Prezentacja_budynku_PKOL.pdf

Szk³o w architekturze

Budynek Centrum Olimpijskiego

W połowie 2004 roku został oddany do użytku

w Warszawie jeden z ciekawszych

architektonicznie budynków użyteczności

publicznej stolicy – Centrum Olimpijskie. Czyni

ten obiekt udanym przede wszystkim nietuzinkowa

forma przestrzenna wypełniona symboliką, trafione

proporcje przestrzenne, ciekawe zestawienia

materiałowe i kolorystyczne a także dbałość

o detal. Zgodnie z dzisiejszym stylem budowania,

nie zapomniano o bogatym acz wysmakowanym

zastosowaniu szklenia. Jest ono obecne zarówno

w elewacjach budynku jak i jego wnętrzu.

Czuje się, że bogate zastosowanie szklenia elewacyjnego nie sprowa-

dza się jedynie do powielania wzorców nowoczesnego budowania, lecz

zostało podyktowane konkretnymi celami artystycznymi – chęcią uzyska-

nia lekkości bryły, wykreowania ekspresji architektonicznej oraz nadania

budynkowi znaczeń symbolicznych.

Silnie przeszklona, przejrzysta bryła traci wizualnie swój ciężar. Efekt

ten spotęgowano przez lekkie podcięcie bryły w części cokołu (fot. 1).

Budynek Centrum Olimpijskiego jest częścią kompleksu budynków

wybudowanych przy Wybrzeżu Gdyńskim w Warszawie. Nowa siedzi-

ba Polskiego Komitetu Olimpijskiego (PKOl) powstała w zielonym pasie

na płaskim nabrzeżu Wisły, przy trasie szybkiego ruchu – Wisłostradzie.

Dominujący nad otaczającym terenem obiekt sąsiaduje z fortyfikacjami

Cytadeli Warszawskiej z jednej strony i Kępą Potocką z drugiej, a bez-

pośrednio z Klubem Sportowym „Spójnia”.

Jako siedziba PKOl stanowi główną część kompleksu, złożonego po-

nadto z czterech prostopadłościennych biurowców, które cofnięto w głąb

terenu. Kompleks tworzy klarowną kompozycję urbanistyczną założoną

na osi o kierunku wschód-zachód, w której opisywany budynek stanowi

zachodnie zamknięcie.

Rangę budynku Centrum Olimpijskiego odzwierciedla wysokiej jakości

architektura, co poza jego wyeksponowaną lokalizacją, wyróżnia budynek

spośród pozostałych obiektów kompleksu.

Rys. 1. Rzut parteru

Bryła

Centrum znalazło się w okazałym, liczącym sześć kondygnacji, gma-

chu. Bryła budynku cechuje się dużą dynamiką, co – jak stwierdza główny

projektant obiektu, arch. Bogdan Kulczyński – było celowym zabiegiem

formalnym. Chodziło o przekazanie ekspresji sił i ducha sportowej rywali-

zacji. Efekt ten uzyskano m.in. dzięki rozwiązaniu głównej bryły budynku

na eliptycznym, silnie zakrzywionym planie (rys. 1).

Rangê budynku Centrum Olimpijskiego odzwiercied-

la wysokiej jakoœci architektura, co poza jego wyeks-

ponowan¹ lokalizacj¹, wyró¿nia budynek spoœród

pozosta³ych obiektów kompleksu.

w w w . s w i a t - s z k l a . p l

9 / 06

Szk³o w architekturze

w Warszawie

Szk³o w architekturze

Fot. 1. Podcięty cokół nadający budynkowi wizualnej lekkości

dachu, które stanowi rodzaj artystycznego zwieńczenia szybu. Dach bu-

dynku, to odwołanie do zadaszenia trybun stadionu, zaś eliptyczny rzut

obiektu nawiązuje do kształtu stadionu.

Szkło w elewacjach

Wszystkie elewacje cechują się wysmakowanym zestawieniem po-

wierzchni szklanych z pełnymi, przy czym pisząc o elewacjach, należy

zwrócić uwagę, że praktycznie ich liczba sprowadza się do dwóch. Zakrzy-

wienie rzutu rozciągniętego wzdłuż osi północ-południe zminimalizowało

elewacje południową i północną – są one niejako kontynuacją dłuższych,

dominujących elewacji: wschodniej i zachodniej.

Za najciekawszą należy uznać zachodnią elewację frontową, z osio-

wo zlokalizowanym wejściem głównym (fot. 3).

Generalnie stanowi ona kompozycję przejrzystych ścian szklanych

ze ścianami pełnymi, w których „wycięto” horyzontalne, długie otwory

okienne.

Szkło dominuje na dwóch pierwszych kondygnacjach. Wrażenie lek-

kości spowodowane przejrzystością szyb daje efekt oderwania bryły bu-

dynku od ziemi, niejako zmniejszając jego siłę parcia

na grunt. Dodatkowo efekt ten uzyskano przez cof-

nięcie szklanej płaszczyzny względem ściany pełnej.

W centralnej części elewacji, szklana ściana „wbija

się” w bryłę obiektu do wysokości piątej kondygnacji.

W rezultacie daje to kolejne ciekawe wrażenie nało-

żenia pełnej bryły budynku na szklaną kubaturę. W

dolnej części (dwie pierwsze kondygnacje) zastoso-

wano duże tafle szklenia o wymiarach 3,05x1,6 m. W

centralnej, wyższej części, szklana ściana przyjmuje

gęstsze podziały, które mniej więcej odpowiadają po-

działom w ścianie pełnej z oknami, tj. wysokości pasa

podokiennego oraz samych okien. Podział ten wpro-

wadza uporządkowanie w rysunku elewacji.

W tej strefie również szklana ściana została przy-

kryta pełną ścianę granitową, w której umieszczono

grafikę kołowego symbolu olimpijskiego. Szara pro-

stokątna płaszczyzna znakomicie współgra z zielon-

kawym szkleniem, stanowiącym dla niej tło. Granito-

wa ściana umieszczona centralnie i wizualnie wyeks-

ponowana może uchodzić za nieformalną dominantę

budynku, podkreślając strefę wejścia głównego.

Przeszklone ściany elewacyjne zostały wykonane ze szkła przeciw-

słonecznego. Z uwagi na zagrożenie przegrzewania się wnętrza, współ-

czynnik przenikania energii słonecznej „g” dla szyb wynosi zaledwie 29%

przy współczynniku przepuszczalności światła L t =51%. Współczynnik

przenikania ciepła „U” ma standardową wartość w tego typu aplikacjach

wynoszącą 1,1 W/m 2 K.

Znaczącą rolę w tym aspekcie odgrywa też potężny

dach. Zadarty w górę o lekkiej stalowej konstrukcji wy-

daje się odrywać optycznie budynek od ziemi.

Całość kompozycji przestrzennej bryły dopełnia je-

den z bardziej charakterystycznych elementów budyn-

ku – szklany szyb windowy wysunięty nieco przed lico

obiektu od strony wejścia głównego. Jego smukła, „lek-

ka” kubatura stanowi cenne uzupełnienie horyzontal-

nej kompozycji, potęgując ekspresję architektoniczną

obiektu (fot. 2).

Architektura budynku – co zasługuje na szczególne

podkreślenie – przesiąkniętą jest symboliką. Szyb win-

dowy symbolizuje znicz olimpijski. Nocą może wysyłać

słup światła w górę, wskazując na związek z ogniem

olimpijskim. Tak było podczas trwania olimpiady w 2004

roku. Światło przedostaje się przez okrągłe wycięcie w

Architektura budynku – co zas³uguje na

szczególne podkreœlenie – przesi¹kniêta

jest symbolik¹.

Fot. 2. Przeszklony szyb windowy

wysunięty przed lico ściany

zachodniej

Za najciekawsz¹ nale¿y uznaæ zachodni¹ elewacjê fron-

tow¹, z osiowo zlokalizowanym wejœciem g³ównym.

Generalnie stanowi ona kompozycjê przejrzystych œcian

szklanych ze œcianami pe³nymi, w których „wyciêto”

horyzontalne, d³ugie otwory okienne.

Fot. 3. Elewacja zachodnia z wejściem głównym

Szklane ściany parteru wykonano ze szkła laminowanego, złożone-

go z dwóch warstw szklanych płyt grubości 4 mm. Pomiędzy szkleniem

znajduje się folia termiczna.

Należy w tym miejscu wskazać na niekorzystne, ze względu na na-

słonecznienie, zorientowanie budynku. Wydłużone elewacje – szczegól-

www.maszyny-szklarskie.pl

Tel.: +48 – (0) 91 – 812 01 41

Fax: + 48 – (0) 91 – 482 08 05

e-mail: konrad@mazur.pl

ul. Tama Pomorzańska 14 E

PL 70-030 SZCZECIN

Б/у и новое оборудование для стекольной промышленности ● Used and new machines for glass industry

Gebrauchte und neue Maschinen für Glasindustrie ● Używane i nowe maszyny dla przemysłu szklarskiego

Szk³o w architekturze

nie zachodnia – wymagają silnej ochrony i są szczególnie narażone na

przegrzewanie. Zimą z kolei, elewacja zachodnia podlega dominującym

wiatrom wiejącym właśnie z tego kierunku. Eliptyczny rzut skrócił do mi-

nimum najkorzystniejszą w aspekcie warunków klimatycznych, elewację

południową, choć jednocześnie zredukował najmniej korzystną, elewa-

cję północną.

Ze względu na bliskość drogi szybkiego ruchu, szyby te mają też

podwyższone właściwości ochrony akustycznej (klasa akustyczności

R w =44 dB). Z kolei zastosowanie szklenia w części parteru o szczególnym

narażeniu na zniszczenia mechaniczne, wymagało zastosowania szyb

bezpiecznych o wysokich właściwościach odporności mechanicznej. Są

to szyby antywłamaniowe o klasie wytrzymałości P4.

Ściana pełna o ciemnej, zbliżonej do wspomnianej płyty granitowej ko-

lorystyce dominuje w zaokrąglonych narożnikach budynku (poza pierw-

szymi dwiema kondygnacjami) oraz w ostatniej szóstej kondygnacji, sta-

nowiąc górne i boczne zamknięcie elewacji. Osadzone w niej poziome

okna firmy Shűco posiadają drobne podziały stolarki okiennej. Otwiera-

ne okna zastosowano jedynie w pasach okiennych najwyższej kondyg-

nacji. Zostały one zaakcentowane odmienną barwą stolarki. Drewniane

ramy mają jasnobrązową soczystą barwę, tę samą, co drzwi wejściowe

do budynku i drzwi tarasowe na wyższych kondygnacjach. Ciemne ramy

Fot. 5. Ażurowa powłoka z pomostami technologicznymi i elementami

ochrony przeciwsłonecznej

Fot. 4. Horyzontalne otwory okienne z oknami firmy SHűCO

– zróżnicowanie kolorystyczne stolarki

Cała powłoka została przytwierdzona do części nośnej budynku za

pomocą trójkątnych stalowych wsporników, bezpośrednio podtrzymują-

cych pomosty technologiczne.

Stalowe rurki chronią w pewnym stopniu budynek przed przegrze-

waniem się latem, redukując dostęp promieni słonecznych do wnętrza,

co zapobiega powstawa-

niu efektu szklarniowego.

Sprzyjają również uzyski-

waniu korzystnego roz-

proszonego światła sło-

necznego we wnętrzu bu-

dynku. Zastosowanie ich

jako elementów zacie-

niających w elewacjach

wschodniej, zachodniej

i południowej, tj. elewa-

cjach podlegających la-

tem silnej insolacji, jest w

pełni uzasadnione.

Filigranowość opisy-

wanych rurek nie powo-

duje zakłócenia kontak-

tu wzrokowego z otocze-

niem. W tym celu rów-

nież ich rozmieszczenie

zostało rozrzedzone na

poziomie okien. Mocniej

pozostałych okien są słabiej widoczne, zlewając się z ciemną powierzch-

nią szyb. Okna mają standardowe parametry izolacyjności termicznej

U=1,1 W/m 2 K, wysoki współczynnik przenikania światła L t =66% i niski

współczynniki przepuszczalności energii słonecznej g=33%. Innymi sło-

wy są dostosowane do maksymalnego doświetlania wnętrz światłem na-

turalnym i ochrony ich przed przegrzewaniem (fot. 4).

Na ścianę z oknami nałożono ażurową powłokę, złożoną z drobnych

elementów przypominającą system lameli zewnętrznych. Powłoka ta zo-

stała wysunięta przed lico ściany o kilkadziesiąt centymetrów. Tworzą

ją cienkie stalowe, ocynkowane rurki o przekroju kołowym oraz stalowe

pomosty technologiczne. Całość została „spięta” pionowymi elementami

konstrukcyjnymi. Jak mówi współprojektant, arch. Paweł Pyłka , zastoso-

wanie tradycyjnych lameli stalowych – elementów o większym ciężarze

– stworzyłoby konieczność zagęszczenia pionowych elementów wspor-

czych w celu uniknięcia efektu ugięcia się lameli pod własnym ciężarem.

Takiego zagęszczenia projektanci chcieli uniknąć, aby zachować ażuro-

wość i lekkość powłoki. Z kolei zastosowanie lżejszych materiałów alumi-

niowych podrożyłoby znacznie koszty inwestycyjne (fot. 5).

Fot. 6. Zróżnicowane zagęszczenie

poziomych elementów przeciwsłonecznych

w w w . s w i a t - s z k l a . p l

9 / 06

Szk³o w architekturze

Szk³o w architekturze

Zastosowanie a¿urowej pow³oki, wykonanej na za-

mówienie zgodnie z projektem architektów, ma zna-

czenie nie tylko u¿ytkowe, ale i estetyczne. Przy

silnej operacji s³onecznej, a¿urowa pow³oka rzuca

na œcianê œwiat³ocieñ. Elewacja budynku zostaje w

ten sposób uplastyczniona i zyskuje trzeci wymiar.

Wp³ywa to pozytywnie na jej estetykê.

styczne aluminiowych profili konstrukcyjnych przeszklonej ściany. W cen-

tralnych partiach, tam gdzie ściana sięga piątej kondygnacji, aluminiowe

profile mają naturalny, metaliczny kolor, dzięki czemu są silnie wyekspo-

nowane, kontrastując z zielonkawą powierzchnią szklenia. W dolnych,

bocznych partiach profile mają czarną barwę i są bardziej stonowane.

Generalnie, omawiana elewacja – podobnie jak elewacja północna

– stanowi zestawienie zimnych barw, które cechują pełne ściany, meta-

liczną ażurową powłokę i profile aluminiowe, z ciepłą barwą szklenia oraz

ożywiającymi akcentami stolarki okiennej.

Szklenie a funkcja obiektu

Zastosowanie szklenia o znacznej przejrzystości współgra z celami,

jakie stawiano budynkowi w aspekcie jego funkcji społecznej. Jak pisano

na łamach „Gazety Wyborczej”: plany są takie: Centrum Olimpijskie nie

będzie twierdzą dla biurokratów sportu, ale miejscem żywym i otwartym

dla wszystkich, m.in. z kinem Silver Screen, restauracją, pocztą i bankiem.

Tutaj zostaną też przeniesione zbiory z Muzeum Sportu z rozsypującej

się Skry przy Polu Mokotowskim . 1

zagęszczone zaś w partiach podokiennych stanowią balustradę dla po-

mostów technologicznych, które znajdują się na poziomie podłogi każdej

kondygnacji. Pomosty technologiczne umożliwiają dostęp celem m.in. na-

praw, konserwacji i czyszczenia okien, co przy braku możliwości otwierania

większości z nich, jest szczególnie dogodnym rozwiązaniem (fot. 6).

Zastosowanie ażurowej powłoki, wykonanej na zamówienie zgodnie

z projektem architektów, ma znaczenie nie tylko użytkowe, ale i estetycz-

Fot. 7. Charakterystyczny element wnętrza – podwieszona pochylnia ze

szklanymi balustradami

Fot. 9. Przeszklone ściany elewacyjne ze szklanymi żebrami

ne. Przy silnej operacji słonecznej,

ażurowa powłoka rzuca na ścianę

światłocień. Elewacja budynku zo-

staje w ten sposób uplastyczniona

i zyskuje trzeci wymiar. Wpływa to

pozytywnie na jej estetykę.

W kompozycji rysunku elewacji

dominuje kierunek horyzontalny, co

współgra z charakterem bryły. Dla

uniknięcia monotonii, kierunek ten

zestawiono z kierunkiem pionowym.

Szczególną rolę ogrywają tu duże, pio-

nowe tafle szklenia szybu windowego.

Są to te same szyby, które zastosowa-

no w elewacji budynku, przez co szyb

windowy znakomicie harmonizuje ko-

lorystycznie z resztą budynku.

Pewne ożywienie wprowadza

też wspomniana ciepła, jasnobrązo-

wa barwa stolarki okiennej i drzwio-

wej, a także zróżnicowanie kolory-

Zgodnie z założeniami powstał obiekt wielofunkcyjny, prze-

znaczony nie tylko dla pracowników PKOl, ale przede wszystkim

zorientowany w stronę gości. Pełni m.in.: funkcje reprezentacyj-

ne i muzealne, znalazły się w nim pomieszczenia przeznaczone

na okolicznościowe wystawy, biblioteka, sala kinowa, pracownia

komputerowa i inne atrakcje, mające przyciągać publiczność,

zwłaszcza młodzież. Funkcje te wzbogacone o restaurację, ka-

wiarnię i salę klubową, są dostępne zarówno dla wycieczek, jak

i indywidualnych odwiedzających.

Przejrzystość obiektu znakomicie symbolizuje ów otwarty,

ogólnodostępny charakter funkcji w nim umieszczonych. Jest

ona jeszcze silniej wydobyta we wnętrzu obiektu, w którym po-

dobnie jak w elewacji, szkło jest jednym z dominujących mate-

riałów budowlanych.

Szkło w przestrzeni wewnętrznej

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów aran-

żacji wnętrza jest pochylnia, która prowadzi z parteru na antreso-

lę do części ekspozycyjnej. Zaprojektowana w wyeksponowanej

Fot. 8. Balustrady pochylni ze szkła

laminowanego

1 Artykuł ze strony internetowej „Dom-inwestycje”: http://dom.gazeta.

pl/inwestycje/1,69269,2102657.html

www.glasmaschinen.com

Tel.: +48 – (0) 91 – 812 01 41

Fax: + 48 – (0) 91 – 482 08 05

e-mail: konrad@mazur.pl

ul. Tama Pomorzańska 14 E

PL 70-030 SZCZECIN

Б/у и новое оборудование для стекольной промышленности ● Used and new machines for glass industry

Gebrauchte und neue Maschinen für Glasindustrie ● Używane i nowe maszyny dla przemysłu szklarskiego

Szk³o w architekturze

Zgodnie z za³o¿eniami powsta³ obiekt wielofunkcyj-

ny, przeznaczony nie tylko dla pracowników PKOl,

ale przede wszystkim zorientowany w stronê goœci.

Pe³ni m.in.: funkcje reprezentacyjne i muzealne,

znalaz³y siê w nim pomieszczenia przeznaczone na

okolicznoœciowe wystawy, biblioteka, sala kinowa,

pracownia komputerowa i inne atrakcje, maj¹ce

przyci¹ga³ publicznoœæ, zw³aszcza m³odzie¿. Funk-

cje te wzbogacone o restauracjê, kawiarniê i salê

klubow¹, s¹ dostêpne zarówno dla wycieczek, jak

i indywidualnych odwiedzaj¹cych.

części obszernego holu wejściowego, wije się wokół betonowego trzonu.

Ta wstęga w kolorze jaskrawej czerwieni ma 77 m długości. Symbolizuje

bieżnię. Jest oderwana od wspomnianego trzonu i podwieszona do żel-

betowego stropu tylko na cienkich, stalowych linach, co w odbiorze wi-

zualnym nadaje jej niebywałej lekkości (fot. 7).

Efekt ten uzyskano również, a być może przede wszystkim dzięki szkla-

nej, całkowicie przejrzystej balustradzie. Projekt zakładał zastosowanie

balustrad z giętego szkła. To rozwiązanie okazało się zbyt drogie. Zreali-

zowana balustrada składa się z wielu pionowo osadzonych, prostokątnych

tafli szkła, które odsunięto względem siebie w niewielkich, bezpiecznych

dla użytkowników odległościach. Tworzą ją klejone, dwuwarstwowe tafle

ze szkła hartowanego (fot. 8).

Bogate wykorzystanie szklenia we wnętrzu budynku jest szczególnie

widoczne we wnętrzach wieloprzestrzennych, w których kontakt wzroko-

wy z otaczającymi taflami szkła elewacyjnego jest niemal niezakłócony.

Fot. 11. Ciek wodny opływający budynek

Przykładowo, prostopadłe łączenie szklanych płyt zostało wykonane

bezramowo, dzięki czemu utrzymano ciągłość szklanej powierzchni. Do-

brano szklenie o jak najmniejszym współczynniku refleksyjności światła.

Konstrukcję nośną szklenia z kolei, przenoszącą obciążenia wywołane

m.in. parciem wiatru, stanowią przejrzyste żebra, wykonane ze szkła la-

minowanego (fot. 9).

Żebra zostały przytwierdzone do konstrukcji nośnej budynku stalowymi

łącznikami – przegubem sztywnym do stropu oraz przegubem ruchomym

(góra-dół) do podłogi. Smukłe, cienkie żebra mają wysokość tafli szkla-

nych i w pionie są ze sobą spięte innymi płaskimi łącznikami. Wszystkie

łączniki ocynkowano i pomalowano przeciwpożarową farbą pęczniejącą.

Farbą tą pomalowano też aluminiowe profile tafli szklanych. Rygle stę-

żono stalowymi cięgnami. Pomiędzy łącznikami a elementami szklany-

mi umieszczono podkładki neoprenowe, które zapobiegają pęknięciom

szklenia na skutek bezpośredniego łączenia ze stalą. Jak podkreśla arch.

B. Pyłka, ani jedna tafla szklenia do tej pory nie uległa zniszczeniu z przy-

czyn technologiczno–konstrukcyjnych.

Znaczą przejrzystość wnętrza kreuje nie tylko szklenie elewacyjne, ale

i wewnętrzne. Na uwagę zasługują szklane pomosty łączące na każdej

kondygnacji budynku jego korpus z szybem windowym.

Pomosty wykonano z trzech warstw szklenia. Jako wierzchnią war-

stwę zastosowano szkło hartowane o grubości 8 mm. Tafle szklenia mają

powierzchnię ok. 2 m 2 i mogą przenieść obciążenie do 500 kg. Na ich

Fot. 10. Odsłonięty fragment żelbetowego stropu oraz detal umocowania

szklanych żeber

Tak jest m.in. w części parteru. Duże powierzchnie szklenia w połączeniu

z drobnymi ramami aluminiowymi pozwalają na wzmocnienie wizualnej

więzi wnętrza z otoczeniem. Projektantom, co podkreślają, zależało na

uzyskaniu jak największej przejrzystości wnętrza, a widać to nie tylko w

rozwiązaniach architektonicznych, ale i konstrukcyjno-technologicznych.

Generalnie wnêtrza nale¿y okreœliæ jako powœci¹gliwe

i surowe lecz eleganckie. W ca³ym budynku u¿yto tyl-

ko kilku materia³ów, takich jak kamieñ, szk³o, alumi-

nium, drewno, stal ocynkowana i beton.

w w w . s w i a t - s z k l a . p l

9 / 06

Szk³o w architekturze

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: