Temat X: Edukacyjne szanse życiowe                                                                                                (płeć, klasa społeczna, mniejszości etniczne, nierówności społeczne, kod językowy).

Autorki konspektu : Katarzyna Papużyńska, Monika Pstrąg, Paulina Powałowska, Patrycja Schmidt, Joanna Żurek, Monika Wałęsa, Kamila Marklik.

Specjalność : Pedagogika o spec. opieka i wychowanie z profilaktyką społeczną II rok

I.    Wprowadzenie teoretyczne:

1.        Enklawy życia społecznego.

2.        Egalitaryzm.

3.        Kod językowy.

4.        Kompetencje językowe.

5.        Masowe kształcenie młodzieży.

II. Pytania do dyskusji.

1.        Spróbujcie zdefiniować własnymi słowami pojęcie „edukacyjnych szans życiowych”.

2.      Jak aspiracje edukacyjne rodziców wpływają na osiągnięcia szkolne dzieci?

3.        Czy teoria naznaczenia kobiet ma wpływ na ich szanse edukacyjne oraz inne szanse życiowe?

4.        Czy czynniki takie jak: kolor skóry lub wyznawana religia, mogą być barierą w zdobywaniu wykształcenia w Polsce?

5.        W jaki sposób ograniczony kod językowy może prowadzić do zmniejszania się szans edukacyjnych uczniów?

6.        W jaki sposób nauczyciel może pomagać uczniowi w rozwinięciu ubogiego języka jakim się posługuje?

7.        Czy obecny podział uczelni na nowopowstałe i te z tradycjami, lepsze i gorsze służy tworzeniu się społecznych enklaw w edukacji? Czym się one charakteryzują?

8.      Jak sądzicie czy bogata oferta (liczba) Liceów Ogólnokształcących w obecnych czasach nie jest wyłącznie złudzeniem atrakcyjnej kariery edukacyjnej dla uczniów?

9.      Jaki wpływ ma upowszechnienie wykształcenia wyższego na ”jakość” otrzymywanego dyplomu magistra. Czy tytuł ten jest tak samo ważny jak kilkanaście lat temu?

10.  Co sądzicie o stypendiach fundowanych przez organizacje pozarządowe – np. Fundacje im. Wł. Reymonta czy St. Batorego – czy spełniają one swe funkcje w wyrównywaniu szans edukacyjnych?

11.  Czy zajęcia pozalekcyjne dofinansowane z UE dla dzieci z mniejszych miejscowości są sposobem na wyrównywanie szans edukacyjnych? Jakie znacie inne sposoby, które wpłyną na wzrost szans edukacyjnych dzieci ze wsi?

12.  Dlaczego ludzie mieszkający w miastach mają większe szanse na zdobycie wykształcenia?

III.             Zadanie dla grupy:

Na kartkach otrzymacie wypowiedzi różnych osób. Waszym zadaniem będzie określenie czy czynnik, który pojawia się w wypowiedzi wpływa na korzyść czy raczej jest zagrożeniem dla jego przyszłych szans edukacyjnych w Polsce. Jedną odpowiedź uzasadnij.

IV.             Bibliografia:

1. Renzetti C. M., Curran Daniel J., Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, PWN, Warszawa 2005, s. 138-192.

2. Borowicz R., Powszechny dostęp do wykształcenia vs wczesne społeczne wykluczanie, w: Gołdyka L., Machaj I., Enklawy życia społecznego, Szczecin 2007.

3. Pawlak R., Wyrównywanie szans edukacyjnych a polska reforma edukacji, „Kultura i Edukacja” nr 1, Toruń 2005, http://www.kultura-i-edukacja.pl

4. Bernstein B., Kod rozbudowany i kod ograniczony, (w:) Godlewski G., Mencwel A., Sulima R., Antrolopogia słowa, WUW, Warszawa 2003, s. 135-141.

5. M. Kostka, Wyrównywanie szans edukacyjnych [w:] „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2000, nr 8 s. 19-21

6. E. Dobrzycka, Szanse edukacyjne dzieci chorych przewlekle [w:] „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2001, nr 6,  s.32-35.

7. S. Podobiński, Kompetencja i nie kompetencja językowa dziecka wsi jako motor bądź hamulec jego aspiracji [w:] Szkoła wiejska – dziecko wiejskie realia i perspektywy,  pod red. S. Czarneckiej, Z. Jakubowskiego, S. Podobińskiego, wyd. WSP, Częstochowa 1999, str. 63-68