grzyby.pdf

(631 KB) Pobierz
(anonymous)
Grzyby
1
Grzyby
Grzyby
Domena :
grzyby
Fungi T. L. Jahn & F. F. Jahn ex R. T. Moore
Bot. Mar. 23: 371 (1980)
Grzyby ( Fungi T. L. Jahn & F. F. Jahn ex R. T. Moore) - królestwo n ależące do domeny jądrowców ( Eucaryota ).
Dawniej, w zależności od ujęcia systematycznego takson t en miał rangę podkrólestwa ( Fungi R.T. Moore, 1971),
podtypu , ( Fungi Engl. 1889) i klasy ( Fungi Bartling, 1830).
Istnienie grzybów zaobserwowano we wszystkich strefach klimatycznych, przede wszystkim na lądach, rzadziej w
wodach.Do tej pory opisano ok. 120 tysięcy gatunków grzybów. Szacuje się, że co roku charakteryzuje się średnio
1700 nowych gatunków grzybów. Korzystając z danych uzyskanych z obszarów, na których rozpoznano większość
organizmów żywych, przypuszcza się, że istnieje ok. 1,5 miliona gatunków grzybów (5 razy więcej niż roślin
Tło historyczne pozycji w żywym świecie
Ze względu na ograniczone zdolności ruchu, typ wzrostu i odmienność morfologiczną od zwierząt, w tradycyjnych
podziałach uwzględniających tylko dwie domeny świata ożywionego (systemy Arystotelesa , Linneusza i in.), grzyby
zaliczane były do roślin, np. do niewydzielanej we współczesnych systemach grupy plechowców. W świadomości
potocznej tak jest nadal. Także w uproszczonych wykazach mających zastosowanie praktyczne (np. listach
gatunków chronionych) grzyby bywają łączone z roślinami. Podobnie - w programach nauczania nauka o grzybach
( mykologia) bywa włączana do botaniki, a ogół grzybów zasiedlających dane środowisko bywa nazywany florą l ub
od jakiegoś czasu mykoflorą. Obecnie taki status jest uważany za niewłaściwy. Grzyby są uznawane za jedną z linii
rozwojowych w obrębie supergrupy Opisthokonta ( jednej z sześciu, na które podzielono jądrowce) , do której zalicza
się także m.in. zwierzęta . Poświadczeniem wspólnego pochodzenia grzybów, zwierząt i wiciowców
kołnierzykowych są pewne cechy anatomiczne i biochemiczne (obecność wici umieszczonej na tylnym biegunie
komórki, obecność chityny , glikogenu i in.) Z kolei pewne cechy niegdyś uważane za łączące grzyby z roślinami
(np. obecność celulozy ) obecne są jedynie u lęgniowców , które współcześnie odłączone zostały od grzybów i
ulokowane w obrębie supergrupy siostrzanej dla roślin - Chromalveolata. Większość cech wspólnych dla całej
supergrupy występuje u skoczkowców. Prawdopodobnie jest to takson parafiletyczny. Jednokomórkowi i
posiadający wici kuzyni grzybów wielokomórkowych. Zaliczani czasem do (pod-)królestwa Protista [ 1] .
249357286.005.png 249357286.006.png 249357286.007.png
Grzyby
2
Charakterystyka
W zasadzie grzyby to
wielokomórkowe lub komórczak owe
organizmy cudzożywne (głównie
osmotroficzne), niezdolne do
aktywnego ruchu, o ścian ach
komórkowych zbudowanych z chityny .
W definicji tej są jednak pewne
nieścisłości. Prymitywne grzyby
wielokomórkowe wytwarzają zdolne
do ruchu, jednokomórkowe, uwicione
zarodniki pływkowe, mają też niekiedy
bliskich, jednokomórkowych
kuzynów. Ponadto do grzybów
zaliczano dawniej także śluzowc e
będące zdolnymi do ruchu
ameboidalnego komórczak ami oraz lęgniowce Oomycetes - organizmy o trybie życia typowo grzybowym, ale o
ścianie komórkowej zbudowanej z celulozy [ 2] i zaliczane obecnie grupy Stramenopiles .
Budowa owocnika grzyba.
Odżywianie
Saprofity ( rozkładają martwe szczątki)
Pasożyty ( pasożytują na roślinach i zwierzętach)
Rozmnażanie
Grzyby rozmnażają się:
• przez podział
płciowo
• ruchliwie ( zoospory)
• nieruchliwie ( aplanospory)
endospory - zarodniki workowe ( askospory) , zarodniki sporangialne
egzospory - konidia , zarodniki podstawkowe ( bazydiospory)
249357286.008.png
 
Grzyby
3
Systematyka
Królestwo Fungi jest zaliczane do domeny Eucaryota i według "Catalogue of Life: 2009 Annual Checklist" [3] należą
do niego:
• gromady: woreczniaki ( Ascomycota ), podstawczaki ( Basidiomycota ), Blastocladiomycota , skoczkowce
( Chytridiomycota ), Glomeromycota , Microspora , Neocallimastigomycota , sprzężniaki ( Zygomycota );
• rodzaje incertae sedis : Rozella , Variolaria .
Podział nieformalny
Z punktu widzenia laika (tj. nie-biologa) daje się zaobserwować następujące ( nieformalne! ) grupy grzybów:
grzyby kapeluszowe - czyli makroskopowi przedstawiciele podstawczaków n p. pieczarkowate,
grzyby jadalne - czyli wybrane gatunki grzybów kapeluszowych, uznane za smaczne, a przynajmniej nietrujące.
Ponadto "jadalne" są też drożdże i niektóre gatunki pleśni związane z produkcją seró w.
grzyby trujące - grzyby, zwłaszcza kapeluszowe zawierające substancje trujące w ilości toksycznej dla człowieka
pleśnie - czyli organizmy w postaci drobnego, zwykle włóknistego nalotu pojawiające się na różnych
"materiałach biologicznych". Są to zazwyczaj przedstawiciele Zygomycota lub Deuteromycota
grzyby pasożytnicze - przedstawiciele wszystkich taksonów grzybowych pasożytu jący na innych organizmach, w
szczególności kręgowcach i roślinach naczyniowych (bo to łatwo zauważyć).
grzyby wodne - rozpowszechniona grupa organizmów, występująca w wodach słodkich, zasolonych, w wodach
bieżących i stojących w szerokim zakresie warunków fizycznych, chemicznych i biologicznych.
Znaczenie grzybów
Grzyby jako jedyne organizmy mają zdolność do rozkładu ligniny oraz
mają duże znaczenie przy rozkładzie celulozy . Są reducent ami -
ostatnim ogniwem w łańcuchu pokarmowym . Pozwala to na poprawny
obieg materii w przyrodzie. Bez nich większość ekosystemów
lądowych pokryłaby gruba warstwa nierozłożonych liści czy gałęzi, a
zawarte w nich związki nie wróciłyby do ekosystemu, aby stać się
ponownie dostępnymi dla rosnących organizmów. Duże znaczenie w
przyrodzie mają porosty jako pionierzy w zasiedlaniu niegościnnych
siedlisk, jak skały czy piasek. Są one także wyznacznikiem czystości powietrza na danym terenie. Grzyby z wieloma
roślinami tworzą mikoryzę - szacuje się, że od grzybów mikoryzowych zależy sprawne działanie około 90% roślin.
Pewne gatunki grzybów są wykorzystywane w produkcji żywności. Niektóre z nich są przyczyną jej rozkładu
prowadząc do skażenia jej szkodliwymi dla ludzi toksyna mi. Inne, takie jak Penicillum , są wykorzystywane do
produkcji leków. Grzyby konserwuje się np. przez suszenie, marynowanie , kiszenie i zamrażanie.
Grzyby suszone
249357286.001.png
 
Grzyby
4
Grzyby w twórczości artystycznej
Grzyby były natchnieniem dla wielu artystów, np.:
• w malarstwie - Franciszek Kostrzewski ( Grzybobranie-1860) [5]
Linki zewnętrzne
• Grzyby [6] w katalogu Open Directory Project
Przypisy
[1] Alastair G. B. Simpson, Andrew J. Roger. The real kingdoms of eukaryotes . Current Biology . 14 (17), ss. R693-R696 (7 września 2004).
doi:10.1016/j.cub.2004.08.038 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 1016/ j. cub. 2004. 08. 038) . ISSN 0960-9822 (http:/ / worldcat. org/ issn/ 0960-9822) .
PMID 15341755.
[2] [2.2.4 Ściana komórkowa]. W: Hans G Schlegel: Mikrobiologia ogólna . Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2000, ss. 71-82. ISBN
8301132906.
[3] Bisby, Roskov, Orrell, Nicolson, Paglinawan, Bailly, Kirk, Bourgoin, Baillargeon: 2009 Annual Checklist (http:/ / www. catalogueoflife. org/
annual-checklist/ 2009/ ) ( ang. ) . W: Species 2000 & ITIS Catalogue of Life [on-line]. [dostęp 8 stycznia 2010].
[4] http:/ / www. grzybobranie. org. pl/ viewtopic. php?p=911& sid=ec228d0d18117688f71d412ec518335e
[5] http:/ / pl. wikipedia. org/ wiki/ Grafika:KostrzewskiFranciszek. Grzybobranie. 1860. jpg
[6] http:/ / www. dmoz. org/ World/ Polska/ Nauka_i_edukacja/ Biologia/ Grzyby
249357286.002.png
 
Źródła i autorzy artykułu
5
Źródła i autorzy artykułu
Grzyby   Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=20471131   Autorzy : A., Aajanek, Acia, Aki, Ala z, AlexKazakhov, Arek1979, Astromp, BartekChom, Basik07, Bastian, BatiX, Beau,
Borch3kawki, Borkowsk, Bukaj, Burchix, Chrumps, CiaPan, Cień, CommonsDelinker, Czapel, EMeczKa, Emkaffe, EwelinaB85, Galileo01, Gdarin, Grotesque, Grzegorz Wysocki, Grzegorzspl,
Gładka, Heisenberg, Herr Kriss, Hulek, JKT, Jankiel, Jedyooo, Jersz, Julo, Karol007, Kenraiz, Koń, Kpjas, Kskowron, Lajsikonik, Lord Ag.Ent, Louve, Ludmiła Pilecka, LukKot, Lukas3, Lukasz
Lukomski, Macieja987, Maciek6666, Maikking, Maire, Malarz pl, Marck39, Margoz, Misiorek, Mix321, Monika, Monopol, Montek, Mroman, Mucha RoBaCzYcA, Nowy2, Odder, Orem,
Orlica, PS., Pablo000, Panek, Paweł ze Szczecina, Pimke, Piotr967, Pjahr, Pleple2000, Proktor86, Radomil, Raz1el, Reytan, RoclorD, Roo72, Rozek19, Rumun999, S.Czachorowski, Selena von
Eichendorf, Selso, Siedlaro, Smat, Sobol2222, Soth3d, Spike78, Staszek99, Stopperan, Superborsuk, Szoltys, Szwejk, Tdc6502, Topory, Tsca, Vinne2, WM, WTM, Wikipek, Wpedzich, Wxp123,
Xx236, Zachary26021994, 172 anonimowych edycji
Źródła, licencje i autorzy grafik
Plik:Fungi collage.jpg   Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Fungi_collage.jpg   Licencja : Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5   Autorzy : BorgQueen
Plik:Commons-logo.svg   Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Commons-logo.svg   Licencja : logo   Autorzy : User:3247, User:Grunt
Plik:Budowa owocnika grzyba.jpg   Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Budowa_owocnika_grzyba.jpg   Licencja : Creative Commons Attribution 3.0   Autorzy : Tomasz
Świdziński
Plik:Dried mushrooms.jpg   Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Dried_mushrooms.jpg   Licencja : Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5   Autorzy : user:Aka
Licencja
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/
249357286.003.png 249357286.004.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin