opracowanie roku- fizjologia.doc

2 | Strona

JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa__aGa_qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmsdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm

UKŁAD MIĘŚNIOWY I NERWOWY

1. Struktura sarkomeru

Mięśnie szkieletowe stanowią  40-50% masy ciała. Są one zbudowane z pojedynczych, wielojądrzastych komórek o kształcie długiego cylindra, zwanych włóknami mięśniowymi. Większość mięśni zwierząt domowych składa się z 20-100 tys. Włókien mięśniowych.

Włókna te odznaczają się trzema zasadniczymi właściwościami fizjologicznymi : 1)pobudliwością, tj. zdolnością wytwarzania potencjału czynnościowego w odpowiedzi na działanie bodźców, 2) zdolnością przewodzenia fali pobudzenia wzdłuż całego swego przebiegu oraz 3) kurczliwością, tj. zdolnością skracania się pod wpływem pobudzenia,

Dzięki skurczom mięśni szkieletowych zachodzących pod wpływem impulsów nerwowych możliwe są:  1) przemieszczanie się organizmu w przestrzeni, 2) zmiany ułożenia części ciała wobec siebie oraz 3) utrzymanie postawy ciała.

Pobudliwość i zdolność przewodzenia potencjału czynnościowego są związane z powierzchniową błoną – sarkolemą – włókien mięśniowych, kurczliwość natomiast jest funkcją miofibryli znajdujących się w sarkoplaźmie.

Miofibryle zajmują 80% objętości włókna i mają poprzeczne prążki spowodowane naprzemiennym występowaniem w nich odcinków (prążków jasnych, zwanych izotropowymi (odcinki I), oraz ciemnych – anizotropowych (odcinki A). W sąsiadujących ze sobą miofibrylach odcinki jasne i ciemne stykają się ze sobą i w ten sposób tworzą poprzeczne prążkowanie całego włókna mięśniowego.

W miofibrylach w połowie długości odcinków jasnych występuje cienki, ciemny prążek zwany linią Z, dzielący włókienka na równe segmenty. Jeden taki segment, leżący między dwiema liniami Z, tworzy najmniejszą czynnościową jednostkę miofibryli, noszącą nazwę sarkomeru. Obejmuje on jeden cały odcinek ciemny (A) i sąsiadujące z nim po obu stronach połówki odcinków jasnych (I). Miofibryle z kolei składają się z licznych nitek białkowych zwanych miofilamentami.

W obrębie sarkomeru można rozróżnić grube i cienkie miofilamenty utworzone z kurczliwych białek. Pierwsze z nich, zbudowane z białka – miozyny, leżą w partii centralnej sarkomeru i tworzą ciemny odcinek A, drugie, utworzone z białka – aktyny, przyczepione jednym końcem do linii Z ograniczających sarkom er, wchodzą częściowo z obu stron między nitki grube. Struktura nazywana linią Z zespala ze sobą cienkie miofilamenty dwu sąsiadujących ze sobą sarkomerów, stanowiąc punkt zaczepu dla tych nitek. Z nich głównie zbudowany jest jasny odcinek miofibryli (I). Na poprzecznym przekroju włókienka mięśniowego, wykonanym w części odcinka A, gdzie cienkie i grube nitki wchodzą między siebie, stwierdza się układ heksagonalny. Każdy gruby fi lament  otoczony jest sześcioma cienkimi, ułożonymi w rogach regularnego sześcioboku, każdy zaś jest cienki – trzema grubymi nitkami. Od grubych nitek odchodzą ułożone wokół nich spiralne wypustki zwane mostkami poprzecznymi. Każdy skręt spirali ma sześć takich mostków. Dzięki tym mostkom może dochodzić do interakcji między grubą miozynową nitką a otaczającymi ją sześcioma cienkimi nitkami aktynowymi.

Wydłużona cząsteczka miozyny swoim kształtem przypomina kijankę. Można rozróżnić w niej główkę i ogon. W obrębie sarkomeru główki miozyny są zbudowane ich partie centralne. Główki odchylone fajkowato w bok, skierowane ku otaczającym cienkim fi lamentom, tworzą wspomniane już mostki poprzeczne. Na główce miozyny znajduje się reaktywne miejsce, którym cząsteczka miozyny może łączyć się z cząsteczką aktyny, w główce jest też zlokalizowany układ enzymatyczny zdolny do rozkładu ATP.  Cząsteczki miozyny pełnią więc trzy funkcje: wchodzą w skład grubych nitek sarkomerów, mogą tworzyć kompleksu z cienkimi nitkami zbudowanymi z aktyny oraz wykazują słabą aktywność ATP-azy. Aktyna, z którą miozyna tworzy w czasie skurczu mięśniowego kompleks aktyno miozynowy wyraźnie zwiększa enzymatyczną aktywność miozynowej ATP-azy. Jony Mg2+ pobudzają ATP-azową aktywność aktomiozyny.

Cząsteczki aktyny mają formę kulistą i maj...