21.05.2012
Larys Kohlberg – 3 poziomy rozwoju moralności
I. Poziom rozwoju molarnego – przedkonwencjonalny
· Moralność lęku przed karą (od narodzin do 5-6 roku życia), ale zdarza się, że to stadium mają też osoby starsze, które zatrzymały się w rozwoju moralnym; człowiek na tym etapie odróżnia dobro od zła na podstawie obecności kary lub nagrody, człowiek orientuje się czy coś jest dobre, a co złe – oceniając skutki ( chłopiec z lodami przykład)
· Moralność własnej korzyści (od 5-6 r.ż – 12 r.ż)
Człowiek odróżnia dobro od zła na podstawie tego czy dane zachowanie zaspakaja jego potrzeby. To co dla mnie jest przyjemne nie jest /nie musi być przyjemne dla kogoś.
II. Poziom konwencjonalny
· Moralność interpersonalnej harmonii (od 12-16 roku życia)
Człowiek odróżnia dobro od zła na podstawie aprobaty społecznego, dobra społecznego i zgodności zachowania z pełnioną rolą. Człowiek chcąc coś zrobić zastanawia się co inni na to powiedzą ( mają mówić dobrze), np. jest ktoś nauczycielem, czy policjantem to powinien się zachować tak jak ,,wypada’’, np. osobie dorosłej , nie wypada’’ zachować się…
· Moralność prawa i porządku (od 16-20 roku życia)
Człowiek odróżnia dobro od zła na podstawie norm prawnych, to co jest zgodne z prawem jest dobre, a to co nie jest złe. Nie są w stanie wykroczyć poza normy prawne.
III. Poziom postkonwencjonalny
· Moralność umowy społecznej (od 20-25 roku życia)
Odróżnienie dobra od zła na podstawie społecznie akceptowanych wartości. Cenimy dobro, sprawiedliwość, doceniamy wartości rodzinne, na tym etapie mamy do czynienia z osobami, które kierują się praworządnością, jeśli reguły prawa wejdą w konflikt z moralnością porządku to wybierze to drugie (np. przekroczenie prędkości dla życia – kobieta w ciąży)
· Moralność uniwersalnych zasad (od 25-30 roku życia)
Na tym etapie w odróżnieniu dobra od zła kieruje się swoim sumieniem, sumienie – własna, indywidulana hierarchia wartości. Każdy człowiek ma sumienie, ale nie każdy ma sumienie zgodne z zasadami, sumienie inne. Osoba odróżnia dobra od zła – sumienie zgodne z wartościami moralnymi. W hierarchii wartości tych osób bardzo wysoko jest wartość życia ( wartość życia, a nie wartość życia ludzkiego);
Wartość życia jest traktowana jako wartość „życia własnego”
Nie wiemy co kto czuje, to zależy od nas co zrobimy, postąpimy, wyobrażamy sobie daną sytuację.
® Badanie tych stadiów – osobie badanej czyta się historyjkę, potem przeprowadza rozmowę, pytania – diagnozuje się stadia moralne.
Teoria rozwoju poznawczego – Piageta
(model zmian rozwoju)
1. Zdolność przystosowawcza jako zdolność akceptacjo do środowiska, za pomocą:
· Asymilacji
· Akomodacji
Asymilacja – polega na przyswajaniu wiedzy poprzez włączanie jej do posiadanych schematów poznawczych.
Akomodacja – przyswajanie nowej wiedzy poprzez tworzenie nowych schematów poznawczych.
2. Zbiór wiedzy na temat danego zjawiska bądź zachowania – schemat poznawczy np. firanki
Najpierw asymilacja, a potem akomodacja ( np. 4 latka nie wie jak wygląda kot, ale pod względem asymilacji wepchnęła go do ,,szufladki’’ piesek – inny, potem się zastanawia, bo nie szczeka itp. i potem próbuje tworzyć nową kategorię – akomodacja.
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA – WYKŁAD
coliberek44