Wśród znaków zodiaku niektóre są w kosmogramie wyróżnione i ważniejsze od innych; niektóre z nich uważamy za dominujące. (Jest to podobna sytuacja jak z planetami, wśród których też niektóre są ważniejsze od innych czyli dominujące.)
Uwaga! Zakładam, że znasz znaki zodiaku! Przynajmniej w popularnej wersji i w ogólnych zarysach. Niniejszy wykład jest dobrą okazją, żeby sobie przypomnieć znaki zodiaku - to, jak się przejawiają w ludzkiej psychice i w osobowości i z jakimi dziedzinami życia się kojarzą. Jak uzupełnienie tego wykładu proponuję choćby moją książkę Znaki zodiaku i ich władcy - tam znajdziesz lekki, ale nie zanadto uproszczony opis znaków.
Niektóre elementy kosmogramu wskazują na znak - czyli wyróżniają ten znak zodiaku, w którym się znajdują. Znak wskazany w ten sposób jest silny lub dominujący w kosmogramie danej osoby. Wskazują na znak:
Trzy znaki zodiaku wskazane w powyższy sposób, czyli znak w którym przebywa Słońce, znak ascendentu i znak Księżyca, w szczególnie silny sposób przejawiają się w charakterze danej osoby, i nazywane są dominantą zodiakalną.
Powyższe stwierdzenie brzmi prosto i dogmatycznie, ale w astrologii nic nie jest aż tak proste, jakby się z początku wydawało, więc trzeba dodać tu listę zastrzeżeń, wyjaśnień i przypadków wątpliwych.
Ale najpierw przykłady.
W urodzeniowym kosmogramie Michela Gauquelina, przedstawionym w rozdziale 1:
Gauquelin był więc nie samymi "Skorpionem" tylko Skorpiono-Strzelco-Lwem. Z tych trzech znaków Strzelec i Lew należą do żywiołu ognia i wyrażają się dość podobnie: jako samodzielność, nadmiar energii, przebojowość i entuzjazm, oraz zdolności kierownicze jeśli nie przywódcze - żadnej z tych cech francuskiemu uczonemu nie brakowało. Znak Skorpiona przejawił się chociażby jako jego upór w prowadzeniu swoich przedsięwzięć, jako wnikliwość oraz śmiałość w poruszaniu tematów tabu. Tabu, czyli to, co społeczeństwo pomija milczeniem, przyciąga uwagę ludzi z dominującym znakiem Skorpiona, a w czasach Gauquelina takim tabu dla świata nauki stała się ewentualna prawdziwość twierdzeń astrologii.
U Jacka Kuronia (patrz rozdział 3):
Czyli duchowy przywódca lewicowego skrzydła antykomunistycznej opozycji był Rybo-Wago-Rybami. Znak Ryb, podwójnie wskazany (przez Słońce i ascendent) oznacza wielką wrażliwość, współczucie, wielkie serce, gotowość do poświęceń, ale i typowo rybią skłonność do zaczynania i nie kończenia - kilkakrotnie zaczynał pisać swoje "dzieło główne", książkę, w której chciał zawrzeć cały swój przekaz dla świata, i zdaje się nigdy jej nie skończył, tak jakby chciał. Znak Wagi bez kłopotu uzupełnia znak Ryb (te dwa znaki lubią się) - gdyż oznacza nakierowanie na ludzi, na współpracę i na drugiego człowieka, wielką kontaktowość i ujmujący styl bycia.
Ćwiczenie: Przyjrzyj się swojemu kosmogramowi. Zobacz, na które znaki zodiaku wskazują u ciebie Słońce, Księżyc i ascendent. Wypisz swoje cechy charakteru, zalety, wady i wszelkie osobliwości, które u ciebie - tak jak ci się wydaje - pochodzą od twoich trzech głównych znaków. Zastanów się, czy te cechy się nakładają na siebie gładko czy się kłócą. Z którym z tych trzech znaków najsilniej się utożsamiasz? Który jest ci najbliższy? Czy jest taki, że czytając o nim gdzieś, zreflektowałeś się: "O, to dokładnie jak ja!" Czy jest wśród nich taki znak, którego u siebie nie rozpoznajesz i który wydaje ci się obcy?
Drugie ćwiczenie: Przejrzyj kosmogramy rodziny i znajomych. Znajdź u nich te same dominujące znaki zodiaku, co twoje. Czy dostrzegasz u ciebie i u tej drugiej osoby wspólne cechy, których źródłem może być wspólny znak?
W niektórych przypadkach trzy główne wskaźniki znaku (jak będziemy dalej nazywać Słońce, Księżyc i ascendent) wskazują na tylko dwa znaki lub (co zdarza się raczej rzadko) na jeden. Przykład mieliśmy u Kuronia, gdzie Słońce i ascendent wskazywały na ten sam znak: Ryby. Co się wtedy dzieje? Po prostu analizując charakter tego człowieka rozważamy nie trzy znaki zodiaku, tylko dwa lub jeden.
Które ze znalezionych w opisany tu sposób znaków zodiaku są ważniejsze? Czy znak Słońca, czy znak Księżyca, czy znak ascendentu? Na to nie ma szybkiej i jednoznacznej odpowiedzi. Bywa różnie i to zależy od innych, dalszych szczegółów budowy horoskopu. Na razie traktujmy wpływy każdego z trzech znaków jako równo silne.
Co robić, jeśli któryś ze wskaźników znaku (Słońce, Księżyc lub ascendent) leży na granicy znaków? Na przykład w ostatnim stopniu znaku albo na samym początku znaku, powiedzmy 0 stopni i 2 minuty? To jest przypadek tzw. junktury czyli styku dwóch znaków i będzie to omówione w rozdziale 12. Na razie przyjmijmy prowizoryczne i umowne rozwiązanie, że tym się nie przejmujemy: że znak ma swoje cechy aż do swojego końca, a od 0 stopni zaczyna się nowy znak. (Podkreślam: to jest rozwiązanie tymczasowe! W rozdziale 12 je zmienimy.)
Czy prócz wymienionych wyżej trzech znaków dominujących można mieć czwarty? Czy coś jeszcze może wskazywać na znak podobnie jak to czynią Słońce, Księżyc i ascendent? Tak, takim dodatkowym znakiem może być ten, w którym przebywa większa liczba planet, zwłaszcza jeśli są to planety szybko poruszające się a więc osobiste, czyli te, które kodują osobiste a nie pokoleniowe cechy człowieka, mianowicie Merkury, Wenus lub Mars. Jednakże w pierwszym podejściu można tego czwartego znaku nie brać pod uwagę - zwykle bez niego możemy zrozumieć psychikę danej osoby.
Na dominujący znak wskazuje ascendent - a co z medium coeli, które było przecież nieco ważniejsze nawet do ascendentu, kiedy wyszukiwaliśmy dominujące planety? Czy do dominanty zodiakalnej liczy się znak, w którym jest urodzeniowe medium coeli? Odpowiadam: być może tak jest. Sprawa ta nie jest dostatecznie zbadana. Problem za to jest taki, że znajdując dominujące znaki trzeba w którymś momencie powiedzieć "stop" i nie wyliczać ich zbyt wiele - bo w końcu dojdziemy do punktu, w którym każdy znak w horoskopie każdego człowieka zacznie nam się wydawać jakoś "dominujący". Znaków dominujących, podobnie jak dominujących planet nie może być przecież zbyt wiele.
Przedstawię tu bardziej systematycznie związki między różnymi elementami horoskopu.
(1) W horoskopie (kosmogramie) mamy punkty kardynalne ekliptyki. Czyli takie cztery kołki wbite w niebo, na których cała ta struktura jest zaczepiona. (Oczywiście to taka obrazowa fikcja, gwoli zapamiętania, nic więcej.) Punkty kardynalne mają astrologiczne znaczenie czterech żywiołów - tak jak je przedstawiłem w wykładzie 6. o żywiołach:
(1.a) W miejscach związanych geometrycznie z czterema punktami kardynalnymi leżą na ekliptyce inne, pokrewne punkty i obszary, także mające znaczenie żywiołów. Najbardziej znane z nich to znaki zodiaku; ale są też inne układy znaczących punktów ekliptyki, o których będę pisać później. Punkty kardynalne, znaki zodiaku i ewentualne inne punkty związane z ekliptyką można łącznie nazwać tłem zodiakalnym.
(2) Następną warstwą kosmogramu są planety. Każda planeta ma własną astrologiczną wartość (znaczenie), a oprócz tego nabiera znaczenia swojego tła - zależnie w którym miejscu ekliptyki leży. Np. Słońce w znaku Barana (a najbardziej w punkcie Barana) pobiera z tła żywioł ognia, a leżąc w znaku Raka (najbardziej w punkcie Raka) pobiera z tła żywioł wody. Słońce w Raku to wodne Słońce! Można sobie wyobrazić, że planety mają swoje kolory, i tło zodiakalne też ma swoje kolory, i gdy planeta znajdzie się w pewnym miejscu tła, to się macza, jak pędzel, w kolorze tła. (Przy czym jedne planety są bardziej podatne na zamaczanie w zodiakalnych farbach, np. Księżyc, Merkury, Słońce - inne mają raczej silny kolor własny i pozostają sobą, tylko trochę się zaplamiając od zodiaku, np. Mars albo Saturn.)
(3) Następną warstwą kosmogramu jest przestrzeń lokalna, czyli to, co związane jest z miejscem stania i powierzchnią Ziemi i jej orientacją. Należą tu cztery punkty kardynalne kosmogramu albo osie: ascendent, medium coeli (nieustannie żałuję, że nie przyjął się żaden dobry polski odpowiednik tego dziwacznie pisanego makaronizmu!) - i punkty przeciwne do nich. Osie działają na planety, wskazując je i podkreślając. Ta planeta, która jest w pobliżu osi, a więc dzieje się z nią coś przełomowego w jej dobowym cyklu: wschodzi, góruje, zachodzi lub dołuje - jest ważniejsza niż inne, jest wyróżniona i staje się ważnym wskaźnikiem horoskopu osoby urodzonej w danym momencie. Można też powiedzieć, że osie służą do tego w kosmogramie, żeby pokazać, które planety są ważne (dla danego człowieka).
(3.a) Osie kosmogramu, prócz windowania planet, mają własne znaczenia, o których pisałem w wykładzie 3. "Planety na osiach". Przyporządkowane są im cztery obszary przestrzeni ludzkiej:
(3.b) Większość szkół astrologii dzieli jeszcze sektory pomiędzy osiami na trzy, nazywa je "domami" i przypisuje znaczenia. My na tym kursie nie będziemy używać domów, za to w którymś momencie pójdziemy śladami Patrice Guinarda, który wprowadził punkty (lub obszary) międzyosiowe, dzielące kosmogram na ósme części.
(3.c) Jeden z punktów kardynalnych kosmogramu łączy się bezpośrednio z zodiakalnym tłem (nie poprzez ewentualną planetę na nim leżącą) - jest to ascendent. Przyjmujemy, że poprzez ascendent przecieka do człowieka kolor zodiakalnego tła, podobnie jak przecieka poprzez planety. Więcej o tym będzie w dalszej części wykładu.
(4) Planety są powiązane ze sobą i też smarują się wzajemnie swoimi znaczeniowymi kolorami - poprzez aspekty, o których więcej będziemy mówić w następnych wykładach. Dalej planety łączą się w zespoły i kompleksy, a różne składniki horoskopu naśladują siebie wzajemnie i zastępują jeden drugi, itd.
I to jest mniej więcej cała, prócz paru szczegółów, maszyneria horoskopu urodzeniowego. Problemem jest, jak to wszystko przetłumaczyć na cechy osobowości człowieka. I tym będziemy dalej zajmować się systematycznie, a trochę już to robić zaczęliśmy.
Wojciech Jóźwiak
wykłady z lat 2004-2007, w Tarace od 21 maja 2010
proteusz