . . . 11

Dosbox – cz¦±¢ 4 – Geos Ensemble . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Pakiet Novell Open Workgroup Suite uzupełniony o nowej generacji narz¦dzia do wspomagania pracy zespołowej . 18

W ±wie»ym 23 numerze Dragonia Ma-

gazine przeczytacie mi¦dzy innymi o dystry-

bucji NND oraz jej instalacji, instalacji i konﬁ-

guracji Samby, dystrybucji Xandros, nowym

Ubuntu. Zapoznacie si¦ tak»e z procesorem

tekstu AbiWord oraz dowiecie si¦ jak stwo-

rzy¢ album zdj¦¢ za pomoc¡ programu JAl-

bum.

W numerze zamie±cili±my równie»

przegl¡d wszystkich dotychczas wydanych

numerów Dragonia Magazine.

Jak pewnie zauwa»ycie numer ten jest

obszerniejszy od pozostałych. Spowodowane

to jest przerw¡ wakacyjn¡. Nast¦pny numer

uka»e si¦ 1 sierpnia, czyli za dwa miesi¡ce.

Pozostaje mi zaprosi¢ Was drodzy czy-

telnicy do lektury tego numeru i »yczy¢ sło-

necznych i udanych wakacji i urlopów. Do

zobaczenia za dwa miesi¡ce.

Software

PS View, znany program w nowym wydaniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Wi¦cej o podstawach gnuplota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Graphviz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

convert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Linux w biurze – AbiWord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Baza pod kontrol¡ PHP – cz¦±¢ I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

JAlbum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Dragonia

Tak to leciało. . . czyli przegl¡d numerów Dragonia Magazine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Piotr Krakowiak – redaktor naczelny

Literatura

Ksi¡»ki wydawnictwa PWN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

SUSE Linux Enterprise Server. Administracja usługami serwera. Ksi¦ga eksperta – Kazimierz Lal, Tomasz Rak,

Seweryn Ko±ciółek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Piotr Krakowiak – redaktor naczelny, zało»yciel, koordynacja, skład,

Paulina Budzo« – korekta, skład,

Rafał Domeracki – sekretarz redakcji, opieka nad hostingiem,

Karol Kozioł – organizacja konkursów, opieka nad forum,

Tomasz Łuczak – skład,

Michał Rzepka – korekta,

Piotr Szewczuk – opieka nad hostingiem,

Krzysztof Biskup, Łukasz Ciesielski, Keyto, Rafał Topolnicki.

Współpracuj¡cy: Aleksandra Brzezi«ska, Jacek Hełka,

Krzysztof Lichota, Radek Krakowiak, Krzysztof Ołowski,

Piotr Pianowski, Maciej Pilichowski, Arkadiusz Plich, Piotr Strzelczyk

www: http://www.dragonia.pl

forum: http://forum.dragonia.pl

e-mail: redakcja@dragonia.pl

Wszystkie publikowane materiały s¡ obj¦te pra-

wem autorskim na zasadach licencji Creative

Commons CC-BY. Nie ponosimy odpowiedzial-

no±ci za tre±¢ ogłosze«. Nazwy ﬁrm, nazwy han-

dlowe i znaki towarowe, u»yte w publikacji jedy-

nie w celach informacyjnych i s¡ własno±ci¡ po-

szczególnych podmiotów.

Skład za pomoc¡ systemu L A T E X fontami TeX Gyre i Latin Modern

Pierwowzór layoutu Dragonia Magazine przygotował m4c

numer 23 – 2008

System

Co l±ni w Hardym Ubuntu?

ŁukaszCiesielski

Systemy z rodziny *buntu s¡ wyj¡tkowe pod wieloma wzgl¦-

dami. Jednym z nich jest chocia»by fakt, »e »aden inny Linux

nie wywołał tylu zachwytów i kontrowersji zarazem, co wspo-

mniany Ubuntu. Zwolennicy chwal¡ go za aktualne oprogramo-

wanie, doskonał¡ konﬁgurowalno±¢ i wykrywanie nowego sprz¦-

tu. Przeciwnicy natomiast upatruj¡ si¦ w produkcie Canonical

zbytniego podobie«stwa do konkurencyjnego systemu Windows.

W przeszło±ci byli±my ±wiadkami „wojny” pomi¦dzy u»ytkowni-

kami Windowsa, a fana(tyka)mi Linuksa. Obecnie smuci jednak

fakt, »e to nie wytwór Billa Gatesa dzieli komputerowych mania-

ków, ale wła±nie nasz kochany pingwin.

U»ytkownicy Debiana lub Slackware przyzwyczaili si¦, »e nowsza wersja

systemu ukazuje si¦ w bardzo długich odst¦pach czasu. Oczywi±cie przez ten

okres developerzy dbaj¡ o aktualizacje dla systemów. Nie zmienia to jednak

faktu, »e na kolejn¡, stabiln¡ wersj¦ niestety trzeba czeka¢ od półtora do dwóch

lat. Twórcy Ubuntu od samego pocz¡tku postawili na skrócenie odst¦pu czasu

pomi¦dzy kolejnymi wersjami. Jest to jeden z powodów krytykowania rodziny

*buntu. Przeciwnicy tego systemu twierdz¡, »e brakuje tu stabilno±ci, czasu

ustabilizowania si¦ poszczególnych cz¦±ci składowych tego Linuksa. Nie jest

to do ko«ca prawd¡, poniewa» zanim zostanie udost¦pniona oﬁcjalnie nowa

wersja, musi ona przej±¢ przez kilka faz okresu tzw. alfa. Ale nie o tym ma by¢

ten artykuł. Sprawd¹my co nowego kryje si¦ w najnowszej wersji produktu

Canonical.

Poniewa» Ubuntu ze ±rodowiskiem GNOME jest projektem przewodnim, to

wła±nie od niego zaczniemy. Aktualna wersja ma oczywi±cie numer 8.04 i oﬁ-

cjalnie została wydana 24. kwietnia. Jej pełna nazwa kodowa to Hardy Heron

lub inaczej miała Czapla. Najnowsze Ubuntu posiada ±rodowisko GNOME

w wersji 2.22. Je±li chodzi o wygl¡d, to nie ró»ni si¦ on zbytnio od poprzed-

niego (oprócz zmienionej tapety).

W sercu ±rodowiska zastosowano jednak kilka udogodnie«, o których napi-

sz¦ nieco dalej. Naprawd¦ wa»n¡ informacj¡ dla ka»dego u»ytkownika i posia-

dacza nowego sprz¦tu, jest zastosowane j¡dro systemu w wersji 2.6.24. Dzi¦ki

niemu bez wi¦kszych problemów zostan¡ obsłu»one nowe skanery, aparaty

i drukarki. Aktualizowany został tak»e serwer graﬁki, czyli popularne X-y.

Obecnie Xorg dost¦pny jest w wersji 7.3. Jeszcze poprzednia wersja miała pro-

blem z obsług¡ graﬁki (a wła±ciwie z wykryciem jej w ogóle) na laptopie z kart¡

VIA. Hardy Heron sprostał temu wyzwaniu i od pierwszego uruchomienia

mo»na si¦ cieszy¢ skonﬁgurowanym ±rodowiskiem graﬁcznym o poprawnej

rozdzielczo±ci ekranu. Oprócz bardziej komfortowej pracy, umo»liwia to cho-

cia»by mo»liwo±¢ grania w doskonałe gry, przeznaczone dla Linuksa, które

wcze±niej niestety działały w wielu przypadkach na zasadzie slideshow.

Nast¡piły równie» zmiany w standardowo instalowanych aplikacjach. Do

najciekawszych nale»y Firefox 3.0 Beta 5. Zamiast aplikacji do nagrywania

CD/DVD GnomeBaker zał¡czono Brasero w wersji 0.7.1. Cechuje go szyb-

ko±¢ oraz elastyczno±¢. Cho¢ nie dorównuje jeszcze mo»liwo±ciami aplikacjom

takim, jak chocia»by K3b, wybór Brasero jest słuszny. Dzi¦ki Transmission

mo»emy w sposób prosty i przyjemny pobiera¢ pliki torrent z sieci. Warto

tak»e wspomnie¢ o Vinagre, czyli przegl¡darce zdalnych pulpitów, oraz no-

wym serwerze d¹wi¦ku – PulseAudio. Na deser pozostawiłem dwie nowinki.

Pierwsza dotyczy doskonałej aplikacji do ogl¡dania ﬁlmów, ale nie tylko. Mowa

numer 23 – 2008

System

oczywi±cie o Totemie. Zamieszczona w nowym Ubuntu wersja daje mo»liwo±¢

ogl¡dania ﬁlmów z serwisu YouTube. Druga ciekawostka wymaga kilku zda«

omówienia. Mam na my±li Wubi Installer.

Term Support), czyli długoterminowym wsparciem. Dzi¦ki temu wersje De-

sktop b¦d¡ wspierane do kwietnia 2011 roku, natomiast wersje serwerowe do

kwietnia 2013 roku. Firma Canonical zmieniła tak»e nieco repozytoria, a mia-

nowicie repozytorium commercial zamieniono na partner. Ze wzgl¦du na to,

»e platformy PowerPC oraz SPARC nie maj¡ ju» oﬁcjalnego wsparcia ze strony

Canonical, ich repozytoria zostały przeniesione do ports.ubuntu.com. Zaktu-

alizowano równie» pakiet biurowy OpenOce do wersji 2.4 oraz GIMP-a do

wersji 2.4.5.

Wraz z Ubuntu wydano tak»e now¡ wersj¦ Kubuntu. I tu czeka nas niespo-

dzianka. Zamiast jednego Kubuntu, s¡ dwa. Jak to mo»liwe? Otó» u»ytkownik

ma mo»liwo±¢ wyboru pomi¦dzy ±rodowiskiem KDE w wersji 3.5.9, oraz KDE

4.0.3. Chocia» KDE 4 jest ju» dosy¢ stabilne, to jednak nie na tyle, aby wprowa-

dzi¢ je na miejsce starszej wersji. Kolejn¡ niespodziank¡ jest to, »e w przypadku

Kubuntu nie ma wsparcia LTS. Programistom pewnie przypomina to nieco sy-

tuacj¦, kiedy królowało Qt 3, a nie±miało na aren¦ wchodziło Qt 4.

Najmniej zmian zaszło w Xubuntu oraz Edubuntu. W tym pierwszym zmia-

ny s¡ bardzo podobne do tych z Ubuntu. System ten wyposa»ono w Xfce 4.4.2,

dzi¦ki czemu jest bardzo wydajny. Na chwil¦ obecn¡ pod tym wzgl¦dem prze-

bija go jedynie Fluxbuntu. W Edubuntu zmiany równie» s¡ proporcjonalne do

tych z Ubuntu.

Jak wida¢ systemy spod znaku *buntu rozwijaj¡ si¦ w zaskakuj¡cym tempie.

Zadaniem tego artykułu nie jest wydawanie werdyktów na temat opisywane-

go Linuksa, jednak trudno nie zgodzi¢ si¦ ze słowami arcybiskupa Desmond

Tutu na temat Ubuntu: ”Osoba z ubuntu jest otwarta i dost¦pna dla innych,

wspieraj¡ca innych, nie czuje si¦ zagro»ona dlatego, »e inni s¡ zdolni i dobrzy,

poniewa» on lub ona ma odpowiedni¡ pewno±¢ siebie, która pochodzi z wie-

dzy, »e on lub ona jest cz¦±ci¡ wi¦kszej cało±ci i jest ona umniejszana, kiedy

inni s¡ poni»ani czy pomijani, kiedy inni s¡ torturowani czy prze±ladowani”.

Niech słowa te b¦d¡ podsumowaniem, a sprawa oceny Ubuntu pozostanie do

przemy±lenia dla ka»dego przyszłego u»ytkownika Linuksa.

Pewnie my±licie sobie: co to wła±ciwie jest? Otó» nic innego jak ukłon w stro-

n¦ pocz¡tkuj¡cych, mo»na powiedzie¢ nawet bardzo pocz¡tkuj¡cych. Zadaniem

Wubi jest umo»liwienie zainstalowania Ubuntu na wirtualnej partycji, obok sys-

temu Windows. Kto±, kto ma ju» jaki± czas do czynienia z Linuksem wie, »e dla

GRUB-a dwa systemy obok siebie nie stanowi¡ wi¦kszego problemu. Ró»nica

jednak polega na tym, »e w tym przypadku Ubuntu jest instalowany na partycji

Windowsa. Nasuwa si¦ pytanie, po co tyle zachodu, skoro mo»na wygospoda-

rowa¢ oddzieln¡ partycj¦, chocia»by za pomoc¡ QtParted lub Gparted? Twórcy

tłumacz¡, »e chodzi o bezpiecze«stwo danych na dyskach niedo±wiadczonych

u»ytkowników. Mija si¦ to jednak z celem i przesłaniem systemu, poniewa»

zamiast uwolni¢ u»ytkownika od patentów Microsoftu, oferuje mu jedynie do-

datkow¡ „zabawk¦”. Owszem, dzi¦ki temu mo»liwe b¦dzie szersze propago-

wanie Ubuntu, jednak czy gra jest warta ±wieczki poka»e przyszło±¢. Projekt

ten zrobił sporo zamieszania, poniewa» „starzy wyjadacze” nie pami¦taj¡c ju»

jak to było na pocz¡tku, kiedy to oni byli „lamerami”, bardzo go skrytykowali.

Nie mo»na pomin¡¢ faktu, »e wreszcie doczekali±my si¦ wersji z LTS (Long

numer 23 – 2008

System

Instalacja Ubuntu

ArkadiuszPlich

Mimo i» Ubuntu jest jedn¡ z najpopularniejszych dystrybucji

Linuksa (w momencie pisania artykułu Ubuntu utrzymuje si¦ na

pierwszym miejscu rankingu distrowatch.com), dalej nowi u»yt-

kownicy mog¡ mie¢ problemy z jego instalacj¡. Dlatego wła±nie,

by im to ułatwi¢, powstaje niniejszy artykuł.

Instalacja od A do Z

By zainstalowa¢ Ubuntu, trzeba si¦ najpierw zaopatrzy¢ w no±nik instala-

cyjny (do pobrania ze strony [1]), a nast¦pnie uruchomi¢ komputer z płyty.

W tym celu wkładamy płyt¦ z Ubuntu do nap¦du cd i podczas startu biosu

wciskamy klawisz [F2], [F8] lub [F11] w zale»no±ci od tego, który z nich jest

odpowiedzialny za wł¡czenie tzw. menu rozruchowego. W nim wybieramy

czy komputer ma si¦ uruchomi¢ z dysku twardego, płyty, dyskietki czy cho¢by

pendrive. Je»eli komputer nie posiada mo»liwo±ci uruchomienia takiego me-

nu, musimy wej±¢ do biosu (przewa»nie wciskaj¡c klawisz [Del] podczas jego

startu) i ustawi¢ pierwsze«stwo rozruchu z cd/dvd przed rozruchem z dysku

twardego (hdd).

Po wymuszeniu rozruchu z cd naszym oczom poka»e si¦ menu Ubuntu,

w którym mo»na zdeﬁniowa¢ opcje uruchomienia systemu b¡d¹ przetestowa¢

pami¦¢ RAM programem memtest++.

Klawiszem [F2] i strzałkami wybieramy j¦zyk (domy±lnie angielski), a na-

st¦pnie wybieramy pierwsz¡ pozycj¦ z menu Wypróbowanie Ubuntu bez wpro-

wadzania zmian w komputerze i czekamy a» si¦ uruchomi.

Gdy ju» naszym oczom uka»e si¦ ±rodowisko graﬁczne gnome, mo»emy

przetestowa¢ system w trybie livecd i ewentualnie zainstalowa¢ poprzez dwu-

klik na ikonk¦ Install znajduj¡c¡ si¦ na pulpicie.

Instalacja Ubuntu przebiega w 7 krokach.

Krok pierwszy

Pierwszy krok to wybór j¦zyka, w jakim ma do nas mówi¢ nasze Ubuntu.

Wybieramy polski lub inny odpowiadaj¡cy naszym preferencjom i klikamy Do

przodu .

Krok trzeci

Kolejny krok to wybór układu klawiatury. Je»eli wybrali±my j¦zyk polski

w pierwszym kroku, instalator sam zaproponuje polski układ. Wystarczy wi¦c

zaakceptowa¢ go klikaj¡c Do przodu .

Krok czwarty

Czwarty krok to partycjonowanie dysku. Pocz¡tkuj¡cym u»ytkownikom za-

leca si¦ wybranie opcji Przewodnik– cały dysk i ewentualnie wybra¢ dysk twardy,

na którym chcemy zainstalowa¢ Ubuntu. Po wybraniu tej opcji instalator sam

podzieli dysk na odpowiednie partycje. Ponadto, je»eli na dysku posiadamy in-

ny system (np. Windows XP), Ubuntu sam zmniejszy istniej¡ce partycje i obok

nich utworzy własne.

Krok drugi

Nast¦pnym krokiem jest wybór strefy czasowej. Mo»emy wybra¢ odpowied-

ni¡ z listy lub zaznaczy¢ na mapce.

numer 23 – 2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: